ILPP1/443-46/09-5/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2009 r. (data wpływu 12 stycznia 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 1 kwietnia 2009 r. (data wpływu 1 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usługi pomocy społecznej o nazwie "czujnik upadku", sklasyfikowanej pod symbolem PKWiU 85.32.14-00.00 - jest prawidłowe.

W dniu 12 stycznia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usługi pomocy społecznej o nazwie "czujnik upadku" sklasyfikowanej pod symbolem PKWiU 85.32.14-00.00. Dnia 1 kwietnia 2009 r. wniosek uzupełniono o aktualny odpis KRS, zawierający informacje o osobach upoważnionych do reprezentacji Spółki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca świadczy usługi opieki społecznej nad osobami niepełnosprawnymi lub osobami w podeszłym wieku. W chwili obecnej świadczenie usług pomocy społecznej przez Spółkę polega na tym, iż pracownicy Spółki odwiedzają podopiecznych w ich domach, pomagają wykonywać niektóre proste czynności życia codziennego, monitorują stan zdrowia i kondycję podopiecznych.

Z uwagi na postępujący rozwój technologii również w dziedzinie pomocy społecznej, Spółka zamierza unowocześnić świadczone usługi opieki społecznej nad osobami w podeszłym wieku oraz osobami niepełnosprawnymi. W zależności od potrzeb konkretnego pacjenta sposób świadczenia usług przez Spółkę może przybierać różne formy. Zasadą jednak będzie, iż Spółka będzie sprawowała nad osobami w podeszłym wieku oraz osobami niepełnosprawnymi stały, 24-godzinny nadzór. Celem świadczonej usługi będzie objęcie opieką osób upośledzonych ruchowo, w podeszłym wieku oraz niepełnosprawnych w ich własnych domach.

W ramach planowanej usługi osoba w podeszłym wieku lub osoba niepełnosprawna będzie wyposażona w najnowszej generacji urządzenia podłączone do placówki Spółki za pomocą linii telefonicznej. W przypadku wystąpienia nieprzewidzianego, nagłego zdarzenia mającego wpływ na stan zdrowia podopiecznego Spółki, udostępnione urządzenie samoczynnie lub sam podopieczny za pomocą tego urządzenia spowoduje uruchomienie alarmu, lub połączenie z placówką Spółki. Placówka Spółki odbierze sygnał alarmowy lub wezwanie (połączenie) i podejmie działania mające pomóc podopiecznemu. Działania te mogą polegać - w zależności od okoliczności - na telefonicznym skontaktowaniu się z podopiecznym w celu ustalenia jego stanu zdrowia, rozmowie z podopiecznym w celu uspokojenia go, powiadomieniu rodziny podopiecznego a także wezwaniu odpowiednich służb ratunkowych (przykładowo pogotowia ratunkowego).

Jak wskazano powyżej działania Spółki będą ściśle dopasowane do potrzeb podopiecznego. Niemniej w ramach świadczonej opieki Zainteresowany wykonywać będzie usługę o nazwie "czujnik upadku". Charakteryzuje się ona tym, iż podopieczny wyposażony zostanie w czujnik zamocowany do ubrania. W przypadku upadku podopiecznego zostanie wszczęty alarm powodujący powiadomienie placówki Spółki. Pracownicy Wnioskodawcy powiadomią przede wszystkim pogotowie ratunkowe oraz rodzinę podopiecznego, a także - o ile podopieczny będzie przytomny - podejmą próbę skontaktowania się z podopiecznym telefonicznie w celu ustalenia jego stanu zdrowia, uspokojenia go poprzez rozmowę do chwili przybycia pogotowia lub rodziny.

Spółka zamierza świadczyć wyżej opisaną usługę zarówno dla instytucji państwowych lub samorządowych, które prowadzą działalność w zakresie opieki nad osobami w podeszłym wieku lub niepełnosprawnymi, jak również bezpośrednio dla osób fizycznych, które wykupią w Spółce abonament na określoną usługę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego opisu usługa, którą zamierza świadczyć Spółka na rzecz osób, które wykupią abonament (przede wszystkim na rzecz osób w podeszłym wieku lub osób niepełnosprawnych), a także instytucji państwowych lub samorządowych prowadzących działalność w zakresie opieki nad osobami w podeszłym wieku oraz osobami niepełnosprawnymi, jest usługą zwolnioną od podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi, które zamierza świadczyć Spółka należy uznać za usługi pomocy społecznej zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT. Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT zwolnione od podatku są usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o VAT. Z kolei pod pozycją 9 załącznika nr 4 do ustawy o VAT wymienione zostały (opisane symbolem ex 85 PKWiU) usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU 85.2). Z przytoczonych regulacji wynika więc, iż w sytuacji gdy usługi, które zamierza świadczyć Spółka będą usługami w zakresie ochrony zdrowia lub pomocy społecznej, to usługi te będą zwolnione od opodatkowania podatkiem VAT.

Jak wskazano powyżej, w ocenie Spółki nie budzi wątpliwości, iż usługi przez nią świadczone są usługami pomocy społecznej z uwagi na zakres czynności wykonywanych przez Spółkę.

W ocenie Spółki świadczone usługi należy klasyfikować w świetle Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. do symbolu PKWiU - 85.32.14-00.00 - "usługi pomocy społecznej doraźne". Podobnie w świetle Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. opisane powyżej usługi świadczone przez Spółkę należy sklasyfikować do symbolu PKWiU - 85.32.14-00.00 - "usługi pomocy społecznej doraźne".

Spółka świadczy bowiem klasyczne usługi opieki społecznej, w ramach których pracownicy Spółki odwiedzają podopiecznych. Rozwój nowych technologii powoduje jednak, iż dotychczasowy sposób wykonywania niektórych usług przybiera nowe formy. Zamiast wykonywania szeregu skomplikowanych i czasochłonnych czynności przez kilka osób możliwe jest, przy zastosowaniu urządzeń nowej generacji oraz łączy telekomunikacyjnych, wykonanie tych samych zadań szybciej, efektywniej, a co za tym idzie również taniej. Planowana usługa Spółki polegająca na stałym, telefonicznym i elektronicznym nadzorze nad podopiecznymi powoduje, iż osoba w podeszłym wieku lub osoba niepełnosprawna nie musi już być pod stałym nadzorem innych osób, które w razie nagłego pogorszenia stanu zdrowia takiej osoby wezwałyby niezbędną pomoc. W konsekwencji oznacza to, iż osoby starsze lub niepełnosprawne nadal mogą mieszkać we własnym domu, a nie w domach opieki społecznej czy domach pogodnej starości. W większości przypadków oznacza to większą niezależność i samodzielność takich osób.

Patrząc przez pryzmat celu świadczonych przez Spółkę usług należy stwierdzić, iż w praktyce nie ma różnic pomiędzy klasyczną usługą opieki społecznej, a planowanymi usługami Spółki. W jednym i w drugim przypadku cel jakim jest niesienie pomocy i opieki osobom w podeszłym wieku oraz osobom niepełnosprawnym jest tak samo realizowany. Wykorzystywane przez Spółkę nowe technologie przy świadczeniu planowanych usług zastępują bowiem konieczność codziennych wizyt opiekunek społecznych, których zadaniem byłoby sprawdzenie stanu zdrowia podopiecznego. Zdaniem Spółki dla oceny rodzaju wykonywanej działalności (a co za tym idzie także sposobu opodatkowania danych czynności) nie powinno mieć znaczenia w jaki sposób Spółka realizuje usługę polegającą na zapewnieniu opieki podopiecznym. Konsekwentnie, nie powinno mieć znaczenia czy Spółka wysyła zatrudnioną opiekunkę społeczną, która spędza określoną ilość godzin czuwając na stanem podopiecznego (przykładowo dopóki nie wróci rodzina podopiecznego z pracy), czy też Spółka wyposaży podopiecznego w specjalne urządzenia, które w przypadku zaistnienia zagrożenia zdrowia lub życia podopiecznego spowodują wszczęcie alarmu w placówce Spółki, na skutek czego pracownicy Spółki podejmą próbę skontaktowania się z podopiecznym (w celu ustalenia jego stanu oraz podtrzymania z nim kontaktu i uspokojenia go do czasu przybycia odpowiednich służb ratunkowych lub rodziny), powiadomią rodzinę lub pogotowie ratunkowe. W przypadku klasycznej usługi opieki społecznej pracownik Spółki czuwający nad podopiecznym podjąłby te same działania, czyli powiadomił rodzinę, pogotowie ratunkowe oraz rozmawiał z podopiecznym w celu uspokojenia go.

Na poparcie stanowiska Spółki można przytoczyć jeszcze jeden argument. Na rynku usług medycznych pojawiła się w ostatnim czasie nowa usługa świadczona przez prywatne centra medyczne. Polega ona na tym, iż osoby, które powinny znajdować się pod stałą kontrolą lekarską wyposażane są w urządzenia automatycznie mierzące podstawowe parametry życiowe (ciśnienie, tętno, etc.). Urządzenia te podłączone są za pomocą linii telefonicznej do centrum medycznego gdzie odczytuje je dyżurujący lekarz i telefonicznie instruuje pacjenta. Pomimo, iż lekarz nie ma bezpośredniego kontaktu z pacjentem, niewątpliwie usługa ta jest usługą w zakresie ochrony zdrowia. Analogicznie jest w przypadku usług, których świadczenie zamierza rozpocząć Spółka. Wykorzystując najnowsze technologie Spółka realizuje usługi opieki społecznej na odległość.

Przedstawioną powyżej interpretację zakładającą, iż usługi, które zamierza świadczyć Spółka są usługami pomocy społecznej potwierdził także Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w piśmie z dnia 1X listopada 200X r. (znak OK-56XX/KU-43XX/2008). Urząd Statystyczny stwierdził, iż "wymienione w piśmie usługi indywidualnego systemu wzywania pomocy, świadczone w ramach świadczonej działalności opieki nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi w miejscu ich zamieszkania, polegające na wyposażeniu tych osób w urządzenia wzywania pomocy i czujniki (np. upadku), które w momencie zagrożenia włączą alarm w centrali firmy, a osoba pełniąca dyżur będzie miała za zadanie udzielenie pomocy w zależności od rodzaju niebezpieczeństwa, łącznie z wezwaniem pogotowia, straży pożarnej lub policji oraz powiadomieniem rodziny podopiecznego" - w świetle klasyfikacji statystycznej wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. - mieszczą się w grupowaniu PKWiU 85.32.14-00.00 - "usługi pomocy społecznej doraźne".

Urząd Statystyczny uznał również, iż opisane powyżej usługi świadczone przez Spółkę - w świetle Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. - należy sklasyfikować do symbolu PKWiU 85.32.14-00.00 - "usługi pomocy społecznej doraźne".

Zainteresowany reasumując stwierdził, iż usługi opisane we wniosku świadczone przez Spółkę na rzecz osób, które wykupią w Spółce abonament (przede wszystkim na rzecz osób w podeszłym wieku, osób niepełnosprawnych), a także na rzecz państwowych lub samorządowych instytucji prowadzących działalność w zakresie opieki nad osobami w podeszłym wieku oraz osobami niepełnosprawnymi będą usługami pomocy społecznej, a tym samym będą zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel - art. 7 ust. 1 ww. ustawy. Natomiast przez świadczenie usług rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. W myśl natomiast ust. 3 przytoczonego artykułu, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) - (Dz. U. Nr 207, poz. 1293) do celów podatku od towarów i usług, do dnia 31 grudnia 2009 r. stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) - (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.).

Jak stanowi art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, podstawowa stawka podatku wynosi 22%. Jednakże zarówno w treści ustawy o VAT jak i w przepisach wykonawczych do ustawy przewidziano opodatkowanie niektórych czynności obniżonymi stawkami podatku VAT, a nawet zwolnione od podatku od towarów i usług. Stosownie do treści art. 41 ust. 2 cyt. ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1. Zgodnie natomiast art. 43 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy.

W pozycji 152 załącznika nr 3 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zawierającego wykaz towarów i usług, opodatkowanych stawką podatku w wysokości 7%, wymieniono sklasyfikowane pod symbolem PKWiU ex 85 "usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej - wyłącznie świadczone przez instytucje, których usługi te nie są zwolnione od podatku". Powołane w ww. załączniku oznaczenie "ex" oznacza, iż obniżona stawka dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

Jednocześnie w pozycji 9 załącznika nr 4 do przedmiotowego aktu prawnego, ustawodawca określił jako zwolnione od podatku VAT "usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU 85.2)" sklasyfikowane pod symbolem PKWiU ex 85.

By dokonać prawidłowej interpretacji, które z usług sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU 85 podlegają opodatkowaniu preferencyjną 7% stawką podatku VAT, a które korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, należy sięgnąć do zapisów obowiązującej dla celów podatku VAT klasyfikacji wyrobów i usług. W sekcji "N" ww. rozporządzenia z dnia 18 marca 1997 r. zawarto "usługi w zakresie ochrony zdrowia i pomocy społecznej". W powyższej sekcji uregulowano "Dział 85", tj. "usługi w zakresie ochrony zdrowia i pomocy społecznej". Zgodnie z wyjaśnieniami dotyczącymi powyższego działu, analizowana część sekcji obejmuje usługi w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego, usługi weterynaryjne oraz usługi pomocy społecznej.

Odnosząc powyższe do zapisów pozycji 9 załącznika nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług wskazać należy, iż zwolnienie od podatku VAT nie dotyczy usług weterynaryjnych. Te usługi bowiem obejmuje pozycja 152 załącznika nr 3 do ustawy o VAT, stanowiąca o usługach w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej nie objętych wyłączeniem ze zwolnienia od podatku.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zajmuje się świadczeniem usług opieki społecznej nad osobami niepełnosprawnymi lub osobami w podeszłym wieku. W chwili obecnej świadczenie usług pomocy społecznej przez Spółkę polega na tym, iż pracownicy Spółki odwiedzają podopiecznych w ich domach, pomagają wykonywać niektóre proste czynności życia codziennego, monitorują stan zdrowia i kondycję podopiecznych. Z uwagi na postępujący rozwój technologii również w dziedzinie pomocy społecznej, Wnioskodawca zamierza unowocześnić świadczone usługi opieki społecznej nad osobami w podeszłym wieku oraz osobami niepełnosprawnymi. Celem świadczonej usługi będzie objęcie opieką osób upośledzonych ruchowo, w podeszłym wieku oraz niepełnosprawnych w ich własnych domach. W związku z powyższym Zainteresowany zamierza świadczyć usługę o nazwie "czujnik upadku". Jak wskazuje Wnioskodawca, usługa ta została sklasyfikowana przez Urząd Statystyczny pod symbolem PKWiU 85.32.14.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż świadczona przez Wnioskodawcę usługa o nazwie "czujnik upadku" (należąca do usług opieki społecznej) sklasyfikowana pod symbolem PKWiU 85.32.14, korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Uprawnienie takie wynika z faktu, iż usługi zaliczone do powyższego symbolu PKWiU zawarte zostały w pozycji 9 załącznika nr 4 do ustawy o podatku VAT.

W przedmiotowej sprawie podkreślenia wymaga fakt, że najistotniejszym elementem pozwalającym stwierdzić jaka jest właściwa stawka podatku, jest dokonanie prawidłowej klasyfikacji towaru lub usług wg Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. Organ podatkowy nie jest organem uprawnionym do klasyfikowania danych usług lub towarów do odpowiednich symboli PKWiU. W świetle zasad metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zaliczenie danego towaru lub usługi do odpowiedniego grupowania tej klasyfikacji należy do obowiązków zainteresowanego podmiotu (producenta, importera, usługodawcy). W przypadku trudności w ustaleniu przez podmiot właściwego grupowania według PKWiU w odniesieniu do sprzedawanych towarów i świadczonych usług jednostką uprawnioną do wydawania opinii klasyfikacyjnych jest Urząd Statystyczny. Opinie są wydawane na wniosek zainteresowanego podmiotu.

W konsekwencji należy zaznaczyć, że odpowiedzi na pytanie zawarte we wniosku udzielono wyłącznie w oparciu o grupowanie statystyczne wskazane przez Wnioskodawcę we wniosku.

Niniejszą interpretacją został załatwiony wniosek w części dotyczącej zwolnienia od podatku VAT usługi pomocy społecznej o nazwie "czujnik upadku", sklasyfikowanej pod symbolem PKWiU 85.32.14-00.00.

Natomiast w dniu 2 kwietnia 2009 r. wydane zostały rozstrzygnięcia tut. Organu w zakresie:

* zwolnienia od podatku VAT usługi pomocy społecznej o nazwie "czujnik zajętości", sklasyfikowanej pod symbolem PKWiU 85.32.14-00.00, - interpretacja nr ILPP1/443-46/09-3/MK,

* zwolnienia od podatku VAT usługi pomocy społecznej o nazwie "pakiet dla uciekinierów", sklasyfikowanej pod symbolem PKWiU 85.32.14-00.00, - interpretacja nr ILPP1/443-46/09-4/MK,

* zwolnienia od podatku VAT usługi pomocy społecznej o nazwie "radiowy dozownik leków", sklasyfikowanej pod symbolem PKWiU 85.32.14-00.00, - interpretacja nr ILPP1/443-46/09-6/MK,

* zwolnienia od podatku VAT usługi pomocy społecznej o nazwie "czujnik epileptyczny", sklasyfikowanej pod symbolem PKWiU 85.32.14-00.00, - interpretacja nr ILPP1/443-46/09-7/MK,

* zwolnienia od podatku VAT usługi pomocy społecznej o nazwie "urządzenie kontaktowe", sklasyfikowanej pod symbolem PKWiU 85.32.14-00.00, - interpretacja nr ILPP1/443-46/09-8/MK.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.