ILPP1/443-456/09-4/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana reprezentowanego przez Syndyka Masy Upadłości przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2009 r. (data wpływu 14 kwietnia 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 5 maja 2009 r. (data wpływu 11 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w nieruchomości. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 maja 2009 r. o dokument, z którego wynika umocowanie dla syndyka do występowania w imieniu Wnioskodawcy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Umową z dnia 19 czerwca 2008 r. (poprzedzoną umową warunkową z dnia 7 maja 2008 r.) Syndyk Masy Upadłości upadłego sprzedał udział wynoszący 1/2 w nieruchomości stanowiącej niezabudowaną działkę gruntu.

W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działka gruntu położona jest na obszarze oznaczonym symbolem PG - teren powierzchniowej eksploatacji złoża piasku z urządzeniami towarzyszącymi oraz symbolem R - tereny rolne. Nabycie udziału w ww. nieruchomości nastąpiło na potrzeby prowadzonej przez nabywcę działalności gospodarczej. Syndyk Masy Upadłości w związku z ww. sprzedażą wystawił fakturę VAT z zastosowaniem stawki podatku VAT w wysokości 22%, gdyż sprzedaż udziału w nieruchomości nie jest sprzedażą towaru, lecz usługą, w związku z czym należało zastosować stawkę podstawową.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż udziału we współwłasności nieruchomości niezabudowanej jest usługą i czy do sprzedaży należało zastosować 22% stawkę podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, zastosowana stawka podatku VAT w wysokości 22% jest prawidłowa, gdyż udział we współwłasności jest prawem. Udziału we współwłasności nie można traktować jako towaru, rzeczy. Zgodnie bowiem z wyrokiem NSA z dnia 22 czerwca 2006 r. sygn. akt I FSK 645/05, "udział we współwłasności jest prawem przysługującym współwłaścicielowi, które wyraża zakres jego uprawnień w stosunku do rzeczy wspólnej". Podobnie wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2002 r. sygn. akt ICKN 978/00 wyraźnie odróżniono sprzedaż prawa (art. 555 k.c.) od sprzedaży części rzeczy (art. 535 k.c.), który stwierdził, że zbycie udziału określonego ułamkową częścią nieruchomości gruntowej "jest zbyciem udziału, a nie fizycznie wyodrębnionej części nieruchomości, gdyż żaden współwłaściciel nie ma wyłącznego prawa do takiej części dopóki istnieje stosunek współwłasności." Podobnie stwierdził NSA w wyroku z dnia 1 października 2008 r. sygn. akt I FSK 1242/07 dotyczącym opodatkowania podatkiem VAT zbycia takiego udziału. NSA stwierdził, że udział w nieruchomości nie może być towarem. Zdaniem sądu nie ma żadnego uzasadnienia, by - tak jak to czynią organy podatkowe - utożsamiać "część budynku" wskazaną w definicji towarów w ustawie o VAT z wdziałem we współwłasności, W przypadku zatem przeniesienia prawa własności części budynku, przedmiotem sprzedaży podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być - w ocenie NSA - jedynie prawnie i fizycznie wyodrębniona część budynku lub budowli, wymienionych w klasyfikacji wydanej na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a nie udział w nich. Jeśli więc taki udział nie został wyodrębniony to nadal jest on prawem.

Z uwagi na powyższe - w ocenie Wnioskodawcy - zastosowana stawka podatku VAT w analizowanej sprawie jest prawidłowa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczenie usług, to w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 ww. ustawy, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Syndyk Masy Upadłości sprzedał udział wynoszący #189; w nieruchomości stanowiącej niezabudowaną działkę gruntu. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działka gruntu położona jest na obszarze oznaczonym symbolem PG - teren powierzchniowej eksploatacji złoża piasku z urządzeniami towarzyszącymi oraz symbolem R - tereny rolne.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195 - 221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 195 ww. ustawy, własność tej samej rzeczy może także przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Udział we współwłasności, w aspekcie regulacji zawartych w przepisach Kodeksu cywilnego, wyraża zakres uprawnień, współwłaściciela względem rzeczy wspólnej (także w stosunku do pozostałych współwłaścicieli) i jest określony odpowiednim ułamkiem. Każdy ze współwłaścicieli stosownie do art. 198 Kodeksu cywilnego może swym udziałem swobodnie rozporządzać, bez zgody pozostałych współwłaścicieli, a wyjątki wynikać mogą jedynie z przepisów prawa. Zatem w zakresie pojęcia towarów jako, budynków, budowli i ich części jak również gruntów mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej.

Z uwagi na powyższe, w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 k.c., jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 k.c. stanowi odpłatną dostawę towarów.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Podatnikami - stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wtedy, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 cyt. ustawy).

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, podstawowa stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział trzy stawki preferencyjne: 7%, 3% i 0% oraz zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 cyt ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Z przytoczonego wyżej przepisu jednoznacznie wynika, że kluczowym elementem pozwalającym stwierdzić, czy dostawa nieruchomości niezabudowanych może skorzystać ze zwolnienia od podatku VAT jest określenie przeznaczenia gruntu.

Celem określenia czy dany grunt jest przeznaczony pod zabudowę należy się odwołać do przepisów zawartych w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) regulującej zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, przy czym:

Zatem o charakterze danego gruntu winien rozstrzygać odpowiedni zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który jako dokument prawa miejscowego, decyduje o kwalifikacji gruntu. W sytuacji, gdy dla danego terenu, nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego należy posłużyć się inną istniejącą na dzień zawarcia transakcji dokumentacją sporządzoną na podstawie ww. ustawy o planowaniu przestrzennym.

Mając na uwadze powyższą analizę przepisów należy stwierdzić, iż nieruchomość (grunt) spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, a sprzedaż udziału w nieruchomości, dokonywana przez podatnika podatku VAT, jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z uwagi jednak na treść przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, sprzedaż udziału w ww. działce w momencie jej dokonywania korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

Odnosząc się do powołanych przez Stronę wyroków sądów administracyjnych stwierdzić należy, że stanowią one rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.