ILPP1/443-366/08-2/HW - Czy udzielanie przez Spółkę pożyczek stanowi dla niej świadczenie usług pośrednictwa finansowego zwolnionych z VAT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 20 marca 2008 r. (data wpływu 7 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług finansowych - jest prawidłowe.

W dniu 7 kwietnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług finansowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność w zakresie inwestycji na rynku nieruchomości. W zakresie działalności Spółki znajduje się również udzielanie pożyczek, co znajduje potwierdzenie w dokumentach rejestracyjnych Spółki.

Spółka w przeszłości udzielała pożyczek polskim podmiotom.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy udzielanie przez Spółkę pożyczek stanowi dla niej świadczenie usług pośrednictwa finansowego zwolnionych z VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast, art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Artykuł 8 ust. 3 ustawy o VAT wskazuje, że usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji (z wyjątkiem usług elektronicznych).

Zdaniem Spółki, udzielanie pożyczek przez podmiot gospodarczy niebędący instytucją finansową, co ma miejsce w analizowanej sytuacji, należy uznać za usługę udzielania pożyczek świadczoną poza systemem bankowym sklasyfikowaną w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług do grupowania 65.22.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, ze zwolnienia od podatku VAT korzystają usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy o VAT, w którym pod pozycją 3 wymieniono usługi w zakresie pośrednictwa finansowego oznaczone symbolem PKWiU sekcja J ex (65-67).

W związku z powyższym należy przyjąć, że udzielanie pożyczek jest na gruncie ustawy o VAT świadczeniem usług podlegającym przedmiotowemu zwolnieniu z VAT.

Na potwierdzenie swego stanowiska Wnioskodawca powołał postanowienia: Naczelnika Opolskiego Urzędu Skarbowego z dnia 27 kwietnia 2006 r. sygn. PP/443-6-1-BS/06, Naczelnika III Urzędu Skarbowego w Lublinie z dnia 10 maja 2005 r. sygn. P-4/436/5/05, Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 22 września 2004 r. sygn. 1MUS-1471/DC/436/13/04/HB oraz Naczelnik Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu z dnia 4 stycznia 2006 r. sygn. 1473A/W/443/339/265/2005/AG.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Stosownie do art. 8 ust. 3 powołanej ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystki, o których mowa w art. 119.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w myśl ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie inwestycji na rynku nieruchomości. W zakresie działalności Spółki znajduje się również udzielanie pożyczek, co znajduje odzwierciedlenie w dokumentach rejestracyjnych.

Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielania czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

Ponadto czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych świadczone poza systemem bankowym zaliczane są do grupy usług pośrednictwa finansowego, sklasyfikowanego w sekcji J. dział 65 PKWiU, a tego rodzaju działalność mieści się w definicji działalności gospodarczej zamieszczonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, wobec powyższego udzielenie pożyczek podlega regulacjom zawartym w ustawie o podatku od towarów i usług.

Miejsce świadczenia w przypadku świadczenia usług, zdefiniowane zostało w art. 27 ust. 1 ustawy o VAT jako miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania.

Niezależnie od omówionej wyżej zasady podstawowej, ogromną rolę odgrywają szczególne zasady opodatkowania usług określone w art. 27 ust. 2-6 oraz w art. 28 ustawy o VAT, które mają pierwszeństwo przed zasadą podstawową.

Odstępstwo od podstawowej zasady przewidziane zostało między innymi w art. 27 ust. 3 ustawy, zgodnie z którym w przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz:

- miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

Zgodnie z art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy, przepis ust. 3 stosuje się do usług bankowych, finansowych i ubezpieczeniowych łącznie z reasekuracją, z wyjątkiem wynajmu sejfów przez banki.

W związku z powyższym usługi, których miejsce świadczenia zostało określone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będą podlegały opodatkowaniu w Polsce jako czynności wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca udzielał pożyczek polskim podmiotom.

Uwzględniając zatem powołane przepisy należy stwierdzić, iż w przypadku gdy nabywcą usługi finansowej jest podatnik mający siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Polski czynność ta podlega opodatkowaniu w Polsce, a podmiotem obowiązanym do jej rozliczenia jest Wnioskodawca.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do niniejszej ustawy. W pozycji 3 omawianego załącznika (Sekcja J ex 65-67), jako zwolnione od podatku od towarów i usług określa się usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

Uwzględniając powołane wyżej treści, stwierdzić należy, iż w sytuacji zaklasyfikowania udzielonej pożyczki do grupowania PKWiU 65.22, usługa ta korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z treścią poz. 3 załącznika Nr 4 do cyt. ustawy.

Podkreślenia wymaga również fakt, że organ podatkowy nie jest organem uprawnionym do klasyfikowania danych usług lub towarów do odpowiednich symboli PKWiU. Zgodnie z zasadami metodycznymi klasyfikacji statystycznych - na podstawie Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1, poz. 11) zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej.

W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania, w tym także dla usług według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zainteresowany podmiot może zwrócić się z wnioskiem do Urzędu Statystycznego w Łodzi, ul. Suwalska 29, 93-176 Łódź, który udziela informacji w zakresie stosowania wyżej powołanych standardów klasyfikacyjnych. Tylko w przypadku prawidłowego zaklasyfikowania do właściwego grupowania PKWiU możliwie jest rozstrzygnięcie o zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług danego towaru lub usługi.

Reasumując, udzielanie ww. pożyczek przez Wnioskodawcę stanowi w myśl ustawy o VAT świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Świadczone usługi na rzecz polskich podmiotów korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, w związku z treścią poz. 3 załącznika Nr 4 do cyt. ustawy.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego. Kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 7 lipca 2008 r. Nr ILPP1/443-366/08-3/HW.

Natomiast w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostały interpretacje Nr ILPB2/436-21/08-2/AJ oraz Nr ILPB2/436-21/08-3/AJ z dnia 7 lipca 2008 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.