ILPP1/443-361/11-5/NS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wspólnoty Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2011 r. (data wpływu do: Ministerstwa Finansów 15 lutego 2011 r., Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie 1 marca 2011 r.), uzupełnionym pismami z dnia 8 marca 2011 r. (data wpływu 14 marca 2011 r.) oraz z dnia 10 maja 2011 r. (data wpływu 13 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości refakturowania mediów - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości refakturowania mediów. Wniosek uzupełniono pismami z dnia 8 marca 2011 r. (data wpływu 14 marca 2011 r.) o dowód wpłaty oraz z dnia 10 maja 2011 r. (data wpływu 13 maja 2011 r.) o informacje doprecyzowujące przedstawiony stan faktyczny oraz dokument potwierdzający prawo osób podpisanych na wniosku do występowania w imieniu Wnioskodawcy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu z dnia 10 maja 2011 r.).

Wspólnota Mieszkaniowa liczy 17 współwłaścicieli, z czego 3 to podmioty gospodarcze posiadające lokale użytkowe. Zarządcą jest firma pn.: X Spółka z o.o. (NIP Y). Otrzymuje ona jedną zbiorczą fakturę za dostawę ciepła, która dotyczy 17-stu współwłaścicieli. Zarządca uważa, że nie ma podstaw do refakturowania, co ma istotne znaczenie szczególnie dla podmiotów posiadających lokale użytkowe i prowadzących działalność gospodarczą. Ma to także wpływ na prawidłowe zapisy księgowe i w efekcie na wysokość podatków tak zarządcy, jak i współwłaścicieli.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z dnia 10 maja 2011 r.).

Czy zarządca nieruchomości w rozumieniu ustawy o własności lokali (Spółka z o.o. - podatnik VAT), posiadający umowę na dostawę ciepła dla 17-stu członków Wspólnoty Mieszkaniowej może odmówić refaktury tej usługi, mimo, że końcowym odbiorcą mediów są właściciele lokali.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu z dnia 10 maja 2011 r.), końcowym odbiorcą mediów są właściciele lokali, a nie zarządca, ani Wspólnota Mieszkaniowa. Zarządca (Wspólnota Mieszkaniowa) posiada umowę z dostawcą ciepła, ale faktycznym odbiorcą usługi są członkowie Wspólnoty.

W opinii Zainteresowanego, powinno się zatem refakturować nabywane na rzecz właścicieli media. Stanowisko to znajduje oparcie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt I FSK 423/10.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług - na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. serii L nr 347 str. 1 z późn. zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Definicja usług zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma szerszy zakres od definicji usługi zawartej w klasyfikacjach statystycznych. Przy definiowaniu "świadczenia" należy odwołać się do przepisów prawa cywilnego. W świetle art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Tak więc na świadczenie może składać się zachowanie polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) albo na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji). Na świadczenie mogą się również składać jednocześnie zachowania polegające na działaniu oraz na zaniechaniu. Świadczenie usług powinno wynikać z wyraźnego stosunku zobowiązaniowego oraz powinien występować bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść majątkową. Spod pojęcia świadczenia usług jest natomiast wyłączone świadczenie, którego treścią jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wspólnota Mieszkaniowa liczy 17 współwłaścicieli, z czego 3 to podmioty gospodarcze posiadające lokale użytkowe. Spółka z o.o. X, będąca zarządcą Wspólnoty otrzymuje jedną zbiorczą fakturę za dostawę ciepła, która dotyczy 17-stu współwłaścicieli.

Podstawę prawną funkcjonowania wspólnot stanowi ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). Ustawa ta określa prawa i obowiązki członków wspólnoty oraz zakres zarządu nieruchomością wspólną.

W myśl art. 6 ww. ustawy, wspólnotę mieszkaniową tworzy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości.

Stosownie natomiast do art. 13 powołanej ustawy, właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, a także uczestniczy w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, przez którą rozumie się jedynie grunt oraz część budynku i urządzenia nie służące wyłącznie właścicielom lokali (np. klatki schodowe, parkingi, instalacje energetyczne itd.).

Zgodnie z brzmieniem art. 14 cyt. ustawy, na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się:

Na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca (art. 15 ust. 1 wskazanej ustawy).

Za zobowiązania dotyczące nieruchomości wspólnej wspólnota odpowiada bez ograniczenia, a każdy właściciel lokalu w części odpowiadającej jego udziałowi w tej nieruchomości. W celu reprezentacji interesów wspólnoty, zobowiązana jest ona - w oparciu o art. 18 tej ustawy - ustanowić zarząd, który może być sprawowany bezpośrednio przez członków wspólnoty lub pośrednio przez podmiot z zewnątrz.

Ponadto, na gruncie ustawy o własności lokali należy rozróżnić pojęcia zarządu i zarządcy. O zarządzie mówimy w przypadku, gdy mamy na myśli organ wspólnoty, a o zarządcy w przypadku, gdy zarządzanie (administrowanie) nieruchomością wspólną zostało powierzone osobie fizycznej lub prawnej.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że wspólnota stanowi wspólnotę interesów właścicieli lokali, zorganizowanych w formie i na zasadach określonych w powołanej wyżej ustawie o własności lokali. Wspólnota, a więc jej członkowie są nabywcami mediów, które pokrywane są z zaliczek pobieranych od członków wspólnoty zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali. Należy podkreślić, iż wspólnota, która nabywa media oraz inne usługi od ich dostawców, pobiera od właścicieli lokali będących członkami tej wspólnoty opłaty tytułem dostarczonych usług. Wpłaty te stanowią zatem partycypację w kosztach wspólnoty przez jej członków.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z powierzeniem zarządzania nieruchomością wspólną Spółce z o.o. Pozostaje to jednak bez wpływu na sposób rozliczania kosztów zarządu, kosztów remontowych dotyczących części wspólnej, jak również kwestii rozliczania opłat za media, nadal bowiem istnieje Wspólnota, która jest zarządzana przez Spółkę.

Jak wynika z informacji zawartych we wniosku, nabywcą mediów od zewnętrznych dostawców jest Wspólnota (w imieniu której działa Spółka z o.o.), w której skład - z mocy ustawy o własności lokali - wchodzą poszczególni właściciele lokali tworzący tę Wspólnotę. Wykonując czynności na rzecz swoich członków Wspólnota nie dokonuje dostawy towarów zdefiniowanej w art. 7 ust. 1 ustawy, nie świadczy także usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Wspólnota w tym przypadku nie wykonuje bowiem usług dla osób trzecich (podmiotów spoza Wspólnoty), lecz dla samej siebie - jest to tzw. zużycie wewnętrzne członków Wspólnoty.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Informuje się, iż od dnia 1 kwietnia 2011 r., mocą ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), powołany wyżej przepis brzmi następująco: "Podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku."

Z regulacji zawartej w art. 2 pkt 22 ustawy wynika, iż sprzedaż definiowana jest jako odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jak już wcześniej wskazano z wniosku wynika, że Spółka zarządza budynkiem, w którym znajdują się m.in. lokale mające charakter użytkowy. Właściciele tych lokali prowadzą działalność gospodarczą. Spółka w imieniu Wspólnoty uprawniona jest do zawierania umowy o dostawę mediów niezbędnych dla utrzymania części wspólnych budynku. Jednakże z wniosku nie wynika, że właściciele lokali obowiązani stosownie do art. 13 ustawy o własności lokali do ponoszenia wydatków związanych z utrzymaniem ich lokali, upoważnili Spółkę do zawierania umów na dostawę mediów do lokali stanowiących ich własność. Zatem to Wspólnota, a więc jej członkowie są nabywcami mediów wchodzących w skład kosztów zarządu nieruchomością wspólną, o których mowa w art. 14 ww. ustawy i pokrywanych z zaliczek pobieranych od członków Wspólnoty zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali.

Należy podkreślić, iż Wspólnota, która nabywa media dot. nieruchomości wspólnej, pobiera od właścicieli lokali będących członkami tej Wspólnoty opłaty za ich dostawę. Wpłaty te stanowią partycypację w kosztach Wspólnoty przez jej członków.

Skoro więc w rozliczeniach wewnątrz Wspólnoty nie występuje obrót w rozumieniu art. 29 ustawy o podatku od towarów i usług, nie można mówić o odsprzedaży mediów przez Wspólnotę, a więc jej członków na rzecz osób trzecich, a jedynie o zwrocie wyłożonych środków pieniężnych, która to czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wobec powyższego Wspólnota (członkowie), nie dokonuje sprzedaży w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, na rzecz samej siebie.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, iż Wspólnota - za pośrednictwem Spółki z o.o. - dostarczając media swoim członkom nie dokonuje odpłatnej dostawy towarów, ani też odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, ponieważ stroną umowy jest Wspólnota, a więc jej członkowie. W związku z powyższym, brak jest podstaw dla refakturowania opłat dotyczących dostawy ciepła na rzecz członków Wspólnoty.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.