ILPP1/443-356/09-5/AT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Powiatu (...) reprezentowanego przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 3 marca 2009 r. (data wpływu 9 marca 2009 r.), uzupełnionym pismami z dnia 13 marca 2009 r. (data wpływu 20 marca 2009 r.) oraz z dnia 12 maja 2009 r. (data wpływu 12 maja 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów w zakresie uznania Starostwa Powiatowego za podatnika podatku VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia. Powyższy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 13 marca 2009 r. oraz z dnia 12 maja 2009 r. o brakujące pełnomocnictwo oraz doprecyzowanie informacji czy przedmiotem interpretacji dotyczącej sformułowanego pytania jest stan faktyczny czy zdarzenie przyszłe.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Powiat (...) jest jednostką samorządu terytorialnego, Starosta (organ wykonawczy) powiatu wykonuje zadania przy pomocy Starostwa Powiatowego, które jest jednostką budżetową nieposiadającą osobowości prawnej i zakładem pracy zatrudniającym urzędników. Ponadto, jest jednostką budżetową, która działa na podstawie i w ramach ustalonego planu finansowego.

Wydatki i dochody jednostki budżetowej są odpowiednio wydatkami i dochodami budżetu Powiatu. Powiat w celu wykonania swoich zadań, może tworzyć jednostki organizacyjne (jednostki budżetowe i/lub zakłady budżetowe według własnego uznania), natomiast Starostwo Powiatowe jest zawsze jednostką obligatoryjną.

Powiat (w sensie technicznym wszystkie czynności dokonywane są przez jednostki organizacyjne Powiatu, w tym w szczególności przez Starostwo Powiatowe) wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W szczególności funkcjonuje wiele umów oddających majątek Powiatu w posiadanie zależne (najem, dzierżawa) oraz dokonywana jest sprzedaż majątku.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnikiem podatku VAT może być m.in. jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą.

Stroną wszystkich umów cywilnoprawnych jest Powiat (jako jednostka posiadająca osobowość prawną), lecz czynności związane z wykonywaniem i obsługą finansową dokonywane są przez Starostwo Powiatowe i inne jednostki organizacyjne.

Każde starostwo powiatowe jest zakładem pracy, w konsekwencji musi posiadać numer NIP dla potrzeb odprowadzania pobranych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i obowiązkowym oskładkowaniu.

Ustawa o finansach publicznych tworzy dla wszystkich jednolite reguły postępowania. Te same relacje wiążą Powiat ze Starostwem Powiatowym i innymi jednostkami budżetowymi, co łączy państwo z jego wszystkimi jednostkami organizacyjnymi. Ponadto, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020), w planie kont dla budżetu samorządu terytorialnego nie ma kont pozwalających na ujęcie zadań gospodarczych (dochodów sprzedaży towarów, świadczenia usług, wydatków na ich zakup). Nie ma też kont pozwalających na ujęcie tych zadań, czyli aktywów majątkowych, a przede wszystkim nie ma konta właściwego do rozliczeń publicznoprawnych. Oznacza to, że w rachunkowości budżetu jednostki samorządu terytorialnego faktycznie nie można rozliczyć obowiązków podatkowych tych podmiotów.

Wszystkie zdarzenia gospodarcze związane z wykonaniem budżetu, czyli ze świadczeniem usług publicznoprawnych (w tym wywołujące obowiązek podatkowy z tytułu VAT), zachodzą tylko i wyłącznie w jednostkach organizacyjnych wykonujących samodzielnie budżet w ramach swoich planów finansowych.

Z kolei zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. Nr 112, poz. 1319 z późn. zm.), brak jest urzędowych wzorów pieczęci gminy, ale jedynie wzory pieczęci urzędu gminy. Zapisy te potwierdzają fakt, że powiat jako osoba prawna formalnie nie posiada siedziby ani adresu. Siedzibę oraz adres posiada urząd gminy jako jednostka obligatoryjna w każdej gminie i starostwo jako jednostka obligatoryjna w każdym powiecie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko uznające, że podatnikiem podatku od towaru i usług może być Starostwo Powiatowe. Wiąże się to z wystawianiem, przyjmowaniem faktur oraz składaniem deklaracji rozliczeniowej VAT-7, pomimo faktu, że stroną umowy cywilnoprawnej jest zawsze Powiat jako podmiot posiadający osobowość prawną.

Zdaniem Wnioskodawcy, Starostwo może być podatnikiem podatku od towarów i usług, co z kolei wiąże się z możliwością wystawiania, przyjmowania faktur oraz składania deklaracji rozliczeniowej VAT-7.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, przez działalność gospodarczą, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powiat, w rozumieniu ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.), jest jednostką samorządu terytorialnego. Posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest właścicielem mienia i innych praw majątkowych oraz samodzielnie prowadzi gospodarkę finansową na podstawie budżetu powiatu.

Organami powiatu są rada powiatu i zarząd powiatu, zgodnie z art. 8 ust. 2 ww. ustawy. Zarząd jest organem wykonawczym powiatu (art. 26 ust. 1 powołanej ustawy). W myśl art. 33 powołanej ustawy, Zarząd wykonuje zadania powiatu przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu, w tym powiatowego urzędu pracy. Z przepisu art. 34 ust. 1 tej ustawy wynika, że starosta organizuje pracę zarządu powiatu i starostwa powiatowego, kieruje bieżącymi sprawami powiatu oraz reprezentuje powiat na zewnątrz.

Jak wynika z powyższego, starostwo powiatowe jest jednostką pomocniczą, służącą zarządowi do wykonania zadań powiatu oraz obsługi techniczno - organizacyjnej powiatu. Tak rozumiane starostwo powiatowe jest wyspecjalizowanym biurem o pewnym zespole pracowników oraz zasobie środków materialnych, danych do pomocy organowi w celu realizacji jego zadań i kompetencji.

Samorządowe osoby prawne (gminy, powiaty, województwa) są jednostkami podziału terytorialnego, posiadają osobowość prawną, a zatem i zdolność do działania we własnym imieniu i na własny rachunek. Nie mają jednak własnych struktur organizacyjnych, a nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urzędy te realizując zadania spoczywające na samorządowych osobach prawnych, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występują wyłącznie jako jednostki organizacyjne działające w imieniu i na rzecz ww. osób prawnych.

W oparciu o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 142, poz. 1020 z późn. zm.) należy stwierdzić, iż starostwo powiatowe nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Zatem, wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia (numeru) NIP sporządzane przez Starostwo dotyczące czynności przypisanych prawnie Powiatowi, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, czyli numerem NIP Powiatu.

Stąd też podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (powiatu i starostwa powiatowego) jest wyłącznie powiat jako jednostka samorządu terytorialnego. Zatem, z uwagi na to, że nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, zarówno powiat, jak i starostwo powiatowe, w związku ze swoimi działaniami powinny sporządzać jedno rozliczenie deklaracyjne dla podatku od towarów i usług.

Uwzględniając jednakże fakt, iż w stosunku do całej działalności (a więc powiatu i starostwa powiatowego), podatnikiem podatku od towarów i usług jest wyłącznie powiat jako jednostka samorządu terytorialnego posiadająca osobowość prawną, w deklaracji tej powinien być podawany numer identyfikacji podatkowej tej osoby prawnej, w imieniu której wykonywane są czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, tj. numer nadany powiatowi.

Inne niż urzędy powiatów i urzędy marszałkowskie, tj. powiatowe jednostki organizacyjne, działające w formie np. zakładów budżetowych, jednostek budżetowych i gospodarstw pomocniczych, powinny dla celów rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług, rejestrować się jako odrębne podmioty tego podatku i posiadać odrębne oznaczenie (numery) NIP.

Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 z późn. zm.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej (NIP).

Stosownie do ust. 2 i ust. 3 cyt. wyżej przepisu, obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych, płatnicy podatków oraz płatnicy składek ubezpieczeniowych - podmioty te również otrzymują NIP.

Powyższe oznacza, że każdy podmiot, który należy do jednej z ww. kategorii, jest obowiązany do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego. Należy podkreślić również, że nie jest prawnie dopuszczalna sytuacja nadania jednego NIP dwóm podmiotom (z których jeden jest podatnikiem np. podatku od towarów i usług, a drugi płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych), jak również posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej nadanym innemu podmiotowi. Numer identyfikacji podatkowej nie może być używany w oderwaniu od nazwy podmiotu, która występuje w decyzji administracyjnej o nadaniu NIP. Konsekwencją wydania ww. decyzji jest jednoznaczna identyfikacja podmiotu w systemie Poltax, poprzez jego NIP i nazwę.

Według art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Status prawny pracowników samorządowych określają przepisy ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593 z późn. zm.). Stosownie do postanowień wspomnianej ustawy, pracownicy samorządowi są zatrudniani m.in. w starostwie powiatowym. Zakładem pracy dla tych osób jest, zatem Starostwo Powiatowe i na nim spoczywa obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od dokonywanych wypłat ze stosunku pracy.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (Powiatu i Starostwa Powiatowego) jest wyłącznie Powiat - jako jednostka samorządu terytorialnego. Zgłoszenia rejestrującego - zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - w imieniu Powiatu dokonuje Starostwo Powiatowe. Dokumenty księgowe (faktury VAT i deklaracje VAT) - wystawiane i sporządzane przez Starostwo Powiatowe, winny posiadać numer identyfikacji podatkowej Powiatu - jeśli dotyczą czynności przypisanych prawnie Powiatowi. W zakresie podatku od towarów i usług powinno być wystawione jedno rozliczenie deklaracyjne.

Należy zauważyć, iż zakładem pracy dla pracowników samorządowych jest Starostwo Powiatowe i to na nim spoczywa obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. W związku z tym, Starostwo Powiatowe nie może posługiwać się numerem identyfikacji podatkowej Powiatu, ale musi posiadać swój odrębny numer do wyżej wskazanych rozliczeń.

Ponadto zaznacza się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie uznania Starostwa Powiatowego za podatnika podatku VAT, natomiast w części dotyczącej stanu faktycznego w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku VAT została wydana odrębna interpretacja nr ILPP1/443-356/09-6/AT z dnia 15 maja 2009 r.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.