ILPP1/443-34/10-3/AK - Opodatkowanie usługi polegającej na zobowiązaniu się najemcy do wypłaty świadczenia pieniężnego w zamian za odstąpienie od umowy świadczonej przez wynajmującą.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani..., przedstawione we wniosku z dnia 11 stycznia 2010 r. (data wpływu 12 stycznia 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 marca 2010 r. (data wpływu 25 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kwoty odszkodowania tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kwoty odszkodowania tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu. W dniu 25 marca 2010 r. przedmiotowy wniosek został uzupełniony o doprecyzowanie stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zawarła umowę najmu budynku magazynowo biurowego i placu utwardzonego. Przedmiot najmu położony był na działce nr ... . Umowa została zawarta na czas określony lat 10, od dnia ... 2006 r. Zastrzeżony w umowie 6 miesięczny termin wypowiedzenia nie był skuteczny prawnie. Najemca opuścił przedmiot najmu w. 2004 r. i odmawiał zapłaty czynszu. Wynajmujący wystąpił na drogę sądową o zasądzenie czynszów najmu. Sąd orzekł, że umowa najmu obowiązuje na okres na jaki została zawarta, tj. okres lat dziesięciu. W dniu. 2009 r. Zainteresowana zawarła z Najemcą ugodę, mocą której rozwiązał umowę najmu. Strony ustaliły, że Najemca z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy, zapłaci Wnioskodawczyni odszkodowanie w kwocie 810.000 zł netto.

Zainteresowana zwróciła się o wyjaśnienie do Urzędu Skarbowego, czy odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W odpowiedzi z dnia 4 grudnia 2009 r., Urząd Skarbowy wskazał, że jeżeli zaniechanie pewnych czynności przynosi wymierną korzyść o charakterze majątkowym, to wówczas powinno być na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług uznane za usługę. Jeśli między stronami umowy, po jej zerwaniu, nie istnieje żaden stosunek prawny (umowa), w ramach którego są spełniane wzajemne świadczenia, to odszkodowanie z tego tytułu nie jest płatnością za świadczone usługi. Naczelnik Urzędu Skarbowego wskazał ponadto, że Wnioskodawczyni może zwrócić się o urzędową interpretację przepisów prawa podatkowego. Po otrzymaniu pisma z Urzędu Skarbowego Zainteresowana przesłała je Najemcy. Najemca odmawia zapłaty podatku VAT od zapłaconego Podatnikowi odszkodowania. Najemca nie zamierza zawierać z Wnioskodawczynią po rozwiązaniu umowy najmu żadnych innych stosunków prawnych, ani pozostawać z nią w jakichkolwiek stosunkach handlowych. Zainteresowana wystawiła po otrzymaniu kwoty odszkodowania notę obciążeniową.

W złożonym w dniu 25 marca 2010 r. uzupełnieniu do wniosku Zainteresowana oświadczyła, iż Najemca opuścił przedmiot najmu w ... 2006 r., a nie jak wskazała we wniosku w ... 2004 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie w przedstawionym stanie faktycznym należy opodatkować podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane przez Zainteresowaną odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym należy zwrócić uwagę w szczególności na przepis art. 8 ust. 1 pkt 2, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się do dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

W związku z powyższym uznać należy, iż pojęcie świadczenia - składającego się na istotę usługi - należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Zatem przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Kwestia ta ma szczególnie istotne znaczenie przy takich świadczeniach, których istotą jest zaniechanie, powstrzymywanie się od określonych czynności.

W związku z powyższym, jeżeli zaniechanie pewnych czynności za odszkodowaniem przynosiłoby wymierną korzyść konkretnemu podmiotowi, to wówczas powinno być ono na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznane za usługę.

Ponadto podkreślić należy, iż w rozumieniu ustawy zobowiązanie się do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, należy uznać, że świadczenie usług wówczas odbywa się głównie w ramach stosunków obligacyjnych.

Tak więc, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Mając powyższe na uwadze, aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności dokonywanej w zamian za odszkodowanie, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy czynności te skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawczyni zawarła w umowę najmu budynku magazynowo biurowego i placu utwardzonego na okres 10 lat. Przedmiotowa umowa zawarta została od dnia 1 sierpnia 2006 r. Zastrzeżony w umowie 6 miesięczny termin wypowiedzenia nie był skuteczny prawnie. Najemca opuścił przedmiot najmu w listopadzie 2006 r. i odmówił zapłaty czynszu. Zainteresowana wystąpiła na drogę sądową. Sąd orzekł, iż umowa najmu został zawarta na okres na jaki została zawarta. Strony ustaliły, że Najemca z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy zapłaci Zainteresowanej odszkodowanie.

Aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności, dokonanej w zamian za odszkodowanie, niezbędne jest rozstrzygnięcie czy te czynności skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego. W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, w ocenie tut. Organu mamy do czynienia ze świadczeniem usługi, gdyż Wynajmujący otrzymał określoną kwotę w zamian za zgodę na wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu. Należy zwrócić uwagę na fakt, że w przypadku opisanym we wniosku możemy wskazać konkretnego beneficjenta tej usługi - w zamian za wyrażenie zgody na wcześniejsze rozwiązanie umowy (korzyść po stronie Najemcy), Wynajmujący otrzymał określone świadczenie pieniężne.

Zatem wcześniejsze rozwiązanie umowy poprzez zawarcie przez strony porozumienia prowadzi do wygaśnięcia wiążącego strony stosunku prawnego (tj. zgodnego zakończenia istniejącego pomiędzy stronami stosunku w inny sposób niż pierwotnie było to przewidziane), nie jest natomiast rezultatem jednostronnego niewywiązywania się lub nienależytego wywiązania się przez stronę z ciążących na niej obowiązków.

Zgodę na zaniechanie określonej czynności (umowy najmu) należy traktować jako określone świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spełniona zatem zostanie przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, przedmiotowa czynność stanowi odpłatne świadczenie usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polegającej na zobowiązaniu się Najemcy do wypłaty świadczenia pieniężnego w zamian za odstąpienie od umowy świadczonej przez Wynajmującą, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tut. Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanej. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie faktycznym, które nie zostały objęte pytaniem oraz własnym stanowiskiem w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności sposobu dokumentowania otrzymanego odszkodowania.

Ponadto, w sprawie będącej przedmiotem wniosku należy zwrócić uwagę, iż analiza załączników dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny prawnej załączników dołączonych przez Wnioskodawcę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.