ILPP1/443-286/09/12-S/AW - VAT w zakresie opodatkowania sprzedaży wierzytelności nabytych od pierwotnego wierzyciela.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 26 listopada 2009 r., sygn. akt I SA/Łd 755/09 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 czerwca 2012 r., sygn. akt I FSK 470/12 - stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2009 r. (data wpływu 6 marca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży wierzytelności nabytych od pierwotnego wierzyciela - jest prawidłowe.

W dniu 6 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży wierzytelności nabytych od pierwotnego wierzyciela.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka będąca czynnym podatnikiem podatku VAT, zajmuje się między innymi świadczeniem usług polegających na obrocie wierzytelnościami. Zainteresowana dokonuje zakupu wierzytelności przeterminowanych od pierwotnego wierzyciela, czyli cedenta w celu sprzedaży, zamiany lub windykacji na własny rachunek z zaangażowaniem własnych środków finansowych.

Zgodnie z PKWiU opisane usługi mieszczą się w grupowaniu 65.23.10-00.00 "usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno - rentowych".

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż przez Spółkę wierzytelności, która została nabyta od wierzyciela pierwotnego będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, dalsza odsprzedaż wierzytelności nabytej od wierzyciela pierwotnego nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem korzysta ona ze zwolnienia jako usługa pośrednictwa finansowego na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - załącznik Nr 4, poz. 3, sekcja J ex 65-67.

W dniu 12 maja 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną nr ILPP1/443-286/09-3/BD, w której stwierdził, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2009 r. (data wpływu 6 marca 2009 r.) jest nieprawidłowe.

Wezwanie do usunięcia naruszenia wniesiono w dniu 3 czerwca 2009 r., zaś odpowiedzi na ww. wezwanie udzielono pismem z dnia 29 czerwca 2009 r., nr ILPP1/443/W-61/09-2/HMW (skutecznie doręczonym w dniu 6 lipca 2009 r.).

W dniu 7 sierpnia 2009 r. wpłynęła skarga na ww. interpretację, w której wniesiono o uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej z dnia 12 maja 2009 r.

Wyrokiem z dnia 26 listopada 2009 r., sygn. akt I SA/Łd 755/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił zaskarżoną interpretację z dnia 12 maja 2009 r., nr ILPP1/443-286/09-3/BD.

Pismem z dnia 20 stycznia 2010 r. Minister Finansów działający przez upoważnionego Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA.

Wyrokiem z dnia 25 czerwca 2012 r., sygn. akt I FSK 470/12 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 26 listopada 2009 r., sygn. akt I SA/Łd 755/09 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 czerwca 2012 r., sygn. akt I FSK 470/12 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą - podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Towarami natomiast, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również między innymi przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych.

Powyższa definicja usługi jest bardzo pojemna, obejmuje bowiem w zasadzie każdą sytuację faktyczną, w której dochodzi do zawarcia transakcji pomiędzy dwoma podmiotami, w wyniku której jeden z podmiotów świadczy na rzecz drugiego to do czego się zobowiązał pod warunkiem, że świadczenie to nie jest dostawą towarów.

Z zawartej w art. 8 w zw. z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy definicji świadczenia usług można jednakże wyprowadzić następujące wnioski, a mianowicie:

Jednocześnie w ust. 3 ww. artykułu ustawodawca wskazuje, iż usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podstawowa stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 wynosi 22%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki lub zwolnienie od podatku.

Regulacja art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W załączniku tym pod pozycją nr 3 wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego o symbolu PKWiU Sekcja J ex (65-67), z wyłączeniem:

Stosownie do objaśnień zawartych w załącznikach do ustawy symbol ex oznacza, że zwolnienie dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

Jak wskazano wyżej, usługi pośrednictwa finansowego, co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy (Sekcja J ex 65-67). Oznaczenie ex uprawnia do stosowania zwolnień w zakresie ściśle określonym w ustawie, z wyłączaniem usług wymienionych w punktach od 1-9 tejże pozycji 3 ww. załącznika. W katalogu usług, w odniesieniu do których nie stosuje się zwolnienia od podatku wymieniono między innymi usługi ściągania długów oraz faktoringu, przy czym nie wskazano symbolu PKWiU identyfikującego usługi zawierające się w tej kategorii (pkt 5 poz. 3 zał. nr 4 do ustawy).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Spółka jako czynny podatnik podatku VAT, zajmuje się świadczeniem usług polegających na obrocie wierzytelnościami. Zainteresowany dokonuje zakupu wierzytelności przeterminowanych od pierwotnego wierzyciela, czyli cedenta w celu sprzedaży, zamiany lub windykacji na własny rachunek z zaangażowaniem własnych środków finansowych. Opisane usługi - wg PKWiU - mieszczą się w grupowaniu 65.23.10-00.00 "usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych".

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu cyt. wyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W ocenie Sądu w rozpatrywanej sprawie można mówić o istnieniu obrotu wierzytelnościami (operacji kupna-sprzedaży) prowadzonego na własny rachunek, w czym mieściło się nabycie (w drodze cesji) wierzytelności z zaangażowaniem własnych środków oraz obciążenie ryzykiem niewypłacalności dłużnika lub zakupienie wierzytelności w celu ich windykacji albo dalszej odsprzedaży z zaangażowaniem własnego kapitału. Zdaniem Sądu, odpłatne zbywanie wierzytelności przez Spółkę stanowi usługę w rozumieniu art. 5 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 8 ust. 1 ustawy, która jest rodzajem usługi pośrednictwa finansowego, bowiem jej sens sprowadza się do obrotu wierzytelnościami (kupno-sprzedaż), a więc działalności prowadzonej na własny rachunek, z zaangażowaniem własnych środków.

Jednocześnie zaznacza się, że zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie zbycie wierzytelności nabytej uprzednio w celu odsprzedaży lub wyegzekwowania lub dalszej odsprzedaży, należy kwalifikować jako usługę pośrednictwa finansowego (por. J. Zubrzycki: Leksykon VAT 2006, T. I, s. 681-682; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r., sygn. akt FSK 1318/07, niepubl,; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 maja 2007 r., sygn. akt II SA/Wa 2260/06, LEX nr 339519).

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz w odpowiedzi na zadane pytanie należy stwierdzić, że realizowane przez Spółkę czynności polegające na sprzedaży wierzytelności przeterminowanych nabytych uprzednio od pierwotnego wierzyciela, stanowią usługi pośrednictwa finansowego, które korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy. W przedmiotowej sprawie mamy bowiem do czynienia z typową umową przelewu wierzytelności, a nie usługą ściągania długu.

Reasumując, świadczone przez Zainteresowanego usługi sklasyfikowane według PKWiU w grupowaniu 65.23.10-00.00 jako "usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych" korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z poz. 3 sekcja J symbol PKWiU 65-67 załącznika nr 4 do ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.