ILPP1/443-286/08-2/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezydenta Miasta X, działającego przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 29 lutego 2008 r. (data wpływu: 10 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie faktur VAT wystawionych w trybie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 marca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie faktur VAT wystawionych w trybie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Decyzją z dnia 10 grudnia 2007 r. SP.3.UUP.7720-10/07 Wojewoda stwierdził, iż Akademia Ekonomiczna nabyła z mocy prawa z dniem 1 września 2005 r. prawo własności gruntu Skarbu Państwa pozostającego w użytkowaniu wieczystym tej uczelni, oznaczonego w ewidencji jako działka nr (...) o powierzchni 0,0769 ha.

Podstawę prawną dla wydania decyzji stanowił przepis art. 256 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.), zgodnie z którym z dniem wejścia w życie ustawy, tj. z dniem 1 września 2005 r. grunty Skarbu Państwa pozostające w użytkowaniu wieczystym uczelni publicznej stają się jej własnością. Nabycie prawa własności stwierdza w decyzji wojewoda. W uzasadnieniu decyzji podano, iż w toku postępowania ustalono, że przedmiotowa nieruchomość stanowi własność Skarbu Państwa, a znajduje się w użytkowaniu wieczystym uczelni. Tak więc, ponieważ w dniu 31 sierpnia 2005 r. uczelnia była użytkownikiem wieczystym przedmiotowego gruntu, zatem z dniem 1 września 2005 r. stała się jego właścicielem.

Jak wskazano powyżej, decyzja Wojewody Dolnośląskiego została wydana w dniu 10 grudnia 2007 r., jednakże w okresie począwszy od 1 kwietnia 2007 r. Akademia Ekonomiczna zajęła część przedmiotowej działki (zajęta powierzchnia wynosiła 376 m#178;), a podatnik obciążył Akademię Ekonomiczną opłatą z tytułu korzystania z nieruchomości bez tytułu prawnego. Opłata miała być uiszczana od dnia 1 kwietnia 2007 r. do czasu usunięcia ogrodzenia. Mając na uwadze powyższe, Podatnik wystawiał na rzecz Akademii Ekonomicznej faktury VAT w okresie od 1 kwietnia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r.

Należy zauważyć, że Wnioskodawca i Akademia Ekonomiczna nie mieli wiadomości o tym, że Akademia jest użytkownikiem wieczystym przedmiotowej nieruchomości, stąd Zainteresowany obciążał ją opłatą za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy faktury VAT wystawione przez Skarb Państwa reprezentowany przez Prezydenta za bezumowne korzystanie z nieruchomości, która była w dniu 1 września 2005 r. w użytkowaniu wieczystym Akademii Ekonomicznej, są fakturami wystawionymi w trybie art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisem art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w przypadku, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest zobowiązana do jego zapłaty. Przepis ten reguluje przypadki, gdy doszło do sprzedaży, ale sprzedaż była zwolniona od podatku oraz przypadki, gdy faktura nie dokumentuje żadnej czynności, jest więc pustą fakturą. Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W ocenie podatnika, faktury VAT wystawiane przez podatnika dla Akademii Ekonomicznej nie dokumentowały żadnej czynności, ponieważ korzystanie z nieruchomości przez Akademię Ekonomiczną należy uznać za wykonywanie prawa użytkowania wieczystego przez takiego użytkownika, a po uprawomocnieniu się decyzji Wojewody, przez właściciela.

Wnioskodawca także zauważa, że zgodnie z orzeczeniem WSA w Warszawie z dnia 21 września 2006 r. sygn. akt l SA/Wa 1064/06, art. 256 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym przewiduje szczególny sposób nabycia własności nieruchomości przez uczelnię publiczną i nabycie to ma charakter ex lege, ze skutkiem ex tunc, czyli od dnia wejście w życie tej ustawy, tj. od dnia 1 września 2005 r. Decyzja ma charakter jedynie deklaratoryjny. Nabycie jest nieodpłatne. Odnośnie charakteru decyzji deklaratoryjnych, należy stwierdzić, że akty deklaratoryjne nie tworzą, nie zmieniają ani nie uchylają istniejących stosunków administracyjnoprawnych, a jedynie już istniejącym nadają nowy, określony kształt prawny. Akty te działają zatem ex tunc.

W ocenie Podatnika, odnosząc przepis art. 108 ust. 1 ustawy o podatku VAT do zaistniałego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż w momencie wystawienia przez podatnika faktur VAT, Akademia Ekonomiczna była użytkownikiem wieczystym przedmiotowej nieruchomości, a z dniem uprawomocnienia się decyzji Wojewody stała się na podstawie przepisu art. 256 Prawo o szkolnictwie wyższym, właścicielem przedmiotowej nieruchomości, ze skutkiem od dnia 1 września 2005 r. Ponieważ wydana decyzja ma charakter deklaratoryjny dzień jej uprawomocnienia ma znaczenie jedynie dla skutecznego powoływania się przez stronę na istnienie swojego prawa, jednakże decyzja taka sama nie tworzy stanu prawnego. Należy więc stwierdzić, iż korzystanie przez Akademię Ekonomiczną z części przedmiotowej nieruchomości należy ocenić jako wykonywanie prawa do korzystania z nieruchomości przez użytkownika wieczystego, a później właściciela.

Tak więc, z uwagi na fakt, że w momencie wystawienia faktur VAT Akademia Ekonomiczna posiadała tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, nie miała miejsca usługa na jaką zostały wystawione dokumenty, co oznacza że wystawione w tych okolicznościach faktury należy zakwalifikować jako "puste faktury", o których mowa w przepisie art. 108 ust. 1 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Za odpłatne świadczenie usług należy uznać, na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zgodnie z art. 106 ust. 1 i ust. 3 cyt. ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Powyższe przepisy stosuje się odpowiednio do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

W myśl art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Jak wynika z przytoczonych przepisów, podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub świadczenia usługi oraz w przypadku otrzymania zaliczki przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. Faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów lub usług lub też otrzymania zaliczki). Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że w okresie od kwietnia 2007 r. do grudnia 2007 r. Wnioskodawca, nie będąc świadomym tego, że Akademia Ekonomiczna jest użytkownikiem wieczystym zajmowanego gruntu, obciążał ją opłatą z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, wystawiając na jej rzecz faktury VAT.

Zgodnie z powołanym wyżej art. 8 ust. 1 ustawy o VAT obciążenie za korzystanie z nieruchomości jest świadczeniem podlegającym opodatkowaniu. Oznacza to, że przedmiotowe faktury VAT z tytułu zajmowania działki dokumentują czynności, które miały miejsce, czyli nie są to tzw. "puste faktury". Tym samym nie ma w tym przypadku zastosowania art. 108 ust. 1 ustawy. Przepis ten bowiem przewiduje szczególny przypadek samoistnego powstania obowiązku podatkowego w efekcie samego wystawienia faktury wykazującej kwotę podatku od towarów i usług, przy czym obowiązek ten przyjmuje postać swoistej sankcji. Polega ona na tym, iż niezależnie od tego, czy w sprawie zaistniał obrót będący podstawą opodatkowania podatkiem VAT, jak również niezależnie od rozmiarów i konsekwencji podatkowych tego obrotu - każdy wystawca tzw. "pustej faktury" liczyć się winien z koniecznością zapłaty wykazanego w niej podatku.

Stosownie do art. 256 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) z dniem wejścia w życie ustawy, grunty Skarbu Państwa pozostające w użytkowaniu wieczystym uczelni publicznej stają się jej własnością. Wartość gruntów zwiększa fundusz zasadniczy uczelni publicznej. Natomiast nabycie prawa własności, stwierdza w drodze decyzji wojewoda. Faktem jest, iż w przedmiotowej sprawie Akademia Ekonomiczna stała się na podstawie powołanego wyżej przepisu właścicielem nieruchomości, (ze skutkiem od dnia 1 września 2005 r.). Podkreślenia jednak wymaga, że decyzja Wojewody została wydana w dniu 10 grudnia 2007 r.

Podsumowując tut. Organ stwierdza, iż w przedmiotowej sprawie wystawione przez Wnioskodawcę na rzecz Akademii Ekonomicznej faktury VAT dokumentują wykonanie czynności określonych w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i tym samym podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z zaistnieniem pomyłki w ocenie sytuacji związanej z bezumownym korzystaniem z nieruchomości, znajdą zastosowanie zasady dotyczące korygowania faktur, określone przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.). Zgodnie bowiem z § 17 ust. 1 powołanego wyżej rozporządzenia, fakturę korygującą wystawia się również, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek inne pozycji faktury. Pamiętać jednak należy, że wystawienie faktury korygującej nie wywołuje skutków "wstecz" lecz na "bieżąco" i nie zwalnia wystawcy z obowiązku zapłaty podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.