ILPP1/443-201/09-2/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2009 r. (data wpływu 13 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kwoty stanowiącej odszkodowanie i wynagrodzenie dla Gminy z tytułu szkód rzeczywistych i utraconych korzyści spowodowanych budową rurociągu - jest prawidłowe.

W dniu 13 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kwoty stanowiącej odszkodowanie i wynagrodzenie dla Gminy z tytułu szkód rzeczywistych i utraconych korzyści spowodowanych budową rurociągu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca - Gmina (...) (dalej Gmina) zawarła umowę z (...) S.A. (dalej: Inwestor). Przedmiotem umowy są warunki współpracy oraz współdziałania dotyczące wybudowania na terenie Gminy rurociągu paliwowego... relacji (...) - (...) w ww. umowie Inwestor zobowiązał się do przekazania Gminie kwoty 93.700 zł po spełnieniu przez Gminę określonych warunków. Zgodnie z § 4 umowy, ww. kwota stanowi odszkodowanie i wynagrodzenie dla Gminy z tytułu szkód rzeczywistych i utraconych korzyści spowodowanych budową rurociągu na terenie Gminy i uwzględnia:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy całość kwoty, jakiej dotyczy umowa powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, przychody z tytułu realizacji ww. umowy dotyczą:

* odszkodowania - niepodlegającego opodatkowaniu,

* wynagrodzenia - którego już podatek dotyczy.

Wartość kwoty w umowie, nie określa jaka jej część dotyczy odszkodowania, a jaka wynagrodzenia. w związku z tym, że nie można ustalić przychodu opodatkowanego i nieopodatkowanego - w ocenie Gminy - należy uiścić podatek od towarów i usług od całej kwoty.

Wnioskodawca zaznaczył, że podczas pierwszej analizy umowy Gmina uznała, że przychodów z przedmiotowej umowy nie należy opodatkowywać podatkiem VAT. Jednakże po kolejnej analizie ww. umowy i zapisów art. 5 - 8 ustawy o podatku od towarów i usług pojawiły się wątpliwości w tej kwestii.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Przez dostawę towarów - stosownie do art. 7 ust. 1 cyt. ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), natomiast przez świadczenie usług, stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. serii l nr 347 str. 1 z późn. zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Definicja usługi zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma szerszy zakres od definicji usługi zawartej w klasyfikacjach statystycznych. Przy definiowaniu "świadczenia" należy odwołać się do przepisów prawa cywilnego. w myśl art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Tak więc na świadczenie może składać się zachowanie polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) albo na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji). Na świadczenie mogą się również składać jednocześnie zachowania polegające na działaniu oraz na zaniechaniu. Świadczenie usług powinno wynikać z wyraźnego stosunku zobowiązaniowego oraz powinien występować bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść majątkową. Spod pojęcia świadczenia usług jest natomiast wyłączone świadczenie, którego treścią jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do przepisu art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Z punktu widzenia treści wyróżnia się:

* służebności gruntowe czynne - "właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej" (art. 285 § 1 in principio k.c.);

* służebności gruntowe bierne - "właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań" (art. 285 § 1 in medio k.c.) lub "właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (art. 285 § 1 in fine k.c.).

Analiza powyższych przepisów jednoznacznie wskazuje, że do czynności stanowiących świadczenie usług zalicza się m.in. służebności gruntowe czynne (zobowiązanie do tolerowania czynności lub sytuacji) oraz służebności gruntowe bierne (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności), w których osoby wierzyciela oraz dłużnika wyznacza stosunek prawnorzeczowy.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Podatnikami, w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy art. 15 ust. 2 cyt. ustawy obejmuje:

* wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wtedy, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy;

* czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca zawarł z Inwestorem umowę dotyczącą współpracy w związku z planowaną budową rurociągu paliwowego, który będzie przebiegać przez nieruchomości stanowiące własność Gminy lub będące w jej władaniu. w ww. umowie Inwestor zobowiązał się do przekazania Gminie kwoty 93.700 zł po spełnieniu przez Gminę określonych warunków. Zgodnie z § 4 umowy, ww. kwota stanowi odszkodowanie i wynagrodzenie dla Gminy z tytułu szkód rzeczywistych i utraconych korzyści spowodowanych budową rurociągu na terenie Gminy i uwzględnia:

Mając na uwadze powyższą analizę przepisów należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie zgoda na korzystanie z nieruchomości i ustanowienie służebności gruntowej podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług polegające na "zobowiązaniu do tolerowania czynności lub sytuacji". w związku z powyższym, kwota otrzymana przez Wnioskodawcę od Inwestora stanowiąca w myśl zapisów umowy odszkodowanie i wynagrodzenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Należy podkreślić, że w sprawie będącej przedmiotem zapytania, z uwagi na cywilnoprawny charakter umowy zawartej między Gminą a Inwestorem, Wnioskodawca nie może skorzystać ze zwolnienia od podatku przewidzianego w § 13 ust. 1 pkt 11 ww. rozporządzenia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.