ILPP1/443-180/07/10-S/BD - Prawo do odliczenia podatku VAT z tytułu wydatków poniesionych w związku z emisją akcji własnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 1796/08 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 czerwca 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 542/08 - stwierdza, że stanowisko, reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2007 r. (data wpływu: 30 sierpnia 2007 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 października 2007 r. (data wpływu: 8 października 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu wydatków poniesionych w związku z emisją akcji własnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 sierpnia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu wydatków poniesionych w związku z emisją akcji własnych. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 3 października 2007 r. (data wpływu: 8 października 2007 r.) o pełnomocnictwo.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka jest operatorem telekomunikacyjnym świadczącym abonentom różnego rodzaju usługi telekomunikacyjne. W związku z rosnącą konkurencją na rynku telekomunikacyjnym, w celu utrzymania i zwiększenia przychodów Spółka zmuszona jest do stałego poszerzania i rozwijania swojej działalności. W związku z faktem, iż działalność Spółki jest kapitałochłonna, co wynika z konieczności wprowadzania nowoczesnych technologii oraz organizacji specjalistycznych stanowisk pracy, Spółka zadecydowała o pozyskaniu kapitału, mającego służyć rozwojowi Spółki i poprawie jej pozycji rynkowej, w drodze publicznej emisji akcji własnych.

Środki otrzymane z emisji akcji własnych Spółka przeznaczy na rozwój prowadzonej działalności, w tym między innymi na:

W związku z planowaną emisją akcji Spółka poniesie szereg wydatków, do których zaliczyć można między innymi:

Spółka zakłada również, iż po zakończeniu oferty publicznej będzie podjęta uchwała Walnego Zgromadzenia w sprawie pokrycia kosztów emisji akcji z kapitału zapasowego powstałego z nadwyżki wartości emisyjnej nad nominalną sprzedanych akcji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółce przysługuje prawo do pomniejszenia podatku VAT należnego o podatek naliczony związany z ww. wydatkami, a jeżeli tak, to w którym momencie...

Zdaniem Wnioskodawcy, prawo do odliczenia podatku naliczonego stanowi integralną część systemu VAT i jest ukierunkowane na całkowite odciążenie przedsiębiorcy od VAT w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa. Podatnik powołuje przepisy art. 86 ust. 1 w związku z art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, z których wynika, iż prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarty w dokonywanych zakupach (wydatkach) uzależnione jest od istnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy ponoszonymi wydatkami i uzyskiwanymi przychodami, pozwalającymi na zakwalifikowanie tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Zdaniem Podatnika koszty poniesione w związku z emisją akcji stanowić będą koszt podatkowy w momencie poniesienia, a Spółce przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego na zasadach ogólnych (w zależności od struktury sprzedaży - w całości, bądź wg wskaźnika proporcji).

W dniu 14 listopada 2007 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną Nr ILPP1/443-180/07-3/BD stwierdzając, że stanowisko Spółki Akcyjnej reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2007 r. (data wpływu: 30 sierpnia 2007 r.) jest prawidłowe.

Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniesiono w dniu 3 grudnia 2007 r., zaś odpowiedzi na ww. wezwanie udzielono pismem z dnia 3 stycznia 2008 r., Nr ILPP1/443/W-15/07-2/HMW (skutecznie doręczonym w dniu 7 stycznia 2008 r.).

W dniu 11 lutego 2008 r. wpłynęła do tut. Organu skarga na ww. interpretację, w której wniesiono o uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej z dnia 14 listopada 2007 r.

Wyrokiem z dnia 24 czerwca 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 542/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację.

Pismem z dnia 28 sierpnia 2008 r. Minister Finansów złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA.

Wyrokiem z dnia 15 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 1796/08 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 1796/08 oraz w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 czerwca 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 542/08 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Przez dostawę towarów - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast, stosownie do art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 2 pkt 6 cyt. ustawy, towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z powyższych regulacji wynika, iż emisja akcji nie znajduje się w zakresie przedmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nie stanowi dostawy towarów o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, ani też świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 wspomnianej ustawy.

Na podstawie zapisu art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu, podatnikowi o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 10 pkt 1 oraz ust. 11 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 30 listopada 2008 r., prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny z zastrzeżeniem pkt 2-4 oraz ust. 11, 12, 16 i 18. Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy.

Natomiast zgodnie z ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320), która weszła w życie z dniem 1 grudnia 2008 r., powyższy przepis otrzymał następujące brzmienie: "prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18. Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych".

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku VAT i dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych.

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Istotny jest zatem związek pomiędzy zakupami a działalnością gospodarczą (opodatkowaną VAT) prowadzoną przez podatnika. Ustawodawca nie precyzuje w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek pomiędzy zakupami a sprzedażą opodatkowaną może mieć charakter bezpośredni (zakup materiałów do wytworzenia produktu podlegającego odsprzedaży) lub pośredni (koszty administracyjne), jak również może dotyczyć takich czynności, które mimo, że są zwolnione od podatku lub nie podlegają opodatkowaniu to są potrzebne do funkcjonowania Spółki.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Wnioskodawca jako operator telekomunikacyjny świadczy abonentom różnego rodzaju usługi telekomunikacyjne.

W związku z rosnącą konkurencją na rynku telekomunikacyjnym, w celu utrzymania i zwiększenia przychodów Spółka zmuszona jest do stałego poszerzania i rozwijania swojej działalności. Spółka zadecydowała o pozyskaniu kapitału, mającego służyć rozwojowi Spółki i poprawie jej pozycji rynkowej, w drodze publicznej emisji akcji własnych, które Spółka przeznaczy na rozwój prowadzonej działalności, w tym między innymi na:

W związku z emisją akcji własnych mającą na celu pozyskanie kapitału służącego rozwojowi Spółki i poprawie jej pozycji rynkowej, ponosi szereg wydatków. Są to wydatki związane z obsługą transakcji nabycia akcji, które będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (w zależności od struktury sprzedaży - w całości, bądź wg wskaźnika proporcji).

Zatem w rozpatrywanym przypadku występuje pośredni związek emisji akcji z prowadzoną działalnością, gdyż poniesione wydatki z tego tytułu nie mają bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, jakkolwiek warunkują ich uzyskanie.

Przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. przewidują jednak wyjątki, w których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, pomimo tego, że spełnia przesłanki upoważniające go do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zgodnie z unormowaniem art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy, w stanie prawnym obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosowało się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, w sytuacji, gdy wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

W przepisie tym ustawodawca zawarł zatem odesłanie do przepisów o podatku dochodowym, uzależniając możliwość odliczenia podatku od towarów i usług za dany towar lub usługę, od możliwości zaliczenia tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

W kwestii pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów od wydatków związanych z emisją akcji własnych w dniu 20 listopada 2007 r. wydano odrębne rozstrzygnięcie Nr ILPB3/423-70/07-4/EK.

Zgodnie z treścią ww. interpretacji, wydatki związane z powiększeniem kapitału zakładowego dotyczące przygotowania prospektu emisyjnego, doradztwa prawnego i finansowego, przygotowania i przeprowadzenia kampanii reklamowych i informacyjnych, koszty notarialne, sądowe, administracyjne (druk, publikacja i dystrybucja prospektu emisyjnego) i skarbowe, jak również koszty ogłoszeń i tłumaczeń dokumentacji na potrzeby oferty publicznej oraz wydatki przeznaczone na szkolenie pracowników z zakresu wiedzy o Giełdzie Papierów Wartościowych nie stanowią w Spółce kosztów o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż są związane z przychodem niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W tym miejscu należy dodać, że w dniu 10 grudnia 2007 r. pełnomocnik Spółki wystosował wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w związku z wydaniem ww. interpretacji indywidualnej Nr ILPB3/423-70/07-4/EK z dnia 20 listopada 2007 r. Pismem z dnia 9 stycznia 2008 r. Nr ILPB3/423/W-1/08-1/BN, tut. Organ odmówił zmiany interpretacji indywidualnej.

Następnie w dniu 18 lutego 2008 r. wpłynęła do tut. Biura skarga na przedmiotową interpretację. W odpowiedzi na powyższą skargę, pismem z dnia 19 marca 2008 r., ILPB3/4240-6/08-2/BN, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o oddalenie skargi oraz przekazał jako załączniki akta sprawy.

Wyrokiem z dnia 10 września 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 664/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację.

Pismem Nr ILRP/007-5/08-2/JP z dnia 20 listopada 2008 r., Minister Finansów działając przez upoważnionego Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego ze skargą kasacyjną od wyroku WSA, sygn. akt III SA/Wa 664/08 z dnia 10 września 2008 r.

W dniu 7 maja 2010 r. odbyło się posiedzenie Sądu Najwyższego w sprawie ze skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, działającego w imieniu Ministra Finansów od wyroku WSA, sygn. akt III SA/Wa 664/08 z dnia 10 września 2008 r. w sprawie ze skargi Spółki Akcyjnej na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu Nr ILPB3/423-70/07-4/EK z dnia 20 listopada 2007 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów w związku z emisją akcji własnych.

W wyniku rozprawy w dniu 7 maja 2010 r., Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem sygn. akt II FSK 2145/08 uchylił wyrok WSA i oddalił skargę Spółki do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Należy zaznaczyć, że tut. Organ w związku z powyższym nie ma możliwości wykonania zaleceń WSA i NSA w kwestii ustosunkowania się w jednej interpretacji do całego wniosku, tj. w części dotyczącej zarówno podatku od towarów i usług, jak i podatku dochodowego od osób prawnych.

Reasumując w świetle przedstawionego powyżej stanu faktycznego oraz stanu prawnego sprawy należy stwierdzić, że Spółce z tytułu ponoszenia wydatków związanych z emisją akcji własnych, do dnia 30 listopada 2008 r. nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług.

Jednocześnie tut. Organ wskazuje, iż z dniem 1 grudnia 2008 r. wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320) uchylony został cyt. wyżej przepis art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy, uzależniający prawo podatnika do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od możliwości zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym.

W związku z powyższym w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 grudnia 2008 r., podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie towarów i usług, które zostały przez niego zakupione jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług, a wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.