ILPP1/443-175/12-5/HW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 lutego 2012 r. (data wpływu 24 lutego 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 maja 2012 r. (data wpływu 11 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy działek gruntu - jest prawidłowe.

W dniu 11 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy działek gruntu. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 9 maja 2012 r. o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni w dniu 14 kwietnia 2000 r. wraz z mężem zakupiła grunty rolne o powierzchni 2,3754 ha położone na dwóch działkach niezabudowanych (24/1 i 24/3) w wiosce R. Gmina (...). Grunty te zostały nabyte w celu uprawy i do roku 2008 obie działki były utrzymane w dobrej kulturze rolnej. W związku z tym, że działka 24/1 (łąka) o powierzchni 0,1836 ha była położona w bezpośrednim sąsiedztwie z zabudowaną działką 24/2, która nie była własnością Wnioskodawczyni i jej męża, a która stanowiła z tą działką logiczną całość jej uprawa przysparzała pewne trudności. Dnia 7 listopada 2008 r. została sprzedana działka 24/1 właścicielce działki 24/2. Pod koniec roku 2010 zgłosiła się do Zainteresowanej i jej męża osoba z prośbą o odsprzedanie jej części działki nr 24/3, celem zabudowy. W trakcie rozmów (wizji lokalnej) chęć odkupienia kolejnej części działki 24/3 (celem poprawy warunków zagospodarowania swojego terenu) zgłosiła także właścicielka działki 24/2.

Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem w Urzędzie Gminy (...) ustalili, że w planach zagospodarowania przestrzennego około 0,57 ha. działki nr 24/3 - sad z drzewami owocowymi i łąka, przeznaczone jest pod zabudowę mieszkaniową, zagrodową (RM). Jako, że potencjalny nabywca jest zaiteresowany tylko zakupem około 0,18 ha, Wnioskodawczyni wraz z mężem złożyła w Urzędzie Gminy (...) wniosek o podział działki 24/3 o łącznej powierzchni 2,1918 ha, w następujący sposób:

* działka 24/4 - 0,05 ha,

* działka 24/5 - 0,17 ha,

* działka 24/6- 0,18 ha,

* działka 24/7 - 0,17 ha,

* działka 24/8 - 1,62 ha.

Celem podziału przedmiotowej działki jest:

* sprzedaż działki 24/4 właścicielce działki 24/2,

* sprzedaż działki 24/7 osobie, która zgłosiła się do Wnioskodawczyni i jej męża z chęcią wybudowania domu na tamtym terenie,

* wydzielenie działek 24/5 i 24/6 bez konkretnego przeznaczenia w chwili obecnej (w przyszłości te działki mogłyby również zostać sprzedane, ale i równie dobrze mogłyby być przekazane dzieciom Wnioskodawczyni),

* pozostałą część czyli działkę 24/8 bezwzględnie Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem ma zamiar pozostawić sobie.

Obecnie Zainteresowana wraz z małżonkiem ma już pozytywną decyzję z Urzędu Gminy (...) w sprawie podziału przedmiotowej działki.

Wnioskodawczyni pragnie nadmienić, iż część, tj. 0,57 ha działki 24/3 już w momencie zakupu była sadem i łąką, a plony z tego fragmentu jak i z resztą z pozostałej części areału wykorzystuje we własnym gospodarstwie. Wnioskodawczyni i jej małżonek nie ma również z nikim spisanej umowy cywilno - prawnej o dzierżawie jakiegokolwiek fragmentu areału.

Zainteresowana pracuje w szkole podstawowej na etacie nauczyciela wychowania przedszkolnego i nie posiada, ani nigdy nie posiadała statusu rolnika ryczałtowego. Małżonek Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą na własne nazwisko. Jest płatnikiem podatku VAT. Chociaż w zakresie działalności ma szeroką gamę usług (głównie remontowo - budowlano - montażowych) to jego działalność nie ma nic wspólnego z handlem nieruchomościami.

Dnia 11 maja 2012 r. Zainteresowana uzupełniła przedmiotowy wniosek o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego wskazując, iż:

* Wnioskodawczyni nie zrobiła nic w celu uzbrojenia terenu na powstałych działkach, chociaż z racji swojego położenia dla kogoś komu będzie na tym zależało nie będzie to większym problemem,

* przekwalifikowanie gruntów w planie zagospodarowania przestrzennego Gminy odbyło się bez jakiejkolwiek ingerencji ze Strony Zainteresowanej,

* Wnioskodawczyni nigdy nie ogłaszała chęci sprzedaży działek, ani w prasie, ani radiu, ani w żadnych innych mediach, a nawet na słupach czy tablicach ogłoszeń.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w tej sytuacji od kwoty uzyskanej za sprzedaży działek Wnioskodawczyni powinna odprowadzić podatek VAT, jeżeli tak to w jakiej wysokości.

Zdaniem Wnioskodawczyni, Zainteresowana nie powinna odprowadzać podatku VAT od przeprowadzonych transakcji. Sprzedaż przedmiotowych działek nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej, a tym bardziej źródła utrzymania Wnioskodawczyni i jej rodziny. Przedmiotowe działki nie zostały nabyte w celach handlowych. Zainteresowana nie występowała do Urzędu Gminy o przekwalifikowanie w planie zagospodarowania przestrzennego posiadanych działek rolnych na działki przeznaczone pod zabudowę. Działki są nieuzbrojone i nigdy Wnioskodawczyni nie starała się ich uzbroić, chociaż ich lokalizacja powoduje, że nie będzie z tym większych kłopotów. Nigdy i w żaden sposób Zainteresowana nie szukała chętnych na zakupy działek, nie ogłaszała chęci sprzedaży w żadnym z mediów, w tym także w internecie, ani nawet na słupach, czy tablicach ogłoszeniowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Wyjaśnić jednocześnie należy, iż przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m.in. rzeczy (Bednarek Małgorzata, "Mienie", "Komentarz do art. 44-55³ Kodeksu cywilnego", Zakamycze 1997, komentarz do art. 45 k.c.). Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome (Piasecki Kazimierz, "Kodeks cywilny, Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz", Zakamycze 2003, komentarz do art. 45 k.c.).

Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary, czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą również zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy Wnioskodawczyni w celu dokonania sprzedaży gruntu podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz. U. UE L 347.1 z późn. zm. - (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Z zawartego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nie wynika jakiekolwiek aktywne działanie Wnioskodawczyni, tj. uzyskanie zezwolenia na budowę dla tych gruntów, uzbrojenie, ogłoszenie w prasie w poszukiwaniu nabywców itd., które wskazywałoby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180 i C-181, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Przy spełnieniu powyższych warunków nie ma znaczenia fakt, iż podmiot dokonujący dostawy jest "rolnikiem ryczałtowym".

W tym miejscu - dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności - konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. powołanej wcześniej ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ww. Kodeksu, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Podkreślić także należy, iż ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (...) (Edward Gniewek "Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, iż w dniu 14 kwietnia 2000 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem zakupili grunty rolne o powierzchni 2,3754 ha położone na dwóch działkach niezabudowanych (24/1 i 24/3). Grunty te nabyto w celu uprawy i do roku 2008 obie działki były utrzymane w dobrej kulturze rolnej. W związku z tym, że działka numer 24/1 (łąka) o powierzchni 0,1836 ha była położona w bezpośrednim sąsiedztwie z zabudowaną działką numer 24/2, (której nie byli właścicielami), a która stanowiła z tą działką logiczną całość, jej uprawa przysparzała pewne trudności. Dnia 7 listopada 2008 r. Wnioskodawczyni sprzedała działkę 24/1 właścicielce działki 24/2. Pod koniec roku 2010 zgłosiła się do Zainteresowanej osoba z prośbą o odsprzedanie jej części działki numer 24/3 celem zabudowy. W trakcie rozmów (wizji lokalnej) chęć odkupienia części działki (celem poprawy warunków zagospodarowania swojego terenu) zgłosiła także właścicielka działki 24/2. W Urzędzie Gminy (...) ustalono, że w planach zagospodarowania przestrzennego około 0,57 ha działki nr 24/3 - sad z drzewami owocowymi i łąka, jest przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową zagrodową (RM). Jako, że potencjalny nabywca jest zainteresowany tylko zakupem około 0,18 ha, Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem złożyli w Urzędzie Gminy (...) wniosek o podział działki 24/3 o łącznej powierzchni 2,1918 ha w następujący sposób:

* działka 24/4 - 0,05 ha,

* działka 24/5 - 0,17 ha,

* działka 24/6- 0,18 ha,

* działka 24/7 - 0,17 ha,

* działka 24/8 - 1,62 ha.

Fragment działki 24/3 już w momencie nabycia był uprawiany jako sad i łąka, a plony były wykorzystywane we własnym gospodarstwie. Wnioskodawczyni i małżonek nie mają również z nikim spisanej umowy cywilno-prawnej na temat dzierżawy jakiegokolwiek fragmentu areału. Wnioskodawczyni nie posiada i nie posiadała statusu rolnika ryczałtowego. Ponadto, w chwili obecnej Wnioskodawczyni zamierza zbyć działki nr 24/4 i 24/7. Działki 24/5 i 24/6 są bez konkretnego przeznaczenia (w przyszłości mogą zostać sprzedane, bądź przekazane dzieciom). Zainteresowana nie zamierza jednak pozbywać się działki nr 24/8. Wnioskodawczyni nie zrobiła nic w celu uzbrojenia terenu na powstałych działkach, chociaż z racji swojego położenia dla kogoś komu będzie na tym zależało nie będzie to większym problemem. Natomiast przekwalifikowanie gruntów w planie zagospodarowania przestrzennego Gminy odbyło się bez jakiejkolwiek ingerencji ze strony Wnioskodawczyni. Zainteresowana nie ogłaszała chęci sprzedaży działek ani w prasie, ani w radiu, ani w żadnych innych mediach, a nawet słupach czy na tablicach ogłoszeń.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy opisanych działek Wnioskodawczyni wystąpi w charakterze podatnika. Zainteresowana - jak sama twierdzi - nie wykorzystywała nieruchomości w działalności gospodarczej. Uwzględniając ponadto fakt wykorzystywania gruntu na potrzeby własne stwierdzić należy, iż nic nie wskazuje na to, aby nabyciu nieruchomości towarzyszył zamiar jej późniejszego zbycia oraz wykorzystywania w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zainteresowana nie podejmowała również jakichkolwiek czynności zmierzających do przygotowania działek do zorganizowanej, handlowej sprzedaży, tj. nie występowała do Gminy o przekwalifikowanie przedmiotowych działek na działki przeznaczone pod zabudowę, nie dokonywała uzbrojenia w przyłącza do sieci energetycznej, gazowej lub wodnej oraz nie ogłaszała zamiaru sprzedaży działek w prasie, w radiu lub innych mediach. Zatem, Zainteresowana dokonując sprzedaży opisanych we wniosku działek gruntu korzystać będzie z prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Wnioskodawczynię cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy w zakresie sprzedaży działek, a dostawę działek cech czynności opodatkowanej, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Reasumując, w związku ze sprzedażą przedmiotowych działek Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana odprowadzić podatku VAT, bowiem planowana - w opisanym zdarzeniu przyszłym - dostawa nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT dostawy działek gruntu przez Wnioskodawczynię.

Natomiast, wniosek w przedmiocie opodatkowania podatkiem VAT dostawy działek gruntu przez małżonka, został załatwiony postanowieniem z dnia 22 maja 2012 r. nr ILPP1/443-172/12-4/HW.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.