ILPP1/443-159/10/12-S/MK - Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy działek budowlanych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 29 listopada 2011 r., sygn. akt I SA/Po 663/11 - stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 3 lutego 2010 r. (data wpływu 12 lutego 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 kwietnia 2010 r. (data wpływu 19 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek budowlanych - jest prawidłowe.

W dniu 12 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek budowlanych. Dnia 19 kwietnia 2010 r. wniosek został doprecyzowany o opis zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W roku 1981 Wnioskodawca otrzymał gospodarstwo rolne od rodziców i do dnia dzisiejszego je prowadzi. W roku 2007 na grunt rolny Zainteresowany otrzymał decyzję o warunkach zabudowy. W wyniku wydania tej decyzji Wnioskodawca podzielił 1,2240 ha na 8 działek budowlanych i działkę stanowiącą drogę. Na jednej z nich Zainteresowany zamierza zbudować dom mieszkalny a pozostałe działki sprzedać żeby posiadać środki na budowę.

Działalności gospodarczej Wnioskodawca nie prowadzi bowiem cały czas zajmuje się gospodarstwem rolnym o powierzchni 15 ha. Zainteresowany uprawia grunt rolny oraz hoduje trzodę chlewną i bydło.

Dnia 19 kwietnia 2010 r. Zainteresowany uzupełnił wniosek o doprecyzowanie zdarzenia przyszłego wskazując, iż jest rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Przedmiotowej nieruchomości podzielonej na działki nie udostępniał i nie udostępnia innym osobom na podstawie umów dzierżawy lub użyczenia. Grunty mające być przedmiotem dostawy wchodzą w skład otrzymanego w roku 1981 gospodarstwa rolnego były i są wykorzystywane do produkcji rolnej - płodów rolnych i produktów hodowli. Ponadto do tej pory Zainteresowany nie dokonywał sprzedaży działek ze swojego gospodarstwa rolnego z wyjątkiem sprzedaży działki nr 357 obręb 0009 M. o powierzchni 1360 m ^2, która została sprzedana w dniu 29 stycznia 2010 r. Wnioskodawca posiada decyzję o warunkach zabudowy dla rozpatrywanego obszaru.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy od sprzedaży działek przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe Wnioskodawca musi odprowadzić podatek VAT, jeżeli te działki sprzeda w roku 2010.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż działek pod budownictwo mieszkaniowe wydzielonych z własnych gruntów rolnych nie stanowi działalności gospodarczej i nie podlega także podatkowi VAT ze względu na brak cech wyróżniających taką działalność.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 5 maja 2010 r. interpretację indywidualną nr ILPP1/443-159/10-4/MK, w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za nieprawidłowe.

W ww. interpretacji tut. Organ stwierdził, że dostawa w roku 2010 przez Wnioskodawcę 8 działek przeznaczonych pod zabudowę podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT. Powyższe wynika z faktu, iż Zainteresowany sprzedając działki gruntu wykorzystywanego uprzednio w działalności rolniczej, tj. w produkcji rolnej oraz hodowli zwierząt, zbywa majątek należący do prowadzonej działalności gospodarczej a nie majątek osobisty. W takim kształcie sprawy, jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy, działalność rolnika uznawana jest za działalność gospodarczą. W konsekwencji Wnioskodawca w związku z opisaną dostawą wystąpi w roli podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Skutkiem powyższego sprzedaż działek będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, nie korzystającą ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, lecz opodatkowaną 22% stawką podatku.

Pismem z dnia 18 maja 2010 r. (data wpływu 24 maja 2010 r.) Pan wezwał Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu działającego w imieniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa i zmiany interpretacji indywidualnej z dnia 5 maja 2010 r. nr ILPP1/443 159/10 4/MK.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa pismem z dnia 17 czerwca 2010 r. nr ILPP1/443/W-50/10-2/MK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, Pan wniósł w dniu 12 lipca 2010 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu.

Po rozpatrzeniu sprawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wydał wyrok w dniu 29 listopada 2011 r., sygn. akt I SA/Po 663/10, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 29 listopada 2011 r., sygn. akt I SA/Po 663/11 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Według art. 2 pkt 6 ww. ustawy, towarami są rzeczy ruchome, wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary, czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

Zgodnie z art. 2 pkt 15, 19, 20 i 21 ustawy:

* przez działalność rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą <...> a także świadczenie usług rolniczych;

* przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych;

* przez produkty rolne rozumie się towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim;

* przez usługi rolnicze rozumie się usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest czy w świetle zaprezentowanego we wniosku zdarzenia Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz. U. UE L 347.1 z późn. zm. - (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Z zawartego we wniosku opisu nie wynika jakiekolwiek aktywne działanie Wnioskodawcy, tj. uzbrojenie działek w przyłącza do sieci wodnej, gazowej lub energetycznej, ogłoszenie w mediach jak prasa, radio, telewizja w poszukiwaniu nabywców, itd, które wskazywałoby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/11 i C-181/11, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Przy spełnieniu powyższych warunków nie ma znaczenia fakt, iż podmiot dokonujący dostawy jest "rolnikiem ryczałtowym".

W tym miejscu - dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności - konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. powołanej ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Podkreślić także należy, iż ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (...) (Edward Gniewek "Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, iż w roku 1981 Wnioskodawca otrzymał gospodarstwo rolne od rodziców i do dnia dzisiejszego je prowadzi. W roku 2007 na grunt rolny Zainteresowany otrzymał decyzję o warunkach zabudowy. W wyniku wydania tej decyzji Wnioskodawca podzielił 1,2240 ha na 8 działek budowlanych i działkę stanowiącą drogę. Na jednej z nich Zainteresowany zamierza zbudować dom mieszkalny a pozostałe działki sprzedać żeby posiadać środki na budowę. Działalności gospodarczej Wnioskodawca nie prowadzi bowiem jest rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Przedmiotowej nieruchomości nie udostępniał i nie udostępnia innym osobom na podstawie umów dzierżawy lub użyczenia. Ponadto do tej pory Zainteresowany nie dokonywał sprzedaży działek ze swojego gospodarstwa rolnego z wyjątkiem sprzedaży działki nr 357 obręb 0009 M. o powierzchni 1360 m ^2, która została sprzedana w dniu 29 stycznia 2010 r. Wnioskodawca posiada decyzję o warunkach zabudowy dla rozpatrywanego obszaru.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy przedmiotowych działek Wnioskodawca wystąpi w charakterze podatnika. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takich przesłanek brak. Powyższe wynika z faktu, iż sprzedaż przez rolnika ryczałtowego nieruchomości gruntowej wykorzystywanej w działalności rolniczej, a dokładniej w hodowli zwierząt, stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności. Zainteresowany nie dokonał także aktywnych działań, które mogłyby świadczyć o zamiarze profesjonalnego obrotu nieruchomościami, tj. nie podejmował jakichkolwiek starań mających na celu przygotowanie do sprzedaży gruntu takich jak ogłoszenie w mediach. Ponadto, celem zbycia działek jest budowa własnego domu. Skutkiem powyższego także i z tego względu - stosownie do zapisów orzecznictwa - transakcja zbycia działek, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż w niniejszej sprawie mamy do czynienia z czynnościami mieszczącymi się w ramach zarządu majątkiem prywatnym niemającym cech działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Reasumując, Wnioskodawca w związku z sprzedażą działek niezabudowanych nie będzie zobowiązany odprowadzić podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji nr ILPP1/443-159/10-4/MK, tj. 5 maja 2010 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.