ILPP1/443-136/09-2/AI

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Miasta, przedstawione we wniosku z dnia 30 stycznia 2009 r. (data wpływu 4 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. "Poprawa (...)" - jest prawidłowe.

W dniu 4 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. "Poprawa (...)".

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Miasto zamierza zrealizować ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Województwa XXX na lata 2007-2013 projekt pn. "Poprawa (...)". Okres realizacji zadania przypadnie na lata 2009-2010. Realizacja powyższego zadania obejmuje stworzenie kompleksu terapeutyczno-integracyjnego - Wspólny Dom poprzez rozbudowę istniejącego budynku Środowiskowego Domu Samopomocy i Domu Noclegowego oraz budowę dwóch budynków wielorodzinnych z mieszkaniami chronionymi (mieszkania chronione to forma niepieniężnej pomocy społecznej wynikająca z art. 53 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Budynek przeznaczony do rozbudowy jest dwukondygnacyjny, niepodpiwniczony, o wysokości 8,5 m, powierzchni użytkowej około 385 m ^2. Obecnie jest własnością Miasta. Rozbudowa polegać będzie na dobudowie (w granicy działki) budynku dwukondygnacyjnego powiązanego funkcjonalnie z budynkiem istniejącym, budowie nowej klatki schodowej łączącej kondygnację parteru i I piętra oraz przebudowie fragmentu korytarza w części istniejącej (dostosowanie do wymagań określonych dla dróg ewakuacyjnych). Po rozbudowie noclegownia będzie mogła pomieścić około 50 osób. Powyższy budynek jest własnością Miasta, ale znajduje się w administrowaniu miejskiego zakładu budżetowego - Zarządu Nieruchomości Miejskich (ZNM). ZNM jako zarządca upoważniony do dysponowania powyższą nieruchomością użyczył ww. budynek Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej, który sprawuje jego faktyczną obsługę ponosząc jednocześnie koszty jego utrzymania.

Natomiast projektowane 2 budynki z mieszkaniami chronionymi to obiekty wolnostojące, niepodpiwniczone jednokondygnacyjne o wysokości 6 m. W każdym zaprojektowano zespoły indywidualnych, małych mieszkań przeznaczonych dla 1-2 osób, część wspólną - salę wielofunkcyjną z zapleczem oraz sale zajęć terapeutycznych. Planowana powierzchnia zabudowy to około 2000 m ^2. Mieszkania chronione przeznaczone będą dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Na etapie budowlanym inwestycja realizowana będzie przez Miasto czyli jednostkę samorządu terytorialnego. Po zakończeniu budowy nowo powstały kompleks stanowić będzie własność Miasta i zarządzany będzie przez Zarząd Nieruchomości Miejskich. Faktycznie kompleks ten użytkowany będzie jednak przez MOPS, na podstawie stosownej umowy użyczenia zawartej z ZNM.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku ubiegania się o dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Województwa XXX na lata 2007-2013 projektu pn. "Poprawa (...)", Miasto nie będzie miało możliwości odzyskania podatku VAT, tj. czy podatek VAT powinien być kosztem kwalifikowanym.

Zdaniem Wnioskodawcy, koszt podatku VAT kwalifikuje się do współfinansowania ze środków pomocowych Unii Europejskiej tylko wówczas, gdy został faktycznie i ostatecznie poniesiony przez beneficjenta i nie może zostać odzyskany, tzn. beneficjent nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot VAT. Aktem prawnym obowiązującym w tym zakresie jest ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Zagadnienie dotyczące kwalifikowalności podatku VAT sprowadza się do odpowiedzi na pytanie czy w świetle ww. ustawy istnieje możliwość odliczenia podatku VAT przez jednostkę samorządu terytorialnego czy też nie. Miasto zamierza zrealizować projekt pn. "Poprawa (...)" jako beneficjent pomocy unijnej.

Wykonanie prac budowlanych Miasto zleci wyłonionym w trybie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.), wykonawcom mającym prawo i możliwość odliczania podatku od towarów i usług. Natomiast możliwości takiej nie posiada samo Miasto, które ostatecznie ponosi koszt podatku od towarów i usług opłacając wystawione przez wykonawców faktury. Po zakończeniu budowy nowo powstały kompleks stanowić będzie własność Miasta i zarządzany będzie przez Zarząd Nieruchomości Miejskich. Faktycznie jednak użytkowany będzie przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej na podstawie umowy użyczenia z ZNM. Przy tak ukształtowanym stosunku właścicielsko-zarządczym Miasto jako beneficjent pomocy unijnej nie będzie miało możliwości odliczenia podatku VAT. Podatek ten zatem przy ubieganiu się o dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Województwa XXX, będzie kosztem kwalifikowanym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. zadania dotyczące pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych - art. 7 ust. 1 pkt 6 cyt. ustawy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Miasto zamierza zrealizować ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Województwa XXX na lata 2007-2013 projekt pn. "Poprawa (...)". Jest to jedno z zadań własnych gminy. Po zakończeniu realizacji projektu (budowy), budynek przeznaczony do rozbudowy oraz nowo powstałe budynki stanowić będą własność Miasta, zarządzane będą przez Zarząd Nieruchomości Miejskich (miejski zakład budżetowy), użytkowane będą jednak przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej na podstawie umowy użyczenia.

Według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 cytowanej ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczenie usług, to w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 i ust. 3 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ww. ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

* brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,

* istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie przez Miasto majątku wytworzonego w ramach realizacji przedmiotowego projektu Zarządowi Nieruchomości Miejskich w zarząd, a następnie Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w użytkowanie (na podstawie umowy użyczenia), nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tych czynności oraz fakt, iż nie ma w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy. Nieodpłatne przekazanie inwestycji do zarządzania i użytkowania bowiem będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Miasto działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, zwolnionych od podatku VAT na podstawie § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług).

W przedmiotowej sprawie, Wnioskodawcy nie będzie zatem przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikające z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją przedmiotowej inwestycji, z uwagi na fakt, iż nabywane towary i usługi, związane z realizacją przedmiotowego zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT.

W zakresie przedmiotowego projektu Miasto nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 10 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 cyt. rozporządzenia oraz podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Miasto nie spełnia tych warunków, zatem nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 10 cyt. rozporządzenia.

Ponadto, stosownie do postanowień art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), zwalnia się od podatku jednostki samorządu terytorialnego w zakresie dochodów określonych w przepisach ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Miasto zatem nie może również zaliczyć nieodliczonego podatku VAT do kosztów uzyskania przychodów i skompensować go w postaci zmniejszenia swoich zobowiązań z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, gdyż nie jest podatnikiem tego podatku.

Reasumując, Miasto realizując ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Województwa XXX na lata 2007-2013 projekt pn. "Poprawa (...)" nie ma możliwości odzyskania podatku od towarów i usług.

Ponadto, należy zauważyć, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.