ILPP1/443-1349/09-5/AW - Prawo gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu budowy sieci wodociągowej oraz sieci kanalizacji sanitarnej z przyłączami.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 26 października 2009 r. (data wpływu 30 października 2009 r.), uzupełnionym pismami z dnia 22 grudnia 2009 r. (data wpływu 28 grudnia 2009 r.) oraz z dnia 6 stycznia 2010 r. (data wpływu 11 stycznia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu realizowanego projektu pn. "Sieć wodociągowa z przyłączami i sieć kanalizacji sanitarnej z przyłączami:..." - jest prawidłowe.

W dniu 30 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu realizowanego projektu pn. "Sieć wodociągowa z przyłączami i sieć kanalizacji sanitarnej z przyłączami:...". Powyższy wniosek uzupełniono pismami z dnia 22 grudnia 2009 r. oraz z dnia 6 stycznia 2010 r. o doprecyzowanie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego oraz o własne stanowisko w sprawie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina prowadzi sprzedaż mienia komunalnego. Do ustalonej ceny netto dolicza obowiązujący podatek VAT. Gmina ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, lecz na podstawie art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) nie korzysta z tego prawa.

Gmina zamierza od miesiąca grudnia 2009 r. rozpocząć budowę sieci wodociągowej oraz sieci kanalizacyjnej z przesyłem do oczyszczalni ścieków. Zadanie występuje pn. "Sieć wodociągowa z przyłączami i sieć kanalizacji sanitarnej z przyłączami...".

Na dzień dzisiejszy Gmina ma przyznane dofinansowanie w formie dotacji w kwocie 4.276.676,53 zł uchwałą Zarządu Województwa na realizację ww. zadania.

Powyższe środki pochodzą ze środków unijnych Europejskiego Funduszu Regionalnego przeznaczonych na realizację zadań Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa XXX.

Gmina jako jednostka samorządowa realizuje zadania własne w różnych zakresach w celu zaspokojenia potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną. Na terenie Gminy działa zakład budżetowy pod nazwą Zakład Wodociągów, Kanalizacji i Oczyszczania, który zajmuje się sprzedażą i świadczeniem usług w powyższym zakresie. Gmina zatem nie będzie generować z tego tytułu żadnych przychodów.

W uzupełnieniach z dnia 22 grudnia 2009 r. oraz 6 stycznia 2010 r. Zainteresowany wskazał, iż Gmina będzie właścicielem wybudowanej sieci wodociągowej w miejscowości oraz sieci kanalizacyjnej. Ww. wybudowana sieć będzie przekazana nieodpłatnie w trwały zarząd zakładowi budżetowemu - Zakładowi Wodociągów, Kanalizacji i Oczyszczania, który będzie zajmował się eksploatacją i sprzedażą usług. Wnioskodawca nie będzie wykonywał żadnych czynności opodatkowanych związanych z wykorzystywaniem przedmiotowego projektu. Wszelkie czynności będą wykonywane w imieniu Wnioskodawcy przez Zakład Wodociągów Kanalizacji i Oczyszczania, będą to czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji wyżej opisanej dokonany wybór Gminy co do sposobu rozliczania podatku naliczonego od towarów i usług jest prawnie usankcjonowany...

Zdaniem Wnioskodawcy, Wybór sposobu rozliczania podatku VAT, wynika z faktu, iż zakres odliczenia podatku od towarów i usług ze względu na specyficzną strukturę sprzedaży byłby bardzo mały, przy niewspółmiernie dużych kosztach związanych z ewidencją prowadzonego podatku i szczegółowym prowadzeniem ewidencji służącej do rozliczania.

Zainteresowany wskazał ponadto, iż w jego ocenie Gmina przy realizacji zadania pn. "Sieć wodociągowa z przyłączami i sieć kanalizacji sanitarnej z przyłączami:..." nie będzie miała prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, ponieważ nie będzie wykonywać żadnych czynności opodatkowanych z wykorzystaniem przedmiotowego projektu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Powyższa reguła wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem, wskazanym w § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powoływanej wyżej ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadania własne gminy obejmują m.in. sprawy, dotyczące wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca otrzyma dofinansowanie do projektu pn. "Sieć wodociągowa z przyłączami i sieć kanalizacji sanitarnej z przyłączami:..." w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa XXX. Przedsięwzięcie, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, w całości służyć będzie zaspokojeniu zbiorowych potrzeb mieszkańców. Zainteresowany wskazał, iż Gmina będzie właścicielem wybudowanej sieci wodociągowej oraz sieci kanalizacyjnej. Ww. wybudowana sieć będzie jednak nieodpłatnie przekazana w trwały zarząd zakładowi budżetowemu - Zakładowi Wodociągów, Kanalizacji i Oczyszczania, który będzie zajmował się eksploatacją i sprzedażą usług. Wnioskodawca nie będzie wykonywał żadnych czynności opodatkowanych związanych z wykorzystywaniem przedmiotowego projektu. Wszelkie czynności będą wykonywane w imieniu Wnioskodawcy przez Zakład Wodociągów Kanalizacji i Oczyszczania i będą to czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W myśl powołanych wyżej przepisów, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Nadmienić należy, że według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, iż aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie w trwały zarząd Zakładowi Wodociągów, Kanalizacji i Oczyszczania majątku wytworzonego w ramach realizacji przedmiotowego projektu, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania odbędzie się w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych, wskazanych w ustawie o samorządzie gminnym).

W przedmiotowej sprawie warunek wskazany w art. 86 ustawy nie zostanie spełniony, gdyż towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Zatem, Zainteresowany nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji opisanego projektu.

Reasumując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją przedmiotowego projektu pn. "Sieć wodociągowa z przyłączami i sieć kanalizacji sanitarnej z przyłączami:...".

Tut. Organ informuje, że do dnia 31 grudnia 2009 r. odpowiednikiem powołanego wyżej § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799) był § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.