ILPP1/443-134/14-4/AW

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 23 maja 2014 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP1/443-134/14-4/AW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia - brak daty (data wpływu 18 lutego 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 kwietnia 2014 r. (data wpływu 25 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

* prawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od Partnerów, dokumentujących przypadający na ich rzecz udział w zysku oraz koszty utrzymania wspólnego biura wskazane na odrębnej fakturze (pytanie nr 1 i nr 2),

* nieprawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury otrzymanej od Partnerów, dokumentującej rozliczenie wynagrodzenia i koszty utrzymania wspólnego biura (pytanie nr 3).

UZASADNIENIE

W dniu 18 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od Partnerów. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 23 kwietnia 2014 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: "Spółka", "Lider") jest firmą Inżynieryjno-Konsultingową, świadczącą usługi w obszarze energetyki, dróg i autostrad, transportu szynowego, budownictwa oraz wody.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zawiera z innymi podmiotami (dalej: "Partnerzy") umowy Konsorcjum. Umowy Konsorcjum stanowią, że w celu wypełnienia zobowiązań w niej zawartych, Partnerzy Konsorcjum łączą się czasowo w zintegrowany zespół dla potrzeb realizacji określonego projektu. Celem zawarcia umowy Konsorcjum jest przygotowanie ofert i realizacja określonych przedsięwzięć na rzecz podmiotów Zamawiających. Partnerzy Konsorcjum działają na zasadzie wspólnego przedsięwzięcia nieposiadającego odrębnej podmiotowości prawnej ("Konsorcjum") oraz zobowiązują się do uczestniczenia w przychodach i kosztach Konsorcjum.

Zgodnie z postanowieniami zawieranych umów, Spółka pełni funkcję Lidera Konsorcjum, który m.in. sprawuje kierownictwo nad Konsorcjum i je reprezentuje. Rozliczenia finansowe wynikające z umowy Konsorcjum oraz czynności związane z tymi rozliczeniami (w szczególności wystawianie faktur VAT Zamawiającemu) są dokonywane pomiędzy Liderem i Zamawiającym. Jednocześnie wszyscy Partnerzy ponoszą wobec Zamawiającego solidarną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z umowy Konsorcjum.

Zawarte umowy Konsorcjum określają również warunki współpracy pomiędzy Partnerami Konsorcjum. Zgodnie z postanowieniami umów Konsorcjum, rozliczenia dokonywane są w następujący sposób:

1. każdy z Partnerów uzyskuje prawo do procentowo określonego udziału w wynagrodzeniu należnym od Zamawiającego,

2. Spółka otrzymuje dodatkowe wynagrodzenia określone procentowo należne za pełnienie funkcji Lidera Konsorcjum.

W zależności od postanowień umowy Konsorcjum, po zakończeniu części lub całości prac, Lider wystawia fakturę VAT na rzecz Zamawiającego za wykonane przez Konsorcjum czynności. O wystawieniu faktury Lider każdorazowo informuje Partnerów. Po uzyskaniu takiej informacji każdy z Partnerów wystawia na rzecz Lidera fakturę VAT, stosowanie do przypadającego na niego procentowego udziału w zysku.

Poza wskazanymi wyżej rozliczeniami, Partnerzy zobowiązują się również do ponoszenia części kosztów utrzymania wspólnego biura (np. koszty najmu i eksploatacji, koszty zakupu artykułów biurowych, spożywczych i gospodarczych, koszty gwarancji należytego wykonania kontraktu, ubezpieczenia mienia itp.). Rozliczenie tych kosztów w chwili obecnej następuje poprzez tzw. refakturowanie, czyli wystawienie osobnej faktury, która dokumentuje odsprzedane usługi. Wzajemne fakturowanie kosztów utrzymania wspólnego biura jest dokonywane w takiej kwocie, aby każda ze stron ponosiła je w części zgodnej z przewidzianą w danej umowie.

Obecnie Spółka rozważa wprowadzenie następującego sposobu dokonywania rozliczeń kosztów utrzymania wspólnego biura z Partnerami. Po wystawieniu przez Lidera na rzecz zamawiającego faktury VAT, Lider przekaże Partnerom informacje o wystawionej fakturze, a także o wysokości poniesionych kosztów utrzymania wspólnego biura. Po otrzymaniu powyższych informacji i ustaleniu własnych kosztów utrzymania biura, każdy z Partnerów wystawi na rzecz Lidera jedną fakturę VAT, która dokumentować będzie należne mu wynagrodzenie (z tytułu udziału w zyskach przedsięwzięcia). Na tej samej fakturze rozliczone zostaną również koszty utrzymania wspólnego biura. Rozliczenie to będzie dokonywane w następujący sposób: w sytuacji, gdy koszty utrzymania biura poniesione przez Partnera będą wyższe od kosztów poniesionych przez Lidera, wynagrodzenie należne Partnerowi zostanie zwiększone tak, aby każda ze stron ponosiła te koszty w równej części. Natomiast w przypadku, gdy Lider poniósł koszty wyższe od Partnera, wynagrodzenie wynikające z faktury wystawionej przez Partnera będzie odpowiednio umniejszane.

Przykładowo, jeżeli Partner poniósł koszty utrzymania biura w wysokości 1200,00 zł, a Lider w kwocie 500,00 zł, Partner należne mu wynagrodzenie za realizację przedsięwzięcia powiększy o 350,00 zł. Natomiast w przypadku, gdy koszty Partnera wyniosą 300,00 zł, koszty Lidera 800,00 zł, dokumentowane fakturą wynagrodzenie zostanie pomniejszone o 250,00 zł.

Umowy konsorcjum zawierające analogiczne postanowienia Spółka zamierza zawierać także w przyszłości.

W uzupełnieniu z dnia 23 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca wskazał, że:

1. Spółka z o.o. jako Zainteresowany jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

2. Wynagrodzenie otrzymywane od Zamawiającego jest/będzie związane tylko z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

3. Biuro jest/będzie wykorzystywane do m.in. następujących czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług:

* nadzór sposobu wykonania kontraktów na terenie budowy oraz sprawdzanie jakości wykonywanych robót i sporządzanie raportów z tych czynności,

* organizacja spotkań/rad budowy z konsorcjantem/konsorcjantami i Zamawiającym,

* wykonywanie dokumentacji technicznej obrazującej stan robót,

* analiza projektów budowlanych oraz wszystkich niezbędnych dokumentów i informacji, związanych z realizacją robót,

* weryfikacja dokumentów opracowanych przez wykonawców robót co do zgodności proponowanych rozwiązań z obowiązującymi przepisami i zasadami wiedzy technicznej oraz postanowieniami umów,

* kontrolowanie i zatwierdzanie sprawozdań miesięcznych z wykonanego zakresu rzeczowo-finansowego,

* sprawdzenie, ocena i akceptacja harmonogramu rzeczowego,

* kontrola rozliczeń finansowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy na gruncie przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego Spółka (Lider) ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od Partnerów, które dokumentują przypadający na rzecz Partnerów udział w zysku.

2. Czy przy stosowanym obecnie przez Lidera i Partnerów sposobie fakturowania kosztów utrzymania wspólnego biura, Spółka ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki Partnera.

3. Czy rozważany przez Spółkę sposób fakturowania kosztów utrzymania wspólnego biura daje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Partnera.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymywanych od Partnerów.

Ad. 2 i ad. 3

W ocenie Spółki, zarówno dotychczas stosowany, jak i planowany sposób fakturowania kosztów utrzymania wspólnego biura, tj. poprzez wystawienie oddzielnej faktury lub jednej - uwzględniającej saldo poniesionych kosztów Partnerów i Lidera - jest prawidłowy i Spółka jest uprawniona do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych przez Partnerów.

UZASADNIENIE do stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.; dalej: Ustawa VAT), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 Ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się co do zasady przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również (...). Natomiast w myśl postanowień art. 8 ust. 1 Ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...). Z kolei ust. 2a tego samego artykułu stanowi, że w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Artykuł 15 ust. 1 Ustawy VAT stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Natomiast na podstawie art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Instytucja konsorcjum nie została natomiast uregulowana ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne w ramach obowiązującej w prawie cywilnym zasady swobody umów. Stosownie do art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwość jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Zawierając umowę konsorcjum podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz. Co do zasady, konsorcja nie mają również wspólnego majątku, chociaż mogą mieć wspólny rachunek rozliczeniowy, a wszystkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum. W świetle powyższego Konsorcjum nie stanowi odrębnej Spółki w rozumieniu prawa cywilnego lub handlowego, nie posiada osobowości prawnej, ani nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym.

Odnosząc powyższe informacje do regulacji Ustawy VAT stwierdzić należy, że zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Oznacza to, że z punktu widzenia VAT każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest samo konsorcjum. Dlatego też podmioty działające w ramach konsorcjum powinny do wzajemnych rozliczeń oraz do rozliczeń z podmiotem, na rzecz którego konsorcjum świadczy usługę, stosować ogólne zasady w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się - w myśl art. 8 ust. 1 Ustawy VAT - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji;

* świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Mając na uwadze fakt, że podział przychodów nie stanowi dostawy towarów, powinien zostać uznany za świadczenie usługi. Dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Specyfika działalności podmiotów realizujących przedsięwzięcie w oparciu o Umowę Konsorcjum polega na obustronnym świadczeniu usług oraz innych czynności na rzecz Zamawiającego, przy czym tylko jeden z podmiotów prowadzi ostateczne rozliczenie z Zamawiającym. W przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym wszyscy Partnerzy partycypują w realizacji przedsięwzięcia na rzecz Zamawiającego, jednakże całościowo w imieniu Konsorcjum usługę na rzecz Zamawiającego fakturuje Lider. Czynności te Lider wykonuje w imieniu Konsorcjum, działając tym samym w imieniu każdego z Partnerów.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum - podwykonawcy, uczestnicy konsorcjum uprawnieni są do fakturowania wzajemnych świadczeń oraz wyboru podmiotu, który odpowiedzialny jest za rozliczenia ze zleceniodawcą. Tym samym uwzględniając charakter wzajemnych powiązań kontraktowych wskazać należy, że Lider Konsorcjum, jako podmiot reprezentujący Konsorcjum przed Zamawiającym we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem oraz rozliczeniem kontraktu, świadczy na rzecz Zamawiającego usługę i jest zobowiązany, w świetle przedstawionych powyżej założeń oraz przepisów podatkowych, do wystawiania na rzecz Zamawiającego faktur VAT, dokumentujących całość robót wykonanych przez konsorcjum na rzecz Zamawiającego. Pozostali Partnerzy Konsorcjum świadczący usługi na rzecz Lidera w zakresie wynikającym z zawartej umowy są również zobowiązani do wystawiania faktur dokumentujących te usługi.

W związku z powyższym, na podstawie art. 86 ust. 1 Ustawy VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wówczas, gdy zostaną spełnione określone przesłanki, tj. podmiot dokonujący odliczenia podatku działa w charakterze podatnika podatku VAT oraz nabywane towary i usługi, w związku z którymi występuje podatek naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza jednocześnie możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponadto, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikowi pod warunkiem, że nie występują przesłanki negatywne, określone w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Analizując przywołane powyżej przepisy dotyczące charakteru i działalności samego Konsorcjum w odniesieniu do opisu sprawy, stwierdzić należy, że celem Konsorcjum jest wspólna realizacja usług, jednak podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest konsorcjum, lecz każda ze stron działająca w powyższym zakresie jako samodzielny i niezależny przedsiębiorca. W ramach umowy Konsorcjum każda ze stron dokonuje określonych działań, przy czym ostateczne rozliczenie dokonywane jest przez Lidera Konsorcjum. Tym samym Spółka zasadnie dokonuje odliczenia podatku naliczonego od faktury otrzymanej od Partnerów, które dokumentują wykonane przez nich czynności i należne mu wynagrodzenie.

Powyższe stanowisko potwierdza m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 17 czerwca 2013 r., sygn. IPPP3/443-223/13-4/k.c.

UZASADNIENIE do stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 2 i nr 3.

Zgodnie z art. 8 ust. 2a Ustawy VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Na podstawie art. 106b ust. 1 Ustawy VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą: sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Natomiast katalog elementów, które powinna zawierać faktura został określony w art. 106e Ustawy VAT. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu, faktura powinna zawierać:

1.

datę wystawienia;

2.

kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3.

imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4.

numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5.

numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6.

datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

7.

nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8.

miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9.

cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10.

kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11.

wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12.

stawkę podatku;

13.

sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14.

kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15.

kwotę należności ogółem;

16.

w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1 - wyrazy "metoda kasowa";

17.

w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 -wyraz "samofakturowanie";

18.

w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi - wyrazy "odwrotne obciążenie";

19.

w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 albo przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 - wskazanie:

a.

przepisu ustawy albo aktu wydanego na podstawie ustawy, na podstawie którego podatnik stosuje zwolnienie od podatku,

b.

przepisu dyrektywy 2006/112/WE, który zwalnia od podatku taką dostawę towarów lub takie świadczenie usług, lub

c.

innej podstawy prawnej wskazującej na to, że dostawa towarów lub świadczenie usług korzysta ze zwolnienia;

20.

w przypadku o którym mowa w art. 106c - nazwę i adres organu egzekucyjnego lub imię i nazwisko komornika sądowego oraz jego adres, a w miejscu określonym dla podatnika - imię i nazwisko lub nazwę dłużnika oraz jego adres;

21.

w przypadku faktur wystawianych w imieniu i na rzecz podatnika przez jego przedstawiciela podatkowego - nazwę lub imię i nazwisko przedstawiciela podatkowego jego adres oraz numer, za pomocą którego jest on identyfikowany na potrzeby podatku;

22.

w przypadku gdy przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy są nowe środki transportu - datę dopuszczenia nowego środka transportu do użytku oraz:

a.

przebieg pojazdu - w przypadku pojazdów lądowych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. a,

b.

liczbę godzin roboczych używania nowego środka transportu - w przypadku jednostek pływających, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. b, oraz statków powietrznych, o których mowa w art. 2 pkt 10 lit. c;

23.

w przypadku faktur wystawianych przez drugiego w kolejności podatnika, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 4 lit. b i c, w wewnątrzwspó1notowej transakcji trójstronnej (procedurze uproszczonej) - dane określone w art. 136;

24.

w przypadkach, o których mowa w art. 97 ust. 10 pkt 2 i 3:

a.

numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, poprzedzony kodem PL,

b.

numer, za pomocą którego nabywca towaru lub usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej w danym państwie członkowskim, zawierający dwuliterowy kod stosowany na potrzeby podatku od wartości dodanej właściwy dla tego państwa członkowskiego.

W stanie prawnym obowiązującym do końca roku 2013 elementy, jakie powinna zawierać faktura regulowało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 68, poz. 360 z późn. zm.).

W świetle powyższych regulacji nie ma wątpliwości, że przyjmując wspólne rozliczanie kosztów utrzymania biura, Strony dokonują odsprzedaży usług z tym związanych. Taka odsprzedaż, zwana także potoczenie refakturowaniem, powinna być dokumentowana fakturą VAT. Dlatego też, zarówno w dotychczasowym, jak i planowanym sposobie rozliczeń, faktura jest wystawiana zasadnie. Strony są bowiem niewątpliwie zobowiązane do jej wystawienia.

Sposób i elementy wystawianych faktur także pozostaną w zgodzie z obowiązującymi przepisami. Należy bowiem zwrócić uwagę, że zmiana sposobu dokonywania rozliczeń nie wpłynie na zasady współpracy pomiędzy stronami. Zmieni się jedynie sposób ich dokumentowania.

Tym samym Spółka może odliczyć podatek naliczony z otrzymanej faktury.

Spółka podkreśla również, że w niniejszym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawione zostały przepisy Ustawy VAT obowiązujące od 1 stycznia 2014 r. Jednakże pomimo dokonanych zmian w przepisach, przedstawione przez Spółkę stanowiska, są aktualne także na gruncie Ustawy VAT obowiązującej do końca 2013 r. oraz wydanych do niej rozporządzeń wykonawczych.

Mając na uwadze pozytywną praktykę organów podatkowych dotyczącą zagadnienia będącego przedmiotem niniejszego wniosku, Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego stanowiska, że ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawianych przez Partnerów, w związku z realizowaną umową konsorcjum, jako pełniący obowiązki Lidera, jak też ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Partnerów w związku z wzajemnym rozliczeniem kosztów prowadzenia wspólnego biura na czas obowiązywania umowy konsorcjum. Ponadto zmiana sposobu rozliczania kosztów prowadzenia biura (rozliczenie per saldo kosztów) również pozwoli Spółce na obniżenie podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury wystawionej przez Partnera.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest:

* prawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od Partnerów, dokumentujących przypadający na ich rzecz udział w zysku oraz koszty utrzymania wspólnego biura wskazane na odrębnej fakturze (pytanie nr 1 i nr 2),

* nieprawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury otrzymanej od Partnerów, dokumentującej rozliczenie wynagrodzenia i koszty utrzymania wspólnego biura (pytanie nr 3).

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących do dnia 31 grudnia 2013 r. oraz od dnia 1 stycznia 2014 r., gdyż we wniosku z dnia - brak daty (data wpływu 18 lutego 2014 r.) Wnioskodawca zaznaczył, że dotyczy on zarówno stanu faktycznego, jak i zdarzenia przyszłego, a ponadto w stanowisku wskazał, że " (...) w niniejszym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawione zostały przepisy Ustawy VAT obowiązujące od 1 stycznia 2014 r. Jednakże pomimo dokonanych zmian w przepisach, przedstawione przez Spółkę stanowiska, są aktualne także na gruncie Ustawy VAT obowiązującej do końca 2013 r. oraz wydanych do niej rozporządzeń wykonawczych".

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.).

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. "niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego". Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Dodatkowo zauważyć należy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18 (art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy, obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r.).

Jak wynika z art. 86 ust. 10 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r., prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Jednocześnie zmiany w przepisach ustawy obowiązujących od dnia 1 stycznia 2014 r. powodują, że z odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy można skorzystać dopiero w rozliczeniu za okres, w którym spełnione są łącznie trzy przesłanki:

* powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabywanych towarów i usług,

* doszło do faktycznego nabycia tych towarów i usług,

* podatnik jest w posiadaniu faktury dokumentującej tę transakcję.

Ponadto jeżeli podatnik nie dokonał odliczenia podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 10 i 10b pkt 1 ustawy, to na podstawie art. 86 ust. 11 ustawy będzie mógł dokonać tego odliczenia, gdzie termin "dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych" do odliczenia podatku będzie liczony dopiero od okresu, w którym zostaną spełnione łącznie wskazane wyżej przesłanki do odliczenia.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

I tak, na mocy art. 88 ust. 3a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

1.

sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

a.

wystawionymi przez podmiot nieistniejący,

b.

(uchylony)

2.

transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;

3.

(uchylony)

4.

wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

a.

stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,

b.

podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

c.

potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności;

5.

faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;

6.

(uchylony)

7.

wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.

Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. - obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

W świetle powyższej regulacji, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Ponadto należy wskazać, że w prawie cywilnym i w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, jednak przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum jest możliwe na podstawie art. 353 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121), w ramach tzw. swobody umów. Zgodnie z tym przepisem, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Co do zasady konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Celem jego zawiązania jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwości jednego podmiotu.

Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy, czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz, może to być także osoba trzecia. Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku, chociaż mogą mieć wspólny rachunek rozliczeniowy, a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Powyższe - w świetle art. 15 ust. 1 ustawy - oznacza, że z punktu widzenia podatku od towarów i usług każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest samo konsorcjum, dlatego też podmioty działające w ramach konsorcjum powinny do wzajemnych rozliczeń oraz do rozliczeń z podmiotem, na rzecz którego konsorcjum świadczy usługę, stosować ogólne zasady w zakresie rozliczania i wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nie czynności.

Zaznacza się, że mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum - podwykonawcy, uczestnicy konsorcjum uprawnieni są do fakturowania wzajemnych świadczeń oraz wyboru podmiotu, który odpowiedzialny jest za rozliczenia ze zleceniodawcą. Tym samym uwzględniając charakter wzajemnych powiązań kontraktowych wskazać należy, że lider konsorcjum, jako podmiot reprezentujący konsorcjum przed zleceniodawcą we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem oraz rozliczeniem kontraktu, świadczy na rzecz zleceniodawcy usługę i jest zobowiązany, w świetle przedstawionych powyżej założeń oraz przepisów podatkowych, do wystawiania na rzecz zleceniodawcy faktur VAT, dokumentujących całość robót wykonanych przez konsorcjum na rzecz zamawiającego.

Przepis art. 106 ust. 1 ustawy, obowiązujący do dnia 31 grudnia 2013 r., określa, że podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (...).

Z kolei od dnia 1 stycznia 2014 r. wszedł w życie przepis art. 106a pkt 1 ustawy, który stanowi, że przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów.

Zgodnie natomiast z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, będący Liderem Konsorcjum, jest firmą Inżynieryjno-Konsultingową, świadczącą usługi w obszarze energetyki, dróg i autostrad, transportu szynowego, budownictwa oraz wody. Ww. jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Zainteresowany zawiera z Partnerami umowy Konsorcjum, których celem jest przygotowanie ofert i realizacja określonych przedsięwzięć na rzecz podmiotów Zamawiających. Partnerzy Konsorcjum działają na zasadzie wspólnego przedsięwzięcia nieposiadającego odrębnej podmiotowości prawnej ("Konsorcjum") oraz zobowiązują się do uczestniczenia w przychodach i kosztach Konsorcjum.

Zgodnie z postanowieniami zawieranych umów Spółka pełni funkcję Lidera Konsorcjum, który m.in. sprawuje kierownictwo nad Konsorcjum i je reprezentuje. Rozliczenia finansowe wynikające z umowy Konsorcjum oraz czynności związane z tymi rozliczeniami (w szczególności wystawianie faktur VAT Zamawiającemu) są dokonywane pomiędzy Liderem i Zamawiającym. Jednocześnie wszyscy Partnerzy ponoszą wobec Zamawiającego solidarną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z umowy Konsorcjum.

Zawarte umowy Konsorcjum określają również warunki współpracy pomiędzy Partnerami Konsorcjum. Zgodnie z postanowieniami umów Konsorcjum, rozliczenia dokonywane są w następujący sposób:

1. każdy z Partnerów uzyskuje prawo do procentowo określonego udziału w wynagrodzeniu należnym od Zamawiającego,

2. Spółka otrzymuje dodatkowe wynagrodzenia określone procentowo należne za pełnienie funkcji Lidera Konsorcjum.

W zależności od postanowień umowy Konsorcjum, po zakończeniu części lub całości prac, Lider wystawia fakturę VAT na rzecz Zamawiającego za wykonane przez Konsorcjum czynności. O wystawieniu faktury Lider każdorazowo informuje Partnerów. Po uzyskaniu takiej informacji każdy z Partnerów wystawia na rzecz Lidera fakturę VAT, stosowanie do przypadającego na niego procentowego udziału w zysku.

Poza wskazanymi wyżej rozliczeniami, Partnerzy zobowiązują się również do ponoszenia części kosztów utrzymania wspólnego biura (np. koszty najmu i eksploatacji, koszty zakupu artykułów biurowych, spożywczych i gospodarczych, koszty gwarancji należytego wykonania kontraktu, ubezpieczenia mienia itp.). Rozliczenie tych kosztów w chwili obecnej następuje poprzez tzw. refakturowanie, czyli wystawienie osobnej faktury, która dokumentuje odsprzedane usługi. Wzajemne fakturowanie kosztów utrzymania wspólnego biura jest dokonywane w takiej kwocie, aby każda ze stron ponosiła je w części zgodnej z przewidzianą w danej umowie.

Umowy konsorcjum zawierające analogiczne postanowienia Spółka zamierza zawierać także w przyszłości.

Wnioskodawca wskazał, że wynagrodzenie otrzymywane od Zamawiającego jest/będzie związane tylko z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Biuro jest/będzie wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od Partnerów, dokumentujących przypadający na rzecz Partnerów udział w zysku oraz koszty utrzymania wspólnego biura.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy, warunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak wskazuje Wnioskodawca po zakończeniu części lub całości prac wystawia on fakturę VAT na rzecz Zamawiającego za wykonane przez Konsorcjum czynności. Następnie każdy z Partnerów wystawia na rzecz Zainteresowanego fakturę VAT, stosowanie do przypadającego na niego procentowego udziału w zysku. Ponadto Partnerzy, w związku z ponoszeniem części kosztów utrzymania wspólnego biura, dokonują tzw. refakturowania ww. kosztów, czyli wystawiają osobne faktury, które dokumentują odsprzedaż usługi. Z wniosku wynika także, że zarówno otrzymane przez Partnerów wynagrodzenie, jak i prowadzone biuro jest/będzie związane tylko z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę zapis art. 86 ust. 1 ustawy w kontekście opisu sprawy oraz odpowiadając na zadane pytania nr 1 i nr 2 należy stwierdzić, że podatek VAT zawarty w odrębnych fakturach dokumentujących przypadający na rzecz Partnerów udział w zysku, jak i koszty utrzymania wspólnego biura jest/będzie związany z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy. W konsekwencji Zainteresowanemu jest/będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z ww. faktur zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 88 ustawy.

Ponadto w analizowanej sprawie Wnioskodawca powziął wątpliwość w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury otrzymanej od Partnerów, dokumentującej rozliczenie wynagrodzenia i koszty utrzymania wspólnego biura na nowych rozważanych zasadach (pytanie nr 3).

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu, niebędące dostawą towarów.

Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Powyższy przepis stanowi implementację art. 28 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Zatem konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Jak wskazano powyżej przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie prawidłowego dokumentowania określonych czynności.

Z opisu sprawy wynika, że poza wskazanymi wyżej rozliczeniami, Partnerzy zobowiązują się również do ponoszenia części kosztów utrzymania wspólnego biura (np. koszty najmu i eksploatacji, koszty zakupu artykułów biurowych, spożywczych i gospodarczych, koszty gwarancji należytego wykonania kontraktu, ubezpieczenia mienia itp.). Rozliczenie tych kosztów w chwili obecnej następuje poprzez tzw. refakturowanie, czyli wystawienie osobnej faktury, która dokumentuje odsprzedane usługi.

Obecnie Spółka rozważa wprowadzenie następującego sposobu dokonywania rozliczeń kosztów utrzymania wspólnego biura z Partnerami. Po wystawieniu przez Lidera na rzecz zamawiającego faktury VAT, Lider przekaże Partnerom informacje o wystawionej fakturze, a także o wysokości poniesionych kosztów utrzymania wspólnego biura. Po otrzymaniu powyższych informacji i ustaleniu własnych kosztów utrzymania biura, każdy z Partnerów wystawi na rzecz Lidera jedną fakturę VAT, która dokumentować będzie należne mu wynagrodzenie (z tytułu udziału w zyskach przedsięwzięcia). Na tej samej fakturze rozliczone zostaną również koszty utrzymania wspólnego biura. Rozliczenie to będzie dokonywane w następujący sposób: w sytuacji, gdy koszty utrzymania biura poniesione przez Partnera będą wyższe od kosztów poniesionych przez Lidera, wynagrodzenie należne Partnerowi zostanie zwiększone tak, aby każda ze stron ponosiła te koszty w równej części. Natomiast w przypadku, gdy Lider poniósł koszty wyższe od Partnera, wynagrodzenie wynikające z faktury wystawionej przez Partnera będzie odpowiednio umniejszane.

Wnioskodawca wskazał, że biuro jest/będzie wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy uznać, że Partner z tytułu wykonania usługi przewidzianej umową konsorcjum, obciąża kosztami Lidera, który musiałby wykonać powyższe czynności osobiście gdyby działał samodzielnie. Zatem niewątpliwie Lider jest beneficjentem czynności wykonywanych przez Partnera. Przekazana na rzecz Partnera kwota, stanowiąca zwrot kosztów poniesionych w związku z realizacją celów konsorcjum, stanowi dla niego wynagrodzenie za świadczenie usług, które na gruncie ustawy podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. W związku z powyższym czynność tę należy udokumentować poprzez wystawienie faktury VAT zgodnie z art. 106a pkt 1 ustawy. Jednocześnie należy wyjaśnić, że sposób ustalenia wysokości ww. kwot nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Z uwagi na fakt, że Spółka rozważa wprowadzenie nowego sposobu fakturowania kosztów utrzymania wspólnego biura, tut. Organ rozstrzygnął ww. kwestię w oparciu o przepisy prawa podatkowego obowiązujące od dnia 1 stycznia 2014 r.

Wskazuje się, że zgodnie z art. 106a pkt 1 ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów.

Jak wynika z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zaznacza się, że w świetle art. 106e ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., faktura powinna zawierać m.in.:

1.

datę wystawienia;

2.

kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3.

imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4.

numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5.

numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6.

datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

7.

nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8.

miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9.

cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10.

kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11.

wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12.

stawkę podatku;

13.

sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14.

kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15.

kwotę należności ogółem (...).

Należy wskazać, że podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub usługi. Faktura VAT jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonej zaszłości gospodarczej), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno-prawna faktury VAT zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt nabycia określonych towarów lub usług.

W ocenie tut. Organu, przez wystawienie faktury należy rozumieć sporządzenie wyżej wymienionego dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy towaru lub usługi), a także przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

W rozpatrywanej sprawie należy wskazać, że Wnioskodawca zamierza wprowadzić nowy sposób dokonywania rozliczeń kosztów utrzymania wspólnego biura z Partnerami, polegający na powiększaniu lub pomniejszaniu należnego wynagrodzenia za realizację przedsięwzięcia. Zatem partnerzy planują wystawienie na rzecz Lidera faktury dokumentującej ww. rozliczenie.

W związku z powyższym tut. Organ podkreśla, że wystawiona na rzecz Lidera faktura, która potwierdza poniesienie kosztów powinna dokumentować wartość konkretnych czynności i określać je jednoznacznie w tej fakturze, a nie rozliczać na zasadzie różnicy w wysokości wynagrodzenia, dokonując jego powiększenia lub pomniejszenia.

Jednocześnie należy wskazać, że pozycje oraz kwoty podane na fakturze powinny być zgodne z rzeczywistością, tj. odpowiadać konkretnemu towarowi (usłudze) jaką podmiot nabędzie oraz faktycznej cenie jaką nabywca ma zapłacić za daną czynność.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Analiza przedstawionego opisu sprawy na tle przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że Partnerzy nabywając towary i usługi związane z utrzymaniem wspólnego biura (ponosząc koszty wspólne) będą działali m.in. we własnym imieniu, ale na rzecz pozostałych uczestników konsorcjum, to dokonując odsprzedaży towarów i usług będą wykonywali czynności, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec tego Partnerzy są zobowiązani udokumentować czynności te fakturami VAT.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje na podstawie przepisów ustawy, każdemu, kto jest nabywcą towarów (usług) i podatnikiem podatku od towarów i usług oraz otrzymał fakturę stwierdzającą to nabycie, a nabycie ma związek ze sprzedażą opodatkowaną. Oznacza to, że warunkiem koniecznym dla odliczenia jest nie tylko fakt posiadania faktury, lecz przede wszystkim związek zakupów ze sprzedażą opodatkowaną, a kwoty podane na fakturze muszą odzwierciedlać kwoty zgodne z rzeczywistością. Podanie zatem na fakturze, kwot niezgodnych z rzeczywistością powoduje u nabywcy brak prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z takiego dokumentu.

W świetle powyższych regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury otrzymanej od Partnerów, dokumentującej rozliczenie wynagrodzenia i koszty utrzymania wspólnego biura. Powyższe wynika z faktu, że w tej sytuacji z uwagi na brzmienie art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b ustawy, wystawione przez Partnerów na rzecz Lidera faktury będą niezgodne z rzeczywistością.

Ponadto należy wskazać, że w przypadku gdy ww. faktury będą dokumentowały usługi, które będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, wówczas Wnioskodawca również nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy.

Zaznacza się, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności prawidłowego sposobu udokumentowania poniesionych kosztów na utrzymanie wspólnego biura.

Tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem zaznaczyć, że odpowiedzi na pytania zawarte we wniosku udzielono w oparciu o przedstawiony stan faktyczny i zdarzenie przyszłe, przy założeniu, że w przedmiotowej sprawie wynagrodzenie otrzymywane od Zamawiającego i prowadzone biuro jest/będzie związane tylko z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Zatem w niniejszej sprawie kwestia ta nie była przedmiotem rozstrzygnięcia. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Ponadto w niniejszej interpretacji tut. Organ nie rozstrzyga czy zawarte w opisie sprawy Wnioskodawcy wyliczenia są prawidłowe.

Interpretacja dotyczy:

* zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

* zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl