ILPP1/443-1291/11-2/MK - Opodatkowanie podatkiem VAT pobieranych przez gminę opłat za zajęcie pasa drogowego, targowych i skarbowych.

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 3 stycznia 2012 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP1/443-1291/11-2/MK Opodatkowanie podatkiem VAT pobieranych przez gminę opłat za zajęcie pasa drogowego, targowych i skarbowych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy Miejskiej, przedstawione we wniosku z dnia 27 września 2011 r. (data wpływu 3 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT pobieranych przez Gminę opłat za korzystanie z zezwoleń za sprzedaż napojów alkoholowych - jest nieprawidłowe,

* opodatkowania podatkiem VAT pobieranych przez Gminę opłat za zajęcie pasa drogowego, targowych i skarbowych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT pobieranych przez Gminę opłat za korzystanie z zezwoleń za sprzedaż napojów alkoholowych, za zajęcie pasa drogowego, targowych i skarbowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Gmina ma prawo pozyskiwania dochodów własnych, do których zalicza się między innymi wpływy z podatków i opłat, które ustalane i pobierane są na podstawie odrębnych ustaw. Podatki i opłaty lokalne, tzw. publiczne, umożliwiają realizację zadań własnych Gminy. Źródła dochodów własnych ustalone są w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.). Zgodnie z art. 4 tej ustawy, dochodami gminy są m.in. wpływy z opłat (skarbowej, miejscowej, za posiadanie psa, za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, za zajęcie pasa drogowego) oraz innych stanowiących dochód gminy, uiszczane na podstawie odrębnych przepisów.

Pobrane przez Gminę opłaty:

1.

za zajęcie pasa drogowego (pobierana w oparciu o ustawę o drogach publicznych),

2.

za korzystanie z zezwoleń za sprzedaż napojów alkoholowych (pobierana w oparciu o ustawę o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi),

3.

skarbowa (pobierana na podstawie ustawy o opłacie skarbowej),

4.

targowa (pobór reguluje ustawa o podatkach i opłatach lokalnych).

Należności te są pobierane bezzwrotnie, przymusowo i nieodpłatnie. Nie maja charakteru cywilnoprawnego lecz publicznoprawny. Pobierane są w związku ze świadczeniem polegającym na dokonaniu czynności urzędowej lub w związku z usługami świadczonymi przez Gminę. Powstanie obowiązku wniesienia opłaty wiąże się z zaistnieniem konkretnego stanu faktycznego określonego przez państwo w ustawie lub gminę w uchwale.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opłaty lokalne (publicznoprawne) pobierane przez Gminę winny być traktowane jako zwolnione od VAT czy niepodlegające VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przepisach dotyczących podatku VAT czynności wykonywane przez podmioty prawa publicznego w zakresie ich zadań publicznych podzielone zostały na rodzaje podmiotów, tj.:

* wykonywane przez organy władzy publicznej i urzędy je obsługujące oraz

* wykonywane przez jednostki samorządu terytorialnego.

Przy czym czynności wykonywane przez organy władzy publicznej i urzędy je obsługujące w zakresie ich zadań publicznych wykonywane w trybie władczym i bez zawierania umów cywilnoprawnych zostały wymienione w ustawie o podatku od towarów i usług jako niepodlegające VAT, natomiast te same czynności dotyczące zadań publicznych, wykonywane w trybie władczym i bez zawierania umów cywilnoprawnych, ale wykonywane przez jednostki samorządu terytorialnego, zostały potraktowane jako usługi zwolnione i wymienione w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, jednakże zasada równości i niedyskryminacji wymaga, aby każdy podatnik wykonujący te same czynności był dla celów podatkowych traktowany tak samo.

Zdaniem Wnioskodawcy, pomimo wymienienia w § 13 ust. 1 pkt 12 przywołanego rozporządzenia czynności realizowanych przez Gminę w zakresie zadań własnych i bez zawierania umów cywilnoprawnych jako czynności zwolnionych, powinny być traktowane tak samo jak czynności wykonywane przez organ władzy publicznej i urzędy je obsługujące.

NSA w wyroku z dnia 25 maja 2011 r., sygn. akt I FSK 852/09, uznał gminę za organ władzy publicznej - w zakresie w jakim realizuje swoje zadania z zakresu władzy publicznej.

Zatem Gmina pobierając opłaty: skarbową, miejscową, targową oraz inne bez zawierania umów cywilnoprawnych, nie jest podatnikiem podatku VAT.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej - sygn. ITPP1/443-114-11/AI z dnia 5 maja 2011 r., uznał, że opłata targowa, która ma charakter publicznoprawny, nie jest objęta przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.

O wykluczeniu gminy jako podatnika podatku VAT w zakresie wykonywanych zadań publicznych stanowi też art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 z późn. zm.), który traktuje opłaty publicznoprawne pobierane przez jednostki samorządu terytorialnego jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Zgodnie z tym przepisem krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Zdaniem Zainteresowanego, Gmina nie jest podatnikiem podatku VAT gdy realizuje zadania publiczne i tym samym pozyskiwane opłaty publiczne nie podlegają ustawie o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* nieprawidłowe - w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT pobieranych przez Gminę opłat za korzystanie z zezwoleń za sprzedaż napoi alkoholowych,

* prawidłowe - w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT pobieranych przez Gminę opłat za zajęcie pasa drogowego, targowych i skarbowych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów;

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...) - art. 8 ust. 1 ustawy.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy, w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia organu władzy publicznej jak i urzędów obsługujących te organy, odwołując się jedynie do odrębnych przepisów nakładających obowiązek realizacji zadań o charakterze publicznym na te organy.

Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 4 grudnia 2001 r. sygn. akt SK 18/00 pojęcie "władzy publicznej" w rozumieniu art. 77 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483), obejmuje wszystkie władze w sensie konstytucyjnym - ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Należy podkreślić, że pojęcia organu państwa oraz organu władzy publicznej nie są tożsame. W pojęciu "władzy publicznej" mieszczą się bowiem także inne instytucje niż państwowe lub samorządowe, o ile wykonują funkcje władzy publicznej w wyniku powierzenia czy przekazania im tych funkcji przez organ władzy państwowej lub samorządowej. Wykonywanie władzy publicznej dotyczy wszelkich form działalności państwa, samorządu terytorialnego i innych instytucji publicznych, które obejmują bardzo zróżnicowane formy aktywności.

Pojęcie "działania" organu władzy publicznej nie zostało konstytucyjnie zdefiniowane, w pojęciu tym mieszczą się zarówno zachowania czynne tego organu, jak i zaniechania, w zakresie działań czynnych organu władzy publicznej mieszczą się indywidualne rozstrzygnięcia, np. decyzje, orzeczenia i zarządzenia.

W podobnej kwestii wypowiedział się TSUE w wyroku z dnia 16 września 2008 r. C-288/07, który orzekł, że zgodnie z art. 4 ust. 5 akapit pierwszy Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej; ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EEC), krajowe, regionalne i lokalne organy władzy i inne podmioty prawa publicznego, nie są uważane za podatników w związku z działalnością, które podejmują i transakcjami, które zawierają jako organy władzy publicznej (...). Aby przepis ten mógł zostać zastosowany muszą zostać spełnione łącznie dwie przesłanki, to znaczy działalność musi być wykonana przez podmiot prawa publicznego i musi być ona wykonywana jako organ władzy publicznej.

Dalej w cyt. wyroku Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że jedynie w drodze odstępstwa od owej zasady ogólnej, niektóre rodzaje działalności o charakterze gospodarczym nie podlegają podatkowi VAT. Jedno z tych odstępstw zostało przewidziane w art. 4 ust. 5 akapit pierwszy Szóstej Dyrektywy, na podstawie którego działalność wykonywana przez podmioty prawa publicznego działające w charakterze organów władzy publicznej nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Odstępstwo to przewiduje głównie działalność wykonywana przez podmioty prawa publicznego, działając w charakterze organów władzy publicznej, która będąc działalnością gospodarczą, jest ściśle związana z wykonywaniem prerogatyw władztwa publicznego. W tych okolicznościach nieopodatkowanie podatkiem VAT tych podmiotów z tytułu tej działalności najprawdopodobniej nie ma skutku antykonkurencyjnego, ponieważ działalność ta jest prowadzona przez sektor publiczny na zasadzie wyłączności.

Jednocześnie należy nadmienić, iż przepis art. 4 ust. 5 akapit pierwszy Szóstej Dyrektywy znajduje odzwierciedlenie w obecnie obowiązującym przepisie art. 13 ust. 1 zdanie pierwsze Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE l 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.).

Należy również wskazać, iż zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa), ze względu na przyznaną im ustawowo osobowość prawną, są podatnikami podatku od towarów i usług, a zatem wykonywanie zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże czynności te korzystają ze zwolnienia na podstawie cytowanego powyżej § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia.

W myśl art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast art. 6 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, iż do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.

W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego a także ochrony zdrowia (art. 7 ust. 1 pkt 2 i pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym).

Jednocześnie należy zauważyć, iż w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent).

W myśl art. 33 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest uprawniona do pozyskiwania dochodów własnych, co dokonuje za pomocą określonych podatków i opłat. Zarówno podatki, jak i opłaty umożliwiają realizację zadań własnych. Gmina pobiera następujące opłaty:

* za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych,

* za zajęcia pasa drogowego,

* skarbową,

* targową.

Należności te są pobierane bezzwrotnie, przymusowo i nieodpłatnie i mają charakter publicznoprawny.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.), źródłami dochodów własnych gminy są wpływy z opłat:

a.

skarbowej,

b.

targowej,

c.

miejscowej, uzdrowiskowej i od posiadania psów,

d.

(uchylona),

e.

eksploatacyjnej - w części określonej w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947 z późn. zm. 2)),

f.

innych stanowiących dochody gminy, uiszczanych na podstawie odrębnych przepisów.

Jak wynika z art. 9 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.), obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18% alkoholu może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 18% alkoholu może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez marszałka województwa.

Zgodnie z art. 92 ust. 1 cyt. ustawy, za wydanie zezwoleń, o których mowa w art. 9 ust. 1 i 2, decyzji wprowadzających w zezwoleniach zmiany oraz duplikatów zezwoleń są pobierane opłaty.

A w myśl ust. 2 powołanego wyżej przepisu, opłaty, o których mowa w ust. 1, są wnoszone przed wydaniem zezwolenia lub decyzji na rachunek organu wydającego zezwolenie, z zastrzeżeniem ust. 5.

Stosownie do treści art. 111 ust. 1 ww. ustawy, w celu pozyskania dodatkowych środków na finansowanie zadań określonych w art. 41 ust. 1 gminy pobierają opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, o których mowa w art. 18.

W myśl art. 111 ust. 2 cyt. ustawy, opłatę, o której mowa w ust. 1, wnosi się na rachunek gminy, przed wydaniem zezwolenia, w wysokości:

1.

525 zł na sprzedaż napojów zawierających do 4,5% alkoholu oraz piwa;

2.

525 zł na sprzedaż napojów zawierających powyżej 4,5% do 18% alkoholu (z wyjątkiem piwa);

3.

2.100 zł na sprzedaż napojów zawierających powyżej 18% alkoholu.

Z art. 111 ust. 7 cyt. ustawy wynika natomiast, że opłata, o której mowa w ust. 1, wnoszona jest na rachunek gminy w każdym roku kalendarzowym objętym zezwoleniem w trzech równych ratach w terminach do 31 stycznia, 31 maja i 30 września danego roku kalendarzowego.

Z treści art. 18 ust. 1 powołanej wyżej ustawy wynika, że sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży, zwanego dalej "organem zezwalającym".

Uwzględniając powyższe oraz opis stanu faktycznego wskazać należy, iż w związku z przedmiotową opłatą Wnioskodawca korzysta ze zwolnienia wynikającego z przepisu § 13 ust. 1 pkt 12 cyt. wyżej rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ czynność pobierania opłaty za wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych będzie wykonywana przez Gminę w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność w ramach zadań jednostki samorządu terytorialnego, przy czym z wniosku wynika, iż jest to czynność przewidziana przepisami ustawy szczególnej oraz brak jest podstaw do twierdzenia, że będzie wykonywana na podstawie umów cywilnoprawnych.

Artykuł 19 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 z późn. zm.) stanowi, iż organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

Stosownie do treści art. 19 ust. 2 ww. ustawy, zarządcami dla poszczególnych kategorii dróg są:

1.

krajowych - Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad,

2.

wojewódzkich - zarząd województwa,

3.

powiatowych - zarząd powiatu,

4.

gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Zarządca drogi może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu lub radę gminy (art. 21 ust. 1 ustawy o drogach publicznych).

Stosownie do art. 39 ust. 1 ww. ustawy, zabrania się dokonywania w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego.

Jednak art. 39 ust. 3 ww. ustawy stanowi, że w szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego może nastąpić wyłącznie za zezwoleniem właściwego zarządcy drogi, z zastrzeżeniem ust. 7, wydawanym w drodze decyzji administracyjnej (...).

Stosownie do przepisu art. 40 ust. 1 powołanej ustawy, zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi, w drodze decyzji administracyjnej. Zezwolenie, o którym mowa wyżej - według ust. 2 tego artykułu - dotyczy:

1.

prowadzenia robót w pasie drogowym,

2.

umieszczenia w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego,

3.

umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam,

4.

zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione w pkt 1-3.

W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z art. 4 pkt 1 i 2 powołanej ustawy, użyte w ustawie określenia oznaczają:

1.

pas drogowy - wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą;

2.

droga - budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym.

Za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę (art. 40 ust. 3 ww. ustawy). Natomiast zgodnie z art. 40 ust. 11 cyt. ustawy, opłatę za zajęcie pasa drogowego nalicza i pobiera, w drodze decyzji administracyjnej, właściwy zarządca drogi przy udzielaniu zezwolenia na zajęcie pasa drogowego.

Z powołanego wyżej przepisu wynika zatem, iż wydawanie zezwoleń oraz ustalanie opłat za zajęcie pasa ruch drogowego na cele nie związane z budową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg należy do wyłącznej kompetencji zarządcy drogi, który w wymienionych sprawach orzeka w formie decyzji administracyjnej. Tak więc, opłaty takie należą do władztwa uprawnionego organu zarządzającego daną drogą publiczną, który wyposażony w kompetencje do orzekania w tych sprawach realizuje zadanie publiczne.

Jak już wcześniej wskazano w niniejszej interpretacji, organ władzy publicznej, w zakresie w jakim realizuje zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa, objęty jest regulacją przepisu art. 15 ust. 6 ustawy. Analiza przedmiotowej opłaty wskazuje, iż jej pobór nałożony został na jednostki samorządu terytorialnego odrębnymi przepisami (za takie należy uznać ustawę o drogach publicznych), i ma charakter obligatoryjny, przez co wskazuje na działanie o cechach władztwa publicznego. Zatem w związku z opisaną opłatą spełnione będą przesłanki określone w art. 15 ust. 6 ustawy, i jej pobór będzie czynnością wyłączoną od przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635 z późn. zm.), opłacie skarbowej podlega:

1.

w sprawach indywidualnych z zakresu administracji publicznej:

a.

dokonanie czynności urzędowej na podstawie zgłoszenia lub na wniosek,

b.

wydanie zaświadczenia na wniosek,

c.

wydanie zezwolenia (pozwolenia, koncesji);

2.

złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii - w sprawie z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym.

W myśl art. 3 powołanej wyżej ustawy, nie podlega opłacie skarbowej: dokonanie czynności urzędowej, wydanie zaświadczenia oraz zezwolenia (pozwolenia, koncesji), jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podlegają innym opłatom o charakterze publicznoprawnym lub są od tych opłat zwolnione.

Treść powołanego przepisu wyjaśnia zatem, iż opłata skarbowa ma charakter publicznoprawny.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ww. ustawy, zapłaty opłaty skarbowej dokonuje się w kasie właściwego organu podatkowego lub na jego rachunek.

Jak wynika z art. 12 ust. 1 opisanej wyżej ustawy, organem podatkowym właściwym w sprawach opłaty skarbowej jest wójt (burmistrz, prezydent miasta).

W tym miejscu wyjaśnić należy, iż wysokość stawki (kwota) opłaty skarbowej określona została w załączniku do ustawy o opłacie skarbowej.

Analiza powyższych regulacji pozwala stwierdzić, iż opłata skarbowa pobierana przez Gminę (Burmistrza jako organu podatkowego) w oparciu o art. 12 ust. 1 ustawy o opłacie skarbowej, stanowi przykład realizacji zadania nałożonego zapisami odrębnych przepisów. Ponadto, konstrukcja regulacji ustawowych potwierdza publicznoprawny charakter tej opłaty. Skutkiem powyższego w przypadku tej opłaty Gmina działająca w charakterze organu władzy publicznej, nie wystąpi w roli podatnika podatku VAT, a sama czynność uzyskiwania należnej opłaty skarbowej nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.), ustawa normuje:

1.

podatek od nieruchomości;

2.

podatek od środków transportowych;

3.

(uchylony);

4.

opłatę targową;

5.

opłatę miejscową;

* 5a) opłatę uzdrowiskową;

6.

(uchylony);

7.

opłatę od posiadania psów.

A jak wynika z art. 1c tejże ustawy, organem podatkowym właściwym w sprawach podatków i opłat unormowanych w niniejszej ustawie jest wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem ust. 2b.

W myśl ust. 3 cytowanego przepisu, opłatę targową pobiera się niezależnie od należności przewidzianych w odrębnych przepisach za korzystanie z urządzeń targowych oraz za inne usługi świadczone przez prowadzącego targowisko.

Jak wynika z art. 16 powołanej wyżej ustawy, zwalnia się od opłaty targowej osoby i jednostki wymienione w art. 15 ust. 1, które są podatnikami podatku od nieruchomości w związku z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowiskach.

Cytowane regulacje wskazują, iż opłata targowa - jako składnik dochodu Gminy - uregulowana została w odrębnej ustawie. To m.in. z tej opłaty Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego ma możliwość realizacji przypisanych jej ustawą o samorządzie gminnym zadań. W konsekwencji Gmina pobierając opłatę targową w oparciu o art. 1c ustawy o podatkach i opłatach lokalnych działa w charakterze organu władzy publicznej zatem - stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług - nie wystąpi w roli podatnika podatku VAT. Tak więc pobór opłaty skarbowej jest czynnością niepodlegającą zapisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Analiza sprawy - w szczególności zapisów ustawowych regulujących pobór opłat za zajęcie pasa drogowego, skarbowej i targowej - pozwala stwierdzić, iż należności te mają charakter danin publicznych, w których udział Gminy cechuje się władztwem publicznym. Uiszczanie takich opłat ma bezwzględny charakter (wąski zakres odstępstw regulowany jest także przez zapisy ustaw) i nie może być ono kształtowane zapisami umów cywilnoprawnych. Uiszczana należność przeznaczona jest na określone ustawą zadanie o charakterze publicznym. W przypadku tych opłat wójt (burmistrz) w związku z określoną opłatą (zapisami ustawy) zdefiniowany został jako organ podatkowy.

Reasumując, pobierana przez Gminę opłata za zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie zapisów § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia z dnia 4 kwietnia 2011 r. Takie zobowiązanie wynika z faktu, iż pobór wskazanych opłat dokonywany jest przez Gminę w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność w ramach realizacji zadań jednostki samorządu terytorialnego.

Natomiast należności takie jak opłata za zajęcie pasa drogowego, opłata skarbowa, a także opłata targowa, pobierane są przez Gminę (Burmistrza) w związku z wykonywaniem zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa i nie są pobierane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Skutkiem powyższego przy uzyskiwaniu opisanych opłat Gmina występuje jako organ władzy publicznej przez co spełnia przesłanki z art. 15 ust. 6 ustawy, wykluczające uznanie jednostki samorządu terytorialnego z tytułu takich opłat, za podatnika podatku VAT. Zatem pobór opisanych opłat (za zajęcie pasa drogowego, skarbowej oraz targowej) jest czynnością niepodlegającą przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl