ILPP1/443-1184/11-2/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta, przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2011 r. (data wpływu: 5 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej na rzecz użytkownika wieczystego - jest prawidłowe.

W dniu 5 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej na rzecz użytkownika wieczystego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowych stanowiących własność Skarbu Państwa położonych w L., w granicach działek nr 746/14 o powierzchni 0,0664 ha oraz nr 746/18 o powierzchni 0,1523 ha (zwrócił się do Wojewody za pośrednictwem Prezydenta Miasta z wnioskiem o nabycie prawa własności przedmiotowych nieruchomości.

Nieruchomości gruntowe będące przedmiotem wniosku pozostają w użytkowaniu wieczystym do dnia 31 sierpnia 2094 r. Nabycie przez A prawa użytkowania wieczystego powyższych działek oraz własności znajdujących się na nich budynków usługowych stanowiących odrębną nieruchomość, nastąpiło aktem notarialnym z dnia 31 sierpnia 1995 r. (czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług). Następnie aktem notarialnym z dnia 1 lutego 2008 r. A darował synowi prawo użytkowania wieczystego, opisanych wyżej działek gruntu oraz własność znajdujących się na tych działkach budynków usługowych stanowiących odrębną nieruchomość.

Dla przedmiotowych nieruchomości brak jest ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wnioskowane nieruchomości, zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej z dnia 28 stycznia 2002 r. (tj. uchwała z dnia 27 października 2008 r.) znajdują się w strefie wielofunkcyjnej W - o funkcjach mieszanych, w szczególności usługowych, gospodarczych i mieszkaniowych oraz zgodnie z kierunkami działań znajdują się w strefie R8 - tereny rewitalizacji dawnych terenów wojskowych: wspieranie dotychczasowych kierunków zmian użytkowania i poprawa jakości przestrzeni publicznej; zgodnie z polityką przestrzenną w zakresie obiektów handlowych, w tym wielkopowierzchniowych znajduje się w obszarze rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m ^2, nieprzekraczających 200 m ^2. Zbycie nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego zgodnie z art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) następuje w drodze bezprzetargowej.

W myśl art. 32 ust. 1a cyt. ustawy, nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa, może być sprzedana użytkownikowi wieczystemu za zgodą Wojewody.

Prezydent Miasta wystosował stosowny wniosek w tej sprawie do Wojewody w dniu 8 sierpnia 2011 r. Zgodnie z art. 67 ust. 3 ww. ustawy, przy sprzedaży nieruchomości w drodze bezprzetargowej, cenę nieruchomości ustala się w wysokości nie niższej niż jej wartość. Ponadto zgodnie z art. 69 tej ustawy, na poczet ceny nieruchomości gruntowej sprzedawanej jej użytkownikowi wieczystemu zalicza się kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, określoną wg stanu na dzień sprzedaży. Sprzedaż nieruchomości gruntowej będącej w wieczystym użytkowaniu może nastąpić tylko na rzecz wieczystego użytkownika.

Z dniem zawarcia umowy sprzedaży, prawo użytkowania wieczystego wygasa z mocy prawa.

Dowody:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz użytkownika wieczystego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel.

W wyniku ustanowienia użytkowania wieczystego dochodzi do przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Użytkownik wieczysty może więc swobodnie korzystać z gruntu oraz czerpać z niego pożytki w sposób taki, jak w przypadku właściciela gruntu, może również przenieść władztwo na inny podmiot, w taki sam sposób w jaki właściciel dokonuje sprzedaży gruntu.

Przepisy art. 233-235 i art. 237 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), uprawnienia użytkownika wieczystego kształtują na wzór uprawnień właściciela, tym samym, użytkownik wieczysty rozporządza gruntem jak właściciel.

Sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz użytkownika wieczystego zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami stanowi tylko zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa na władztwo rzeczy, bo to zostało uzyskane z chwilą ustanowienia prawa użytkowania wieczystego.

Biorąc pod uwagę powyższe, planowana sprzedaż nieruchomości gruntowych na rzecz wieczystego użytkownika nie stanowi dostawy towarów w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT i pozostaje poza zakresem tej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy, w myśl którego przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Punkty 6 oraz 7 zostały dodane do przytoczonego przepisu ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320) i obowiązują od dnia 1 grudnia 2008 r. Należy jednak zaznaczyć, że wspomniana zmiana miała charakter wyłącznie techniczny potwierdzający dotychczas stosowaną praktykę.

W poprzednim stanie prawnym Naczelny Sąd Administracyjny, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel, a także uwzględniając fakt, że definicja towaru zawarta w art. 2 pkt 6 ustawy obejmuje grunty, opowiedział się za stanowiskiem, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów (uchwała z dnia 8 stycznia 2007 r., sygn. akt I FPS 1/06).

Należy bowiem zauważyć, iż dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (tj. towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży gruntu przez właściciela.

W świetle art. 233 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego, bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Ten przepis, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, art. 235, art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 k.c.) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel.

Stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. W myśl art. 32 ust. 2 tejże ustawy, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości gruntowej, wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

Ponadto, zgodnie z art. 37 ust. 1 ww. ustawy nieruchomości są sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu. Natomiast w myśl ust. 2 pkt 5 ww. przepisu, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowych stanowiących własność Skarbu Państwa położonych w L. zwrócił się do Wojewody za pośrednictwem Prezydenta Miasta z wnioskiem o nabycie prawa własności przedmiotowych nieruchomości.

Nieruchomości gruntowe będące przedmiotem wniosku pozostają w użytkowaniu wieczystym do dnia 31 sierpnia 2094 r. Nabycie przez A prawa użytkowania wieczystego powyższych działek oraz własności znajdujących się na nich budynków usługowych stanowiących odrębną nieruchomość, nastąpiło aktem notarialnym z dnia 31 sierpnia 1995 r. (czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług). Następnie aktem notarialnym z dnia 1 lutego 2008 r. A darował synowi prawo użytkowania wieczystego, opisanych wyżej działek gruntu oraz własność znajdujących się na tych działkach budynków usługowych stanowiących odrębną nieruchomość.

Zbycie nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego zgodnie z art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami następuje w drodze bezprzetargowej. Prezydent Miasta wystosował stosowny wniosek w tej sprawie do Wojewody w dniu 8 sierpnia 2011 r.

Należy zauważyć, iż do dnia 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zmieniła się zarówno definicja towaru, jak i zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że w odniesieniu do przedmiotowych nieruchomości użytkownik wieczysty otrzymał już prawo do faktycznego dysponowania nieruchomościami, jak gdyby był ich właścicielem, z chwilą ustanowienia tego prawa użytkowania wieczystego.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi bowiem, iż przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Okoliczności przedmiotowej sprawy świadczą o tym, że przeniesienie na pierwotnego użytkownika wieczystego praw do rozporządzania nieruchomością jak właściciel nastąpiło już w chwili ustanowienia na jego rzecz praw użytkowania wieczystego tych nieruchomości, a więc przed dniem 1 maja 2004 r.

Obecny użytkownik wieczysty w sensie ekonomicznym nabył już prawo wieczystego użytkowania w roku 2008, a zatem w sensie ekonomicznym nabył już prawo do dysponowania gruntem jak właściciel. W świetle przepisów art. 7 ust. 1 pkt 6 i pkt 7 ustawy, doszło już do dostawy tych nieruchomości na rzecz obecnego użytkownika wieczystego.

W związku z powyższym, sprzedaż nieruchomości na rzecz obecnego użytkownika w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami, będąca w istocie przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa natomiast na "władztwo do rzeczy", które użytkownik wieczysty uzyskał już w momencie objęcia prawa użytkowania wieczystego i nie może być traktowane jako sprzedaż tego samego towaru.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że sprzedaż nieruchomości gruntowych na rzecz użytkownika wieczystego w przedmiotowej sprawie nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów, w związku z czym nie były one przedmiotem merytorycznej analizy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.