ILPP1/443-1157/12-4/AI

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 grudnia 2012 r. (data wpływu 13 grudnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia - brak daty (data wpływu 1 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek - jest prawidłowe.

W dniu 13 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działek. Wniosek uzupełniono w dniu 1 lutego 2013 r. o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne od roku 1974, które przejął po rodzicach, a które prowadzi do chwili obecnej na terenie wsi. W międzyczasie Zainteresowany powiększył gospodarstwo rolne nabywając pola w obrocie prywatnym oraz z Agencji Nieruchomości Rolnych.

W roku 2001 Wnioskodawca nabył pole od Agencji Nieruchomości Rolnych o obszarze 1.5965 ha na powiększenie gospodarstwa, a które użytkuje rolniczo do chwili obecnej. W roku 2011 Gmina przyjęła plan zagospodarowania przestrzennego dla części wsi, w którym przeznaczyła na cele zainwestowania obszar położony w południowej części wsi. W terenie objętym planem zagospodarowania przestrzennego znalazły się grunty Wnioskodawcy o powierzchni 1.5965 ha. Jesienią roku 2012 Zainteresowany podjął decyzję o podziale ww. gruntu na mniejsze 3 działki o powierzchni 1200 m² oraz 13 działek o powierzchni 800 m^2. Zainteresowany chciałby przystąpić do sprzedaży tych działek sukcesywnie.

W piśmie nadesłanym w dniu 1 lutego 2013 r. będącym uzupełnieniem przedmiotowego wniosku Zainteresowany poinformował, że przedmiotowa nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim. Do jesieni roku 2012 Wnioskodawca użytkował rolniczo, uprawiając kwiaty i warzywa polowe. Jedyne działania jakie Zainteresowany poczynił, to wpłata darowizny na rzecz Gminy, w celu współfinansowania kosztów poniesionych przez Gminę w trakcie uchwalania planu zagospodarowania przestrzennego dotyczącego m.in. przedmiotowej nieruchomości. W latach 2003-2004 Wnioskodawca sprzedał trzy działki rolne o łącznej powierzchni około 8 ha, a w roku 2011 jedną działkę o powierzchni 0,8 ha. Ponadto, w latach 2000-2007 Zainteresowany sprzedał prawo do użytkowania wieczystego w przypadku trzech działek budowlanych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca będzie musiał płacić podatek od towarów i usług za sprzedanie w przyszłości działek.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien On płacić podatku od towarów i usług ze sprzedanych działek, ponieważ pozyskane w ten sposób przychody będzie przeznaczał na potrzeby własne, swojej rodziny oraz gospodarstwa. Zainteresowany nadmienia, że ma na utrzymaniu dwoje dzieci - córka 22 lata studiuje zaocznie, a syn ma 15 lat i uczy się w gimnazjum. Ponadto, Wnioskodawca wskazuje, że jest schorowanym człowiekiem. Jest po udarze mózgowym i ma poważne problemy z sercem i kręgosłupem. Podobnie małżonka Zainteresowanego jest schorowaną osobą. W ostatnich latach musiała przejść zabieg operacyjny związany z chorobami kobiecymi oraz ma poważne problemy z kręgosłupem.

Wnioskodawca zaznacza, iż na lekarstwa wydaje wraz z małżonką w granicach 500 zł regularnie co miesiąc. Dochody jakie pozyskują są niewystarczające na utrzymanie rodziny i leczenie, dlatego też Zainteresowany uważa, że nie powinien płacić podatku od towarów i usług ze sprzedanych sukcesywnie w przyszłości działek. Zainteresowany zaznacza, że część działek będzie chciał przekazać w formie darowizny swoim pięciorgu dzieciom. Wnioskodawca podkreśla, że nie jest podatnikiem podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem, w świetle przytoczonych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6, a jego sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Wskazać należy, że towarem jest również udział w prawie własności lub użytkowaniu wieczystym nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. UE L Nr 347.1 z późn. zm.) państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), dalej k.c. Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 k.c., jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 k.c. stanowi odpłatną dostawę towarów.

Stwierdzić należy, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak bowiem stanowi art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak zatem wskazują powyższe przepisy, aby dostawa towarów (nawet jeśli jest to czynność jednorazowa) została uznana za działalność gospodarczą, konieczne jest wykazanie, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary i usługi nabyte zostały w celu spożytkowania ich do wykonywania danej czynności.

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej, należy stwierdzić, iż dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie transakcji. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej dostawy podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, osoby fizyczne dokonujące sprzedaży, przekazania lub darowizny towarów, stanowiących część ich majątku osobistego (takiego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nie są zaliczane do grona podatników podatku od towarów i usług.

Konsekwentnie, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Aby przyjąć, że dany podmiot przy sprzedaży gruntu działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) trzeba ustalić, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, wskazującej, że czynności danego podmiotu przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W podobny sposób kwestę tą rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest stwierdzenie, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkowałoby koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu (a więc za podatnika podatku od towarów i usług), czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Wskazać bowiem należy, że zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - Dz. U. UE L 347.1 z późn. zm. - (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W tym miejscu - dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności - konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. powołanej wcześniej ustawy - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ww. Kodeksu, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Wskazać należy, że rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Wymaga również podkreślenia, że ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (...) (Edward Gniewek "Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższego wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne od roku 1974, które przejął po rodzicach, a które prowadzi do chwili obecnej na terenie wsi. W międzyczasie Zainteresowany powiększył gospodarstwo rolne nabywając pola w obrocie prywatnym oraz z Agencji Nieruchomości Rolnych. W roku 2001 Wnioskodawca nabył pole od Agencji Nieruchomości Rolnych o obszarze 1.5965 ha na powiększenie gospodarstwa, a które użytkuje rolniczo do chwili obecnej. W roku 2011 Gmina przyjęła plan zagospodarowania przestrzennego dla części wsi, w którym przeznaczyła na cele zainwestowania obszar położony w południowej części wsi. W terenie objętym planem zagospodarowania przestrzennego znalazły się grunty Wnioskodawcy o powierzchni 1.5965 ha. Jesienią 2012 r. Zainteresowany podjął decyzję o podziale ww. gruntu na mniejsze 3 działki o powierzchni 1200 m² oraz 13 działek o powierzchni 800 m^2. Zainteresowany chciałby przystąpić do sprzedaży tych działek sukcesywnie. Przedmiotowa nieruchomość nie była udostępniana osobom trzecim. Do jesieni roku 2012 Wnioskodawca użytkował ją rolniczo, uprawiając kwiaty i warzywa polowe. Jedyne działania jakie Zainteresowany poczynił to wpłata darowizny na rzecz Gminy, w celu współfinansowania kosztów poniesionych przez Gminę w trakcie uchwalania planu zagospodarowania przestrzennego dotyczącego m.in. przedmiotowej nieruchomości. W latach 2003-2004 Wnioskodawca sprzedał trzy działki rolne o łącznej powierzchni około 8 ha, a w roku 2011 jedną działkę o powierzchni 0,8 ha. Ponadto, w latach 2000-2007 Zainteresowany sprzedał prawo do użytkowania wieczystego w przypadku trzech działek budowlanych. Wnioskodawca informuje, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Z zawartego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego nie wynika taka aktywność Zainteresowanego, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W niniejszej sprawie Wnioskodawca nie podjął bowiem ciągu działań (takich jak: uzbrojenie terenu, ogrodzenie działek, ogłoszenie w prasie w poszukiwaniu nabywców itd.), które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

A zatem, w niniejszej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać Zainteresowanego za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takich przesłanek brak.

W przedmiotowej sprawie uznać zatem należy, iż Zainteresowany dokonując sprzedaży działek nie będzie działał w charakterze podatnika, a czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, iż sprzedaż przez Wnioskodawcę nieruchomości gruntowej wykorzystywanej na własne potrzeby, stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności. Tym samym, w przedmiotowej sprawie Zainteresowany, zbywając nieruchomości stanowiące jego majątek prywatny, korzysta z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem. Skutkiem powyższego - stosownie do zapisów orzecznictwa - transakcja zbycia nieruchomości gruntowej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, sprzedaż przez Wnioskodawcę działek nie będzie stanowiła działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Bowiem Zainteresowany, w związku z dostawą przedmiotowych działek, będzie korzystał z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku odprowadzenia podatku VAT z tytułu planowanej sprzedaży.

Zauważa się, iż organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

Należy zatem zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie przedstawionego zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, udzielona interpretacja traci swą aktualność.

Tut. Organ informuje ponadto, że stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe, ale z innego powodu niż przeznaczenie przychodu na potrzeby własne, swojej rodziny oraz gospodarstwa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.