ILPP1/443-115/08-2/MT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2008 r. (data wpływu 24 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

W dniu 24 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* zwolnienia od podatku przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w odrębną własność,

* zwolnienia od podatku przeniesienia w wyodrębnioną własność spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,

* wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT przeniesienia w wyodrębnioną własność spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, zasiedlonego i ustanowionego po raz pierwszy przed 1 maja 2004 r.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe w części dotyczącej pierwszego stanowiska i prawidłowe w części dotyczącej drugiego i trzeciego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Stosownie do przepisu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z art. 29 ust. 6 cyt. ustawy, w przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 10, jako kwotę należną, o której mowa w ust. 1, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Do wniesienia wkładu w formie innej niż pieniężna przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio. W przypadku, gdy część wkładu budowlanego lub mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię mieszkaniową kredytu na sfinansowanie kosztów budowy, podstawę opodatkowania powiększa się o kwotę kredytu, w części przypadającej na dany lokal.

W myśl ust. 7 cytowanego artykułu, do podstawy opodatkowania, o której mowa w ust. 6, wlicza się również inne opłaty wnoszone przez członków spółdzielni, które nie są wkładami budowlanymi lub mieszkaniowymi, wynikające z uczestniczenia członków spółdzielni w zobowiązaniach spółdzielni związanych z budową lub wynikające z ostatecznego rozliczenia kosztów budowy - zgodnie z postanowieniami statutu.

Przepis art. 29 ust. 8 ww. ustawy stanowi, że jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

Zgodnie z przepisem art. 153 ust. 2 ustawy o VAT - przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. Powołany przepis wyłącza spod działania ustawy o podatku od towarów i usług przekształcenia praw lokatorskich w prawa własności, w przypadku, gdy łącznie zostały spełnione dwa warunki, a mianowicie ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed 1 maja 2004 r.

W myśl przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10 pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Przez towary używane, należy rozumieć, zgodnie z art. 43 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy, budynki, budowle lub ich części - jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy zwalnia od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Stosownie natomiast do art. 43 ust. 7 - zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8.

Stosownie do przepisu art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c) ustawy o VAT w okresie od dnia przystąpienia przez Rzeczypospolitą Polską do Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 2007 r. stawkę podatku 0% stosowało się do przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz przeniesienia na rzecz członka spółdzielni własności lokalu mieszkalnego lub własności domu jednorodzinnego.

Zgodnie natomiast z art. 41 ust. 12 cyt. ustawy oraz § 5 ust. 1a pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) od dnia 1 stycznia 2008 r. czynności przekształcenia lokatorskiego prawa do lokali mieszkalnych na spółdzielcze własnościowe prawa do lokali lub w odrębną własność opodatkowane są 7% stawką VAT.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdza się co następuje.

Ad. 1)

Z powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT wynika, że dostawa towarów używanych (po spełnieniu określonych warunków) zwolniona jest od podatku VAT. Ustawodawca powołał jednak w treści ww. przepisu zastrzeżenie w postaci art. 43 ust. 1 pkt 10, które związane jest z przepisem art. 43 ust. 7 i art. 29 ust. 8. Z powyższych przepisów wynika, że do obiektów budownictwa mieszkaniowego nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 tylko przepisy zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy. Jednocześnie w art. 43 ust. 7 cyt. ustawy postanowiono, że zwolnienie określone w ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8 ww. ustawy.

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, że zawierane po 1 stycznia 2008 r. przez Spółdzielnię umowy o przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego - zasiedlonego nie po raz pierwszy - w odrębną własność, dotyczyć będą lokali dla których ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło po dacie 1 maja 2004 r. Od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokali nie upłynęło 5 lat, zatem do określenia podstawy opodatkowania czynności polegającej na przekształceniu spółdzielczego lokatorskiego prawa w odrębną własność w przedmiotowej sprawie stosuje się art. 29 ust. 8 ustawy o VAT.

Ponieważ w przedmiotowej sprawie ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu miało miejsce po 30 kwietnia 2004 r., a przekształcenie przysługującego członkowi prawa lokatorskiego w prawo odrębnej własności następuje przed upływem 5 lat od ustanowienia spółdzielczego prawa do lokalu, przekształcenie to nie może korzystać ze zwolnienia od podatku zarówno na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, jak i art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Przekształcenie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność do dnia 31 grudnia 2007 r. korzystało z opodatkowania 0% stawką VAT (na mocy art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c) ustawy o VAT), a od 1 stycznia 2008 r. opodatkowane jest 7% stawką podatku (na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy o VAT lub § 5 ust. 1a pkt 2 cyt. rozporządzenia).

Ad. 2)

Z opisu zawartego we wniosku wynika, że Wnioskodawca po 1 stycznia 2008 r. zawiera z członkami umowy o przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność.

Umowy o przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność dotyczyć będą spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przekształconego do dnia 30 lipca 2007 r. ze spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu ustanowionego po 1 maja 2004 r., zasiedlonego nie po raz pierwszy.

Spółdzielnia zawiera zatem dwie umowy:

Pierwsza z wymienionych czynności, podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ ustanowienie spółdzielczego prawa do lokalu nastąpiło po 1 maja 2004 r. (nie miał w tym przypadku zastosowania art. 153 ust. 2 ustawy o VAT).

Do powyższej czynności Spółdzielnia nie mogła zastosować zwolnienia od podatku, ani na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, ani art. 43 ust. 1 pkt 10, ze względu na zawarte w tych przepisach wyłączenia. Ponieważ jednak przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego miało miejsce do 30 lipca 2007 r., zatem Wnioskodawca, na mocy obowiązującego do dnia 31 grudnia 2007 r. przepisu art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c) ustawy o VAT, miał prawo czynność tą opodatkować 0% stawką VAT.

Późniejsze przeniesienie odrębnej własności tego lokalu może natomiast korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Powołane wyżej przepisy wskazują, że do przeniesienia odrębnej własności lokalu na rzecz członka, któremu przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, nie stosuje się art. 29 ust. 8 cyt. ustawy, który normuje jedynie przekształcenie lokatorskiego prawa spółdzielczego. Nie ma zatem również do tej czynności zastosowania wyłączenie ze zwolnienia od podatku, przewidziane w art. 43 ust. 7 ww. ustawy. Oznacza to, że do czynności polegającej na przeniesieniu odrębnej własności lokalu na rzecz członka, któremu przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu, stosuje się art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Zgodnie z ww. przepisem zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy, z tym że zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe.

Ad. 3)

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, które przypadło po 1 maja 2004 r. na rzecz osoby uprawnionej, tj. współmałżonkowi po rozwodzie lub śmierci jednego z małżonków, ustanowione i zasiedlone przed 1 maja 2004 r., zostaje przeniesione po 1 stycznia 2008 r. na wniosek osoby uprawnionej zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) w odrębną własność.

W myśl art. 153 ust. 2 - przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Powołany przepis wyłącza spod działania ustawy o podatku od towarów i usług przekształcenie praw lokatorskich w prawo własności, jeżeli łącznie zostały spełnione dwa warunki, a mianowicie ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed 1 maja 2004 r.

Celem tego przepisu jest wyłączenie spod ustawy przekształcenia przysługującego członkowi spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, w odniesieniu do tych lokali, do których spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali zostały ustanowione po raz pierwszy przed 1 maja 2004 r. i zostały one zasiedlone przed tą datą.

Ustanowienie po tej dacie ponownie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego objęte jest zakresem art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług. Do przekształcenia zaś tego prawa lokatorskiego w prawo własności ma zastosowanie art. 153 ust. 2 ustawy, jako że pierwsze zasiedlenie lokalu mieszkalnego i ustanowienie do tego lokalu prawa lokatorskiego miało jednak miejsce przed 1 maja 2004 r.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż w przedstawionych we wniosku okolicznościach odnoszących się do pytania 3. przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 153 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.