ILPP1/443-1135/12-6/HW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 listopada 2012 r. (data wpływu 6 grudnia 2012 r.), uzupełnionym pismami z dnia 4 lutego 2013 r. (data wpływu 5 lutego 2013 r.) oraz z dnia 14 lutego 2013 r. (data wpływu 15 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy sprzedaż działki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy sprzedaż działki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismami z dnia 4 lutego 2013 r. oraz z dnia 14 lutego 2013 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca w dniu 6 listopada 2012 r. zawarł wraz z żoną umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości - działki oznaczonej nr ewidencyjnym 336, położonej (...). Działka ta wpisana jest do księgi wieczystej. Działkę tą Zainteresowany nabył wraz z żoną na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego Wydział Cywilny z dnia 6 października 1992 r., wydanego w sprawie o uwłaszczenie i stanowi ona składnik majątku wspólnego małżonków. Działka ta jest niezabudowana i stanowi grunty orne RV i RVI oraz pastwiska PsV. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego uchwalonym w dniu 22 lipca 2008 r. Uchwałą Rady Gminy powyższa działka położona jest w obszarze: 1 P/U - tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów. Jednym z warunków zawarcia umowy przyrzeczonej jest także uzyskanie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie podatku od towarów i usług.

W piśmie z dnia 4 lutego 2013 r. Wnioskodawca poinformował, iż:

Ponadto, pismem z dnia 14 lutego 2013 r. Zainteresowany uzupełnił wniosek o informację, iż działka Nr 336, stanowiąca wspólność majątkową małżeńską, w latach 1987 - 1992 była przedmiotem umowy dzierżawy, którą spisała małżonka Wnioskodawcy (była to umowa odpłatna). Później przez lata działka była nieużytkowa, ze względu na wiek Zainteresowanego i Jego małżonki. W chwili obecnej działkę użytkuje jeden z rolników na podstawie ustnej zgody, tak by nie zarastała i nie powodowała szkód sąsiednim działkom. Wnioskodawca i Jego małżonka nie spisali żadnej umowy dzierżawy, najmu czy użyczenia oraz nie pobierają z tego tytułu pieniędzy ani innych form zapłaty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż ww. działki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiot sprzedaży nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zainteresowany nie jest płatnikiem podatku VAT. Nigdy nie prowadził działalności gospodarczej i działka nie była związana z jej prowadzeniem. Sprzedaż majątku jest jednorazowa.

Za przedmiotową działkę odprowadzany jest podatek rolny. Działkę tą Wnioskodawca nabył na podstawie uwłaszczenia. Nie było wtedy Jego zamiarem chęć jej sprzedaży. Zainteresowany ubezpieczony jest w ZUS-ie, posiada emeryturę. Nie występował do Gminy o przekształcenie tej działki, nie dokonywał podziałów, nie ogrodził jej, oraz nie dokonywał "ulepszeń" pod kątem przyszłej zabudowy, takich jak uzbrojenie czy marketing, nie ogłaszał się także, że chce sprzedać działkę. Przyszły kupujący sam się zgłosił do Wnioskodawcy, a w jego zainteresowaniu są także działki sąsiednie, które będą stanowić jeden teren inwestycyjny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym. Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom.

Jak stanowi art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 ww. przepisu).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 Kodeksu cywilnego). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy wskazać, iż na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 Kodeksu cywilnego, jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 Kodeksu cywilnego, stanowi odpłatną dostawę towarów.

Natomiast w myśl art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W świetle art. 35 tego Kodeksu, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dokonując analizy przytoczonych wyżej regulacji prawnych podkreślić należy, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług istotnym jest, czy dany podmiot spełnia definicję podatnika w rozumieniu powołanego wyżej przepisu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tegoż przepisu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy, Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jego za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE - (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W oparciu o przedstawiony stan prawny stwierdzić należy, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej lub zabudowanej, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary, czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą również zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca, niebędący zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, w dniu 6 listopada 2012 r. zawarł wraz z żoną umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości - działki oznaczonej nr ewidencyjnym 336, położonej (...). Przedmiotową działkę Zainteresowany nabył wraz z żoną na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego Wydział Cywilny z dnia 6 października 1992 r., wydanego w sprawie o uwłaszczenie i stanowi ona składnik majątku wspólnego małżonków. Działka ta jest niezabudowana i stanowi grunty orne RV i RVI oraz pastwiska PsV. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego uchwalonym w dniu 22 lipca 2008 r. Uchwałą Rady Gminy powyższa działka położona jest w obszarze: 1 P/U - tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów. Działka 336 nie była i nie jest wykorzystywana przez Wnioskodawcę do prowadzenia działalności gospodarczej, w tym rolniczej. Zainteresowany nie udostępniał ww. działki innym osobom trzecim, nie ponosił jakichkolwiek nakładów w celu przygotowania działki do sprzedaży, nie ogłaszał się w środkach masowego przekazu, że chce sprzedać działkę oraz nie występował o decyzję o warunkach zabudowy. Wnioskodawca nie dokonywał wcześniej sprzedaży działek. Przedmiotowa działka, stanowiąca wspólność majątkową małżeńską, w latach 1987 - 1992 była przedmiotem umowy dzierżawy, którą spisała małżonka Wnioskodawcy (była to umowa odpłatna). Później przez lata działka była nieużytkowa, ze względu na wiek Zainteresowanego i Jego małżonki. W chwili obecnej działkę użytkuje jeden z rolników na podstawie ustnej zgody, tak by nie zarastała i nie powodowała szkód sąsiednim działkom. Wnioskodawca i Jego małżonka nie spisali żadnej umowy dzierżawy, najmu czy użyczenia oraz nie pobierają z tego tytułu pieniędzy ani innych form zapłaty.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy opisanej działki niezabudowanej Wnioskodawca wystąpi w charakterze podatnika. Zainteresowany nie udostępniał gruntu, o którym mowa we wniosku odpłatnie osobom trzecim na podstawie umowy dzierżawy ani użyczenia oraz nie wykorzystywał go w działalności gospodarczej. Ponadto, z treści wniosku nie wynika taka aktywność Wnioskodawcy, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W niniejszej sprawie Zainteresowany nie podjął bowiem ciągu działań (takich jak: uzbrojenie terenu, ogrodzenie działki, ogłoszenie w prasie w poszukiwaniu nabywców itd.), które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

W przedmiotowej sprawie to żona Wnioskodawcy wypełni definicję podatnika podatku z art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe wynika z faktu, iż przedmiotowa działka była przedmiotem umowy dzierżawy, którą to umowę zawarła małżonka Wnioskodawcy. Służyła zatem uzyskaniu przychodu i nie była wykorzystywana na potrzeby osobiste żony Zainteresowanego. W konsekwencji zbycie tej działki nie będzie sprzedażą majątku osobistego, lecz majątku mającego gospodarczy charakter (uzyskiwanie przychodu). Z powyższego wynika, iż to na żonie Wnioskodawcy jako podatniku będzie spoczywał obowiązek odpowiedniego rozliczenia całości planowanej sprzedaży.

Reasumując, Wnioskodawca dokonując sprzedaży przedmiotowej działki jako jej współwłaściciel nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a w konsekwencji Zainteresowany nie będzie zobowiązany odprowadzić podatku VAT. Natomiast jak wskazano powyżej sprzedaż przez małżonkę przedmiotowej działki będzie podlegała opodatkowaniu, gdyż stanowi majątek mający gospodarczy charakter.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż sprzedaż przedmiotowej działki nie będzie podlegała opodatkowaniu, należało uznać za nieprawidłowe.

Ponadto wskazać należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Wobec powyższego, udzielona interpretacja indywidualna stanowi ochronę prawno-podatkową tylko dla Wnioskodawcy, a nie dla Jego małżonki.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.