ILPP1/443-1132/11-3/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 19 sierpnia 2011 r. (data wpływu 22 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 października 2011 r. (data wpływu 25 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów - jest prawidłowe.

W dniu 22 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 21 października 2011 r. o informację doprecyzowującą przedstawiony stan faktyczny.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka jest producentem i dystrybutorem napojów alkoholowych w Polsce. Spółka wytwarza produkty (działa jako producent) oraz nabywa towary (działa jako dystrybutor), które następnie sprzedaje licznym partnerom handlowym. Kanałami dystrybucyjnymi Spółki są m.in. duże sieci handlowe, sklepy, hurtownie, podmioty z branży H. (kluby, bary, restauracje, hotele, itp.), przy czym Spółka raczej nie prowadzi bezpośredniej sprzedaży do klubów, restauracji, hoteli, itp. (podmioty te zaopatrują się w wyroby Spółki w hurtowniach/centrach dystrybucyjnych).

Strategia biznesowa Spółki zakłada wzrost sprzedaży detalicznej dystrybuowanych produktów (własnych i nabytych). W związku z dużą konkurencją na rynku detalicznym wyrobów alkoholowych Spółka podejmuje szereg działań wspierających sprzedaż detaliczną produktów m.in. poprzez odpowiednią współpracę z partnerami handlowymi, podejmowanie działań nakierowanych na wzrost rozpoznawalności marek Spółki, zapewnienie właściwego eksponowania produktów u partnerów handlowych, itp.

W ramach tych działań Spółka organizuje również akcje promocyjne polegające na przekazywaniu konsumentom prezentów o małej wartości. Wartość każdego z przekazywanych prezentów (jednostkowego prezentu), objętych zapytaniem interpretacyjnym Spółki, liczona według jednostkowego kosztu nabycia nie przekracza 10 zł. Towary przekazywane (prezenty o małej wartości) Spółka nabywa od podmiotów trzecich. W tym zakresie zdarza się, że Spółka organizuje takie akcje za pośrednictwem partnerów handlowych (sklepy, restauracje, kluby, w których sprzedawane są produkty, itp.; dalej: Partnerzy). Wówczas, przedstawiciel handlowy Spółki powierza Parterowi prezenty o małej wartości do rozdystrybuowania wśród konsumentów. W niektórych sytuacjach zasady współpracy w tym zakresie reguluje umowa zawarta przez Spółkę i Partnera (taka umowa może wówczas regulować całokształt działań wspierających sprzedaż produktów Spółki, w tym wynagrodzenie należne Partnerowi za ich wykonywanie na rzecz Spółki). Takie akcje mogą też mieć (mają) charakter faktyczny (bez umowy pisemnej, na podstawie postanowień ustnych, z takiej współpracy ze Spółką korzyści wynosi również Partner - por. stanowisko podatnika dot. pytania drugiego).

W każdej z powyższych sytuacji Partner wykonuje na rzecz Spółki usługę polegającą na przeprowadzeniu akcji wspierającej sprzedaż produktów poprzez rozdanie konsumentom i klientom prezentów o małej wartości. Do czasu jej przeprowadzenia prezenty pozostają we władaniu Spółki (tekst jedn.: Spółka jest ich jedynym dysponentem); ich własność, również w znaczeniu faktycznym, nie przechodzi na Partnerów w żadnym momencie; przechodzi bezpośrednio ze Spółki na konsumentów/klientów w momencie wydania im prezentu przez Partnera. Prezenty są bowiem powierzane Partnerowi wyłącznie celem przekazania ich konsumentom. Ani Spółka ani Partner nie prowadzą ewidencji pozwalającej na ustalenie tożsamości osób otrzymujących prezenty.

Spółka zwraca również uwagę, że polskie przepisy dotyczące promocji sprzedaży jej produktów generalnie zabraniają Spółce reklamy i promocji napojów alkoholowych na terenie Polski. Zakaz ten nie obejmuje jedynie reklamy i promocji napojów alkoholowych prowadzonej wewnątrz pomieszczeń hurtowni, wydzielonych stoisk lub punktów prowadzących wyłącznie sprzedaż napojów alkoholowych oraz na terenie koncesjonowanych punktów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży. Stąd Spółka nie może prowadzić promocji sprzedaży na rzecz bezpośrednich konsumentów poprzez np. wręczanie im prezentów w dowolnym miejscu. Jako producent, Spółka musi wykorzystać w tym zakresie dozwolone kanały promocji. W szczególności jedynym skutecznym, legalnym kanałem obdarowania małym prezentem faktycznych konsumentów produktów Spółki jest obdarowanie ich przez Spółkę w miejscach konsumpcji alkoholu.

W uzupełnieniu do wniosku z dnia 21 października 2011 r. Wnioskodawca wskazał ponadto, iż Spółce przy nabyciu towarów, które następnie są przekazywane konsumentom jako prezenty o małej wartości, przysługiwało i przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r.:

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe prezenty należy klasyfikować dla celów VAT jako prezenty o małej wartości z art. 7 ust. 3 i ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT (pytanie pierwsze). Jednocześnie, ich powierzenie przez Spółkę Partnerowi celem wykonania na jej rzecz usługi wsparcia sprzedaży produktów i rozdania prezentów konsumentom/klientom nie stanowi transakcji objętej VAT, gdyż nie jest poparte przejściem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel w rozumieniu art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT (pytanie drugie).

Pytanie pierwsze

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Przy tym, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, za dostawę towarów należy uznać przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Dodatkowo, art. 7 ust. 2 w brzmieniu od dnia 1 kwietnia 2011 r. wskazuje, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: 1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, 2) wszelkie inne darowizny - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów. Jednocześnie z art. 7 ust. 3 ustawy o VAT, wynika, że powyższej normy nie stosuje się m.in. do prezentów o małej wartości. Zgodnie z art. 7 ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT, przez prezenty o małej wartości w rozumieniu art. 7 ust. 3 ustawy o VAT, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary, których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1 (w ewidencji pozwalającej na ustalenie tożsamości obdarowanych osób), jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.

W kontekście powyższych przepisów należy uznać, że prezenty objęte wnioskiem Spółki wypełniają powyższe warunki, tj. ich jednostkowa cena nabycia (bez podatku) określona w momencie przekazywania nie przekracza 10 zł. Dlatego, dla celów VAT, należy klasyfikować je jako prezenty o małej wartości. Stąd, ich przekazanie danej osobie, przy braku ewidencji pozwalającej ustalić tożsamość obdarowanej osoby, nie jest objęte normą art. 7 ust. 1 lub ust. 2 ustawy o VAT i nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Pytanie drugie

Powierzenie prezentów o małej wartości przez Spółkę (jej przedstawiciela handlowego) Partnerowi jest transakcją nieobjętą VAT. Powierzenie to następuje w ramach szerszej relacji biznesowej, której celem jest wsparcie sprzedaży detalicznej produktów Spółki na poziomie Partnera. Powierzenie to następuje w ramach obrotu usługowego, a nie towarowego: Partner wykonuje na rzecz Spółki usługę polegającą na przeprowadzeniu akcji wspierającej sprzedaż produktów poprzez dystrybucję wśród konsumentów/klientów prezentów o małej wartości; w celu należytego wykonania tej usługi otrzymuje od Spółki niezbędne ku temu środki (materiały w postaci prezentów o małej wartości). W szczególności zaś, w ramach powierzenia prezentów przez Spółkę Partnerowi, nie przechodzi na Partnera prawo do rozporządzania towarem jak właściciel, co wyłącza to powierzenie z zakresu normy art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT.

Potwierdza to m.in. doktryna oraz orzecznictwo wskazując, że o przeniesieniu prawa do rozporządzania jak właściciel można mówić w przypadku przekazania faktycznego władztwa nad rzeczą innemu podmiotowi (tzw. własność w sensie ekonomicznym), przekazanie kontroli nad rzeczą, możliwość dysponowania nią i pobierania pożytków - "W konsekwencji należy więc przyjąć, że w świetle art. 7 ust. 1 VATU, (...) kluczowym dla pojęcia "przeniesienia prawa do rozporządzania jak właściciel" elementem jest, w istocie rzeczy, przekazanie praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości korzystania z niej" (por. Tomasz Michalik, VAT 2009, str. 104-106, C.H.Beck. Warszawa 2009). Podobnie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 8 stycznia 2007 r. (sygn. akt I FPS 1/06), odwołując się do orzecznictwa ETS w tym zakresie (sprawy C-320/88 oraz C-25/03) - "pojęcie dostawy towaru (...) obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jak gdyby była właścicielem tego dobra".

Jednocześnie, usługi Partnera, o ile mają związek z przedsiębiorstwem podatnika i nie służą celom prywatnym podatnika (tak jest w analizowanej sytuacji, gdyż akcje wspierania sprzedaży produktów mogą wpływać również na poziom sprzedaży i zysku realizowany przez Partnera), nawet jeśli są wykonywane nieodpłatnie, nie są objęte VAT (por. art. 8 ust. 2 ustawy o VAT). Niezależnie zatem od tego, czy usługa Partnera polegająca na przeprowadzeniu na rzecz Spółki akcji wspierającej sprzedaż z wykorzystaniem prezentów o małej wartości jest odpłatna, udostępnienie przez Spółkę Partnerowi towarów celem jej wykonania nie jest objęte normą art. 7 ust. 1 lub 7 ust. 2 ustawy o VAT, ani żadnym innym przepisem ustawy o VAT kreującym obowiązek podatkowy. Stąd, powierzenie takie nie jest opodatkowane VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 2 pkt 6 ustawy stanowi, iż przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Zgodnie z powołanymi regulacjami, dla uznania nieodpłatnej dostawy towarów za odpłatną dostawę towarów w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., muszą być spełnione łącznie 2 przesłanki, tj.:

* podatnik przekazuje nieodpłatnie lub zużywa towary należącego do jego przedsiębiorstwa oraz

* podatnikowi przysługiwało w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Jednocześnie wskazać należy, iż na mocy art. 7 ust. 3 ustawy przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

Stosownie do art. 7 ust. 4 ustawy, przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

Przez próbkę, o której mowa w ust. 3, rozumie się niewielką ilość towaru reprezentującą określony rodzaj lub kategorię towarów, która zachowuje skład oraz wszystkie właściwości fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne lub biologiczne towaru, przy czym ilość lub wartość przekazywanych (wręczanych) przez podatnika próbek nie wskazuje na działanie mające charakter handlowy (art. 7 ust. 7 ustawy).

Z analizy cytowanych wyżej przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa podatnika, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tego towaru, z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących drukowane materiały reklamowe i informacyjne, bądź spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest producentem i dystrybutorem napojów alkoholowych w Polsce. Spółka wytwarza produkty (działa jako producent) oraz nabywa towary (działa jako dystrybutor), które następnie sprzedaje licznym partnerom handlowym. Kanałami dystrybucyjnymi Spółki są m.in. duże sieci handlowe, sklepy, hurtownie, podmioty z branży H. (kluby, bary, restauracje, hotele, itp.), przy czym Spółka raczej nie prowadzi bezpośredniej sprzedaży do klubów, restauracji, hoteli, itp. (podmioty te zaopatrują się w wyroby Spółki w hurtowniach/centrach dystrybucyjnych).

Strategia biznesowa Spółki zakłada wzrost sprzedaży detalicznej dystrybuowanych produktów (własnych i nabytych). W związku z dużą konkurencją na rynku detalicznym wyrobów alkoholowych Spółka podejmuje szereg działań wspierających sprzedaż detaliczną produktów m.in. poprzez odpowiednią współpracę z partnerami handlowymi, podejmowanie działań nakierowanych na wzrost rozpoznawalności marek Spółki, zapewnienie właściwego eksponowania produktów u partnerów handlowych, itp.

W ramach tych działań Spółka organizuje również akcje promocyjne polegające na przekazywaniu konsumentom prezentów o małej wartości. Wartość każdego z przekazywanych prezentów (jednostkowego prezentu), objętych zapytaniem interpretacyjnym Spółki, liczona według jednostkowego kosztu nabycia nie przekracza 10 zł. Towary przekazywane (prezenty o małej wartości) Spółka nabywa od podmiotów trzecich. W tym zakresie zdarza się, że Spółka organizuje takie akcje za pośrednictwem partnerów handlowych (sklepy, restauracje, kluby, w których sprzedawane są produkty, itp.; dalej: Partnerzy). Wówczas, przedstawiciel handlowy Spółki powierza Parterowi prezenty o małej wartości do rozdystrybuowania wśród konsumentów. W niektórych sytuacjach zasady współpracy w tym zakresie reguluje umowa zawarta przez Spółkę i Partnera (taka umowa może wówczas regulować całokształt działań wspierających sprzedaż produktów Spółki, w tym wynagrodzenie należne Partnerowi za ich wykonywanie na rzecz Spółki). Takie akcje mogą też mieć (mają) charakter faktyczny (bez umowy pisemnej, na podstawie postanowień ustnych, z takiej współpracy ze Spółką korzyści wynosi również Partner).

W każdej z powyższych sytuacji Partner wykonuje na rzecz Spółki usługę polegającą na przeprowadzeniu akcji wspierającej sprzedaż produktów poprzez rozdanie konsumentom i klientom prezentów o małej wartości. Do czasu jej przeprowadzenia prezenty pozostają we władaniu Spółki (tekst jedn.: Spółka jest ich jedynym dysponentem); ich własność, również w znaczeniu faktycznym, nie przechodzi na Partnerów w żadnym momencie; przechodzi bezpośrednio ze Spółki na konsumentów/klientów w momencie wydania im prezentu przez Partnera. Prezenty są bowiem powierzane Partnerowi wyłącznie celem przekazania ich konsumentom. Ani Spółka ani Partner nie prowadzą ewidencji pozwalającej na ustalenie tożsamości osób otrzymujących prezenty.

Przy nabyciu towarów, które następnie są przekazywane konsumentom jako prezenty o małej wartości, Zainteresowanemu przysługiwało i przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W świetle przytoczonych przepisów, nie jest opodatkowane przekazanie w ramach akcji promocyjnych klientom towarów, których jednostkowa cena nabycia lub jednostkowy koszt wytworzenia określony w momencie przekazywania towaru nie przekracza 10 zł, nie jest również opodatkowane przekazanie prezentów, których wartość mieści się w przedziale od 10,01 zł do 100 zł, jednak pod warunkiem prowadzenia dodatkowej ewidencji osób obdarowanych. Jeżeli wartość przekazanego towaru przekracza 100 zł, to podatnik ma obowiązek opodatkować wartość nieodpłatnego świadczenia.

Spełnienie zatem którejkolwiek z powyżej wskazanych przesłanek pozwala na nieopodatkowywanie nieodpłatnych wydań. Uznać więc należy, że konstrukcja przewidziana w art. 7 ust. 4 pkt 2 ustawy zakłada, że jeżeli wartość jednostkowa wydawanego towaru nie przekracza 10 zł, jego wydanie nie będzie podlegać opodatkowaniu niezależnie od tego komu zostały wydane towary i czy podatnik prowadzi ewidencję obdarowanych, o której mowa w pkt 1 analizowanego przepisu.

W świetle powyższego oraz mając na uwadze przytoczone wyżej przepisy należy stwierdzić, iż bez względu na ilość przekazywanych przez Spółkę jednemu podmiotowi towarów, z uwagi na fakt, że jednostkowa wartość nabycia tych towarów nie przekracza 10 zł, nieodpłatne ich wydanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stosownie do art. 7 ust. 3 w związku z art. 7 ust. 4 pkt 2 ustawy.

Reasumując, towary należące do Spółki przekazywane nieodpłatnie w ramach akcji promocyjnych na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem przez Wnioskodawcę konsumentom oraz partnerom handlowym, których jednostkowa wartość nabycia nie przekracza 10 zł, spełniają definicję prezentów o małej wartości, w rozumieniu art. 7 ust. 4 pkt 2 ustawy. W konsekwencji ich wydanie zarówno bezpośrednio konsumentom, jak i powierzenie ich partnerom handlowym w celu przekazania konsumentom, nie jest traktowane jak dostawa towarów, w myśl przepisu art. 7 ust. 2 ustawy i nie rodzi konieczności opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie wskazać należy, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii opodatkowania usług świadczonych na rzecz Spółki przez Partnera.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów w stanie faktycznym. Kwestia dotycząca opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów w zdarzeniu przyszłym została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej z dnia 21 listopada 2011 r. nr ILPP1/443-1132/11-4/MS.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.