ILPP1/443-1128/11-4/KG

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 22 listopada 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP1/443-1128/11-4/KG

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki akcyjnej reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 19 sierpnia 2011 r. (data wpływu 22 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 listopada 2011 r. (data wpływu 7 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia od opodatkowania czynności polegającej na udostępnianiu należących do Spółki materiałów/przedmiotów wspierających sprzedaż - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia od opodatkowania czynności polegającej na udostępnianiu należących do Spółki materiałów/przedmiotów wspierających sprzedaż. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 4 listopada 2011 r. o doprecyzowanie przedstawionego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca -S.A. (dalej: Spółka) jest producentem i dystrybutorem napojów alkoholowych w Polsce. Spółka wytwarza produkty (działa jako producent) oraz nabywa towary (działa jako dystrybutor), które następnie sprzedaje licznym partnerom handlowym (dalej: produkty lub produkty Spółki). Kanałami dystrybucyjnymi Spółki są m.in. duże sieci handlowe, sklepy, hurtownie, podmioty z branży H. (kluby, bary, restauracje, hotele, itp.). Strategia biznesowa Spółki zakłada wzrost sprzedaży detalicznej dystrybuowanych produktów (własnych i nabytych). W związku z dużą konkurencją na rynku detalicznym wyrobów alkoholowych Spółka podejmuje szereg działań wspierających sprzedaż detaliczną produktów m.in. w ramach współpracy z partnerami handlowymi, poprzez podejmowanie działań nakierowanych na wzrost rozpoznawalności marek z oferty Spółki, zapewnienie właściwego eksponowania produktów u partnerów handlowych, itp.

W ramach podejmowanych działań Spółka udostępnia partnerom handlowym (sieci handlowe, sklepy, hurtownie, podmioty z branży H., itd.; dalej: Partnerzy) szereg materiałów dotyczących produktów sprzedawanych przez Spółkę lub mających na celu wsparcie sprzedaży tych produktów. Do materiałów tych należą m.in. plastikowe lub papierowe listwy półkowe z logo produktów Spółki, maty na ladę, metalowe ramki lub stojaki przeznaczone na umieszczanie plakatów oraz materiałów informacyjnych, tekturowe standy. W ramach współpracy z sieciami handlowymi Spółka na czas określony instaluje również ekspozycje towarowe służące eksponowaniu produktów z oferty Spółki. Partnerom z branży H. Spółka udostępnia również m.in. ekspozytory i podświetlarki, maty barowe, tace, coolery na alkohol, kubły na lód, ręczniki barmańskie, szklanki i kieliszki - wszystkie opatrzone logami produktów Spółki.

Udostępnianie materiałów/przedmiotów wspierających sprzedaż stanowi element szerszej współpracy związanej z promowaniem produktów Spółki wspólnie z Partnerami prowadzącymi sprzedaż detaliczną tych produktów (przy czym nie zawsze są to podmioty bezpośrednio nabywające towary od Spółki). Działania takie co do zasady są potwierdzone i określone w zawartych z Partnerami umowach lub porozumieniach ramowych przewidujących zasady współpracy stron w tym zakresie. Zdarza się, że udostępnianie towarów nie jest potwierdzane pisemną umową, wówczas współpraca odbywa się na analogicznych zasadach ustalonych ustnie.

Niezależnie od formy współpracy, w każdym wypadku właścicielem udostępnianych materiałów/przedmiotów pozostaje Spółka. Spółka poprzez swoich przedstawicieli handlowych sprawuje stały nadzór i kontrolę nad udostępnianymi, należącymi do niej materiałami/ przedmiotami. Dodatkowo, zawierane umowy/porozumienia przewidują szczegółowy sposób eksponowania określonych materiałów. Partnerzy nie dysponują możliwością innego sposobu ich wykorzystania, aniżeli wynika z zawartych porozumień (wykorzystanie wyłącznie w celu wsparcia sprzedaży produktów z oferty Spółki) i są zobowiązani stosować się do wszelkich zaleceń przedstawicieli handlowych w zakresie ekspozycji i wykorzystania udostępnionych im materiałów. Korzystanie przez Partnerów z tych materiałów w odmienny sposób może stanowić podstawę do rozwiązania przez Spółkę współpracy z Partnerem i odebrania powierzonych mu materiałów.

W celu dokładniejszego rejestrowania dokonywanych przekazań obecnie Spółka zamierza dodatkowo wprowadzić wewnętrzną ewidencję w systemie "EBI" obejmującą przekazane Partnerowi przedmioty oraz przewidywany okres ich ekonomicznego użytkowania (określony na podstawie dotychczasowego doświadczenia Spółki co do żywotności danego typu materiałów). Po upływie tego okresu udostępnione przedmioty będą wykreślane z ewidencji ("likwidowane" w systemie). Zdarza się również, że towary ze względu na ich charakter, ulegają zniszczeniu w trakcie użytkowania. Materiały niezużyte w okresie współpracy podlegają zwrotowi do Spółki po wygaśnięciu bądź rozwiązaniu umowy.

W piśmie z dnia 4 listopada 2011 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku, Spółka wskazała, że udostępnianie partnerom handlowym należących do Spółki materiałów i przedmiotów wspierających sprzedaż to czynności nieodpłatne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, że przedstawione w stanie faktycznymi udostępnianie Partnerom należących do Spółki materiałów/przedmiotów wspierających sprzedaż produktów nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w związku z art. 7 ust. 1 oraz art. 7 ust. 2 ustawy o VAT; działanie to nie stanowi również świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 lub ust. 2 ustawy o VAT; konsekwentnie, Spółka nie jest zobowiązana do zapłaty podatku należnego w związku z takimi działaniami.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Przy tym, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, za dostawę towarów należy uznać przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2011 r. z taką odpłatną dostawą towarów zrównuje przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1.

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2.

wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Z przepisu tego wynika, że objęcie danej transakcji VAT jest związane z przeniesieniem przez podatnika VAT prawa do rozporządzania towarem jak właściciel na inny podmiot. Reguła ta jest wspólna dla dostaw odpłatnych i nieodpłatnych, uwzględniając zmianę brzmienia art. 7 ust. 2 ustawy o VAT jaka nastąpiła 1 kwietnia 2011 r.

Powyższe potwierdza m.in. doktryna oraz orzecznictwo wskazując, że o przeniesieniu prawa do rozporządzania jak właściciel można mówić w przypadku przekazania faktycznego władztwa nad rzeczą innemu podmiotowi (tzw. własność w sensie ekonomicznym), przekazanie kontroli nad rzeczą, możliwość dysponowania nią i pobierania pożytków - "W konsekwencji należy więc przyjąć, że w świetle art. 7 ust. 1 VATU, (...) kluczowym dla pojęcia "przeniesienia prawa do rozporządzania jak właściciel" elementem jest, w istocie rzeczy, przekazanie praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości korzystania z niej" (por. Tomasz Michalik, VAT 2009, str. 104-106, C.H. Beck, Warszawa 2009. Podobnie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 8 stycznia 2007 r. (sygn. akt I FPS 1/06), odwołując się do orzecznictwa ETS w tym zakresie (sprawy C-320/88 oraz C-25/03) - "pojęcie dostawy towaru (...) obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jak gdyby była właścicielem tego dobra".

W tym kontekście, nie można mówić o dostawie towarów, w sytuacji, gdy podmiot, któremu dany towar jest udostępniany (niezależnie, czy udostępnienie to ma charakter odpłatny) nie ma swobody w dysponowaniu nim jak właściciel; w szczególności, nie może nim rozporządzać w sposób dowolny (zbyć, oddać stronie trzeciej, etc.), udostępnianie ma charakter wyłącznie czasowy, a właściciel towaru przy korzystaniu z przedmiotów w sposób sprzeczny z istotą relacji łączącej strony może odebrać przekazane przedmioty.

Jak wskazano wyżej, Spółka udostępnia swoim Partnerom określone przedmioty/materiały celem wykonania przez Partnera na jej rzecz określonych czynności o charakterze wspierającym sprzedaż produktów z jej oferty (wykonania usługi). Jednocześnie jednak zachowuje prawo własności tych przedmiotów i rozporządzania nimi. Partnerzy mogą wykorzystywać przekazane im materiały tylko celem wykonywania świadczeń na rzecz Spółki i zgodnie z instrukcjami przekazanymi przez Spółkę; materiały te podlegają zwrotowi po zakończeniu lub rozwiązaniu współpracy (chyba że uległy zniszczeniu/zużyciu). Materiały powierzane Partnerom wymagają ciągłego nadzoru i kontroli ze strony Spółki (kontrolę tę w jej imieniu sprawują przedstawiciele handlowi), gdyż część z nich dotyczy np. akcji promocyjnych ograniczonych czasowo (materiały te muszą zostać wycofane po okresie promocji) bądź też przygotowana jest pod kątem szczególnego typu działalności promocyjnej (np. dla punktów konsumpcji alkoholu na plażach).

Ciągły nadzór nad powierzonymi Partnerom materiałami jest również konieczny w celu weryfikacji, czy materiały te są wykorzystywane do działań wspierających sprzedaż produktów Spółki a nie jej konkurentów. Jedną z przyczyn uzasadniających rozwiązanie współpracy z Partnerem może być wykorzystywanie przekazanych mu materiałów w sposób sprzeczny z umową (w szczególności wykorzystywanie ich do prowadzenia działań konkurencyjnych w stosunku do interesów Spółki). Stąd Spółce przysługuje prawo niezwłocznego odbioru materiałów w przypadku ich niewłaściwego wykorzystania. Zarazem Spółka ma obowiązek odebrać od Partnera materiały w przypadku, gdy współpraca z danym Partnerem ma charakter periodyczny (ograniczona w czasie promocja). W żadnym momencie nie dochodzi zatem do przekazania Partnerom faktycznego władztwa na udostępnionymi im materiałami; władztwo to cały czas pozostaje przy Spółce.

Ponadto, Spółka pragnie wskazać, że tego rodzaju model współpracy (korzystanie z promocji sprzedaży za pośrednictwem Partnerów) wynika w dużym stopniu z ustawowych restrykcji dotyczących reklamy i promocji napojów alkoholowych na terenie Polski. Zakazy te nie obejmują jedynie reklamy i promocji napojów alkoholowych prowadzonej wewnątrz pomieszczeń hurtowni, wydzielonych stoisk lub punktów prowadzących wyłącznie sprzedaż napojów alkoholowych oraz na terenie koncesjonowanych punktów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży. Stąd Spółka nie może w dowolny sposób prowadzić promocji sprzedaży na rzecz bezpośrednich konsumentów przy użyciu własnych materiałów. Spółka wykorzystuje w tym zakresie działalność Partnerów jako skuteczny kanał promocji. Współpraca ta i przekazywane w jej ramach materiały muszą jednak podlegać ścisłemu nadzorowi ze strony Spółki - również z punktu widzenia przestrzegania wszelkich rygorów ustawowych dotyczących promocji i reklamy alkoholu.

W tym kontekście, przekazanie powyższych materiałów nie stanowi dostawy towarów z art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Nie podlega ono zatem opodatkowaniu VAT.

Podejmowane działania nie stanowią również świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. O świadczeniu można bowiem mówić wyłącznie w sytuacji, gdy możliwe jest jego wyodrębnienie i identyfikacja - w przypadku, gdy wyodrębnienie określonej czynności w ramach szerszych działań nie jest możliwe, czynność ta nie stanowi świadczenia. Ponieważ udostępnianie określonych materiałów/przedmiotów Partnerom jest jedynie koniecznym elementem szerszej współpracy Spółki z tymi Partnerami nakierowanej na promowanie przez nich produktów sprzedawanych przez Spółkę, udostępnienia tego nie da się oderwać od podstawowego świadczenia, któremu ono służy. Udostępnianie przedmiotów stanowi jedynie środek wykorzystywany do tych działań - i tak powinno być postrzegane dla celów podatkowych - z uwzględnieniem podstawowego celu gospodarczego jakim jest wspieranie sprzedaży i promocja podejmowana za pośrednictwem Partnerów przy wykorzystaniu udostępnionych im przez Spółkę materiałów. Konsekwentnie, udostępnianie nie stanowi odrębnego od świadczenia głównego świadczenia na rzecz Partnerów, które kreowałoby samodzielny obrót dla celów VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, takie stanowisko, dotyczące udostępniania określonych przedmiotów, które wykorzystywane są przez ich odbiorcę w ramach szerszej współpracy, do działań, z których korzyść czerpie podmiot udostępniający, potwierdza m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 kwietnia 2008 r. (sygn. akt I FSK 1788/07). Zdaniem Spółki, takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe, m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach z dnia 29 maja 2008 r. sygn. IPPP1/443-568/08-2/SM i z dnia 4 grudnia 2008 r., sygn. IPPP1/443-1750/08-2/SM.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z unormowaniem zawartym w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów;

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy zawiera legalną definicję pojęcia "dostawy towarów", przez którą, jak już wskazano wyżej, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Interpretując zawarty w tym artykule zwrot "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" należy podkreślić, iż jest to czynność, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawo własności". Istotny jest przede wszystkim aspekt ekonomiczny, a nie prawny transakcji, w ramach której podatnik przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania towarami jak właściciel. Akcent sformułowanej definicji położony został głównie na podkreślenie przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą w taki sposób, aby nabywca mógł nią dysponować podobnie jak właściciel.

Przez świadczenie usług natomiast rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. serii L Nr 347 str. 1 z późn. zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów. To pozwala stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie nie będące dostawą towarów.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne przekazanie towarów i nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1.

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2.

wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

W myśl art. 7 ust. 3 i 4 cyt. ustawy, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

Zatem, opodatkowaniu VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tego towaru, z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących drukowane materiały reklamowe i informacyjne bądź spełniających warunki do uznania je za prezenty o małej wartości lub próbki.

Natomiast zużycie towarów podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy dokonywane jest na rzecz podmiotów i na cele wymienione w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy pod warunkiem dodatkowo przysługiwania prawa do odliczania podatku naliczonego.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;

2.

nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Wprowadzona z dniem 1 kwietnia 2011 r. zmiana w treści art. 8 ust. 2 ustawy, stanowi ściślejsze odwzorowanie definicji odpłatnego świadczenia usług zawartej w art. 26 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE.

Jak stanowi art. 26 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, za odpłatne świadczenie usług uznaje się każdą z następujących czynności:

a.

użycie towarów stanowiących część majątku przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników lub, bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa, w przypadku kiedy VAT od takich towarów podlegał w całości lub w części odliczeniu;

b.

nieodpłatne świadczenie usług przez podatnika na prywatny użytek jego lub jego pracowników, lub bardziej ogólnie, do celów innych niż działalność jego przedsiębiorstwa.

Zatem interpretując powyższy przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r. stwierdzić należy, iż opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów.

Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Analizując natomiast treść powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r. zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Ponadto wskazać należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Konsekwentnie, czytając powyższy przepis a contrario, należy uznać, iż zgodnie z jego gramatyczną wykładnią nieodpłatne świadczenie usług na cele działalności gospodarczej podatnika w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług nie podlega opodatkowaniu VAT.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Spółka jest producentem i dystrybutorem napojów alkoholowych w Polsce. Spółka wytwarza produkty (działa jako producent) oraz nabywa towary (działa jako dystrybutor), które następnie sprzedaje licznym partnerom handlowym (dalej: produkty lub produkty Spółki). Kanałami dystrybucyjnymi Spółki są m.in. duże sieci handlowe, sklepy, hurtownie, podmioty z branży H. (kluby, bary, restauracje, hotele, itp.). Strategia biznesowa Spółki zakłada wzrost sprzedaży detalicznej dystrybuowanych produktów (własnych i nabytych). W związku z dużą konkurencją na rynku detalicznym wyrobów alkoholowych Spółka podejmuje szereg działań wspierających sprzedaż detaliczną produktów m.in. w ramach współpracy z partnerami handlowymi, poprzez podejmowanie działań nakierowanych na wzrost rozpoznawalności marek z oferty Spółki, zapewnienie właściwego eksponowania produktów u partnerów handlowych, itp. W ramach podejmowanych działań Spółka udostępnia partnerom handlowym (sieci handlowe, sklepy, hurtownie, podmioty z branży H., itd.; dalej: Partnerzy) szereg materiałów dotyczących produktów sprzedawanych przez Spółkę lub mających na celu wsparcie sprzedaży tych produktów. Do materiałów tych należą m.in. plastikowe lub papierowe listwy półkowe z logo produktów Spółki, maty na ladę, metalowe ramki lub stojaki przeznaczone na umieszczanie plakatów oraz materiałów informacyjnych, tekturowe standy. W ramach współpracy z sieciami handlowymi Spółka na czas określony instaluje również ekspozycje towarowe służące eksponowaniu produktów z oferty Spółki. Partnerom z branży H. Spółka udostępnia również m.in. ekspozytory i podświetlarki, maty barowe, tace, coolery na alkohol, kubły na lód, ręczniki barmańskie, szklanki i kieliszki - wszystkie opatrzone logami produktów Spółki. Udostępnianie materiałów/przedmiotów wspierających sprzedaż stanowi element szerszej współpracy związanej z promowaniem produktów Spółki wspólnie z Partnerami prowadzącymi sprzedaż detaliczną tych produktów (przy czym nie zawsze są to podmioty bezpośrednio nabywające towary od Spółki). Działania takie co do zasady są potwierdzone i określone w zawartych z Partnerami umowach lub porozumieniach ramowych przewidujących zasady współpracy stron w tym zakresie. Zdarza się, że udostępnianie towarów nie jest potwierdzane pisemną umową, wówczas współpraca odbywa się na analogicznych zasadach ustalonych ustnie.

Niezależnie od formy współpracy, w każdym wypadku właścicielem udostępnianych materiałów/przedmiotów pozostaje Spółka. Spółka poprzez swoich przedstawicieli handlowych sprawuje stały nadzór i kontrolę nad udostępnianymi, należącymi do niej materiałami/ przedmiotami. Dodatkowo, zawierane umowy/porozumienia przewidują szczegółowy sposób eksponowania określonych materiałów. Partnerzy nie dysponują możliwością innego sposobu ich wykorzystania, aniżeli wynika z zawartych porozumień (wykorzystanie wyłącznie w celu wsparcia sprzedaży produktów z oferty Spółki) i są zobowiązani stosować się do wszelkich zaleceń przedstawicieli handlowych w zakresie ekspozycji i wykorzystania udostępnionych im materiałów. Korzystanie przez Partnerów z tych materiałów w odmienny sposób może stanowić podstawę do rozwiązania przez Spółkę współpracy z Partnerem i odebrania powierzonych mu materiałów. W celu dokładniejszego rejestrowania dokonywanych przekazań obecnie Spółka zamierza dodatkowo wprowadzić wewnętrzną ewidencję w systemie "EBI" obejmującą przekazane Partnerowi przedmioty oraz przewidywany okres ich ekonomicznego użytkowania (określony na podstawie dotychczasowego doświadczenia Spółki co do żywotności danego typu materiałów). Po upływie tego okresu udostępnione przedmioty będą wykreślane z ewidencji ("likwidowane" w systemie). Zdarza się również, że towary ze względu na ich charakter, ulegają zniszczeniu w trakcie użytkowania. Materiały niezużyte w okresie współpracy podlegają zwrotowi do Spółki po wygaśnięciu bądź rozwiązaniu umowy. Udostępnianie partnerom handlowym należących do Spółki materiałów i przedmiotów wspierających sprzedaż to czynności nieodpłatne.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego Spółka nieodpłatnie przekazuje kontrahentom materiały/produkty wspierające sprzedaż jej produktów.

Z literalnego brzmienia art. 7 ust. 1 i ust. 2 wynika, że nieodpłatne przekazanie towarów stanowi dostawę tylko wtedy, gdy powoduje przeniesienie prawa do rozporządzania wydanymi towarami jak właściciel.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że Spółka przekazuje do użytkowania swoim kontrahentom na podstawie zawartych z nimi umów, wyszczególnione we wniosku materiały/produkty, z zastrzeżeniem, że pozostają one własnością Wnioskodawcy, a kontrahenci mogą z nich korzystać wyłącznie w zakresie uregulowanym umową pomiędzy stronami (wyłącznie do ekspozycji towarów Spółki), a zatem nie można w analizowanej sprawie mówić o przeniesieniu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, a tym samym o dostawie tych towarów.

W konsekwencji czynność nieodpłatnego udostępniania kontrahentom materiałów/produktów wspierających sprzedaż Spółki nie stanowi dostawy, o której mowa w art. 7 ust. 1 i 2 ustawy.

Odnosząc opisany stan faktyczny do treści art. 8 ust. 2 ustawy, należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie nieodpłatne udostępnianie kontrahentom materiałów/produktów wspierających sprzedaż Spółki, wpisuje się w czynność wymienioną w pkt 1 ww. przepisu stanowi bowiem w istocie użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika. Jednakże jak wynika z treści art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy, aby użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą zostać łącznie spełnione dwie przesłanki, a mianowicie użycie tych towarów powinno nastąpić do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), a podatnikowi przysługiwać musiało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów.

Nieodpłatne przekazanie wymienionych we wniosku materiałów/produktów Spółki ma związek z działalnością, bowiem jak wynika z wniosku, przekazanie przez Wnioskodawcę nieodpłatnie tychże materiałów/produktów kontrahentom ma na celu reklamę, promowanie produktów Spółki. Uwzględniając powyższe, należy stwierdzić, że wymienione czynności nie podlegają także opodatkowaniu jako świadczenie usługi.

Reasumując, nieodpłatne udostępnianie partnerom należących do Spółki materiałów/przedmiotów wspierających sprzedaż produktów nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 7 ust. 2 ustawy. Nie jest to też czynność spełniająca definicję odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 lub ust. 2 ustawy. W konsekwencji, Spółka nie jest zobowiązana do zapłaty podatku należnego w związku z takimi działaniami.

Z uwagi na powyższe, przedstawione przez Wnioskodawcę stanowisko uznano za prawidłowe, jednakże częściowo w oparciu o inne uzasadnienie prawne wyłączenia od opodatkowania opisanej we wniosku czynności.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej przedstawionego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia od opodatkowania czynności polegającej na udostępnianiu należących do Spółki materiałów/przedmiotów wspierających sprzedaż. Odpowiedzi na pytanie dotyczące zdarzenia przyszłego w analogicznym zakresie udzielono interpretacją z dnia 22 listopada 2011 r. nr ILPP1/443-1128/11-5/KG.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl