ILPP1/443-1117/13-4/NS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 11 marca 2014 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP1/443-1117/13-4/NS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, reprezentowanej przez pełnomocnika doradcę podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2013 r. (data wpływu 16 grudnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 lutego 2014 r. (data wpływu 20 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania udzielenia przez Spółkę pożyczek na rzecz udziałowców za odpłatne świadczenie usług, które korzysta ze zwolnienia od podatku - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 grudnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania udzielenia przez Spółkę pożyczek na rzecz udziałowców za odpłatne świadczenie usług, które korzysta ze zwolnienia od podatku. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 18 lutego 2014 r. (data wpływu 20 lutego 2014 r.) o informację doprecyzowującą przedstawiony opis sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Spółka X Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca), z dniem 8 listopada 2013 r., wpisana została do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejestrowy w Y. Jako przedmiot działalności Spółki wskazana została aktywność m.in. w zakresie technologii telekomunikacyjnych, doradztwa w zakresie informatyki oraz sprzedaży komputerów. Ponadto, w drodze zmiany umowy Spółki, zakres działalności Wnioskodawcy rozszerzony został o usługi związane z odpłatnym udzielaniem pożyczek. Na dzień występowania z wnioskiem o wydanie przedmiotowej interpretacji Spółka nie udzieliła jeszcze żadnej pożyczki. Spółka nie wie także z jaką częstotliwością prowadzona będzie działalność pożyczkowa. Obecnie nie jest także zdefiniowany krąg potencjalnych pożyczkobiorców.

Pierwszymi odbiorcami usług pożyczkowych świadczonych przez Spółkę będą obecni udziałowcy Spółki. Co za tym idzie, na moment pojawienia się w Spółce nadwyżki środków pieniężnych, Wnioskodawca udzieli im kilku odpłatnych pożyczek.

Z pisma z dnia 18 lutego 2014 r. - stanowiącego uzupełnienie do wniosku - wynika, że pożyczki, które planuje udzielić Wnioskodawca, będą oprocentowane.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy udzielenie przez Spółkę pożyczek na rzecz udziałowców stanowić będzie odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, stanowić jednak będzie usługę zwolnioną z opodatkowania.

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie przez Spółkę pożyczek na rzecz udziałowców stanowić będzie odpłatne świadczenie usług w rozumieniu w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, stanowić jednak będzie usługę zwolnioną z opodatkowania.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy.

W pierwszej kolejności zwrócić należy uwagę na fakt, że objęcie zakresem przedmiotowym ustawy o VAT określonej czynności uzależnione jest po pierwsze od faktu uznania, że czynność ta świadczona jest przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem pozostaje podatnikiem podatku od towarów i usług, a po drugie od faktu, że czynność ta mieści się w definicji odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług.

W tym miejscu należy odwołać się do art. 15 ust. 1 ustawy VAT, zgodnie z którym "podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności". Zgodnie natomiast z ust. 2 ww. artykułu "działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawdy. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych".

Z brzmienia powyższych przepisów, w ocenie Wnioskodawcy, wywieść należy wniosek, że wykorzystywanie majątku osoby prawnej w celu uzyskiwania przy jego użyciu dochodu, w tym m.in. dochodu w postaci odsetek od udzielonych pożyczek, uznać należy za działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy VAT. Co więcej, udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy.

Jak wskazał chociażby Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, w interpretacji indywidualnej z dnia 9 kwietnia 2013 r. (sygn. ITPP1/443-39/13/TS): "udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym".

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że w analizowanym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym czynność udzielania przez Wnioskodawcę pożyczek będzie realizowana przez podmiot, który w związku z wykonywaniem tej czynności będzie podatnikiem VAT. Co za tym idzie, pierwszy z czynników warunkujących uznanie pożyczek na rzecz udziałowców za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uznać należy za spełniony.

Po drugie zwrócić należy uwagę na fakt, że jak stanowi art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług "rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (...)".

Z zestawienia powyższych przepisów wywieść należy tym samym wniosek, że zasadniczo każda czynność mająca za przedmiot określone świadczenie, jeżeli tylko cechuje się odpłatnością, stanowić będzie czynność opodatkowaną podatkiem VAT.

W tym miejscu zwrócić należy uwagę na fakt, że ustawa o VAT nie definiuje pojęcia "pożyczki" a co za ty idzie zasadnym wydaje się odwołanie w tym zakresie do art. 720 Kodeksu cywilnego, w myśl którego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Z powyższej definicji w sposób oczywisty wynika, że czynność udzielenia pożyczki stanowi świadczenie na rzecz pożyczkobiorcy wyrażające się w przeniesieniu na jego własność określonej sumy pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku. Co za tym idzie, czynność ta mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

"Aby z kolei uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę" (por. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 21 sierpnia 2013 r., sygn. ITPP1/443-499/13/JJ).

Przenosząc powyższe na grunt Spółki, stwierdzić należy, że skoro (i) pożyczka stanowi świadczenie, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i (ii) będzie ona odpłatna - wynagrodzeniem będą bowiem należne z tego tytułu odsetki, udzielenie przez Spółkę pożyczek swoim udziałowcom stanowić będzie przejaw ich aktywności gospodarczej, która objęta jest regulacją ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, że Spółka nie zna na dzień dzisiejszy ani częstotliwości świadczenia usług, ani kręgu odbiorów jej usług a pierwsze pożyczki udzielone zostaną udziałowcom.

Jak wskazał chociażby Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, w interpretacji indywidualnej z dnia 9 kwietnia 2013 r. (sygn. ITPP1/443-39/13/TS): "udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym".

W drugiej kolejności wskazać należy na przepis art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, w myśl którego zwalnia się od podatku od towarów i usług "usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę".

Powyższe zwolnienie ma charakter przedmiotowy, tj. zwalnia od podatku m.in. czynność udzielania pożyczek, bez względu na to, kto jej udziela. Regulacja ta stanowi implementację do krajowego porządku prawnego zapisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L 341, str. 1 z późn. zm.). Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady, Państwa członkowskie zwalniają m.in. następujące transakcje: udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że udzielenie przez niego pożyczek na rzecz udziałowców będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niemniej jednak czynność ta będzie zwolniona z opodatkowania zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Wnioskodawca zwraca przy tym uwagę, że przedstawiona przez niego wykładnia przepisów prawa podatkowego znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych, w tym m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. IPPP1/443-56/13-2/Igo, w której organ potwierdził, że: "czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym". Dalej powyższy organ podatkowy dodał, że "planowana przez Wnioskodawcę transakcja udzielenia pożyczki stanowić będzie, zgodnie ze stanem prawnym, który będzie obowiązywał od 1 kwietnia 2013 r. czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, przy czym korzystać będzie ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy".

Podobne stanowiska znaleźć można w następujących interpretacjach:

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 14 marca 2013 r., sygn. IBPP2/443-1241/12/KO;

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 22 kwietnia 2013 r., sygn. ITPP2/443-75/13/AP;

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 12 września 2013 r., sygn. ILPP2/443-551/13-2/JK;

* interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 12 września 2013 r., sygn. ILPP2/443-552/13-2/MN;

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 kwietnia 2013 r., sygn. ITPP2/443-66/13/AW;

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 9 kwietnia 2013 r., sygn. ITPP1/443-39/13/TS;

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 4 września 2013 r., sygn. IPTPP2/443-446/13-4/AW;

* interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 września 2013 r., sygn. IPPP1/443-734/13-3/MP;

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 września 2013 r., sygn. IPPP1/443-734/13-2/MP.

Powyższe potwierdzane jest także w wyrokach sądów administracyjnych. Przykładowo w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 571/12, w którym to Sąd stwierdził, że: "Spółka udzielając innym podmiotom, w tym podmiotom współpracującym lub powiązanym pożyczek, wykonuje działalność usługową, która mieści się w definicji działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, z tym, że korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u. Warunkiem objęcia takiej usługi podatkiem VAT jest jej wykonywanie przez osobę, która działa w tym zakresie w charakterze podatnika podatku VAT, a więc pożyczka musi być udzielana w ramach jej działalności gospodarczej wyżej zdefiniowanej. Nie jest przy tym istotne wyszczególnienie usługi pośrednictwa finansowego w przedmiotowym zakresie działalności danego podmiotu (np. w umowie spółki). Sporadyczne udzielanie pożyczki z własnych środków wypełnia warunki, by sklasyfikować tę czynność jako usługę. W przypadku podatnika podatku VAT prowadzącego ww. działalność gospodarczą podmiot ten działa w charakterze podatnika odnośnie wszystkich czynności, które mieszczą się w przedmiocie jego działalności gospodarczej, jak również tych czynności, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne uzupełnienie takiej działalności. W katalogu tych drugich czynności mogą mieścić się wszelkie działania podatnika mające charakter sporadyczny (okazjonalny, incydentalny), które pozostają poza jego głównym przedmiotem działalności, lecz stanowiąc konsekwencje tej działalności, bezpośrednio ją uzupełniają".

Ponadto w wyroku NSA z dnia 30 czerwca 2009 r., sygn. akt I FSK 904/08, Sąd stwierdził, że wykonywanie czynności, które uznawane są w statystyce publicznej za usługi, bez względu na to czy podatnik ma tę czynność wpisaną w zakres swojej działalności gospodarczej - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. NSA wskazał także w powyższym orzeczeniu, że "w przypadku podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. podmiot ten działa w charakterze podatnika odnośnie wszystkich czynności, które mieszczą się w przedmiocie jego działalności gospodarczej, jak również tych czynności, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne uzupełnienie takiej działalności. W katalogu tych drugich czynności mogą mieścić się wszelkie działania podatnika mające charakter sporadyczny (okazjonalny, incydentalny), które pozostają poza jego głównym przedmiotem działalności, lecz stanowiąc konsekwencje tej działalności, bezpośrednio ją uzupełniają" (pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 listopada 2010 r., IPPP1-443-881/10-4/PR).

Odnieść należy się także do wyroku WSA w Łodzi z dnia 4 października 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 1085/11. W wyroku tym bowiem wskazano, że skoro pożyczkodawcą jest podmiot prowadzący już działalność gospodarczą to udzielenie jednorazowej pożyczki przez taki podmiot stanowi jedynie rozszerzenie tej działalności poprzez świadczenie nowej czynności. Wobec powyższego czynność tę należy uznać za czynność dokonaną przez podatnika VAT. Z powyższym wyrokiem koresponduje także stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 26 kwietnia 2012 r. nr IPTPP1/443-111/12-2/MW. Organ podatkowy stwierdził mianowicie, że: "(...) Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy".

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE. L Nr 347, str. 1 z późn. zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów. To pozwala stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

W przypadku usług polegających na udzielaniu pożyczek, podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy - obowiązującego do dnia 31 grudnia 2013 r. - stanowi obrót, a więc kwota należna z tytułu sprzedaży, natomiast w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy - obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r. - stanowi zapłata, którą świadczący usługę otrzymał lub ma otrzymać od usługobiorcy lub osoby trzeciej, czyli inaczej określając odsetki od udzielonej pożyczki (otrzymane, jak również niezapłacone, których termin zapłaty upłynął - czyli odsetki, które stały się wymagalne).

W związku z udzieloną pożyczką pobierane jest wynagrodzenie w postaci ustalonych odsetek i prowizji, czy innych opłat z tytułu udostępnionego kapitału. Opłaty te pobierane przez pożyczkodawcę są ściśle związane z uzyskaniem korzyści przez pożyczkobiorcę. Zaznaczyć należy, że skoro czynność udzielenia pożyczki jest na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznana za świadczenie usług podlegające tej ustawie, zatem wszelkie opłaty związane z zawartą umową pożyczki podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej niejednokrotnie podkreślał w swoim orzecznictwie, że podstawę opodatkowania świadczenia usług powinna stanowić wyłącznie wartość świadczenia należnego usługodawcy w zamian za świadczoną usługę, a nie całkowita kwota otrzymana/należna od kontrahenta w związku ze świadczeniem usługi. W tym świetle, nie podlega doliczeniu do podstawy opodatkowania zwrot kwoty kapitału udostępnionego kredytobiorcy w ramach świadczenia usług udzielenia kredytów/pożyczek.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca z dniem 8 listopada 2013 r., wpisany został do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Jako przedmiot działalności Spółki wskazana została aktywność m.in. w zakresie technologii telekomunikacyjnych, doradztwa w zakresie informatyki oraz sprzedaży komputerów. Ponadto, w drodze zmiany umowy Spółki, zakres działalności Wnioskodawcy rozszerzony został o usługi związane z odpłatnym udzielaniem pożyczek. Pierwszymi odbiorcami usług pożyczkowych świadczonych przez Spółkę będą obecni udziałowcy Spółki. Co za tym idzie, na moment pojawienia się w Spółce nadwyżki środków pieniężnych, Wnioskodawca udzieli im kilku odpłatnych pożyczek. Pożyczki, które planuje udzielić Wnioskodawca, będą oprocentowane.

W analizowanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą uznania udzielenia przez Spółkę pożyczek na rzecz udziałowców za odpłatne świadczenie usług, które korzysta ze zwolnienia od podatku.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynności jakie zamierza wykonywać Spółka, polegające na stałym i powtarzającym się udzielaniu oprocentowanych pożyczek, będą spełniać przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu.

W konsekwencji, na podstawie zaprezentowanych powyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, czynność udzielenia przez Spółkę oprocentowanych pożyczek na rzecz udziałowców będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Należy ponadto zauważyć, że na podstawie art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1608) w art. 146a ustawy wprowadzenie do wyliczenia stawek podatku - z dniem 31 grudnia 2013 r. - otrzymało następujące brzmienie: "W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f".

Tym samym termin obowiązywania stawki 23% został przedłużony do dnia 31 grudnia 2016 r.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwolnione są od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41 ustawy, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.

Ponadto, stosownie do treści art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13 nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Powyższe regulacje stanowią implementację do krajowego porządku prawnego zapisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady, Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania należy zauważyć, że skoro z powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to mając na uwadze okoliczności analizowanej sprawy należy stwierdzić, że wskazane we wniosku usługi udzielenia pożyczek na rzecz udziałowców będą stanowiły czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, przy czym czynność ta będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o ww. przepis.

Podsumowując, udzielenie przez Spółkę oprocentowanych pożyczek na rzecz udziałowców stanowić będzie odpłatne świadczenie usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, które na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, korzystać będzie ze zwolnienia od podatku.

Interpretacja dotyczy:

* zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

* zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl