ILPP1/443-1117/11-2/BD

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 18 listopada 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPP1/443-1117/11-2/BD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., reprezentowanej przez pełnomocnika Pana Marka Jabłońskiego, przedstawione we wniosku z dnia 11 sierpnia 2011 r. (data wpływu 18 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 7 czerwca 2010 r. Spółka zawarła w charakterze najemcy umowę najmu nieruchomości. Nieruchomość została wynajęta na cele magazynowe. W ramach umowy najmu, wynajmujący (inna spółka prawa handlowego), zobowiązał się do wybudowania na własny koszt doków załadunkowych (przeładowczych) niezbędnych najemcy w celu właściwego użytkowania wynajmowanego magazynu.

Zgodnie z postanowieniami zawartej przez strony umowy, w przypadku gdy umowa zostanie wypowiedziana przez Najemcę przed upływem 4 lat od dnia jej zawarcia, najemca zobowiązał się zwrócić wynajmującemu koszt budowy doków przeładowczych, w ten sposób, że zwróci Wynajmującemu kwotę odpowiadającą kosztom budowy każdego doku proporcjonalnie do okresu jego używania w ramach umowy i okresu pozostałego do dnia zakończenia okresu 4 lat od dnia wydania przedmiotu najmu.

Pismem z dnia 2 marca 2011 r. w związku z późn. zm. w organizacji procesu produkcji, najemca zaproponował wynajmującemu rozwiązanie umowy najmu na mocy porozumienia stron. W ramach tego porozumienia najemca zaproponował również zwrot kosztów budowy doków, które stanowiłyby rekompensatę dla wynajmującego utraconej w wyniku wcześniejszego rozwiązania umowy zwrotu kosztów budowy doków, do którego na mocy umowy zobowiązał się najemca. W porozumieniu najemca zaproponował również sposób zapłaty rekompensaty w dwunastu równych miesięcznych ratach.

W odpowiedzi na propozycję najemcy, Wynajmujący pismem z dnia 14 marca 2011 r. wyraził zgodę na rozwiązanie umowy pod dwoma warunkami:

1.

przedłużenia umowy najmu o dwa kolejne miesiące,

2.

zmianę wysokości rekompensaty.

Kolejnym pismem z dnia 16 marca 2011 r. (w tym samym dniu pismo wpłynęło do wynajmującego) zostały zaakceptowane przez najemcę warunki wynajmującego, tj. rozwiązanie umowy z dniem 31 maja 2011 r. oraz kwota rekompensaty z wyjaśnieniem sposobu jej wyliczenia.

W związku z tym doszło do rozwiązania umowy na podstawie porozumienia stron, w którym najemca zobowiązał się do zwrotu kosztu budowy doków w ramach rekompensaty.

Najemca przystąpił do realizacji porozumienia. W miesiącu czerwcu 2011 r., tj. w miesiącu, który zgodnie z porozumieniem stanowił miesiąc zapłaty pierwszej raty rekompensaty, otrzymał od wynajmującego fakturę VAT z tytułem zwrot kosztów wg umowy najmu z dnia 7 czerwca 2011 r. wraz z podatkiem VAT.

Najemca w związku z tym, że wystawiona faktura dotyczyła w istocie rekompensaty zwrotu wynajmującemu kosztów budowy doków, powziął wątpliwość co do możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z wystawionej przez Wynajmującego faktury VAT, gdyż rekompensata nie stanowi przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług (towaru ani usługi) i transakcja udokumentowana przez wynajmującego fakturą nie podlega opodatkowaniu. Podobne stanowisko zostało zawarte również w pisemnej interpretacji prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 czerwca 2009 r., sygn. akt IPPP/443-302/09-2/AZ.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z faktur VAT dokumentującej rekompensatę, która stanowi zwrot kosztów budowy doków przeładowczych do której najemca zobowiązał się na mocy porozumienia o rozwiązaniu umowy najmu.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z tym, że transakcja dotycząca zapłaty rekompensaty nie podlega podatkowi od towarów i usług, gdyż rekompensata z tytułu zwrotu kosztów budowy doków przeładowczych nie stanowi towaru ani usługi, podatnik, który otrzymuje fakturę VAT dokumentującą taką transakcję nie ma prawa, aby obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury VAT dokumentującej taką transakcję.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również wskazać, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Nadmienia się, że w art. 88 ust. 3a pkt 1 i pkt 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2011 r. wskazano, iż nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne m.in. w przypadku, gdy:

1.

sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

a.

wystawionymi przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących,

b.

w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii;

2.

transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 1 i pkt 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2011 r., nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne m.in. w przypadku, gdy:

1.

sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:

a.

wystawionymi przez podmiot nieistniejący,

b.

w których kwota podatku wykazana na oryginale faktury lub faktury korygującej jest różna od kwoty wykazanej na kopii;

2.

transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zatem w celu stwierdzenia czy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej faktury niezbędne jest nie tylko ustalenie do wykonywania jakich czynności będą wykorzystywane towary i usługi udokumentowane tą fakturą, ale również stwierdzenie, czy nie występują przesłanki negatywne wskazane w art. 88 ust. 3a ustawy.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 7 czerwca 2010 r. Spółka zawarła w charakterze najemcy umowę najmu nieruchomości. Nieruchomość została wynajęta na cele magazynowe. W ramach umowy najmu, wynajmujący (inna spółka prawa handlowego), zobowiązał się do wybudowania na własny koszt doków załadunkowych (przeładowczych) niezbędnych najemcy w celu właściwego użytkowania wynajmowanego magazynu. Zgodnie z postanowieniami zawartej przez strony umowy, w przypadku gdy umowa zostanie wypowiedziana przez Najemcę przed upływem 4 lat od dnia jej zawarcia, najemca zobowiązał się zwrócić Wynajmującemu koszt budowy doków przeładowczych, w ten sposób, że zwróci Wynajmującemu kwotę odpowiadającą kosztom budowy każdego doku proporcjonalnie do okresu jego używania w ramach umowy i okresu pozostałego do dnia zakończenia okresu 4 lat od dnia wydania przedmiotu najmu. Pismem z dnia 2 marca 2011 r. w związku z późn. zm. w organizacji procesu produkcji, najemca zaproponował wynajmującemu rozwiązanie umowy najmu na mocy porozumienia stron. W ramach tego porozumienia najemca zaproponował również zwrot kosztów budowy doków, które stanowiłyby rekompensatę dla wynajmującego utraconej w wyniku wcześniejszego rozwiązania umowy zwrotu kosztów budowy doków, do którego na mocy umowy zobowiązał się najemca. W porozumieniu najemca zaproponował również sposób zapłaty rekompensaty w dwunastu równych miesięcznych ratach.

W odpowiedzi na propozycję najemcy, wynajmujący pismem z dnia 14 marca 2011 r. wyraził zgodę na rozwiązanie umowy pod dwoma warunkami: przedłużenia umowy najmu o dwa kolejne miesiące oraz zmiany wysokości rekompensaty.

Kolejnym pismem z dnia 16 marca 2011 r. (w tym samym dniu pismo wpłynęło do wynajmującego) zostały zaakceptowane przez najemcę warunki wynajmującego, tj. rozwiązanie umowy z dniem 31 maja 2011 r. oraz kwota rekompensaty z wyjaśnieniem sposobu jej wyliczenia.

W związku z tym doszło do rozwiązania umowy na podstawie porozumienia stron, w którym najemca zobowiązał się do zwrotu kosztu budowy doków w ramach rekompensaty.

Najemca przystąpił do realizacji porozumienia. W miesiącu czerwcu 2011 r., tj. w miesiącu, który zgodnie z porozumieniem stanowił miesiąc zapłaty pierwszej raty rekompensaty, otrzymał od wynajmującego fakturę VAT z tytułem zwrot kosztów wg umowy najmu z dnia 7 czerwca 2011 r. wraz z podatkiem VAT.

Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że w celu ustalenia prawa podatnika do odliczenia podatku naliczonego, ważne jest nie tylko stwierdzenie czy zakup udokumentowany fakturą związany jest ze sprzedażą opodatkowaną ale również rozstrzygnięcie czy nie zachodzą przesłanki negatywne wskazane w art. 88 ustawy, w tym m.in. czy faktura nie dokumentuje czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Na mocy art. 5a ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym należy zwrócić uwagę w szczególności na przepis art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

W związku z powyższym uznać należy, iż pojęcie świadczenia - składającego się na istotę usługi - należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Zatem przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl powołanego art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Kwestia ta ma szczególnie istotne znaczenie przy takich świadczeniach, których istotą jest zaniechanie, powstrzymywanie się od określonych czynności.

W związku z powyższym, jeżeli zaniechanie pewnych czynności za wynagrodzeniem (odszkodowaniem) przynosiłoby wymierną korzyść konkretnemu podmiotowi, to wówczas powinno być ono na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznane za usługę.

Ponadto podkreślić należy, iż w rozumieniu ustawy zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, uznać należy za świadczenie usług odbywające się w ramach stosunków obligacyjnych.

Tak więc, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Mając powyższe na uwadze, aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności dokonywanej w zamian za odszkodowanie, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy czynności te skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa należy zauważyć, iż w rozpatrywanej sprawie otrzymana przez Wynajmującego kwota (rekompensata) jest ściśle związana z uzyskaniem korzyści przez najemcę (Wnioskodawcę) w postaci uzyskania zgody na wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu, co stanowi świadczenie wykonane na rzecz najemcy.

Tak więc zgodę na zaniechanie określonej czynności (umowy najmu) należy traktować jako określone świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spełniona zatem została przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Co istotne, wcześniejsze rozwiązanie umowy poprzez zawarcie przez strony porozumienia prowadzi do wygaśnięcia wiążącego strony stosunku prawnego (tj. zgodnego zakończenia istniejącego pomiędzy stronami stosunku w inny sposób niż pierwotnie było to przewidziane), nie jest natomiast rezultatem jednostronnego niewywiązywania się lub nienależytego wywiązania się przez stronę z ciążących na niej obowiązków.

Reasumując powyższe rozważania należy stwierdzić, że zwrot kosztów budowy doków przeładunkowych, stanowiący rekompensatę dla Wynajmującego z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu, stanowi w rzeczywistości wynagrodzenie za świadczoną usługę, która - zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę (art. 41 ust. 13 ustawy).

Jednocześnie zaznacza się, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Tym samym, usługa będąca przedmiotem wniosku, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wg stawki podatku w wysokości 23%.

Jak wskazano wyżej, podatnik ma prawo do odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach VAT na zasadach przewidzianych w art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie w jakim wydatki te służą czynnościom opodatkowanym, przy uwzględnieniu ograniczeń wynikających z art. 88 tej ustawy.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu stanu faktycznego należy stwierdzić, że Wnioskodawca ma prawo do obniżenia podatek należny o podatek naliczony wynikających z faktur VAT dokumentujących zwrot kosztów budowy doków przeładunkowych (rekompensatę), pod warunkiem, że przedmiotowa usługa (będąca w istocie zgodą na zaniechanie określonej czynności) ma związek ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów, w związku z czym nie były one przedmiotem merytorycznej analizy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl