ILPP1/443-1067/13-4/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Inspektorii przedstawione we wniosku z dnia 25 listopada 2013 r. (data wpływu 28 listopada 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 lutego 2013 r. (data wpływu 10 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT kwoty odszkodowania uzyskanej w związku z wywłaszczeniem gruntu pod inwestycję drogową - jest prawidłowe.

W dniu 28 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT kwoty odszkodowania uzyskanej w związku z wywłaszczeniem gruntu pod inwestycję drogową. Dnia 10 lutego 2014 r. Zainteresowany uzupełnił wniosek o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Inspektoria (następca prawny Towarzystwa) była nieprzerwanie od 3 marca 1939 r. do dnia 18 września 2013 r. właścicielem nieruchomość (...), o łącznej powierzchni 4,5666 ha. Dla przedmiotowej nieruchomości Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego prowadzi księgę wieczystą (poprzednio (...)). Zawiadomieniem Prezydent Miasta wszczął postępowanie w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na: "budowie drogi powiatowej klasy "G" na odcinku (...). W związku z inwestycją drogową realizowaną przez Gminę Miasto na prawach powiatu, dotychczasowe działki geodezyjne: 200/1 o pow. 4,5372 ha i 200/2 o pow. 0,0294 ha uległy podziałowi odpowiednio:

  200/1 na 200/3 o pow. 4,0947 ha i 200/4 o pow. 0,4425 ha;

  200/2 na 2005 o pow. 0,0290 ha i 200/6 o pow. 0,0004 ha.

Z dniem, w którym Decyzja Prezydenta Miasta z dnia 14 sierpnia 2013 r. stała się ostateczna (tekst jedn.: 18 września 2013 r.) działki nr 200/4 o pow. 0,4425 ha, 200/6 o pow. 0,0004 ha z mocy prawa stały się własnością Gminy Miasta.

Zawiadomieniem z dnia 4 października 2013 r. Prezydent Miasta wszczął postępowanie dotyczące ustalenia i wypłaty odszkodowania za nabytą z dniem 18 września 2013 r. z mocy prawa na rzecz Miasta na prawach powiatu nieruchomość, opisaną w decyzji nr 5/2013 Prezydenta Miasta. Postępowanie w sprawie warunków i wysokości odszkodowania aktualnie jest w toku. Nie wydano w tej sprawie żadnej ostatecznej decyzji. Jednocześnie Inspektoria - jako dotychczasowy właściciel poprzez ustanowionego pełnomocnika - została poinformowana przez Wydział Mienia i Nadzoru Właścicielskiego Urzędu Miasta, że Urząd nie ma możliwości powiększenia określonej w drodze wyceny wartości wywłaszczonej nieruchomości o ewentualny podatek VAT.

Wywłaszczenie nastąpiło z mocy prawa - w trybie tzw. specustawy drogowej (ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 687). Inspektoria - jako właściciel nieruchomości - w niczym nie przyczyniła się do wszczęcia procedury związanej z wywłaszczeniem.

Nigdy też zamiarem Inspektorii nie była sprzedaż choćby części posiadanej nieruchomości, która od początku jej nabycia była wykorzystywana zgodnie z celem jej nabycia, tj. w celu wybudowania Kościoła i zakładu wychowawczego dla młodzieży. Co wymaga szczególnego zaakcentowania: inwestycja celu publicznego, jakim jest powstająca droga, zarówno w istotny sposób utrudni dojazd do kościoła, jak i ograniczy w przyszłości plany inwestycyjne.

Dla przedmiotowej nieruchomości do chwili obecnej nie sporządzono planu zagospodarowania przestrzennego, natomiast w obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta, nieruchomość która po podziale geodezyjnym wykonanym na zlecenie Urzędu Miasta pozostała we własności Inspektorii leży w strefie oznaczonej symbolem UH-26 - tereny zabudowy usługowo-handlowej.

W latach 40 - tych ubiegłego wieku - realizując cel nabycia przedmiotowej nieruchomości - na działce nr 200/1 został wybudowany kościół (dokładnie w roku 1939), który służył wiernym do początku lat 80-tych. W latach 80-tych wybudowano świątynię o wielkości odpowiadającej wielkości parafii i potrzebom wiernych. Kościół ten w niezmienionym kształcie funkcjonuje do dnia dzisiejszego. Ponadto na terenie nieruchomości znajdują się budynki plebanii, budynki służące na potrzeby spotkań braci zakonnych oraz rekolekcji oraz budynki gospodarcze służące parafii. Aktualnie jeden z tych budynków został przeznaczony na Dom Dziecka prowadzony przez Inspektorię.

Inne umowy związane z przedmiotowa nieruchomością:

1. Umowa użyczenia części nieruchomości z przeznaczeniem na boisko oraz części budynków gospodarczych z przeznaczeniem na szatnię zawarta dnia 6 listopada 2007 r. na okres 25 lat. W zamian za użyczenie terenu pod boisko, młodzież objęta opieką duszpasterską salezjanów pracujących, jak i dzieci z Domu Dziecka mają prawo do nieodpłatnego korzystania z boiska.

2. Umowa dzierżawy części wieży kościelnej pod anteny telefonii komórkowej - dwie umowy zawarte z operatorami telefonii komórkowej przez Administrację Inspektorii w ramach prowadzonej przez Administrację działalności gospodarczej.

3. Przez pewien czas: od początku czerwca do końca grudnia 2009 r. Administracja zarządzała budynkiem katechetycznym, a przez cztery miesiące (wrzesień 2009 r. do grudzień 2009 r.) wynajmowała odpłatnie część tego budynku. Po tym czasie Inspektoria wycofała zlecenie zarządzania obiektem przez Administrację i aktualnie to Inspektoria jest zarządcą tego budynku, który nie jest wykorzystywany (czeka na remont).

4. Na początku roku 2012 Inspektoria otrzymała pozwolenie Wydziału Edukacji Urzędu Miasta na prowadzenie placówki wychowawczej. Pierwsi wychowankowie przybyli w połowie roku 2012. Umowę na realizację zadania z zakresu opieki społecznej zawarła Inspektoria, bo tylko ona posiada do tego kompetencje.

Pierwsza była podpisana do końca roku 2012, nowa, na trzy lata obowiązuje od początku roku 2013 Inspektoria nie pobiera opłat z tytułu dzierżawy, ani od miasta, ani od domu dziecka, przeciwnie, jest zobowiązana wnosić swój wkład finansowy w realizację zadania. Inspektoria nie prowadzi działalności gospodarczej. Nie jest czynnym podatnikiem VAT.

Do prowadzenia działalności administracyjno-usługowej związanej z zarządzaniem majątkiem oraz administracją własności Inspektorii lub dzieł prowadzonych przez należące do niej Domy Zakonne, na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 29, poz. 154 z późn. zm.), została wyodrębniona jednostka organizacyjna pod nazwą: Administracja Inspektorii (...), uznana przez Izbę Skarbową za odrębny podmiot podatkowy, któremu nadano NIP. Administracja Inspektorii zarządza i administruje własnością Inspektorii na podstawie pisemnych zleceń. Jednak działka (...) nie została objęta żadnym z tych zleceń i nie jest zarządzana ani administrowana przez Administrację Inspektorii.

Dnia 10 lutego 2014 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego wskazując, że:

1. Wnioskodawca, tj. Inspektoria, nigdy nie występował o podział działek gruntu nr 200/1 i 200/2.

Podziału dokonano zgodnie z ustawą o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych z dnia 10 kwietnia 2003 r. bez zgody i udziału właściciela przedmiotowych nieruchomości - Inspektorii.

2. Na działkach powstałych w wyniku wyżej opisanego podziału o numerach 200/4 i 200/6 nie znajdują się budynki lub budowle.

Ad. A) Należy jednak w tym miejscu zaznaczyć, że przed podziałem w wyniku którego zostały wyodrębnione działki nr 200/4 i 200/6 - przeznaczone do wywłaszczenia, działka 200/2 - była niezabudowana (jej status w wyniku podziału nie uległ zmianie), natomiast działka nr 200/1, w skład której wchodziła wyodrębniona działka nr 200/4 była zabudowana budynkami: kościoła, plebanii, budynkiem rekolekcyjnym oraz budynkami gospodarczymi. Status nieruchomości zabudowanej przysługiwał również nowo wyodrębnionej powierzchni. Gdyby przedmiotem wywłaszczenia lub sprzedaży była cała nieruchomość oznaczona jako działka 200/1, to jej dostawa korzystałaby ze zwolnienia przedmiotowego w trybie art. 43 Ustawy o VAT. Nie zachodziłoby również tzw. pierwsze zasiedlenie.

Ad. B) Działki nr 200/4 i 200/6, których własność uzyskało Miasto na Prawach Powiatu, na podstawie Decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji celu publicznego z dnia 14 sierpnia 2013 r. stały się nieruchomościami przeznaczonymi pod zabudowę, jaką jest budowa drogi powiatowej klasy "G".

3. Stroną decyzji nr 5/2013 z dnia 14 sierpnia 2014 r. nie była ani Inspektoria, ani Administracja Inspektorii.

Wyłączną stroną przedmiotowej decyzji jest Miejski Zarząd Dróg i Transportu, na wniosek którego zostało wszczęte postępowanie zakończone wydaniem niniejszej decyzji.

Ani Inspektoria, ani Administracja Inspektorii nie otrzymały tej decyzji, nawet do wiadomości w trybie postępowania administracyjnego.

Zgodnie z art. 11f ust. 3 Ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: Dz. U. poz. 687) Prezydent Miasta doręcza decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wnioskodawcy oraz zawiadamia o jej wydaniu pozostałe strony w drodze obwieszczenia w urzędzie gminy właściwym ze względu na przebieg drogi, na stronie internetowej tej gminy, w prasie lokalnej oraz wysyła zawiadomienia o wydaniu decyzji dotychczasowym właścicielom lub użytkownikom wieczystym na adres wskazany w katastrze nieruchomości.

Inspektoria była adresatem zawiadomienia z dnia 14 sierpnia 2013 r. o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

4. Na wymienionych w pytaniu działkach nie znajdują się żadne obiekty objęte umową dzierżawy lub najmu, a zatem nie znajdują się na nich ani anteny telefonii komórkowej, ani budynek katechetyczny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy kwota odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 5 specustawy drogowej w zw. z art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, jest opodatkowana podatkiem VAT.

2. Jeżeli kwota odszkodowania jest opodatkowana podatkiem VAT:

  Czy jako podstawę opodatkowania należy przyjąć wartość odszkodowania ustaloną decyzją wydaną przez organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej czy dopiero po ustaleniu ostatecznej kwoty odszkodowania w związku z art. 18 ust. 1e specustawy drogowej.

  Kiedy powstaje obowiązek podatkowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, przez odpłatne świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

  przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

  zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

  świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W przedmiotowym stanie sprawy i stanie prawnym wypłata odszkodowania nie skutkuje po stronie Wnioskodawcy spełnieniem kryteriów art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o VAT, gdyż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie dokonuje świadczenia na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Utrata własności następuje z mocy prawa.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarczą w ustępie 2 zdefiniowano jako obejmującą wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Wnioskodawca nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej. Nie jest czynnym podatnikiem VAT.

Artykuł 12 ust. 4a w zw. z art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami stwierdza, że decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

W ocenie Wnioskodawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa w tym, art. 5 ust. 1 w zw. z art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, wypłata odszkodowania otrzymana przez Wnioskodawcę nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Z przywołanych przepisów wynika, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).

W takiej sytuacji uznać należy, że ma miejsce dostawa towarów (gruntu) w zamian za odszkodowanie. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną - objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.

Z przytoczonych przepisów nie wynika jednak, że odpłatność za czynność dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 687 z późn. zm.) ustawa określa zasady i warunki przygotowania inwestycji w zakresie dróg publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 260), zwanych dalej "drogami", a także organy właściwe w tych sprawach.

Artykuł 11a ust. 1 ww. ustawy stanowi, że wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.

Do postępowania w sprawach dotyczących wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z zastrzeżeniem przepisów niniejszej ustawy (art. 11c ww. ustawy).

Zgodnie z art. 11f ust. 1 pkt 6 ww. ustawy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1, 2, 3, 4 i 4f ww. ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zatwierdza się podział nieruchomości. Linie rozgraniczające teren ustalone decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowią linie podziału nieruchomości. Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowi podstawę do dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości.

Nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych, własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych - z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.

W myśl art. 12 ust. 4a wymienionej wyżej ustawy, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

Stosownie do treści art. 12 ust. 5 ww. ustawy, do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.

Natomiast zgodnie z art. 18 ust. 1 wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.

Stosownie do treści art. 128 ust. 1 z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

W świetle ustawy o podatku od towarów i usług dostawę nieruchomości traktuje się jako odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie, tzn. powinny polegać na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód i jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności nie noszą znamion działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie, to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2, podmiotu dokonującego tych czynności nie można uznać za podatnika VAT.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W podobny sposób kwestie tą rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Zatem w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy, Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca był nieprzerwanie od 3 marca 1939 r. do dnia 18 września 2013 r. właścicielem nieruchomość (...). Zawiadomieniem Prezydent Miasta wszczął postępowanie w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na: "budowie drogi powiatowej klasy "G" na odcinku (...). W związku z inwestycją drogową realizowaną przez Gminę Miasto na prawach powiatu, dotychczasowe działki geodezyjne: 200/1 o pow. 4,5372 ha i 200/2 o pow. 0,0294 ha uległy podziałowi odpowiednio: 200/1 na 200/3 o pow. 4,0947 ha i 200/4 o pow. 0,4425 ha; 200/2 na 2005 o pow. 0,0290 ha i 200/6 o pow. 0,0004 ha.

Z dniem, w którym Decyzja Prezydenta Miasta z dnia 14 sierpnia 2013 r. stała się ostateczna (tekst jedn.: 18 września 2013 r.) działki nr 200/4 o pow. 0,4425 ha, 200/6 o pow. 0,0004 ha z mocy prawa stały się własnością Gminy Miasta.

Wywłaszczenie nastąpiło z mocy prawa - w trybie tzw. specustawy drogowej (ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych). Inspektoria - jako właściciel nieruchomości - w niczym nie przyczyniła się do wszczęcia procedury związanej z wywłaszczeniem. Wnioskodawca nigdy nie występował o podział działek gruntu nr 200/1 i 200/2. Podziału dokonano zgodnie z ustawą o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych z dnia 10 kwietnia 2003 r. bez zgody i udziału właściciela przedmiotowych nieruchomości - Inspektorii. Na działkach powstałych w wyniku wyżej opisanego podziału o numerach 200/4 i 200/6 nie znajdują się budynki lub budowle. Stroną decyzji z 14 sierpnia 2013 r. nie była ani Inspektoria, ani Administracja Inspektorii. Wyłączną stroną przedmiotowej decyzji jest Miejski Zarząd Dróg i Transportu, na wniosek którego zostało wszczęte postępowanie zakończone wydaniem niniejszej decyzji. Ani Inspektoria, ani Administracja Inspektorii nie otrzymały tej decyzji, nawet do wiadomości w trybie postępowania administracyjnego. Na działkach nr 200/4 i 200/6 nie znajdują się żadne obiekty objęte umową dzierżawy lub najmu, a zatem nie znajdują się na nich ani anteny telefonii komórkowej, ani budynek katechetyczny. Inspektoria nie prowadzi działalności gospodarczej. Nie jest czynnym podatnikiem VAT.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy opisanych działek (nr 200/4 i 200/6) Wnioskodawca wystąpi w charakterze podatnika. Zainteresowany nie występował o podział działek gruntu nr 200/1 i 200/2 celem zwiększenia atrakcyjności uzyskanych w ten sposób mniejszych nieruchomości gruntowych (200/4 i 200/6). Ponadto Wnioskodawca nie ogłaszał zamiaru sprzedaży opisanych we wniosku działek oraz nie korzystał z profesjonalnych pośredników sprzedaży nieruchomości, gdyż przeniesienie prawa własności wskazanych we wniosku działek nastąpiło z nakazu organu władzy publicznej (wywłaszczenie w trybie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych). W tej sytuacji nie wynika taka aktywność Zainteresowanego, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zainteresowany przed dostawą nie podjął jakiejkolwiek aktywności, której celem miało by być zwiększenie atrakcyjności rynkowej działek tzn. nie wyposażał działki w przyłącza do sieci wodnej, gazowej lub sieci elektrycznej. Uwzględniając powyższy brak działań marketingowych Wnioskodawcy stwierdzić należy, że nic nie wskazuje na to, aby nabyciu nieruchomości towarzyszył zamiar jej późniejszego zbycia oraz wykorzystywania w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem Zainteresowany dokonując dostawy wymienionych działek nie wypełnił przesłanek, o których mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, na podstawie których opisana dostawa winna być uznana za działalność gospodarczą. Skutkiem powyższego w związku z wywłaszczeniem działek nr 200/4 i 200/6 Zainteresowany nie może być uznany za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a sama czynność dostawy (wywłaszczenia) za podlegającą opodatkowaniu.

Podsumowując, kwota odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 5 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych w zw. z art. 128 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że Wnioskodawca w związku z dokonaną dostawą nie spełnia przesłanek do uznania go za podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Skutkiem potwierdzenia stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, odpowiedź na pytanie nr 2 i nr 3 stała się bezprzedmiotowa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.