ILPP1/443-1050/09-4/MT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 4 września 2009 r. (data wpływu 7 września 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 października 2009 r. (data wpływu 29 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku VAT z tytułu planowanej realizacji projektu inwestycyjnego pn. "Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w gminach Związku Gmin Regionu (...)" - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku VAT z tytułu planowanej realizacji projektu inwestycyjnego pn. "Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w gminach Związku Gmin Regionu (...)". Wniosek uzupełniono w dniu 29 października 2009 r. o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza zrealizować zadanie pn. "Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w gminach Związku Gmin Regionu (...)". Na zadanie planuje pozyskać środki z budżetu UE w ramach programu RPO Województwa XXX na lata 2007-2013. Projekt nie jest związany z czynnościami opodatkowanymi Gminy.

Analogicznie, efekty realizacji projektu nie będą służyć czynnościom opodatkowanym Gminy. Zadanie to będzie realizowane za pośrednictwem Związku Gmin Regionu (...). Wnioskodawca zabezpieczył w budżecie 25% wartości zadania, a pozostałe 75% będzie możliwe do pozyskania z budżetu UE. Zadanie, które będzie wykonane, wynika z ustawy o samorządzie gminnym - jest zadaniem własnym, a zatem Zainteresowany jako zarejestrowany podatnik VAT nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu przeprowadzenia ww. inwestycji, ponieważ jest to działalność statutowa Gminy i działalność taka nie podlega opodatkowaniu VAT.

W uzupełnieniu z dnia 27 października 2009 r. Wnioskodawca wskazał, że w zakresie budynków będących przedmiotem zapytania ma podpisaną umowę nieodpłatnego użyczenia z Komendą Wojewódzką Policji na lokal o pow. 44,77 m ² i z Biblioteką Publiczną na lokal o pow. 50,80 m ^2. Natomiast z X S.A. Centrum Infrastruktury Oddział Rejonowy Wnioskodawca ma zawartą umowę najmu na lokal o pow. 118,47 m ² za odpłatnością miesięczną netto w wysokości 1.184,70 zł plus VAT 22%, tj. 260,63 zł. Naliczony podatek VAT, Zainteresowany odsyła do Urzędu Skarbowego w całości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma prawo odzyskania podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadania pn. "Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w gminach Związku Gmin Regionu (...)".

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on możliwości prawnej odzyskania podatku VAT w związku z realizacją ww. inwestycji, ponieważ Gmina nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej w tym zakresie. Jest to działalność statutowa Gminy i ta działalność nie podlega podatkowi VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i ust. 19 oraz art. 124.

Jak stanowi art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl postanowień art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy, natomiast wyłączenia w art. 88.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Z przepisu tego wynika, iż zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów oraz sprawy z zakresu kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych (art. 7 ust. 1 pkt 9 i pkt 15).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, iż Wnioskodawca zamierza zrealizować zadanie pn. "Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w gminach Związku Gmin Regionu (...)". Na zadanie planuje pozyskać środki z budżetu UE w ramach programu RPO Województwa XXX na lata 2007-2013. Zadanie to będzie realizowane za pośrednictwem Związku Gmin Regionu (...). Wnioskodawca zabezpieczył w budżecie 25% wartości zadania, a pozostałe 75% będzie możliwe do pozyskania z budżetu UE.

Zadanie, które będzie wykonane, wynika z ustawy o samorządzie gminnym - jest zadaniem własnym, a zatem Zainteresowany jako zarejestrowany podatnik VAT nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu przeprowadzenia ww. inwestycji, ponieważ jest to działalność statutowa Gminy i działalność taka nie podlega opodatkowaniu VAT.

W zakresie budynków będących przedmiotem zapytania Zainteresowany ma podpisaną umowę nieodpłatnego użyczenia z Komendą Wojewódzką Policji na lokal o pow. 44,77 m ² i z Biblioteką Publiczną na lokal o pow. 50,80 m ^2. Natomiast z X S.A. Centrum Infrastruktury Oddział Rejonowy Wnioskodawca ma zawartą umowę najmu na lokal o pow. 118,47 m ² za odpłatnością miesięczną netto w wysokości 1.184,70 zł plus VAT 22%, tj. 260,63 zł. Naliczony podatek VAT Zainteresowany odsyła do Urzędu Skarbowego w całości.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Jednocześnie wskazać należy, iż powołana umowa najmu należy do jednych z podstawowych umów cywilnoprawnych podlegających zasadzie swobodnego kształtowania stosunku prawnego tworzących go stron.

Nadmienić należy, że według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 i ust. 3 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Ustawodawca przewidział od zasady opodatkowania czynności odpłatnych wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

* brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,

* istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nieodpłatne użyczenie dwóch z lokali będących przedmiotem inwestycji nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na nieodpłatność tej czynności.

Natomiast, biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że odpłatne wynajmowanie lokalu na rzecz X S.A. Centrum Infrastruktury Oddział Rejonowy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższego Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, ponieważ przedmiotowe czynności są wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Mając na względzie fakt, iż realizacja samego projektu należy do zadań objętych ustawą o samorządzie gminnym wyjaśnić należy, iż prawo do odliczenia podatku VAT dotyczyć będzie udokumentowanych kwot podatku VAT związanych z zakupami towarów i usług wykorzystywanych do czynności opodatkowanych. Natomiast usługi i towary nabyte dla realizacji zadań własnych Gminy zdefiniowanych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, wykonywanych w związku z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie dają Wnioskodawcy prawa do odzyskania - w tym zakresie - podatku VAT.

W przedmiocie ww. projektu Gmina nie ma również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 10 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i ust. 4 cyt. rozporządzenia oraz podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie spełnia tych warunków, zatem nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 10 powołanego rozporządzenia.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jak stanowi natomiast ust. 2 cyt. przepisu, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Jak wynika z powyższego wykorzystywanie obiektu będącego przedmiotem zapytania do czynności w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (wynajem lokalu), jak i czynności w związku z którymi takie prawo nie przysługuje (czynność niepodlegająca opodatkowaniu - użyczenie), nakłada na Wnioskodawcę obowiązek rozliczenia podatku VAT w oparciu o art. 86 ust. 1, a następnie art. 90 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Reasumując, Gmina nie ma prawa do odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu "Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w gminach Związku Gmin Regionu (...)" w części wynikającej z zakupów towarów i usług przeznaczonych do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu (użyczenie). Natomiast w zakresie podatku VAT dotyczącego nabytych towarów i usług wykorzystanych do czynności opodatkowanych, Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do odzyskania podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.