ILPB4/423-29/11-2/MC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółka Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 19 stycznia 2011 r. (data wpływu 20 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zorganizowanych części przedsiębiorstwa oraz podatkowych skutków podziału Spółki przez wydzielenie - jest prawidłowe.

W dniu 20 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zorganizowanych części przedsiębiorstwa oraz podatkowych skutków podziału Spółki przez wydzielenie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca wchodzi w skład Grupy X. Spółka zajmuje się produkcją oraz dystrybucją napojów alkoholowych, w szczególności alkoholi wysokoprocentowych. Spółka korzysta z:

* zakładów produkcyjnych (na terenie których umiejscowione są w szczególności składy podatkowe) oraz

* centrum magazynowego.

Według obecnie stosowanego modelu biznesowego, Spółka prowadzi dwa rodzaje działalności. Pierwszy z nich obejmuje: produkcję alkoholi, ich dystrybucję poza granice kraju oraz własność i administrowanie znakami towarowymi produkowanych alkoholi (dalej: działalność BO lub segment działalności BO). Drugi rodzaj działalności stanowi działalność dystrybucyjna napojów alkoholowych rozumiana jako dystrybucja i marketing alkoholi na rynku krajowym (dalej: działalność dystrybucyjna lub segment działalności dystrybucyjnej), przy czym przedmiotem tej dystrybucji są nie tylko wyroby Spółki, ale również towary sprowadzane z zagranicy od innych spółek z Grupy.

Zgodnie z dominującym modelem biznesowym w ramach Grupy na świecie, działalność BO oraz działalność dystrybucyjna są prowadzone przez odrębne podmioty. Ten sam model jest również implementowany w Polsce. W konsekwencji, ze względu na duże różnice pomiędzy przedmiotowymi segmentami dokonano ich wyodrębnienia w strukturze Spółki.

W rezultacie, segment działalności BO oraz segment działalności dystrybucyjnej są wyodrębnione, co uzasadnia poniższy stan faktyczny.

I. Wyodrębnienie w sferze organizacyjnej.

Działalność BO jest prowadzona w innej lokalizacji (tekst jedn.: zakład produkcyjny w A oraz B) niż działalność dystrybucyjna (magazyn dystrybucyjny). Każdy z segmentów działalności posiada również odrębne biuro oraz biuro związane z działalnością BO (zajmowane jedynie przez pracowników dedykowanych do tego obszaru działalności) oraz biuro związane z działalnością dystrybucyjną (zajmowane jedynie przez pracowników dedykowanych do tego obszaru działalności) znajdują się na różnych piętrach tego samego budynku biurowego. Ponadto, w zakładzie produkcyjnym w A znajduje się biuro związane z działalnością BO oraz część wydzielona dla pracowników realizujących zadania związane z działalnością dystrybucyjną. Do działalności BO i działalności dystrybucyjnej przyporządkowany jest oddzielny zespół pracowników. Zgodnie z uregulowaniami prawa handlowego, w Spółce funkcjonuje jeden zarząd i jedna rada nadzorcza.

Jednak, w oparciu o uchwałę nadzwyczajnego walnego zgromadzenia Spółki oraz zarządzenie prezesa Spółki, zatwierdzono strukturę organizacyjną, w ramach której działalność BO oraz działalność dystrybucyjna są zarządzane przez oddzielny zespół menedżerów oraz osobnych członków zarządu, którzy odpowiadają tylko za pracę własnego segmentu. Zgodnie z regulaminem zarządu, prezes zarządu w ramach przyjętej struktury organizacyjnej dokonał podziału kompetencji członków zarządu. W ramach podziału kompetencji, określeni członkowie zarządu zostali dedykowani do zarządzania działalnością BO, a inni członkowie zarządu zarządzają obszarem działalności dystrybucyjnej. W skład każdego zespołu ma wchodzić odrębny członek zarządu zarządzający danym segmentem, odrębny członek zarządu ds. finansów, ds. zasobów ludzkich oraz ds. marketingu. Zespół związany z działalnością dystrybucyjną obejmuje również członka zarządu ds. sprzedaży, trade marketingu i ds. PR, a zespół związany z działalnością BO członka zarządu ds. zakładów przemysłowych. Równolegle z podziałem organizacyjnym Spółki, nastąpił podział pracowników oraz w ramach poszczególnych segmentów działalności wprowadzono odpowiednie ścieżki raportowania w ramach poszczególnych działów, jak i pomiędzy poszczególnymi działami.

II. Wyodrębnienie w sferze finansowej.

Spółka dokonała alokacji poszczególnych aktywów i pasywów (w tym m.in. środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych) do konkretnych działalności, z którą te składniki są związane. Nastąpiło odpowiednie przypisanie aktywów i pasywów do działalności BO lub działalności dystrybucyjnej. Poszczególne środki trwałe zostały przez Spółkę specjalnie w tym celu okodowane. Ponadto, ze względu na potrzeby rachunkowości zarządczej, przy wykorzystaniu wewnętrznego systemu informatycznego, Spółka ma możliwość w każdym momencie alokacji kosztów i przychodów do każdego z segmentów działalności. W rezultacie system ten umożliwia stworzenie wewnętrznego rachunku zysków i strat oraz bilansu odrębnie dla działalności BO oraz działalności dystrybucyjnej (przygotowywane są odrębne sprawozdania finansowe dla każdego segmentu). Co więcej, przy wykorzystaniu wewnętrznego systemu raportowania Spółka ma możliwość identyfikowania, ewidencjonowania oraz odpowiednio rozdzielenia pomiędzy poszczególnymi segmentami przepływów oraz zdarzeń mających miejsce pomiędzy segmentem dystrybucyjnym, a segmentem działalności BO.

III. Wyodrębnienie w sferze funkcjonalnej.

W odniesieniu do wyodrębnienia w sferze funkcjonalnej, warto podkreślić, że z uwagi na alokację składników majątku niezbędnych w prowadzonej działalności oraz odpowiednią organizację (w tym podział pracowników i wdrożona struktura organizacyjna), zarówno segment działalności BO, jak i segment działalności dystrybucyjnej mogą funkcjonować na rynku jako niezależne i samodzielne podmioty. Wynika to z faktu, że oba segmenty mają oddzielny profil działalności, majątek pracowników, podział organizacyjny oraz system wewnętrznego raportowania. Dodatkowo, należy zaznaczyć, że nie tylko w ramach Grupy, ale również na rynku krajowym istnieje wiele podmiotów prowadzących wyłącznie działalność odpowiadającą działalności BO Spółki, jak również i podmiotów prowadzących wyłącznie działalność dystrybucyjną.

Co więcej, kolejnym etapem w dążeniu do docelowego modelu jest przeprowadzenie podziału przez wydzielenie (art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych), w wyniku którego całość majątku wykorzystywana dotychczas przez Spółkę do prowadzenia działalności dystrybucyjnej zostanie przeniesiona do odrębnego podmiotu Y Sp. z o.o. (dalej: Y).

Przeniesieniu do Y będzie podlegał majątek obejmujący w szczególności:

* poszczególne rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne związane z działalnością dystrybucyjną (i przypisane do niej poprzez odpowiednie okodowanie w systemie);

* długoterminowe rozliczenia międzyokresowe czynne (inne niż inwestycje długoterminowe) w zakresie pozycji przypisanych wyłącznie do działalności dystrybucyjnej;

* wyroby gotowe znajdujące się na dzień wydzielenia w magazynie oraz towary, tj. wyroby nabyte przez Spółkę od innych podmiotów w celu ich dalszej odsprzedaży i zaliczki dotyczące ww. towarów;

* należności od jednostek powiązanych przypisanych wyłącznie do działalności dystrybucyjnej Spółki;

* w zakresie należności od jednostek pozostałych z tytułu dostaw towarów i usług - należności od odbiorców przypisanych wyłącznie do działalności dystrybucyjnej Spółki;

* w zakresie innych należności od jednostek pozostałych - inne należności od odbiorców przypisanych wyłącznie do działalności dystrybucyjnej Spółki, z wyjątkiem należności pracowniczych, przy czym również należności pracownicze od pracowników, którzy przejdą do Y;

* 50% środków pieniężnych Spółki w dniu bezpośrednio poprzedzającym dzień wydzielenia;

* środki pieniężne z rachunku zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (dalej: ZFŚS) odpowiadające stosunkowi liczby pracowników przejętych przez Y do ogólnej liczby pracowników Spółki;

* krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe czynne dotyczące pozycji przypisanych wyłącznie do działalności dystrybucyjnej Spółki;

* część rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne, odpowiadającą proporcjonalnie części kosztów wynagrodzeń pracowników przypisanych do działalności dystrybucyjnej Spółki;

* pozostałe rezerwy przypisane wyłącznie do działalności dystrybucyjnej;

* w zakresie zobowiązań wobec jednostek powiązanych z tytułu dostaw towarów i usług - zobowiązania wobec dostawców powiązanych przypisanych wyłącznie do działalności dystrybucyjnej Spółki;

* w zakresie zobowiązań wobec jednostek pozostałych z tytułu dostaw towarów i usług - zobowiązania wobec dostawców przypisanych wyłącznie do działalności dystrybucyjnej Spółki;

* wszelkie prawa, obowiązki, należności i zobowiązania z umów związanych z działalnością dystrybucyjną Spółki wraz z zabezpieczeniami ustanowionymi w związku z tymi umowami, wynikającymi z nich licencjami, prawami własności intelektualnej itp.;

* zezwolenia, decyzje administracyjne służące wykonywaniu działalności dystrybucyjnej;

* zbiory danych osobowych związanych z działalnością dystrybucyjną Spółki;

* pracownicy Spółki wykonujący pracę związaną z działalnością dystrybucyjną;

* materiały promocyjno - reklamowe, z wyłączeniem materiałów promocyjno - reklamowych dotyczących dystrybucji poza krajem;

* prawa i obowiązki z tytułu konkursów konsumenckich prowadzonych przez Spółkę w związku z działalnością dystrybucyjną;

* bazy danych kontrahentów związane z działalnością dystrybucyjną.

W oparciu o powyżej wskazany majątek, Y będzie prowadziła działalność dystrybucyjną w Polsce, która dotychczas realizowana jest przez ten sam zespół w ramach Spółki (obecna działalność dystrybucyjna).

W związku z powyższym, pozostała w Spółce część majątku będzie służyła do wykonywania działalności BO. W skład tego majątku wchodzić będą m.in.: rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne nieprzypisane działalności dystrybucyjnej (a więc w szczególności majątek związany z prowadzeniem działalności produkcyjnej w A i B), materiały, półprodukty i produkty w toku, należności i zobowiązania przypisane do działalności BO, zespół pracowników związany z działalnością BO, prawa i obowiązki z umów związanych z działalnością bo, zezwolenia oraz decyzje administracyjne służące do wykonywania działalności BO itd.

Konsekwentnie, po dokonaniu podziału, działalność BO oraz działalność dystrybucyjna Spółki będzie prowadzona przez dwa odrębne podmioty. Spółka będzie zajmować się segmentem działalności BO, a Y segmentem działalności dystrybucyjnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, Spółka stoi na stanowisku, że zarówno podlegający wydzieleniu do Y majątek segmentu działalności dystrybucyjnej, jak i majątek segmentu działalności BO pozostały po podziale w Spółce, stanowią odrębne zorganizowane części przedsiębiorstwa - (dalej: ZCP).

Co więcej, w opinii Spółki, w świetle zaistniałego stanu faktycznego już przed podziałem działalność dystrybucyjna oraz działalność BO stanowią dwie ZCP.

Stosownie do art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa jest "organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania".

Aby zatem daną część przedsiębiorstwa zakwalifikować jako ZCP w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, konieczne jest istnienie zespołu składników majątkowych (materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań), charakteryzującego się:

Zdaniem Spółki, podlegający wydzieleniu do Y segment działalności dystrybucyjnej, jak i segment działalności BO pozostający w Spółce, spełniają wszystkie powyższe warunki. Poniżej Spółka szczegółowo uzasadnia fakt wypełnienia tych wymogów.

I. Wyodrębnienie organizacyjne.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają definicji wyodrębnienia organizacyjnego. Tym samym, znaczenie tego pojęcia należy odczytywać w oparciu o rozstrzygnięcia organów podatkowych oraz orzecznictwo sądów administracyjnych.

W rezultacie, wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że ZCP funkcjonuje w ramach przedsiębiorstwa jako odrębna jednostka organizacyjna.

Biorąc pod uwagę przedstawiony przez spółkę stan faktyczny, należy uznać, iż zarówno segment działalności BO, jak i segment działalności dystrybucyjnej cechują pełne wyodrębnienie w ramach struktury Spółki. Świadczą o tym m.in.:

* podjęte uchwały i zarządzenia w zakresie struktury organizacyjnej i podziału kompetencji,

* osobna lokalizacja miejsc prowadzenia obu działalności,

* przyporządkowanie każdemu z segmentów działalności odrębnego zespołu pracowników,

* kierowanie każdym z segmentów przez oddzielny zespół menedżerów oraz prowadzenie każdego z rodzajów działalności przy wykorzystaniu odrębnych składników majątkowych.

Podobnie jak w przypadku wyodrębnienia organizacyjnego, również w stosunku do wyodrębnienia finansowego brak jest definicji legalnej. Tym niemniej, z rozstrzygnięć organów podatkowych oraz orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, gdy możliwe jest odpowiednie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz poszczególnych aktywów i pasywów do ZCP.

Ze stanu faktycznego zaprezentowanego przez Spółkę wynika, że działalność BO oraz działalność dystrybucyjna podlegają wyodrębnieniu finansowemu. Dowodzą tego następujące czynniki:

* przyporządkowanie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych do konkretnego rodzaju działalności,

* przyporządkowanie przez Spółkę kosztów i przychodów do każdego z segmentów działalności,

* wewnętrzny system informatyczny wraz z odrębnymi analizami oraz raportowaniem, umożliwiający stworzenie wewnętrznego rachunku zysków i strat oraz bilansu odrębnie dla każdego rodzaju działalności (oraz fakt, że takie odrębne sprawozdania finansowe są sporządzane dla każdego z segmentów).

Podobnie jak w przypadku wyodrębnienia finansowego i organizacyjnego, także w odniesieniu do wyodrębnienia funkcjonalnego brak jest legalnych definicji w przepisach prawnych. W tym względzie należy więc odwołać się do wykształconej praktyki podatkowej.

Praktyka orzecznicza sądów administracyjnych oraz rozstrzygnięcia organów podatkowych pokazują, iż za wyodrębnienie funkcjonalne należy uznać sytuację, w której dana część przedsiębiorstwa posiada potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot gospodarczy, realizujący własne zadania gospodarcze.

Mając na względzie stan faktyczny wskazany przez Spółkę, należy stwierdzić, iż zarówno segment działalności BO, jak i segment działalności dystrybucyjnej charakteryzuje wyodrębnienie funkcjonalne. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż każdemu z segmentów przyporządkowane są odrębne składniki majątkowe i zespoły pracowników oraz każdy z segmentów posiada wyraźnie określone i niezależne zadania gospodarcze w strukturze Spółki, które to zadania gospodarcze mogą stanowić odrębne przedmioty działalności. Co więcej, o wyodrębnieniu funkcjonalnym świadczy odrębna lokalizacja prowadzenia poszczególnych rodzajów działalności Spółki oraz odmienny charakter każdego z segmentów działalności Spółki (który sprawia, że w innych krajach, co do zasady, działalność każdego z tych segmentów jest prowadzona przez odrębny podmiot).

Całość przedstawionych powyżej faktów potwierdza tezę, że każdy z prowadzonych przez Spółkę segmentów działalności może funkcjonować na rynku jako niezależny i samodzielny podmiot gospodarczy.

Podsumowując, zarówno segment działalności dystrybucyjnej (podlegający wydzieleniu do Y), jak i segment działalności BO (pozostały po podziale w Spółce) spełniają warunki organizacyjnego, finansowego oraz funkcjonalnego wyodrębnienia i tym samym, stanowią dwie odrębne ZCP.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodem w spółce podlegającej podziałowi - jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią ZCP - jest wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień podziału lub wydzielenia.

Oznacza to, iż w przypadku podziału przez wydzielenie, spółka podlegająca podziałowi nie osiąga przychodu tylko i wyłącznie, jeżeli zarówno majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce dzielonej stanowią ZCP.

W świetle przedstawionej argumentacji, należy stwierdzić, iż zarówno podlegający wydzieleniu do Y majątek segmentu działalności dystrybucyjnej, jak i majątek segmentu działalności BO pozostały po podziale w Spółce będą stanowić odrębne ZCP. Tym samym, podział Spółki nie będzie wiązać się z powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu po stronie Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.