ILPB4/423-214/14-4/MC - PIT w zakresie powstania przychodów/kosztów ich uzyskania w odniesieniu do odsetek otrzymanych/zapłaconych w związku z zawartą umową cash poolingu

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 15 kwietnia 2014 r. (data wpływu 18 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodów/kosztów ich uzyskania w odniesieniu do odsetek otrzymanych/zapłaconych w związku z zawartą umową cash poolingu (pytanie nr 3) - jest prawidłowe.

W dniu 18 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej w związku z umową cash poolingu (pytanie nr 1),

* powstania przychodów/kosztów ich uzyskania w odniesieniu do wyrównywania sald w związku z zawartą umową cash poolingu (pytanie nr 2),

* powstania przychodów/kosztów ich uzyskania w odniesieniu do odsetek otrzymanych/zapłaconych w związku z zawartą umową cash poolingu (pytanie nr 3),

* zastosowania przepisów o niedostatecznej kapitalizacji w związku z zawartą umową cash poolingu (pytanie nr 4),

* powstania przychodu w związku z solidarną odpowiedzialnością wszystkich spółek uczestniczących w systemie cash poolingu (pytanie nr 5),

* powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia w związku z brakiem wskazania wynagrodzenia z tytułu wykonywania czynności przez Spółkę Holenderską (pytanie nr 6),

* opodatkowania podatkiem u źródła wypłaty odsetek z tytułu uczestnictwa w systemie cash poolingu (pytanie nr 7).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej jako "Wnioskodawca" bądź "Spółka") jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób prawnych w Polsce. Spółka zamierza stosować wraz z innymi podmiotami należącymi do tej samej Grupy Kapitałowej (które są dla Spółki podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) - system zarządzania środkami pieniężnymi w ramach grupy kapitałowej (tzw. cash pooling).

System cash poolingu będzie zorganizowany przez Grupę Kapitałową lokalnie co oznacza, że uczestnikami tego systemu będą wyłącznie podmioty z Grupy Kapitałowej z siedzibą w Polsce oraz "A" (zwana dalej Spółką Holenderską). Spółka Holenderska jest spółką posiadającą osobowość prawną. Spółka Holenderska jest podmiotem powiązanym ze Spółką w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Spółka zamierza zawrzeć ze Spółką Holenderską umowę Treasury Management Agreement, tj. umowę zarządzania środkami pieniężnymi (zwaną dalej Umową Cash Poolingu). Spółka Holenderska nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, w szczególności nie prowadzi takiej działalności poprzez położony w Polsce zakład. Umowa Cash Poolingu będzie umową dwustronną. Każda z polskich spółek należących do Grupy Kapitałowej przystępująca do systemu zarządzania środkami pieniężnymi zawrze ze Spółką Holenderską odrębną dwustronną Umowę Cash Poolingu.

Zgodnie z postanowieniami Umowy Cash Poolingu Spółka Holenderska będzie odpowiedzialna za zorganizowanie systemu cash poolingu, sporządzenie analizy prawnej i stosownej dokumentacji, informowanie uczestników (w tym Spółki) o obowiązkach i prawach wynikających z wdrażanego systemu, koordynowanie współpracy z bankami oraz wdrażanie nowych uczestników systemu. Spółka Holenderska będzie również zobowiązana do pokrywania wszystkich opłat związanych z utrzymaniem systemu cash poolingu (z zastrzeżeniem dla opłat za prowadzenie rachunku, wyciągów z konta) oraz negocjowania z bankiem cen.

Zgodnie z postanowieniami Umowy Cash Poolingu salda rachunków bankowych uczestników cash poolingu (tzw. rachunek pierwotny) będą codziennie zerowane, natomiast odpowiednio środki zdeponowane lub zobowiązania z rachunku pierwotnego będą bilansowane przez bank. Saldo rachunku pierwotnego odpowiednio będzie obciążać rachunek Spółki Holenderskiej lub będzie zapisywane w dobro tego rachunku (tzw. rachunek docelowy). Koszty odsetek oraz przychody z tytułu odsetek odpowiednio będą księgowane w okresach kwartalnych na bieżącym rachunku Spółki prowadzonym przez Spółkę Holenderską. Odsetki kalkulowane będą na bazie stawki WIBOR oraz odpowiedniej marży.

Z postanowień Umowy Cash Poolingu nie wynika, aby w ramach tej umowy miało dochodzić do zawarcia umów pożyczek, umów depozytu nieprawidłowego lub umów lokaty pomiędzy Spółką i Spółką Holenderską, a także innymi uczestnikami systemu cash poolingu. Podstawą transferów dokonywanych pomiędzy Spółką a Spółką Holenderską będzie wyżej wymieniona Umowa Cash Poolingu.

Ponadto Spółka zamierza stać się stroną umowy w sprawie konsolidacji sald (Umowa Konsolidacyjna). Umowa Konsolidacyjna zostanie zawarta w celu zautomatyzowania czynności będących przedmiotem Umowy Cash Poolingu. Umowa Konsolidacyjna będzie umową wielostronną. Jej stronami mają być: Bank (...) (dalej "Bank"), Spółka Holenderska oraz należące do Grupy Kapitałowej polskie spółki przystępujące do systemu zarządzania środkami pieniężnymi (w tym Spółka). Zgodnie z postanowieniami Umowy Konsolidacyjnej Bank ma świadczyć na rzecz pozostałych stron tej umowy usługę polegającą na konsolidacji - na jednym rachunku - sald rachunków prowadzonych przez Bank na rzecz Spółki Holenderskiej i polskich spółek należących do Grupy Kapitałowej (w tym Spółki). Konsolidacja sald będzie następować pomiędzy Rachunkiem Konsolidującym (rachunkiem Spółki Holenderskiej) a każdym z Rachunków Konsolidowanych, tj. każdym z rachunków polskich spółek należących do Grupy Kapitałowej, które przystąpią do systemu zarządzania środkami pieniężnymi (w tym rachunkiem Spółki). Natomiast transakcja konsolidacji jest rozumiana jako operacja transferu całości lub części salda (dodatniego lub ujemnego) Rachunku Konsolidowanego na Rachunek Konsolidujący. Konsolidacja sald będzie odbywać się na koniec każdego dnia roboczego.

Aby ułatwić codzienne zarządzanie środkami pieniężnymi, Bank zezwala na powstanie w ciągu dnia sald ujemnych na rachunkach biorących udział w konsolidacji sald do wysokości określonej w umowie z Bankiem. Salda ujemne na rachunkach biorących udział w konsolidacji sald będą mogły powstać tylko w drodze wykonania przez Bank zleceń płatniczych spółek, w tym transakcji obciążeniowych realizowanych z tytułu opłat i prowizji. Salda ujemne występujące na rachunkach biorących udział w konsolidacji sald zostaną spłacone do końca dnia w całości, w drodze przeprowadzenia transakcji konsolidacji. Jeżeli saldo ujemne nie zostanie spłacone przed końcem dnia spółka będąca posiadaczem rachunku zapłaci na rzecz Banku odsetki w wysokości ustalonej dla zadłużenia przeterminowanego. Środki na Rachunku Konsolidującym oraz na Rachunkach Konsolidowanych oprocentowane będą na zasadach i w wysokości określonej na podstawie zawartych pomiędzy Bankiem a konkretnym uczestnikiem systemu (w tym Spółką) indywidualnych umów o prowadzenie rachunków bankowych. Odsetki dopisane na Rachunku Konsolidującym należą do Spółki Holenderskiej.

Zgodnie z powyższą Umową Konsolidacyjną każda ze spółek uczestnicząca w konsolidacji sald ponosi solidarną odpowiedzialność wobec Banku za spłatę zobowiązań wynikających z umowy zgodnie z art. 366 Kodeksu Cywilnego. Spółka Holenderska zawrze również z Bankiem oraz bankiem zagranicznym umowę o zerowaniu sald rachunku należącego do Spółki Holenderskiej w Banku. W ramach tej umowy Rachunek Konsolidujący, o którym mowa powyżej, będzie konsolidowany z rachunkiem głównym (Master Account) prowadzonym dla Spółki Holenderskiej w banku zagranicznym. Na koniec każdego dnia roboczego Bank będzie transferował salda dodatnie na Rachunku Konsolidującym na Master Account a salda ujemne na Rachunku Konsolidującym będą z Master Account pokrywane. Bank zagraniczny (którego siedziba znajduje się w Republice Federalnej Niemiec) nie jest powiązany w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ze Spółką Holenderską, ani z pozostałymi uczestnikami systemu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w odniesieniu do opisanego w stanie faktycznym systemu zarządzania środkami pieniężnymi (cash poolingu) zastosowanie będą miały przepisy o cenach transferowych, tj. art. 9a oraz art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

2. Czy środki przelewane każdego dnia roboczego w celu wyrównania ujemnych lub dodatnich sald na Rachunku Konsolidowanym Spółki, do ustalonego poziomu wynoszącego zero będą stanowiły dla Spółki przychody podatkowe/koszty uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

3. Czy odsetki przysługujące/obciążające Spółkę w związku z realizacją systemu cash poolingu będą stanowiły dla Spółki przychody podatkowe/koszty uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych, odpowiednio w momencie ich zaksięgowania lub obciążenia nimi konta bieżącego prowadzonego dla Spółki przez Spółkę Holenderską.

4. Czy odsetki obciążające Spółkę w związku z uczestnictwem w systemie cash poolingu będą podlegały ograniczeniom wynikającym z art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

5. Czy przewidziana w Umowie Konsolidacyjnej solidarna odpowiedzialność wszystkich spółek uczestniczących w systemie cash poolingu będzie wiązać się z powstaniem po stronie Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

6. Czy w związku z brakiem bezpośredniego wskazania w Umowie Cash Poolingu, że z tytułu wykonywania określonych czynności przez Spółkę Holenderską na rzecz Spółki nie przysługuje wynagrodzenie - po stronie Spółki występuje przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

7. Czy w związku z obciążeniem rachunku Spółki z tytułu odsetek w związku uczestnictwem w systemie cash poolingu Spółka będzie zobowiązana pobrać w Polsce podatek "u źródła", o którym stanowi art. 21 ust. pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 3. Wniosek Spółki w zakresie pozostałych pytań został rozpatrzony odrębnymi interpretacjami indywidualnymi wydanymi 18 lipca 2014 r. nr ILPB4/423-214/14-2/MC, ILPB4/423-214/14-3/MC, ILPB4/423-214/14-5/MC, ILPB4/423-214/14-6/MC, ILPB4/423-214/14-7/MC, ILPB4/423-214/14-8/MC.

Zdaniem Wnioskodawcy odsetki przysługujące/obciążające Spółkę w związku z realizacją systemu cash poolingu będą stanowiły dla niej przychody podatkowe/koszty uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych, odpowiednio w momencie uznania nimi rachunku lub obciążenia nimi konta bieżącego prowadzonego dla Spółki przez Spółkę Holenderską.

W systemie cash poolingu Spółka Holenderska w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników środki finansowe trafiają na Rachunek Konsolidujący, a następnie na rachunek główny (Master Account). Na podstawie informacji dotyczących przepływów pieniężnych na Rachunku Konsolidowanym Spółka Holenderska odpowiednio obciąży/uzna konto Wnioskodawcy odsetkami jako uczestnika cash poolingu.

W powyższej sytuacji po stronie Spółki, jako uczestnika tego systemu, w dacie uznania/obciążenia jej rachunku kwotą odsetek powstanie odpowiednio przychód/koszt podatkowy.

Stosownie do treści art. 12 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Ponadto nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów) (art. 16 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy).

Do odsetek ma zastosowanie zatem tzw. kasowa metoda rozliczania, która oznacza, że odsetki naliczone nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów/przychodów podatkowych do momentu, gdy nie zostaną zapłacone/otrzymane.

Reasumując Wnioskodawca jako uczestnik systemu cash poolingu, rozpozna przychód podatkowy w dacie faktycznego otrzymania (zaksięgowania na jego rachunku bieżącym) odsetek, natomiast odsetki, którymi został obciążony w ramach systemu cash poolingu stanowić będą dla niego koszt uzyskania przychodu w dacie ich faktycznej zapłaty (obciążenia rachunku bieżącego).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.