ILPB3/4510-1-504/15-4/AO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 23 października 2015 r. (data wpływu 29 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaconej rekompensaty - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 października 2015 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z 11 stycznia 2016 r. (data wpływu 13 stycznia 2016 r.) - o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaconej rekompensaty.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka zajmuje się dystrybucją klejów przemysłowych na terytorium Polski i w Europie Środkowowschodniej, wyprodukowanych przez spółkę matkę.

Odbiorca towaru dystrybuowanego przez polską spółkę wystąpił do polskiego podmiotu z roszczeniem wypłaty odszkodowania za szkodę spowodowaną produktem sprzedanym przez spółkę, który został użyty jako komponent w procesie produkcji. W ocenie odbiorcy, komponent ten przyczynił się do powstania odbarwienia na materiale tapicerskim wyrobu gotowego. Roszczenie odbiorcy zostało oszacowane na podstawie wartości wadliwych produktów, kosztów wycofania ich z sieci punktów detalicznych oraz kosztów ich utylizacji.

Spółka po zbadaniu wszystkich okoliczności wystąpienia szkody nie uznała reklamacji. Badania reklamowanego produktu przeprowadzone wewnętrznie przez spółkę jak i niezależne podmioty wykazały, że nie można uznać jednoznacznie wadliwości sprzedanego przez spółkę komponentu, użytego w produkcji wyrobu, w którym powstała szkoda. Na powstanie szkody przyczyniło się kilka czynników zewnętrznych, w tym m.in. czynniki panujące w pomieszczeniu produkcyjnym, jak podwyższona temperatura czy duża wilgotność powietrza, za które spółka nie mogła wziąć pełnej odpowiedzialności, gdyż były one niezależne od niej.

Ponieważ odbiorca jest kluczowym klientem i dokonuje on zakupów innych towarów dystrybuowanych przez polską spółkę, spółka zdecydowała się na zawarcie trójstronnej ugody z odbiorcą i ubezpieczycielem grupy, do której należy polska spółka, zgodnie z którą spółka zobowiązała się wraz z ubezpieczycielem do wypłaty rekompensaty w celu zakończenia sporu i utrzymania relacji biznesowych z kluczowym dla spółki odbiorcą.

Pismem stanowiącym uzupełnienie wniosku z 11 stycznia 2016 r. (data wpływu 13 stycznia 2016 r.) Wnioskodawca wyjaśnił co następuje.

1. Wskazanie podstawy prawnej zawartej ugody.

Strony sporu postanowiły zawrzeć przedsądową ugodę zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego na podstawie którego sprawy cywilne mogą być uregulowane drogą ugody zawartej przed wniesieniem pozwu.

2. Wyjaśnienie okoliczności zawarcia trójstronnej ugody poprzez wskazanie, dlaczego Wnioskodawca jako dystrybutor towarów a nie ich producent, tj. spółka matka ponosi odpowiedzialność przed klientem.

Stronami zawartej trójstronnej ugody byli: kontrahent polskiej spółki, który wystąpił z roszczeniem wypłaty odszkodowania, grupa, do której należy spółka i ubezpieczyciel grupy. Część roszczenia niepokryta przez ubezpieczyciela grupy została wypłacona przez polską spółkę.

Polska spółka nabyła od spółki matki towar będący przedmiotem sporu. Zgodnie z art. 548 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, z chwilą wydania rzeczy sprzedanej na kupującego, tj. polską spółkę przechodzą zarówno korzyści, jak również ciężary związane z rzeczą oraz niebezpieczeństwo przypadkowej utraty i uszkodzenia rzeczy.

Towar ten następnie został sprzedany kontrahentowi polskiej spółki na podstawie zawartej umowy sprzedaży. Stroną sporu była zatem polska spółka i kontrahent polskiej spółki, dlatego rekompensata w tej części, która nie została pokryta przez ubezpieczyciela grupy została wypłacona przez polską spółkę.

3. Wskazanie w jakiej części ubezpieczyciel grupy pokrywa przedmiotową rekompensatę oraz czy spółka otrzyma zwrot wypłaconej klientowi rekompensaty np. od ubezpieczyciela lub od spółki matki.

Kwota rekompensaty wypłaconej wspólnie przez spółkę i ubezpieczyciela grupy na podstawie zawartej ugody stanowiła 32% roszczenia kontrahenta spółki, z czego ubezpieczyciel grupy pokrył 70%, a spółka 30% kwoty rekompensaty. Spółka nie otrzymała zwrotu wypłaconej rekompensaty od ubezpieczyciela grupy i spółki matki.

4. W jaki sposób wypłacona przez Spółkę rekompensata spełnia przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. służy osiągnięciu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów.

Zawarcie przedsądowej ugody, w opinii spółki, było racjonalne i uzasadnione z punktu widzenia prowadzonej działalności i przyszłych korzyści dla spółki o wymiarze finansowym. Decyzja o wypłacie rekompensaty spowodowała, że spółka nie straciła kluczowego klienta innych sprzedawanych przez siebie towarów i zabezpieczyła w ten sposób źródło swoich przyszłych przychodów. Udział przychodów uzyskiwanych ze współpracy z kontrahentem w ogólnej jej liczbie jest znaczny. Utrata istotnego dla spółki klienta w negatywny sposób wpłynęłaby na kondycję finansową spółki i jej pozycję na rynku, na którą pracowała przez lata.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy rekompensata wypłacona przez spółkę jest kosztem podatkowym.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z wyrokiem WSA w Krakowie z 23 kwietnia 2009 r. (I SA/Kr 296/09), kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zmierzającą do stworzenia, zabezpieczenia / zachowania źródła przychodów. Kosztami będą wydatki poniesione z zamiarem zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby przynosiło ono przychody w przyszłości. Zatem, jeżeli wydatek nie został poniesiony w celu uzyskania przychodów, wystarczy, że poniesiono go w celu zabezpieczenia lub utrzymania źródła przychodów a także w celu zapobieżenia powstania straty. Ponadto wydatek musi mieć charakter definitywny, tzn. musi on być dokonany z majątku podatnika, powinien mieć związek z działalnością gospodarczą podatnika i być właściwie udokumentowany.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22, nie stanowią kosztu uzyskania przychodów kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Kary umowne lub odszkodowania wypłacane z tytułów innych niż wyżej wymienione, jeśli tylko mają związek z przychodem lub mają na celu zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu (zminimalizowania straty), będą zawsze stanowić koszt uzyskania przychodów.

W opinii Wnioskodawcy, wypłacona rekompensata stanowi koszt podatkowy, gdyż nie została wymieniona w zamkniętym katalogu kosztów negatywnych, o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i spełnia nadrzędny warunek, uznania jej za koszt podatkowy wyrażony w art. 15 ust. 1 ww. ustawy, tj. została poniesiona w celu zabezpieczenia źródeł przychodów spółki. Spółka zdecydowała o solidarnej wypłacie rekompensaty wraz z ubezpieczycielem grupy na podstawie zawartej trójstronnej ugody. Odmowa wypłaty rekompensaty i tym samym zaostrzenie sporu spowodowałyby, że spółka straciłaby kluczowego odbiorcę innych sprzedawanych przez siebie towarów i tym samym istotnego dla spółki źródła przychodów w przyszłości. Zapłata rekompensaty, w opinii spółki, była racjonalna i uzasadniona z punktu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej. Decyzja o jej wypłacie była dla spółki bardziej korzystna, biorąc pod uwagę przychody jakie uzyska w przyszłości kontynuując współpracę biznesową z kluczowym klientem spółki.

Ponadto wypłacona rekompensata nie spełnia warunków art. 16 ust. 1 do zaliczenia jej w poczet kosztów niestanowiących kosztów w rozliczeniu podatkowym. Nie można powiązać jej wypłaty z wadą dostarczonych przez spółkę towarów, gdyż jak wykazały niezależne badania, nie można jednoznacznie stwierdzić, że towar sprzedany przez spółkę, który został użyty jako komponent w procesie produkcyjnym przyczynił się do szkody poniesionej przez odbiorcę, a inne niezależne od spółki czynniki przyczyniły się do takiego stanu. Zdaniem Wnioskodawcy, istotne jest, aby oceniając wydatek pod kątem kwalifikacji do kosztu podatkowego, uwzględnić okoliczności wywołujące określone gospodarczo uzasadnione działania i racjonalne decyzje.

Jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo, tj. przychód lub zachowanie albo zabezpieczenia źródła przychodów, może być on uwzględniony w rachunku podatkowym podatnika. Jak w wynika z wyroku NSA w Warszawie z 17 stycznia 2012 r. (sygn. II FSK 1365/10): "gospodarczo uzasadnione i racjonalne decyzje gospodarcze, podejmowane pierwotnie w określonych warunkach, mające oczywisty związek z przychodami, w związku z negatywną zmianą okoliczności mogą wywoływać lub wywołują konieczność podejmowania przez podatnika działań zmierzających już nie do osiągnięcia przychodów, ale do zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów. W tym kontekście istotne jest, aby oceniając dany wydatek pod kątem kosztu podatkowego, uwzględniać również logiczny ciąg zdarzeń wywołujących określone działania podatnika".

Stanowisko spółki znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 21 stycznia 2010 r. (sygn. IPPB3/423-875/09-3/GJ), w której Dyrektor zgodził się z podatnikiem, że wypłacone przez podatnika rekompensaty dla odbiorców towarów są dla podatnika kosztem podatkowym w sytuacji, gdy reklamacje są niezasadne, gdyż brak zobowiązania ze strony podatnika do ich wypłat, groziłoby odmową dalszej współpracy z kontrahentami, co zagrażałoby źródłu przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

O możliwości obciążenia podatkowych kosztów uzyskania przychodów wydatkami ponoszonymi przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych decydują przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Powyższa definicja ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

O tym, co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej, decyduje podmiot prowadzący tę działalność, lecz należy zauważyć, że nie każdy wydatek ponoszony w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowić może koszt uzyskania przychodu i jako taki podlegać odliczeniu od postawy opodatkowania. Takimi kosztami bowiem nie mogą być - co do zasady - wydatki enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle powyższego uznać więc należy, że aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 cyt. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu kosztów wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, bądź służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Artykuł 16 ust. 1 ww. ustawy zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet, jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów. Jednocześnie należy zauważyć, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, że wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w art. 16 cyt. ustawy zostaną ex lege uznane za koszty podlegające odliczeniu.

W tym miejscu należy powołać przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z zapłatą kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Powyższy przepis wyklucza z kosztów uzyskania przychodów kary umowne i odszkodowania wyłącznie z tytułów w nim wymienionych.

W zawartym w art. 16 ust. 1 pkt 22 powołanej ustawy katalogu wydatków niezaliczanych do kosztów uzyskania przychodów, ustawodawca uwzględnił kary umowne i odszkodowania z tytułu:

* wad dostarczonych towarów,

* wad wykonanych robót,

* wad wykonanych usług,

* zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,

* zwłoki w usunięciu wad towarów,

* zwłoki w usunięciu wad wykonanych usług.

Jest to katalog zamknięty. Wymienione w treści powołanego wyżej przepisu kary umowne i odszkodowania wiążą się z nienależytym wykonaniem zobowiązań. Celem tego przepisu jest zatem uniemożliwienie pomniejszenia podstawy opodatkowania o koszty poniesione w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania.

Chociaż ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych posługuje się pojęciami "kary umowne" i "odszkodowania", to nie definiuje ich na własne potrzeby. Stosowne regulacje prawne zawarte są natomiast w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.).

Kara umowna, jako sposób zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy, który przede wszystkim ma na celu ułatwienie w dochodzeniu naprawienia ewentualnej szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego, została uregulowana w przepisach art. 483-485 Kodeksu cywilnego. Z przepisów tych wynika, że kara umowna powinna zostać określona bezpośrednio w umowie jako postanowienie o tym, iż naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej.

Odszkodowanie jest to świadczenie, które wyrównuje straty poniesione przez poszkodowanego oraz utracone przez niego korzyści. W odróżnieniu od kary umownej, wysokość odszkodowania odpowiada wysokości szkody. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynika (art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego).

W zakresie odszkodowań, które przysługują zawsze z mocy prawa i pokrzywdzony może ich dochodzić niezależnie od postanowień konkretnej umowy, ustawodawca uregulował także w art. 471 i nast. Kodeksu cywilnego.

W tym miejscu należy zauważyć, że czym innym jest kara umowna czy odszkodowanie, a czym innym są wydatki związane z usunięciem wad towarów w ramach procedur reklamacyjnych.

W przypadku, gdy towar jest wadliwy lub niezgodny z umową, na sprzedawcy ciąży obowiązek nieodpłatnej naprawy albo wymiany na nowy. Obowiązek ten nie wynika jednak z nałożenia na sprzedawcę czy producenta kary umownej, lecz z przepisów zobowiązujących do określonego zachowania, takich jak np. Kodeks cywilny, czy ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2014 r. poz. 827, z późn. zm.).

W świetle powyższego, uznać więc należy, że wydatki reklamacyjne poniesione np. w związku z naprawą lub wymianą wadliwego towaru nie mają charakteru ani kar umownych, ani odszkodowań wskazanych w przepisie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Aby móc uznać wydatek o charakterze reklamacyjnym za koszt uzyskania przychodów, musi dojść do ujawnienia się wady. Wynika to z treści art. 556 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia).

Z kolei art. 577 § 1 tej ustawy stanowi, że udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma właściwości określonych w tym oświadczeniu. Oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone w reklamie.

Obowiązki gwaranta mogą w szczególności polegać na zwrocie zapłaconej ceny, wymianie rzeczy bądź jej naprawie oraz zapewnieniu innych usług (art. 577 § 2 ww. ustawy).

Z treści przytoczonych powyżej przepisów wynika, że w przypadku, gdy przekazany towar okazuje się wadliwy, na sprzedawcy ciąży obowiązek jego naprawy lub wymiany, bądź zwrotu zapłaconej ceny.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka zajmuje się dystrybucją klejów przemysłowych wyprodukowanych przez spółkę matkę. Odbiorca towaru dystrybuowanego przez polską spółkę wystąpił do polskiego podmiotu z roszczeniem wypłaty odszkodowania za szkodę spowodowaną produktem sprzedanym przez Spółkę, który został użyty jako komponent w procesie produkcji. Spółka po zbadaniu wszystkich okoliczności wystąpienia szkody nie uznała reklamacji. Badania reklamowanego produktu przeprowadzone wewnętrznie przez Spółkę jak i niezależne podmioty wykazały, że nie można uznać jednoznacznie wadliwości sprzedanego przez Spółkę komponentu, użytego w produkcji wyrobu, w którym powstała szkoda. Ponieważ odbiorca jest kluczowym klientem i dokonuje on zakupów innych towarów dystrybuowanych przez polską spółkę, Spółka zdecydowała się na zawarcie trójstronnej ugody z odbiorcą i ubezpieczycielem grupy, do której należy polska spółka, zgodnie z którą Spółka zobowiązała się wraz z ubezpieczycielem do wypłaty rekompensaty w celu zakończenia sporu i utrzymania relacji biznesowych z kluczowym dla Spółki odbiorcą.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika zatem jasno, że działanie Spółki polegające na zawarciu ugody przedsądowej i wypłacie rekompensaty zmierzało do budowania pozytywnego wizerunku Wnioskodawcy. Świadczy o tym chociażby fakt, na który wskazała sama Spółka, iż decyzja o wypłacie rekompensaty spowodowała, że Spółka nie straciła kluczowego klienta innych sprzedawanych przez siebie towarów. Utrata istotnego dla Spółki klienta w negatywny sposób wpłynęłaby na kondycję finansową Spółki i jej pozycję na rynku, na którą pracowała przez lata.

Powyższe świadczy również o tym, że w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z działaniami o charakterze reklamacyjnym, które mogą stanowić na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszty uzyskania przychodów - w przedstawionej przez Wnioskodawcę sytuacji nie dochodzi bowiem do ujawnienia wadliwości towaru (komponentu).

Mając zatem na uwadze powyższe, w ocenie tut. Organu, zastosowanie w niniejszej sprawie znajdzie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z tym przepisem, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Wyłączając z kosztów podatkowych koszty reprezentacji, ustawa podatkowa nie definiuje terminu "reprezentacja" ani też nie odsyła do innych przepisów prawa. Brak ustawowej definicji pojęcia "reprezentacja" nie uprawnia jednak do dowolnego określania zakresu znaczeniowego tego terminu.

W piśmiennictwie powoływana jest zazwyczaj definicja słownikowa. Wskazać jednakże należy, że w przeciwieństwie do definicji ustawowej, zamieszczonej w danym akcie prawnym, nie ma jednej i powszechnie obowiązującej definicji słownikowej określonego pojęcia, a pomiędzy poszczególnymi z nich mogą zachodzić różnice w sposobie opisu wyjaśnianego terminu oraz niezbędnych cechach i elementach, które składają się na opis wyjaśniający znaczenia danego pojęcia. O ile w przypadku definicji ustawowej brak zaistnienia jakiegokolwiek jej elementu, czy też spełnienia wynikającego z niej warunku, nie jest możliwe przyporządkowanie danego stanu faktycznego do normy prawnej, w której pojęcie to występuje, to skutek ten nie może być automatycznie stosowany w przypadku posłużenia się definicją słownikową.

Dlatego też zasadnym jest odwołanie się do etymologii terminu "reprezentacja", gdzie "repraesentatio" (łac.) oznacza "wizerunek".

W świetle powyższego, "reprezentacja" w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. W podanym znaczeniu reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 października 2013 r. sygn. akt II FSK 2442/13). Podobny pogląd prezentuje też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku siedmioosobowego składu z 16 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 702/11.

Innymi słowy, reprezentacja w odniesieniu do działalności gospodarczej podatnika, to działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, które mają na celu kształtowanie oraz utrwalanie właściwego wizerunku firmy. Właściwy wizerunek zaś to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji "obraz przedsiębiorcy" przełoży się na zawarcie umowy, nabywanie jego produktów lub usług.

Zdaniem tut. Organu, rację ma Spółka uznając, że wypłacona rekompensata nie mieści się w zakresie regulacji art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem powołany przepis dotyczy tylko i wyłącznie kar i odszkodowań ściśle w tym przepisie wymienionych, tj. kar umownych oraz odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług, zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub też zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Jednakże, w ocenie tut. Organu, biorąc pod uwagę wcześniejsze rozważania, w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy, z uwagi na fakt, że Spółka wskazała we wniosku, że zdecydowała o solidarnej wypłacie rekompensaty wraz z ubezpieczycielem grupy na podstawie zawartej trójstronnej ugody, ponieważ odbiorca jest jej kluczowym klientem, a decyzja o wypłacie rekompensaty miała na celu zakończenie sporu i utrzymanie relacji biznesowych z tym klientem.

Zatem w tym konkretnym przypadku ponoszone koszty mają charakter działań, które mogą być uznane za reprezentację. Celem tych wydatków jest kształtowanie i utrwalanie właściwego wizerunku Spółki wobec innych podmiotów (w analizowanym stanie faktycznym - kluczowego klienta Spółki).

W świetle powyższego, uznając, że przedmiotowy wydatek znajduje się w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), nie można rozpatrywać jego również w kontekście przepisu art. 15 ust. 1 tej ustawy.

Reasumując, wydatek w postaci rekompensaty wypłaconej przez Spółkę na rzecz jej kluczowego klienta znajduje się w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Ww. wydatek nosi znamiona reprezentacji i tym samym nie może stanowić zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztów uzyskania przychodów.

Ustosunkowując się do przytoczonej przez Spółkę interpretacji indywidualnej należy stwierdzić, że jest ona rozstrzygnięciem wydanym w konkretnej sprawie, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko do niego się odnoszących, w związku z tym nie ma mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Z kolei odnosząc się do powołanych w treści wniosku orzeczeń sądów administracyjnych należy wskazać, że nie mogą one wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennych źródeł w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, że zdaniem organu podatkowego, tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.