ILPB3/4510-1-36/16-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z 4 lutego 2016 r. (data wpływu 11 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek - uzupełnionym pismem z 9 marca 2016 r. (data wpływu 14 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca jest wspólnotą mieszkaniową działającą w oparciu o przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). Z mocy prawa wspólnota mieszkaniowa jest ułomną osobą prawną podlegającą ustawie z dnia z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku od osób prawnych w zakresie przychodów. Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku VAT.

Wspólnota Mieszkaniowa prowadzi działalność związaną z gospodarką mieszkaniową, tj. wyłącznie w zakresie bieżącej eksploatacji swojej nieruchomości oraz niepogorszenia stanu technicznego budynku (prowadzenie remontów i napraw). W tym celu przez właścicieli lokali - członków Wspólnoty Mieszkaniowej, uiszczane są comiesięczne zaliczki w wysokości ustalonej uchwalą Wspólnoty Mieszkaniowej. Dodatkowym przychodem z nieruchomości wspólnej, jaki Wnioskodawca otrzyma w najbliższych miesiącach jest odszkodowanie od gminy z tytułu wywłaszczenia z części gruntu. Wnioskodawca wyjaśnia, że cały ten przychód z tytułu odszkodowania zamierza przeznaczyć na utrzymanie nieruchomości wspólnej w zakresie remontów części wspólnej.

Wnioskodawca dodaje, że we Wspólnocie Mieszkaniowej nie ma lokali użytkowych.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, że wywłaszczona część gruntu stanowiła część działki nr 20/15, na której posadowione były i nadal są budynki mieszkalne Wspólnoty Mieszkaniowej. Jednocześnie wskazał, że nieruchomość gruntowa Wspólnoty składała się i nadal składa się tylko z jednej działki nr 20/15, z której to działki została wydzielona działka nr 20/25, której własność przejęło Miasto. O wielkość działki nr 20/25 została umniejszona nieruchomość gruntowa Wspólnoty (a więc działki nr 20/15) i z tego tytułu Wnioskodawcy ma zostać wypłacone odszkodowanie. Jednocześnie Zainteresowany dodał, że na wywłaszczonym gruncie (działce nr 20/25) znajdował się trawnik, krzewy, chodnik, miejsca postojowe dla samochodów, brama wjazdowa na nieruchomość oraz furtka. Konkludując należy stwierdzić, że grunt ten związany był z prawidłowym funkcjonowaniem budynków mieszkalnych, przeznaczony do wspólnego użytkowania przez wszystkich członków Wspólnoty Mieszkaniowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przychód Wspólnoty Mieszkaniowej z tytułu odszkodowania podlega zwolnieniu przedmiotowemu z tytułu podatku od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zwolnieniu przedmiotowemu podlegają dochody wspólnot mieszkaniowych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów. A więc, aby skorzystać z tego zwolnienia, dochód wspólnoty mieszkaniowej musi spełniać dwa warunki łącznie:

* musi pochodzić z gospodarki mieszkaniowej i

* musi być przeznaczony na utrzymanie tych zasobów mieszkaniowych.

W interpretacji ogólnej nr DD6/8213/11/KWW/07/MB7/82 z dnia 5 marca 2008 r. Minister Finansów wyjaśnił, co należy rozumieć przez zasoby mieszkaniowe na potrzeby art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych:

* "znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np.:

o dźwigi osobowe i towarowe,

o aparaty do wymiany ciepła,

o kotłownie i hydrofornie wbudowane,

o klatki schodowe,

o strychy, piwnice, komórki,

o balkony, loggie,

o garaże,

* pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.:

o budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, np.: spółdzielni mieszkaniowej, wspólnot mieszkaniowych,

o kotłownie i hydrofornie wolnostojące,

o osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe,

* urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się budynki wyżej wymienione.

Wnioskodawca uważa dotychczasowe stanowisko przy uznaniu powyższego przychodu za zwolniony przedmiotowo z podatku od osób prawnych za prawidłowe.

Z uwagi na powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że powyższy opis wyczerpuje treść zapisu art. 17 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych: "dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi;" i podlega zwolnieniu przedmiotowemu z podatku dochodowego od osób prawnych.

Jednocześnie Wnioskodawca nadmienia, że takie stanowisko zajął również:

1. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 18 sierpnia 2015 r. (sygn. IPPB-1-3/4510-105/15/PC),

2. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 12 grudnia 2014 r. (sygn. ILPB3/423-456/14-6/PR).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zasady funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych określa ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 6 tej ustawy, ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana.

Wspólnota nie posiada jednak osobowości prawnej. Wspólnotę mieszkaniową tworzą zarówno właściciele odrębnych lokali mieszkalnych, jak i właściciele odrębnych lokali użytkowych. Każdy członek wspólnoty mieszkaniowej jest właścicielem lokalu oraz udziału w nieruchomości wspólnej. Udział w nieruchomości wspólnej jest prawem związanym z własnością lokalu (art. 3 ww. ustawy).

Wspólnoty mieszkaniowe jako jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.), są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, podlegają więc regułom podatkowym wynikającym z tej ustawy.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Z art. 7 ust. 2 tej ustawy wynika z kolei, że dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Taka, a nie inna konstrukcja przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powoduje więc, że kluczowe znaczenie dla ustalenia zasad opodatkowania podatkiem dochodowym mają: po pierwsze - przychód, a po drugie - koszty jego uzyskania.

Przychodami podatkowymi, o których mowa w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są w szczególności: otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe (art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Przychodem są więc wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Co do zasady, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, a więc takie którymi może on rozporządzać jak właściciel.

Natomiast z treści art. 15 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Ustalony w powyższy sposób dochód (art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) stanowiący nadwyżkę sumy przychodów nad kosztami uzyskania przychodów, może być przedmiotem zwolnienia z opodatkowania, na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten zawiera bowiem katalog dochodów wolnych od podatku, czyli innymi słowy, wyłącza z podstawy opodatkowania dochody uzyskane z tytułów w nim wymienionych.

W kontekście analizowanej sprawy należy powołać art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Z powyższej regulacji należy wywieść, że aby dochód podmiotów, o których w nim mowa korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

* dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi,

* dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga fakt, że oba te warunki muszą być spełnione łącznie. Powyższe oznacza, że nie podlegają zwolnieniu dochody inne niż uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, niezależnie od ich przeznaczenia oraz dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części nie przeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.

Powołana ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera przy tym definicji: "zasobów mieszkaniowych" oraz "gospodarki zasobami mieszkaniowymi". Posługując się zatem językiem potocznym, wskazać należy, iż pojęcie "gospodarka" - w kontekście omawianego przypadku - oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś. Z definicji zawartej w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwo PWN) wynika również, że pojęcie "gospodarki" nie ogranicza się tylko do zarządzania i dysponowania, ale obejmuje także całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związanych z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług. "Zasób" zaś to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie "mieszkanie" jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN). Tak więc przymiotnik "mieszkaniowy", określa rzeczy związane z mieszkaniem.

Tym samym z interpretacji językowej wynika, że przez pojęcie "zasób mieszkaniowy" należy rozumieć zgromadzone pomieszczenia mieszkalne, natomiast "gospodarka zasobami mieszkaniowymi" obejmuje całość mechanizmów związanych ze zgromadzonymi pomieszczeniami mieszkalnymi.

W konsekwencji, przez pojęcie "zasoby mieszkaniowe" należy rozumieć:

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami opłaty oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu art. 12 ust. 1 oraz art. 15 ust. 1 z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 tej ustawy, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Ze zwolnienia nie będą natomiast korzystały dochody, osiągnięte z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów, gdyż nie będzie spełniony jeden z kumulatywnych warunków wskazanych w cytowanym art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc zatem powołane uregulowania prawne oraz przedstawione wyjaśnienia do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że przychód jaki Wspólnota Mieszkaniowa uzyska w postaci odszkodowania od gminy z tytułu wywłaszczenia z części gruntu pochodzi z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Tym samym, przysporzenie to będzie kształtowało wysokość dochodu z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, który - o ile zostanie przeznaczony na utrzymanie zasobów mieszkaniowych - będzie mógł korzystać ze zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W tym stanie rzeczy, stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie podkreślić należy, że norma wynikająca z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi formę ulg podatkowych, które naruszają zasadę równości i powszechności opodatkowania. Powinna być więc interpretowana w sposób niezwykle precyzyjny i ścisły. Niedopuszczalne jest stosowanie wykładni rozszerzającej.

Ustosunkowując się natomiast do powołanych przez Wspólnotę Mieszkaniową interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszących, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.