ILPB3/423-971/09-6/MC - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów spółki wydatków poniesionych na organizację szkoleń produktowych wraz z imprezami towarzyszącymi dla kontrahentów oraz klientów spółki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 26 października 2009 r. (data wpływu 29 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na organizację szkoleń dla klientów bądź kontrahentów, w tym sport i rozrywkę jest:

W dniu 29 października 2009 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z dnia 27 listopada 2009 r. (data wpływu 30 listopada 2009 r.) oraz pismem z dnia 28 grudnia 2009 r. (data wpływu 29 grudnia 2009 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na:

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Spółka ma zamiar organizować szkolenia produktowe dla swoich klientów bądź kontrahentów. w trakcie tych szkoleń uczestnikom przekazywana będzie specjalistyczna wiedza na temat produktów, dotycząca ich właściwości, możliwych zastosowań, sposobu montażu, czy też użycia określonych towarów. Szkolenie obejmuje takie wiadomości, bez których sprzedaż towarów Spółki przez kontrahenta byłaby niemożliwa bądź byłaby mniej efektywna. w związku z tym, szkolenie ma, co do zasady, pozytywny wpływ na przychody Spółki - przyczynia się do zwiększenia wartości sprzedaży bądź utrzymania sprzedaży na określonym poziomie. Spółka będzie też w związku ze szkoleniami ponosić wydatki na nabycie usług cateringowych oraz na organizację imprez towarzyszących szkoleniu, takich jak sport, czy rozrywka.

W piśmie z dnia 28 grudnia 2009 r. (data wpływu 29 grudnia 2009 r.) stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazano, iż:

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tutejszy Organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na drugie z ww. pytań. Wniosek Spółki w zakresie pytania pierwszego został rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną wydaną w dniu 27 stycznia 2010 r. Nr ILPB3/423-971/09-5/MC.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zatem, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

Szkolenie obejmuje tematykę związaną z wiedzą o towarach oferowanych przez Spółkę, toteż wydatki związane z tym szkoleniem wykazują związek z osiąganymi przez Spółkę przychodami i służą zabezpieczeniu źródła przychodów Spółki, a zatem wydatki związane z tym szkoleniem stanowią koszt uzyskania przychodów Spółki.

Wg art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodu kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje pojęcia reprezentacji, dlatego należy posłużyć się definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, pod red. Stanisława Dubisza, PWN, 2003). Słownik jako reprezentację definiuje "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną". Można też, opierając się na wykładni językowej pojęcia "reprezentacja", rozumieć to pojęcie funkcjonalnie, tzn. jako wszelkie celowe działania podatnika mające na celu jego odpowiednie reprezentowanie, rozumiane jako okazałość, wystawność w funkcjonowaniu podatnika (w tym przede wszystkim w jego kontaktach gospodarczych), związaną z pozycją jaką podatnik zajmuje jako podmiot gospodarczy (Chudzik Mariusz, komentarz, LEX/el. 2007).

W związku z powyższym, należy uznać, że koszty poniesione przez Spółkę, związane z organizowanym szkoleniem, będą stanowić koszty uzyskania przychodów.

Artykuł 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie znajdzie w przedstawionym stanie faktycznym zastosowania. Działania Spółki nie będą świadczyły o wystawności lub okazałości przedsiębiorcy.

Zdaniem Spółki, przekazywanie szczegółowej wiedzy technicznej na temat sprzedawanego asortymentu i oferowanych usług jest niezbędne do tego, aby firma o ustalonej na rynku pozycji tę pozycję nie tylko ugruntowywała, ale także i zwiększała swój udział na rynku, a w konsekwencji powiększała swoje przychody. Ponadto, zaawansowanie techniczne produktów Spółki oferowanych na rynku wymaga określonej wiedzy. Należy odnieść się do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 21 stycznia 2009 r. (sygn. akt III SA/WA 1597/08), który za słuszne uznał stanowisko podatnika, iż: "nie wszystkie działania podejmowane na zewnątrz w kierunku potencjalnych klientów mogą być potraktowane jako reprezentacja, gdyż w tak określonych działaniach mieszczą się również inne przedsięwzięcia z zakresu marketingu, reklamy, promocji itd. Konieczne jest tu, aby głównym celem takiego działania było zaprezentowanie podmiotu - jego wystawności, okazałości, wysokiego standardu". Celem organizacji szkolenia przez Spółkę jest promocja Jej produktów i usług (a nie wystawne podejmowanie kontrahentów), jak również informowanie o nowych możliwościach w zakresie produktów i usług. Nie jest reprezentacją organizowanie szkoleń dla kontrahentów, gdyż są one instrumentem w dążeniu do tego, aby klienci zapoznali się z parametrami technicznymi produktów oraz nauczyli się je obsługiwać (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 lipca 2006 r. sygn. akt II FSK 1008/05).

Taki sposób interpretacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych potwierdzają organy podatkowe (IPPB5/423-147/09-2/AM, IBPB3/423-696/08/PC, IBPB1/415-313/08/MW, ILPB1/415-810/08-4/AA, ILPB3/423-18/08-2/MM, ILPB3/423-222/07-4/MC, ILPB3/423-44/08-2/MC, ILPB3/423-666/08-2/KS, IPPB3/423-1220/08-2/MW, IPPB3/423-1507/08-2/GJ, IP-PB3-423-227/07-4/KB, ITPB3/423-468a/08/MT, IBPBI/1/415-908/08/RM).

Wydatki poniesione przez Spółkę na sport i rozrywkę towarzyszące szkoleniu również będą podlegać zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu. Wydatki te bowiem mają na celu zachęcić do wzięcia udziału w szkoleniu, które nie jest przecież obowiązkowe, a nie manifestować pozycję Spółki. Przyczyniają się one w ten sposób do zwiększenia frekwencji w szkoleniu, co pozwala na przekazanie wiedzy dotyczącej produktów i usług Spółki szerszemu gronu odbiorców, a w konsekwencji oddziaływuje na jakość dystrybucji produktów Spółki i rozmiary sprzedaży. Nie ulega bowiem wątpliwości, że kontrahenci posiadający kompletne informacje na temat produktów Spółki, ich właściwości, możliwych zastosowań, sposobu montażu, czy też użycia będą w stanie zapewnić bardziej efektywną sprzedaż. Co więcej, klienci bogaci w rzetelne i szczegółowe informacje na temat produktów Spółki, świadomi wszystkich możliwości i opcji, jakie z tymi produktami są związane, chętniej będą po nie sięgać, podczas podejmowania skomplikowanej decyzji o alokacji swoich zasobów pieniężnych albo w produktach Spółki, albo w produktach konkurencji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie pytania Nr 2, w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za:

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Przepis ten oznacza, że podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich kosztów, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Z zastrzeżenia art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że są wydatki, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą. Katalog takich wydatków zawarty został w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przepis ten, w pkt 28, stanowi, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Konsekwencją takiego zapisu jest wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów wszystkich wydatków na reprezentację.

Ustawodawca jednakże nie zdefiniował pojęcia reprezentacji, wprowadził jedynie wyliczenie przykładowe, a mianowicie odwołał się w szczególności do wydatków poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholu.

Wobec braku legalnej definicji pojęcia reprezentacja za celowe należy uznać odwołanie się do jej wykładni językowej.

Reprezentacja oznacza "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną" (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007).

Celem wydatków na reprezentację jest m.in. stworzenie i utrwalenie właściwego wizerunku firmy.

Właściwy wizerunek to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji "obraz przedsiębiorcy" przełoży się na nabywanie jego produktów lub usług. Świadome kształtowanie więc właściwego wizerunku przez podatników ma na celu stworzenie takiego wyobrażenia o przedsiębiorcy, które spowoduje pozytywne postrzeganie tegoż przedsiębiorcy przez osoby zewnętrzne, które z kolei będzie zachętą do podjęcia rozmów, współpracy, zakupów jego produktów czy usług.

W świetle powyższych wyjaśnień, stwierdzić należy, iż wszystkie wydatki związane ze szkoleniami, które Spółka zamierza organizować w celu przekazywania specjalistycznej wiedzy na temat produkowanych przez Nią wyrobów, niewątpliwie przyczyniają się do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, dzięki uczestnictwu klientów oraz kontrahentów.

Wydatki te spełniają zatem podstawową przesłankę wynikającą z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednakże, dokonując oceny charakteru wydatków związanych z organizacją przedmiotowych szkoleń, należy również rozstrzygnąć, czy poszczególne jego elementy nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc powyższe do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż wydatki związane z organizacją szkoleń, ponoszone na usługi gastronomiczne, usługi cateringowe, artykuły spożywcze, noclegi, dojazdy, nie mające cech reprezentacji, prawidłowo udokumentowane dla celów podatkowych w świetle art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 tej ustawy.

Należy przy tym wskazać, iż zgodnie z definicją słownikową "szkolić", oznacza "uczyć, dokształcać kogo w określonej dziedzinie (zwykle w trybie skróconym, na kursach, poprzez cykl wykładów z jakiegoś przedmiotu" (Mały Słownik Języka Polskiego pod redakcją Elżbiety Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999).

Natomiast wydatki na zapewnienie kontrahentom atrakcji podczas imprez towarzyszących szkoleniom (tj. bowling, gokarty, quady, bilard, narty, karaoke, usługi DJ, teatr, kino, basen, pakiety SPA itp.) mają charakter rozrywkowy i nie stanowią elementu niezbędnego dla przeprowadzenia szkolenia, czyli przekazania stosownej wiedzy na temat produktów Spółki. Ich charakter bezsprzecznie świadczy o kreowaniu pozytywnego wizerunku firmy, czyli kształtowaniu lepszego postrzegania Spółki na zewnątrz. Przedmiotowe wydatki noszą zatem znamiona reprezentacji i tym samym - na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę pism urzędowych oraz wyroków stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie dodaje się, że wniosek Spółki w zakresie przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego dotyczącego podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem usług cateringowych został rozpatrzony odrębną interpretacją wydaną w dniu 11 stycznia 2010 r. Nr ILPP2/443-1475/09-5/SJ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.