ILPB3/423-958/09-2/JG - Możliwość zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych przychodów spółdzielni mieszkaniowej uzyskanych z tytułu odsetek bankowych z rachunków bieżących oraz lokat terminowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2009 r. (data wpływu 26 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółdzielnia prowadzi działalność na podstawie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy - Prawo spółdzielcze i Statutu Spółdzielni.

Wnioskodawca zarządza i administruje własnymi zasobami mieszkaniowymi i nie prowadzi innej działalności gospodarczej. W budynkach administrowanych przez Spółdzielnię znajdują się lokale mieszkalne zajmowane na podstawie spółdzielczego prawa do lokalu, prawa odrębnej własności, najmu oraz lokale użytkowe - spółdzielcze własnościowe, prawa odrębnej własności i najmu.

Zgodnie z art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, uprawnieni do lokalu wnoszą opłaty na pokrycie kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni. Opłaty te wnoszone są z góry, co miesiąc i wpływają na bieżący rachunek bankowy, gdzie są przechowywane, a następnie wydatkowane na pokrycie zobowiązań Spółdzielni wobec dostawców materiałów, usług i robót. Wnioskodawca obraca wolnymi środkami około miesiąca.

Środki finansowe, jakimi dysponuje Spółdzielnia, pochodzą wyłącznie z opłat wnoszonych przez użytkowników lokali, bowiem Spółdzielnia nie prowadzi działalności gospodarczej. Środki finansowe wymagają gromadzenia w dłuższym okresie czasu z uwagi na długoletnie naprawy, roboty. Z tego powodu część środków Spółdzielnia gromadzi i przechowuje na rachunku bieżącym, a część, zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki, lokuje w formie lokat automatycznych, jednomiesięcznych, kilkumiesięcznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Spółdzielnia prowadzi działalność bezwynikową, a zatem różnica między kosztami a przychodami zwiększa odpowiednio koszty lub przychody tej gospodarki w roku następnym. Spółdzielnia uzyskuje odsetki od środków pieniężnych na rachunku bieżącym i zalicza je jako dochód zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (z części pochodzącej z czynszów mieszkaniowych). Odsetki natomiast od lokat jak dotąd traktowała jako dochód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, środki finansowe gromadzone przez Spółdzielnię, zarówno na bieżącym rachunku bankowym, jak i lokatach terminowych, pochodzą z wpłat czynszowych. Odsetki od tych środków, zdaniem Spółdzielni, stanowią dochód pochodzący z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Źródłem zwolnionym z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest zarówno przychód, jak i dochód w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Jak wynika z treści tego przepisu, aby dochód podmiotów, o których w nim mowa, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

Podkreślenia wymaga fakt, iż oba te warunki muszą być spełnione łącznie.

Z powołanego przepisu wynika więc, że istotny dla zwolnienia z podatku jest nie tylko cel, na jaki ma być przeznaczony dochód (jest to cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych), ale również źródło pochodzenia tego dochodu. A zatem, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie dochód osiągnięty z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkalnymi, bez względu na cel, na jaki zostanie przekazany.

Aby dokonać prawidłowej wykładni art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy odwołać się do definicji zasobów mieszkaniowych, zgodnie z którą przez pojęcie "zasoby mieszkaniowe" należy rozumieć:

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (lokalami mieszkalnymi i pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody (np. opłaty, czynsze) oraz sfinansowane z nich koszty stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy). Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Wnioskodawca w przedstawionym stanie faktycznym wskazał, że w budynkach administrowanych przez Spółdzielnię znajdują się zarówno lokale mieszkalne, jak i lokale użytkowe.

Odwołując się do pojęcia "zasoby mieszkaniowe", stwierdzić należy, że lokale mieszkalne zaliczane są do zasobów mieszkaniowych i w związku z tym, dochód uzyskany z tego źródła podlega zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem przeznaczenia go na utrzymanie tych zasobów.

Z kolei lokale użytkowe nie należą do żadnej ze wskazanych powyżej grup pomieszczeń pozostałych i urządzeń wchodzących w skład budynku mieszkalnego lub znajdujących się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców (ułatwiających im dostęp do budynku mieszkalnego, zapewniających sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie).

Istotą lokali użytkowych jest ich niemieszkalne przeznaczenie, co oznacza, iż nie można zaliczyć ich do zasobów mieszkaniowych. Zatem dochód uzyskany z tego źródła nie pochodzi z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i nie może podlegać zwolnieniu z podatku dochodowego w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż nie został spełniony jeden z kumulatywnych warunków tegoż artykułu.

Z opisanego stanu faktycznego wynika ponadto, iż środki finansowe pochodzące z opłat wnoszonych przez użytkowników lokali mieszkalnych i użytkowych są gromadzone przez Spółdzielnię Mieszkaniową na rachunku bieżącym oraz lokatach terminowych.

Mając zatem na uwadze powyższe uregulowania oraz przedstawiony stan faktyczny, stwierdzić należy, że dochody uzyskane z tytułu odsetek od środków pieniężnych, zgromadzonych na bieżącym rachunku bankowym, pod warunkiem, że będą dotyczyły zasobu mieszkaniowego, stanowią dochód osiągnięty z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, który w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podlega zwolnieniu z opodatkowania w części, w jakiej zostanie przeznaczony na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Natomiast dochody uzyskane z tytułu odsetek od środków pieniężnych, zgromadzonych na bieżącym rachunku bankowym, dotyczących lokali użytkowych nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem nie zostały one osiągnięte z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Z kolei, dochody uzyskiwane przez Spółdzielnię z tytułu odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na lokatach bankowych (automatycznych, jednomiesięcznych, kilkumiesięcznych) bez względu na źródło pochodzenia tych wpłat, nie mogą korzystać ze zwolnienia, nawet jeśli zostaną przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, bowiem nie można uznać, iż osiągnięte zostały z gospodarki zasobami mieszkaniowymi (nie został spełniony warunek, co do źródła ich pochodzenia).

Reasumując, w przedmiotowej sprawie tylko dochody uzyskane z tytułu odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na bieżącym rachunku bankowym Spółdzielni Mieszkaniowej, pochodzące z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, o ile przeznaczone zostaną na cele związane z utrzymaniem tychże zasobów.

Natomiast dochody uzyskane z tytułu odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na bieżącym rachunku bankowym Spółdzielni Mieszkaniowej dotyczących lokali użytkowych oraz uzyskane z tytułu odsetek od lokat terminowych, jako pochodzące z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bez względu na cel na jaki zostaną przeznaczone.

Należy także zwrócić uwagę na fakt, że norma wynikająca z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowi formę ulg podatkowych, które naruszają zasadę równości oraz powszechności opodatkowania i tym samym powinna być interpretowana w sposób niezwykle precyzyjny i ścisły. Niedopuszczalne jest stosowanie wykładni rozszerzającej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.