ILPB3/423-95/08-5/MC - Czy różnice kursowe powstałe w wyniku kompensaty zobowiązań i udzielonej pożyczki będą stanowiły koszt uzyskania przychodu, czy koszty niestanowiące uzyskania przychodu?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 10 stycznia 2008 r. (data wpływu 21 stycznia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów różnic kursowych z tytułu potrącenia wierzytelności - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony w dniu 1 kwietnia 2008 r. - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie opodatkowania odsetek od pożyczki oraz w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów różnic kursowych z tytułu potrącenia wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca działalność swoją prowadzi w zakresie transportu międzynarodowego i spedycji. Współpracuje od lat z firmą niemiecką TXXXG w K, która należy do niemiecko - szwajcarskiej grupy kapitałowej. Wnioskodawca wykonuje między innymi usługi na rzecz firmy niemieckiej, z którą nie jest powiązany kapitałowo. Tyyy K posiada zobowiązania wobec Wnioskodawcy i są one wymagalne.

Z uwagi na duże inwestycje poczynione przez Grupę Kapitałową niemiecko - szwajcarską, a dotyczące również Wnioskodawcy (w zakresie oprogramowania), Tyyy K poprosiło Spółkę o udzielenie pożyczki, którą zostanie spłacone ich zobowiązanie wobec Spółki. Oba podmioty są czynnymi unijnymi podatnikami VAT. Ponieważ rozliczenia między Spółkami są prowadzone w EURO, w tym przypadku nie będzie przelewów bankowych, tylko rozliczenie nastąpi w drodze kompensaty.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania pierwszego.

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki od pożyczki będą jedyną podstawą do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w momencie ich zapłaty na konto bankowe Spółki.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania drugiego.

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ udzielona pożyczka będzie kompensowana ze zobowiązaniami, Spółka uważa, że w tym przypadku różnice kursowe nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodu, natomiast będą je stanowiły w momencie spłaty pożyczki, zgodnie z art. 15a ust. 2 pkt 4 lub ust. 3 pkt 4.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe w zakresie pytania drugiego.

Stosownie do art. 15a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3. Artykuł 15a ust. 7 tej ustawy dopuszcza ustalanie różnic kursowych przy regulowaniu zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w przypadku potrącenia wierzytelności. Zgodnie z tym przepisem za koszt poniesiony, o którym mowa w ust. 2 i 3 uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), a za dzień zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 3 - dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności. Z powyższych regulacji prawnych wynika, iż różnice kursowe powstają także w sytuacji, gdy nie dochodzi do faktycznego transferu pieniędzy. Zapłata zobowiązania, jak również otrzymanie należności w jakiejkolwiek formie (także w formie potrącenia) rodzi powstanie różnic kursowych (dodatnich lub ujemnych).

W art. 15a ust. 2 i 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określono sytuacje, w których powstają dodatnie i ujemne różnice kursowe w związku z dokonywaniem operacji gospodarczych wyrażonych w walutach obcych. Jak wynika z pkt 4 ust. 2 i 3 tegoż artykułu dodatnie (ujemne) różnice kursowe powstają, jeżeli wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest niższa (wyższa) od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni. Do kwoty objętej kompensatą stosuje się kurs średni NBP z dnia roboczego poprzedzającego dzień kompensaty w myśl postanowień, o których mowa w art. 15a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Instytucja kompensaty wzajemnych wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 498-505 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Instytucja ta stwarza możliwość rozliczenia między kontrahentami wzajemnych roszczeń w drodze ich potrącenia z posiadanych wierzytelności. Potrącenia dokonuje się poprzez złożenie oświadczenia drugiej stronie. Kompensata wywołuje skutek od momentu, w którym oświadczenie to dotrze do adresata w sposób umożliwiający zapoznanie się z jego treścią. Jeżeli kompensata dokonana jest na podstawie umowy zainteresowanych stron, mogą one uznać, że potrącenie ma moc wsteczną w tym znaczeniu, że skutkuje od momentu kiedy potrącenie stało się możliwe, albo działa od chwili dokonania potrącenia. Jeżeli nic z umowy nie wynika to datą potrącenia jest data dokonania tego potrącenia (zawarcia umowy).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż rozliczenie wzajemnych zobowiązań Wnioskodawcy i Spółki TXXXG nastąpi w drodze kompensaty, czyli w formie potrącenia wzajemnych należności i zobowiązań wyrażonych w EURO każdej ze stron. Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne, różnice kursowe powstałe w wyniku kompensaty wzajemnych wierzytelności, stanowić będą przychody podatkowe lub koszty uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie nadmienia się, iż wniosek Spółki w zakresie pytania pierwszego dot. podatku dochodowego od osób prawnych, został rozpatrzony odrębną interpretacją wydaną w dniu 18 kwietnia 2008 r., Nr ILPB3/423-95/08-4/MC.

Ponadto informuje się, że w części dotyczącej umowy udzielenia pożyczki przy braku odpowiedniego zapisu w Krajowym Rejestrze Sądowym wydane zostało postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w dniu 17 kwietnia 2008 r., Nr ILPP2/443-72/08-4/EN, natomiast w części dotyczącej podatku od towarów i usług, wydana została interpretacja w dniu 17 kwietnia 2008 r. Nr ILPP2/443-72/08-5/EN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.