ILPB3/423-917/10-4/KS - Opodatkowanie CIT wydatku w postaci składki członkowskiej na rzecz konsorcjum.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2010 r. (data wpływu 18 listopada 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z dnia 21 stycznia 2011 r. (data wpływu 24 stycznia 2011 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka wprowadza do obrotu wyrób będący produktem ubocznym zawierającym alkohol etylowy o mocy 5-10%, a w przyszłości, po wprowadzeniu procesu destylacji powyżej 90%.

Na mocy rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), Spółka jest zobowiązana do dokonania rejestracji wyżej wymienionego produktu zawierającego alkohol w Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA). Procedura rejestracyjna obejmuje dostarczenie przez rejestrującego badań chemicznych oraz opracowania tzw. raportu bezpieczeństwa chemicznego i scenariusza narażeń. Samodzielne przeprowadzenie tych procedur wymaga poniesienia ogromnych nakładów finansowych.

Jednocześnie rozporządzenie nr 1907/2006 przewiduje możliwość wspólnego przedkładania dokumentacji rejestracyjnej.

W związku z powyższym, zostało m.in. powołane stowarzyszenie, które sfinansowało badania i opracowało dokumentację dotyczącą alkoholu etylowego.

Podmiot, który przyłącza się do stowarzyszenia w zamian za wniesioną opłatę członkowską, uzyskuje dostęp do wymaganej dokumentacji rejestracyjnej. Członkowstwo w stowarzyszeniu umożliwia więc rejestrację w ECHA, lecz nie jest obowiązkowe.

W związku z realizacją procedury rejestracyjnej w ECHA, Spółka wniosła do stowarzyszenia z siedzibą w H, opłatę w wysokości 12.500 EURO. Opłata ta została określona w otrzymanym rachunku, jako zwyczajna opłata członkowska.

Pismem z dnia 21 stycznia 2011 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca doprecyzował, iż w związku z wymogami określonymi przez przepisy Wspólnotowe przeprowadzono analizę możliwości dokonania rejestracji właściwej produkowanej substancji chemicznej, tj. alkoholu etylowego nr CAS: 64-17-5 na mocy art. 5 i 6 rozporządzenia WE nr 1907/2006 z dnia 18 grudnia 2006 r. Powyższe artykuły rozporządzenia mówią, iż każdy producent lub importer substancji chemicznej produkowanej lub importowanej powyżej 1 tony na terenie UE musi dokonać rejestracji na mocy ww. rozporządzenia.

Aby dokonać rejestracji, należy złożyć pełne dossier techniczne produkowanej substancji oraz wnieść opłaty rejestracyjne określone w odrębnym rozporządzeniu. Prawidłowe dossier techniczne powinno składać się z:

W związku z szerokim zakresem dokumentacji potrzebnej do stworzenia dossier rejestracyjnego, Europejska Agencja Chemikaliów udostępniała narzędzie, którym jest Forum SIEF zrzeszające wszystkich producentów danej substancji i umożliwiające prowadzenie wymiany informacji. Na Forum SIEF aktywni uczestnicy wybrali rejestrującego wiodącego oraz utworzyli konsorcjum. Stworzone konsorcjum miało na celu opracowanie dokumentów rejestracyjnych dla członków konsorcjum oraz późniejsze udostępnianie stworzonego dossier technicznego nowym członkom konsorcjum. Konsorcjum rozpoczęło działalność w lutym 2009 r. ustalając równe stawki dla każdego podmiotu chcącego przystąpić do konsorcjum.

Opłaty to:

12.000 euro + odsetki - dla podmiotów produkujących powyżej 1000 ton/rok,

1.200 euro + odsetki - dla podmiotów produkujących pomiędzy 100 a 1000 ton/rok.

W związku z obowiązkiem dokonania rejestracji produkowanej substancji przez Spółkę, dokonano analizy możliwości stworzenia dossier rejestracyjnego dla alkoholu etylowego. Firma nie posiadała żadnych badań etanolu przeprowadzonych zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki laboratoryjnej potrzebnych stworzenia dossier. Samodzielne stworzenie dossier rejestracyjnego wymagało posiadanie wyników badań dotyczących właściwości fizyko - chemicznych, ekotoksyczności, toksyczności na zwierzęta i ludzi. Koszty zlecenia badań fizyko - chemicznych i ekotoksyczności to około 200.000 euro. Zapisy rozporządzenia nie zezwalały na przeprowadzenie kolejnych badań dotyczących toksyczności dla ludzi i zwierząt, co powodowało konieczność zakupu wyników takich badań. Dokonane rozpoznanie dostępnych informacji na rynku wewnątrzwspólnotowym, jak i światowym przedstawiło, iż stworzenie samodzielnie dossier może być niewykonalne lub wygeneruje koszty sięgające 200.000 - 500.000 euro.

W związku z koniecznością dokonania rejestracji właściwej i przedstawioną powyżej analizą, wskazane było przystąpienie do Konsorcjum w celu uzyskania dostępu do pełnego Raportu badawczego i sporządzonego dossier rejestracyjnego. Aby uzyskać powyższy dostęp, Spółka była zobligowana do wniesienia opłaty członkowskiej liczonej w następujący sposób: kwota bazowa 12.000 euro + odsetki naliczane w wysokości 3,498% za każdy miesiąc opóźnienia w przystąpieniu liczone od kwietnia 2009 r.

Fakt, że wniesienie opłaty członkowskiej upoważnia jednocześnie, bez konieczności wnoszenia opłat dodatkowych do korzystania z opracowanej przez konsorcjum dokumentacji, wynika wprost ze statutu (regulaminu) Konsorcjum umieszczonego m.in. na jego stronie internetowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy do poniesionego wydatku na rzecz stowarzyszenia znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa.

Zdaniem Wnioskodawcy, art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych nie znajduje w tym przypadku zastosowania.

Wniesiona do stowarzyszenia opłata jest w swej treści opłatą za udostępnienie (wykorzystanie) dokumentacji niezbędnej w procesie obligatoryjnej rejestracji w ECHA, czyli jest zapłatą za faktyczną usługę. Nie jest to więc wyłącznie opłata za przynależność do tej organizacji.

W związku z powyższym, poniesiony wydatek może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z powyższego wynika, iż do kosztów uzyskania przychodów podatnik może zaliczyć jedynie te wydatki, które zostały poniesione w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu i tylko te z nich, które nie zostały wyłączone przez ustawodawcę (tj. nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1 tej ustawy).

W art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustawodawca bowiem wymienił enumeratywnie wydatki, których nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to, że żaden z wymienionych w tym ustępie wydatków nie może stanowić kosztu uzyskania przychodów i nie jest możliwe dokonywanie jakiejkolwiek interpretacji sprzecznej z jego postanowieniami.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 37 lit. a) oraz lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa, z wyjątkiem składek organizacji spółdzielczych na rzecz związków rewizyjnych i Krajowej Rady Spółdzielczej, z tym że górną granicę składki określi minister właściwy do spraw finansów publicznych w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Spółdzielczej, składek na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw - do wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty odpowiadającej 0,15% kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim roku podatkowym, stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Co do zasady, składki na rzecz organizacji, do których przynależność nie jest obowiązkowa nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. a contrario, jeśli wykonywanie określonej działalności jest uwarunkowane przynależnością do jakiejś organizacji oraz opłacaniem składek na jej rzecz, a wydatki poniesione na takie składki spełniają przesłankę art. 15 ust. 1, to stanowią koszt uzyskania przychodu.

W przedmiotowej sprawie, Spółka wprowadza do obrotu wyrób, będący produktem ubocznym zawierającym alkohol etylowy. Na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosownych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), Spółka jest zobowiązana do dokonania rejestracji ww. produktu w Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA). z uwagi na wysokie koszty samodzielnego przeprowadzenia stosownych procedur zostało powołane konsorcjum, które sfinansowało badania i opracowało dokumentację dotyczącą alkoholu etylowego. Spółka przystępując do organizacji zobowiązana była do poniesienia opłaty członkowskiej. w zamian za wniesioną opłatę członkowską, Spółka uzyskała dostęp do wymaganej dokumentacji rejestracyjnej.

W ocenie Organu, w przedmiotowej sprawie w stosunku do wpłaconej przez Spółkę opłaty członkowskiej za przystąpienie do konsorcjum zastosowanie będzie miał art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka bowiem wskazała, iż: "opłata (...) została określona w otrzymanym rachunku jako zwyczajna opłata członkowska" oraz, że członkostwo nie jest obowiązkowe.

W odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia stanu faktycznego, Spółka natomiast poinformowała, że: "w związku z koniecznością dokonania rejestracji właściwej (...) wskazane było przystąpienie do Konsorcjum w celu uzyskania dostępu do pełnego Raportu badawczego i sporządzonego dossier rejestracyjnego. Aby uzyskać powyższy dostęp firma (...) była zobligowana do wniesienia opłaty członkowskiej (...). Fakt, że wniesienie opłaty członkowskiej upoważnia jednocześnie, bez konieczności wnoszenia opłat dodatkowych do korzystania z opracowanej przez konsorcjum dokumentacji, wynika wprost ze statutu (regulaminu) Konsorcjum (...)".

Z analizy sprawy nie wynika, aby przynależność Spółki do konsorcjum była obowiązkowa i podstawą tego obowiązku były odrębne przepisy. Argumentacja Spółki, iż wniesienie opłaty członkowskiej upoważnia jednocześnie do korzystania z opracowanej przez konsorcjum dokumentacji, nie zmienia podstawowej okoliczności, istotnej z punktu widzenia możliwości zastosowania przepisu art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie przynależności do tej organizacji. Użyte w przepisie określenie "przynależność podatnika nie jest obowiązkowa" należy rozpatrywać w kategoriach prawnych, czyli istnienia bądź nie obowiązku prawnego przynależności do danej organizacji, mającego podstawę w przepisach odrębnych ustaw, a nie w kategoriach celowości.

Reasumując, do poniesionego wydatku w postaci składki członkowskiej na rzecz konsorcjum znajdzie zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tym samym, wydatek ten nie stanowi kosztu uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.