ILPB3/423-906/10-2/MM

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 10 lutego 2011 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB3/423-906/10-2/MM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 10 listopada 2010 r. (data wpływu 12 listopada 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych w związku z umową cash poolingu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych w związku z umową cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca jest spółką grupy X, prowadzącą działalność w zakresie produkcji i sprzedaży sprzętu gospodarstwa domowego.

Na podstawie umowy cash poolingu (Umowa Cashpoolingu) z holenderskim bankiem (dalej: Bank), Spółka będzie brała udział w systemie zarządzania płynnością finansową, przygotowanym dla grupy X przez Bank. Inicjatorem opisywanej usługi cash poolingu jest niepowiązany z Nią Bank, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oferuje usługi zarządzania płynnością finansową.

W ramach organizowanej przez Bank usługi cash poolingu, Spółka, która posiada rachunki bankowe (Rachunki Lokalne) w polskim banku (Bank polski), przystępując do Umowy Cashpooling jest zobowiązana założyć rachunek lub rachunki bankowe w Banku w Holandii (Rachunki Operacyjne), w celu uzyskania możliwości korzystania z usług cash pooling oferowanych przez Bank. Rachunki Operacyjne będą służyć do przeprowadzania rozliczeń pomiędzy Spółką a Bankiem, a także umożliwią funkcjonowanie Spółki w systemie cash poolingowym oferowanym przez Bank. Rachunki w Banku w zależności od potrzeb mogą być otwierane w różnych walutach (np. EUR, GBP, PLN, HUF, CZK, CHF czy RUB).

Wszelkie operacje w ramach cash poolingu będą odbywały się z wykorzystaniem rachunków bankowych w Banku polskim oraz rachunków w Banku.

Mechanizm usługi cash poolingu świadczonej przez Bank kształtuje się następująco:

* Spółka odnotuje na swoim Rachunku Lokalnym w Banku polskim saldo dodatnie, Bank przekazuje Bankowi polskiemu dokument, na podstawie którego nadwyżka środków przekazywana jest z Rachunku Lokalnego na Rachunek Operacyjny w Banku,

* jeśli Spółka odnotuje na swoim Rachunku Lokalnym w Banku polskim saldo ujemne, Bank dokonuje stosownego przelewu środków z Rachunku Operacyjnego w Banku na Rachunek Lokalny w Banku polskim,

* na podstawie Umowy Cashpoolingu Bank umożliwia podmiotowi korzystającemu ze zorganizowanego przez Bank systemu Cashpoolingu uzyskanie negatywnego salda na jego własnym Rachunku Operacyjnym.

Dopuszczalna kwota zadłużenia zależna jest od ilości środków zgromadzonych przez pozostałych uczestników systemu Cashpoolingu na ich własnych Rachunkach Operacyjnych (te zgromadzone środki stanowią pewnego rodzaju zabezpieczenie debetu). Dla potrzeb obliczenia dopuszczalnej kwoty debetu, każdego dnia Bank, wyłącznie dla potrzeb określenia łącznego salda na Rachunkach Operacyjnych wszystkich uczestników, przeliczy salda poszczególnych Rachunków Operacyjnych wyrażonych w różnych walutach na jedną walutę. Powyższy zabieg ma charakter czysto techniczny - nie dochodzi do żadnej konwersji środków Spółki na inną walutę.

Należy podkreślić, że w ramach systemu Cashpoolingu przepływy pieniężne będą odbywały się wyłącznie pomiędzy Rachunkami Lokalnymi i Rachunkami Operacyjnymi należącymi do tego samego uczestnika (w tym Spółki). Nie będzie przepływu środków pieniężnych pomiędzy Rachunkami Operacyjnymi poszczególnych uczestników systemu Cashpoolingu.

Każdy z Rachunków Operacyjnych będzie oprocentowany. Za każdy dzień, w którym Bank udostępnia uczestnikowi systemu środki (poprzez debet na Rachunku Operacyjnym), uczestnik będzie obciążony odsetkami oraz za każdy dzień, w którym na Rachunku Operacyjnym uczestnika występuje saldo dodatnie, uczestnik uzyska od Banku odsetki.

Rozliczenie odsetek będzie następowało w okresach miesięcznych. Dla tych potrzeb w okresach miesięcznych Bank dokona matematycznego zsumowania sald na rachunkach poszczególnych podmiotów będących stronami Umowy Cashpoolingu. Zabieg ten nie powoduje żadnego przemieszczenia środków pomiędzy rachunkami Spółki i pozostałych uczestników. Następnie, w zależności od tego, czy łączne saldo na Rachunkach Operacyjnych wszystkich uczestników cash poolingu było w określonych dniach dodatnie, czy ujemne, Bank obliczając ostateczną wysokość odsetek należną Spółce (lub od Spółki) zastosuje różne formuły kalkulacji odsetek.

Należy podkreślić, że rozliczenia w zakresie odsetek występują wyłącznie między Bankiem a Spółką, Spółka nie dokonuje żadnych rozliczeń pieniężnych z pozostałymi uczestnikami.

Dodatkowo, w razie deficytu środków na Rachunku Lokalnym Spółki, Bank zasila ten rachunek ze środków pochodzących wyłącznie z Rachunku Operacyjnego Spółki, a w razie braku odpowiednich środków na tym rachunku, z debetu udostępnionego na tym Rachunku Operacyjnym przez Bank.

Należy dodać, że oprócz odsetek Bank może obciążać Spółkę dodatkowymi opłatami związanymi z poszczególnymi czynnościami wykonywanymi przez Bank na rzecz uczestników, a związanych m.in.: z utrzymaniem rachunku w ramach systemu Cashpoolingu, dokonywaniem przelewów, etc.

W powyższym zakresie Spółka otrzymała już interpretację indywidualną, jednakże nie zgadza się ze stanowiskiem organu podatkowego, dlatego ponownie składa wniosek o wydanie interpretacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od odsetek należnych od Spółki na rzecz Banku i pobieranych przez Bank z rachunku Spółki, Spółka jest zobligowana do pobrania podatku u źródła.

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki wypłacane przez Spółkę na rzecz Banku będą na podstawie polsko - holenderskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (DTT) zwolnione z podatku pobieranego u źródła w Polsce.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, odsetki wypłacane na rzecz podatników niemających siedziby lub zarządu na terytorium Polski podlegają opodatkowaniu podatkiem u źródła z zastosowaniem stawki wynoszącej 20% przychodów. Jednakże stawka ta może zostać obniżona lub zastosowanie może mieć wyłączenie od opodatkowania podatkiem u źródła na podstawie stosownych postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Artykuł 11 DTT przewiduje możliwość nałożenia 5% podatku u źródła na odsetki wypłacane z Polski do podmiotu z siedzibą w Holandii.

Jednakże na podstawie art. 11 ust. 3 DTT, z całkowitego zwolnienia z podatku u źródła korzystają odsetki wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank.

Zgodnie z tym przepisem, odsetki podlegają opodatkowaniu tylko w Umawiającym się Państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli odbiorca ten jest osobą uprawnioną do odsetek i jeżeli takie odsetki są wypłacane:

* z tytułu jakiegokolwiek rodzaju pożyczki udzielonej, zabezpieczonej lub gwarantowanej przez instytucję publiczną promującą eksport, której właścicielem jest Umawiające się Państwo lub która jest przez nie kontrolowana;

* w związku ze sprzedażą na kredyt wyposażenia przemysłowego, handlowego lub naukowego;

* w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank;

* w związku z obligacjami, skryptami dłużnymi lub innymi podobnymi obligacjami emitowanymi przez Rząd Umawiającego się Państwa, jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny;

* drugiemu Umawiającemu się Państwu lub jego jednostce terytorialnej albo jego organowi lokalnemu.

W przedstawionym przez Spółkę stanie faktycznym, w przypadku niedoboru środków na Rachunku Lokalnym Spółki, środki te są przelewane z otwartego w Banku Rachunku Operacyjnego, a w razie braku środków na Rachunku Operacyjnym, powstaje na nim debet. Ewentualne nadwyżki na Rachunku Lokalnym Spółki transferowane są na Rachunek Operacyjny w Banku. Bank jest uprawniony do naliczenia odsetek od ewentualnego salda ujemnego na Rachunku Operacyjnym Spółki oraz zobligowany do wypłaty odsetek w przypadku występowania salda dodatniego na tym rachunku. Tym samym, to Bank w sensie prawnym i faktycznym jest podmiotem uprawnionym do odsetek od Spółki.

Jak podkreśla doktryna, pojęcie beneficial ownership jest źródłem wielu kontrowersji na gruncie poszczególnych ustawodawstw. Szereg państw, w tym Polska, w ogóle nie definiuje tego pojęcia. Podkreśla się, iż jedynym punktem, w którym poszczególne państwa są zgodne, to że formalni agenci oraz powiernicy nie posiadają statusu "beneficial owner".

Poszukując definicji pojęcia "beneficial owner", które będzie miało odpowiednie zastosowanie do pojęcia "właściciel odsetek" należy odwołać się przede wszystkim do źródeł międzynarodowych, jak również do polskiego orzecznictwa sądowego, które podjęło próbę zdefiniowania tego pojęcia.

J. Banach, określając zakres pojęcia "beneficial owner" wskazuje, że: "pomimo braku pełnego konsensusu w międzynarodowej praktyce, co do jego szczegółowej definicji, przyjąć należy, że obejmuje ono każdego, kto posiada prawny tytuł do poboru określonych świadczeń (dywidendy, odsetek, należności licencyjnych) na własny rachunek. Nie jest w tym miejscu ważne, czy dana osoba ma tytuł prawny do mienia lub praw, z tytułu których świadczenie takie jest wypłacane (może go mieć lub nie). Pojęcie to dotyczy bowiem wyłącznie kwestii prawa do ich poboru".

W praktyce międzynarodowej precyzuje się niekiedy, że osobą uprawnioną do odsetek jest ten podmiot, który ma prawo wyegzekwowania swojego prawa do odsetek również w stosunku do osób trzecich.

Polskie orzecznictwo zwraca uwagę na kryterium celu, jako istotny wyznacznik określenia podmiotu będącego właścicielem odsetek. W orzecznictwie podkreśla się jednocześnie funkcje klauzuli beneficial ownership, jako przepisu przeciwdziałającego zjawisku sztucznego wykorzystywania umów o unikaniu podwójnego opodatkowania do zminimalizowania opodatkowania.

W wyroku z dnia 12 marca 2008 r. sygn. III SA/Wa 1389/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podkreślił:

"Wskazać także należy, iż celem, dla którego art. 11 ust. 3 umowy polsko - holenderskiej odwołuje się do przesłanki tożsamości odbiorcy odsetek i podmiotu uprawnionego (tzw. klauzula beneficial owner) jest wyeliminowanie sytuacji, w której ostateczny odbiorca ustanawia pośrednika jedynie w celu skorzystania z postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Państwem źródła (Polska) a Państwem pośrednika, z uwagi na niskie opodatkowanie odsetek. W takim przypadku brak jest podstaw do zastosowania wobec tego pośrednika postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Państwem źródła oraz Państwem pośrednika. Nie ulega wątpliwości, iż taka jak wyżej opisana sytuacja w rozpatrywanej sprawie nie zachodzi". Również komentarz do Modelowej Konwencji OECD szczegółowo charakteryzuje przyczyny wprowadzenia klauzuli "osoby uprawnionej" (beneficial owner). Jak wskazuje Komentarz do Modelowej Konwencji OECD, kryterium "osoby uprawnionej" zostało wprowadzone do ust. 2 art. 11 w celu wyjaśnienia znaczenia wyrazów "wypłacone osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę", w jakim są one użyte w ust. 1 art. 11 w celu jasnego sprecyzowania, że państwo źródła nie jest zobowiązane do odstąpienia od prawa do opodatkowania dochodu z odsetek jedynie dlatego, że taki dochód został formalnie osiągnięty przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w państwie, z którym państwo źródła zawarło Konwencję. Określenie "osoba uprawniona" nie jest stosowane w wąskim i technicznym znaczeniu, lecz powinno być rozumiane w jego kontekście i w świetle przedmiotu i celu Konwencji, a mianowicie w celu unikania podwójnego opodatkowania, zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania oraz zapobieganiu oszustwom podatkowym.

Podsumowując tę część rozważań, w ocenie Wnioskodawcy, należy podkreślić, iż podmiot otrzymujący odsetki będzie uznany za ich właściciela w następujących okolicznościach:

1.

odmiot ten posiada prawny tytuł do poboru odsetek,

2.

podmiot ten ma prawo wyegzekwowania swojego prawa do odsetek również w stosunku do osób trzecich,

3.

podmiot otrzymujący odsetki nie działa jako formalny agent lub powiernik innego podmiotu,

4.

podmiot ten nie jest ustanowionym przez ostatecznego odbiorcę pośrednikiem utworzonym jedynie w celu skorzystania z postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Państwem źródła (Polska) a Państwem pośrednika.

W przedstawionym przez Spółkę stanie faktycznym, Bank spełnia wszystkie powyższe kryteria. Oznacza to, że wszelkie odsetki wypłacone przez Spółkę do Banku korzystają ze zwolnienia od podatku u źródła, o ile Bank przedstawi Spółce certyfikat rezydencji, o którym mowa w art. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Spółka ma prawo wystąpić ponownie z wnioskiem o interpretację indywidualną, co potwierdza wyrok NSA z 23 marca 2010 r. sygn. II FSK 1734/08.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how), ustala się w wysokości 20% przychodów.

Przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 21 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl natomiast art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 ust. 1, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 konwencji podpisanej w Warszawie dnia 13 lutego 2002 r. między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 2003 r. Nr 216, poz. 2120 z późn. zm.; dalej: Konwencja), odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Jednakże w myśl art. 11 ust. 2 Konwencji, jednakże takie odsetki mogą być także opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, ale jeżeli osoba uprawniona do odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty brutto tych odsetek.

Zgodnie z art. 11 ust. 3 Konwencji, bez względu na postanowienia ustępu 2, odsetki, o których mowa w ustępie 1, podlegają opodatkowaniu tylko w Umawiającym się Państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli odbiorca ten jest osobą uprawnioną do odsetek i jeżeli takie odsetki są wypłacane:

a.

z tytułu jakiegokolwiek rodzaju pożyczki udzielonej, zabezpieczonej lub gwarantowanej przez instytucję publiczną promującą eksport, której właścicielem jest Umawiające się Państwo lub która jest przez nie kontrolowana;

b.

w związku ze sprzedażą na kredyt wyposażenia przemysłowego, handlowego lub naukowego;

c.

w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank;

d.

w związku z obligacjami, skryptami dłużnymi lub innymi podobnymi obligacjami emitowanymi przez Rząd Umawiającego się Państwa, jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny;

e.

drugiemu Umawiającemu się Państwu lub jego jednostce terytorialnej albo jego organowi lokalnemu.

Jak wynika z art. 11 ust. 5 Konwencji, użyte w tym artykule określenie "odsetki" oznacza dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką, lecz niedających prawa do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z państwowych papierów wartościowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami związanymi z takimi papierami wartościowymi, obligacjami lub skryptami dłużnymi. Opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się za odsetki w rozumieniu tego artykułu.

Należy zaznaczyć, że postanowienia ustępów 1, 2 i 3 tego artykułu nie mają zastosowania, jeżeli osoba uprawniona do odsetek, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, prowadzi w drugim Państwie, w którym powstają odsetki, działalność gospodarczą poprzez zakład tam położony, bądź wykonuje wolny zawód w oparciu o stałą placówkę, która jest w nim położona, i jeżeli wierzytelność, z tytułu której płacone są odsetki, jest faktycznie związana z takim zakładem lub stałą placówką. W takim przypadku stosuje się postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14 - art. 11 ust. 6 Konwencji.

Analiza postanowień art. 11 ust. 3 lit. c) Konwencji prowadzi do wniosku, że odsetki nie będą podlegały opodatkowaniu w państwie, w którym powstają, jeżeli zostaną spełnione łącznie trzy przesłanki:

* odbiorcą odsetek powstałych w państwie źródła jest osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę za granicą,

* odbiorca jest osobą uprawnioną do odsetek oraz

* odsetki takie są wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank.

Dokonując interpretacji przepisów art. 11 Konwencji, w tym ust. 3 lit. c) ww. artykułu, należy zwrócić uwagę na tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak również Komentarza do niej. Zostały one wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.

Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Zatem, obowiązki podatkowe podmiotów z siedzibą w odrębnych państwach należy rozpatrywać z uwzględnieniem postanowień umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz Modelowej Konwencji OECD wraz z Komentarzem.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów Konwencji, państwo, na którego terytorium powstają odsetki, nie może w związku z wypłatą tych odsetek za granicę opodatkować ich podatkiem u źródła przekraczającym 5 procent kwoty brutto tych odsetek (art. 11 ust. 2 Konwencji). Ponadto, w przypadkach określonych w art. 11 ust. 3 Konwencji, państwo źródła powinno zwolnić te odsetki z opodatkowania. Na podstawie Konwencji, Polska, występująca jako państwo źródła, zobowiązała się przyznać powyższe korzyści traktatowe rezydentom drugiego Umawiającego się Państwa pod warunkiem, że odbiorcą odsetek jest osobą faktycznie do nich uprawnioną. Z Komentarza do Konwencji Modelowej OECD wynika, iż postanowienia umów (konwencji) o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie dotyczącym odsetek mają zastosowanie jedynie w przypadku, gdy to podmiot uzyskujący odsetki posiada status rzeczywistego odbiorcy ("beneficial owner"), czyli jest podmiotem, którego prawo do dysponowania otrzymaną płatnością nie ma wyłącznie formalnego charakteru. W związku z powyższym, w sytuacji, gdy płatność dokonywana jest na rzecz pośrednika będącego rezydentem określonego państwa, który następnie przekazuje tę płatność ostatecznemu odbiorcy, państwo w którym powstaje dana płatność nie jest zobowiązane do zastosowania wobec tego pośrednika postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Sam bowiem fakt bycia rezydentem określonego państwa i otrzymania płatności nie jest wystarczającym warunkiem do skorzystania z postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w sytuacji, gdy prawo do dysponowania dochodem ma ograniczony charakter. Oznacza to, iż postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania mają zastosowanie do podmiotów będących faktycznymi odbiorcami odsetek.

Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Na wstępie należy zaznaczyć, że sposób konstrukcji umowy cash poolingu jest jednocześnie wyborem odpowiedniego typu instrumentu. Jest to sprawa indywidualna, uzależniona - z jednej strony - od podmiotu, który organizuje i pośredniczy w cash poolingu (tzw. pool leadera), z drugiej - z dostosowania zapotrzebowania spółek zainteresowanych tego typu instrumentem. Trzeba zaznaczyć, że jest to instrumentarium o niestandardowej ofercie, stąd też nie można przewidzieć wszystkich możliwych wariantów tej umowy.

Cash pooling w najszerzej stosowanym modelu sprowadza się do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Powyższy model może się różnić w kwestiach technicznych w zależności od preferencji uczestników wyrażonych w zawartej przez nich umowie. W przedmiotowej sprawie, okoliczność, że Umowa cash poolingu nie przewiduje utworzenia rachunku głównego prowadzonego przez Bank dla wszystkich uczestników struktury jest rzeczą wtórną, zależną od przyjętego wariantu systemu i stanowi kwestię techniczną tegoż systemu, a tym samym nie wpływa na istotę mechanizmu w sposób wymagający zastosowana odmiennej interpretacji prawnopodatkowej.

Do niezmiennej istoty cash poolingu zalicza się możliwość kompensowania przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jeden z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, którym może być jednostka z grupy, jak również wyspecjalizowany bank. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe. Z punktu widzenia każdego z uczestników grupy, transakcje w ramach systemu dokonywane są z pool leaderem w drodze stosowania systemu zwrotnych świadczeń konsolidacyjnych między uczestnikami. Niezależnie od tego, czy podmiotem zarządzającym systemem jest bank, czy wybrana spółka z grupy, realizuje on jedynie funkcję pośrednika, tzn. nie jest ostatecznym właścicielem odsetek, do których prawo przysługuje spółkom przekazującym nadwyżkę.

Na podstawie opisanej we wniosku metody funkcjonowania wybranego wariantu cash-poolingu nie wynika, że Bank będzie rzeczywistym odbiorcą należności odsetkowych. W oparciu o przedstawiony przez Spółkę wniosek należy stwierdzić, iż Bank pełni w systemie rolę zarządcy oraz koordynatora środków finansowych, tym samym nie jest ich właścicielem. Powyższe wynika z istoty zarządzania środkami finansowym należącymi do podmiotów z grupy. Pełnienie roli zarządzającego systemem, jak i podjęcie się pełnienia innych związanych z tym funkcji, nie jest tożsame z wyłącznym władaniem zgromadzonymi w systemie środkami finansowymi. Innymi słowy, cechą charakterystyczną cash poolingu jest konsolidowanie środków finansowych wszystkich uczestników, a nie dokonywanie "darowizn" na rzecz Banku przez pozostałych uczestników. Rzeczywistymi właścicielami przekazywanych środków pozostają podmioty przekazujące nadwyżkę znajdującą się na ich rachunkach. Z tej racji, otrzymywane przez Bank środki pieniężne, podlegające następnie stosownej alokacji, nie będą stanowiły jego należności sensu stricto, gdyż jego funkcja w tym momencie sprowadza się do pośredniczenia w podziale tych środków.

Niezależnie od powyższego należy wskazać, iż Spółka będzie mogła zastosować zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 2 ustawy, stosowne postanowienia odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania obowiązującej pomiędzy Polską a państwem rezydencji podatkowej podmiotu uprawnionego, uzyskującego dochód z tytułu odsetek, a więc poszczególnych spółek z grupy, które biorą udział w systemie cash poolingu, przy spełnieniu warunku posiadania przez Spółkę certyfikatu rezydencji podmiotu zagranicznego.

Tym samym, również w przypadku, gdy podmiot zarządzający - Bank - będzie rzeczywistym odbiorcą wypłacanych odsetek, zastosowanie znajdzie zapis art. 11 ust. 2 Konwencji, zgodnie z którym odsetki podlegałyby opodatkowaniu podatkiem w państwie siedziby odbiorcy odsetek, oczywiście przy spełnieniu warunku posiadania przez Spółkę certyfikatu rezydencji podmiotu zagranicznego.

Jednocześnie należy wskazać, iż powołane w treści wniosku orzeczenie sądu administracyjnego nie może wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tego orzeczenia, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy stwierdzić, iż zdaniem tut. Organu, teza badanego rozstrzygnięcia nie ma zastosowania w przedmiotowym postępowaniu. Przy zaistniałym podobieństwie stanu faktycznego oraz rozważań prawnych organ podatkowy uważa, iż w badanej sprawie należy jednak uznać stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl