ILPB3/423-839/10-6/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 24 września 2010 r. (data wpływu 11 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 11 października 2010 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismami z dnia 20 grudnia 2010 r. i z dnia 23 grudnia 2010 r. - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Funkcję prezesa zarządu Spółki pełni na podstawie powołania (nie zawarto z nim umowy o pracę) obywatel Irlandii, będący jednocześnie Jej jedynym udziałowcem.

Z tytułu pełnienia swojej funkcji, prezes nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia, jednakże Spółka zawarła z nim umowę, na mocy której zobowiązuje się do zwrotu wydatków prezesa z tytułu podróży służbowych na terenie Polski (diety oraz koszty noclegów i wynajmu samochodów), a także z tytułu przelotów samolotem do Polski i z powrotem, wynajmu mieszkania na cele noclegów w miejscu siedziby Spółki, wynajmu samochodu na cele poruszania się na terenie Polski.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wskazane wydatki z tytułu podróży służbowych, wynajmu mieszkania w miejscu siedziby Spółki, podróży samolotem oraz wynajmu samochodu na rzecz prezesa zarządu będącego członkiem organu stanowiącego, są dla Spółki kosztami uzyskania przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowe wydatki pozostają w związku z pełnieniem funkcji w organie zarządzającym spółki kapitałowej i są ponoszone w związku z funkcjonowaniem tej osoby prawnej oraz prowadzeniem przez Nią działalności gospodarczej. Co do zasady, uznaje je zatem za ponoszone w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Omawiane wydatki nie mają, zdaniem Spółki, charakteru jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowca Spółki, ponieważ pozostają w ścisłym związku z pełnieniem przez tego udziałowca funkcji prezesa zarządu Spółki. Prezes zarządu organizuje i nadzoruje prace Spółki, prowadzi rozmowy z kontrahentami, reprezentuje Spółkę na zewnątrz, negocjuje kontrakty, będące przyczyną i podstawą osiąganych przez Spółkę przychodów, zatem wskazane wcześniej koszty mają swoje uzasadnienie w konkretnych działaniach tej osoby jako prezesa, a nie jako udziałowca Spółki. Jedynym obowiązkiem udziałowca Spółki jest uczestnictwo w Zgromadzeniu Wspólników, odbywającym się obowiązkowo raz do roku, zatem wydatki na ten cel są również ponoszone raz w roku i Spółka nie zalicza ich wtedy do kosztów uzyskania przychodów.

Z przepisu art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, według opinii Spółki, wynika ponadto, iż tylko wydatki na rzecz udziałowców niebędących pracownikami spółki nie stanowią kosztu uzyskania przychodów, zatem wydatki na rzecz udziałowców będących pracownikami - taki koszt stanowią.

Wskazane byłoby zatem odwołać się tu do art. 2 Kodeksu pracy, zgodnie z którym pracownikiem jest także osoba zatrudniona na podstawie powołania, z którym to przypadkiem mamy do czynienia w Spółce. Jeśli zatem wspólnika łączy ze Spółką stosunek powołania, to wspólnik taki jest pracownikiem, a zatem wydatki na jego rzecz są dla Spółki kosztem uzyskania przychodów.

Ponadto wskazano w przepisie art. 16 ust. 1 pkt 38, iż tylko wydatki związane z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców spółek nie są kosztem uzyskania przychodów.

Oznacza to, zdaniem Spółki, że w przypadku wykonywania pracy przez udziałowca na rzecz Spółki, a tak jest w omawianej sytuacji z uwagi na pełnienie przez udziałowca funkcji prezesa, wydatki z tym związane są kosztem uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W oparciu o kryterium stopnia tego powiązania, ustawodawca wyróżnia przy tym koszty podatkowe:

* bezpośrednio związane z przychodami, których poniesienie przekłada się wprost na uzyskanie konkretnych przychodów (możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód) oraz

* inne niż bezpośrednio związane z przychodami, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako prowadzące do ich osiągnięcia (tzw. koszty pośrednie).

Kosztami uzyskania przychodów będą zatem takie koszty, które spełniają łącznie następujące warunki:

* zostały poniesione przez podatnika,

* pozostają w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą,

* ich poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,

* nie zostały wyłączone z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Co więcej, dla możliwości uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu, konieczne jest jego właściwie udokumentowanie. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie reguluje sposobu prawidłowego dokumentowania kosztów. Mocą art. 9 ust. 1 nakłada ona jednak na podatników obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy (...), przy czym odrębnymi przepisami dotyczącymi prowadzenia ewidencji rachunkowej są przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca wskazał, iż Spółka zobowiązała się do zwrotu wydatków na rzecz prezesa z tytułu podróży służbowych na terenie Polski (diety oraz koszty noclegów i wynajmu samochodów), a także z tytułu przelotów samolotem do Polski i z powrotem, wynajmu mieszkania na cele noclegów w miejscu siedziby Spółki, wynajmu samochodu na cele poruszania się na terenie Polski. Świadczenia te są wypłacane w oparciu o zawartą umowę pomiędzy Spółką i prezesem.

Przedmiotowe wydatki pozostające w związku z pełnieniem funkcji w organie zarządzającym spółki kapitałowej są ponoszone w związku z funkcjonowaniem tej osoby prawnej i prowadzeniem przez nią działalności gospodarczej. Co do zasady, można je zatem uznać za ponoszone w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Z uwagi na fakt, że w analizowanym przypadku prezes zarządu jest jednocześnie jedynym udziałowcem Spółki, ocena prawna przedmiotowych wydatków wymaga odniesienia się do postanowień art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.

W dyspozycji cytowanego przepisu mieszczą się sytuacje, gdy spółka kapitałowa wykonuje świadczenie na rzecz swojego wspólnika, nie otrzymując w zamian żadnego świadczenia wzajemnego. Nie znajdzie on natomiast zastosowania w przypadku, gdy świadczenia wypłacane na rzecz udziałowca dotyczą pełnienia funkcji w organie zarządzającym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, której jest wspólnikiem. Odpowiada im wówczas wykonywanie przez tą osobę fizyczną określonych czynności na rzecz spółki, co wyklucza możliwość uznania tych świadczeń za mające charakter jednostronny.

Istotne znaczenie dla kwalifikacji prawnej świadczeń na rzecz prezesa zarządu ma również unormowanie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na jego mocy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji. Tworząc ten przepis, ustawodawca świadomie nie uwzględnił w jego treści wydatków na rzecz osób wchodzących w skład organów zarządzających osób prawnych, pozwalając tym samym na zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów również innych niż wynagrodzenie z tytułu pełnionej funkcji wydatków ponoszonych na rzecz tych osób, przy zachowaniu ogólnych warunków wynikających z treści art. 15 ust. 1 omawianej ustawy.

Należy ponadto podkreślić, że decyzja o uznaniu danego wydatku za koszt uzyskania przychodów należy do podatnika. Dokonując jego kwalifikacji prawnej, powinien uwzględnić okoliczności poniesienia tego wydatku i treść art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Podatnik musi przy tym mieć świadomość, że na etapie ewentualnych późniejszych postępowań podatkowych lub kontrolnych, może pojawić się konieczność przedstawienia dowodów potwierdzających prawidłowość tej operacji. Zgodnie natomiast z ogólną zasadą prawa, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie wywodzącej z tego faktu skutki prawne. Oznacza to, że podatnik będzie musiał wykazać spełnienie przesłanek zaliczenia tego wydatku za koszt uzyskania przychodów.

Odnosząc powyższe do zaistniałego stanu faktycznego, dla potwierdzenia prawa uznania przedmiotowych wydatków za koszty podatkowe, Wnioskodawca będzie musiał, w szczególności, przedstawić odpowiednie dowody potwierdzające fakt ich poniesienia i wysokość kosztów podróży oraz noclegów, a także wykazać cel przyjazdów prezesa zarządu.

Reasumując, wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę na rzecz prezesa zarządu tytułem pokrycia kosztów jego podróży służbowych, przelotów samolotem, wynajmu mieszkania, wynajmu samochodu - związanych z pełnioną funkcją stanowią koszt uzyskania przychodów Spółki, o ile spełniają przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i są właściwie udokumentowane.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.