ILPB3/423-530/08-2/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku (brak daty wypełnienia wniosku, data wpływu 29 sierpnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu rozpoznania przychodu - jest prawidłowe.

W dniu 29 sierpnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu rozpoznania przychodu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 17 stycznia 2008 r. Wnioskodawca zawarł z Panem X Przedwstępną Umowę Sprzedaży (zwaną dalej Umową) praw użytkowania wieczystego niezabudowanych gruntów. Termin na zawarcie przyrzeczonej Umowy sprzedaży ustalony został na dzień 31 maja 2008 r. Cena przedmiotu Umowy została określona na 36.600.000 zł, tj. 30.000.000 zł powiększone o podatek od towarów i usług w wysokości 22% tej kwoty. Jednocześnie pan X oświadczył, iż wpłacił na depozytowy rachunek bankowy kwotę 2.459.016 zł powiększoną o podatek od towarów i usług w wysokości 22% tej kwoty, tj. łącznie 3.000.000 zł tytułem depozytu, z zastrzeżeniem, że kwota ta ma zostać wypłacona przez notariusza Wnioskodawcy niezwłocznie po zawarciu Umowy. Strony zgodnie postanowiły, iż kwota ta stanowić będzie zadatek w rozumieniu przepisu art. 394 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Kwota ta została wpłacona, co zostało udokumentowane przez Wnioskodawcę fakturą.

Umowa została zmieniona umową z dnia 12 maja 2008 r. poprzez przesunięcie terminu na zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży na dzień 15 lipca 2008 r. i podwyższenie ceny sprzedaży na 30.300.000 zł powiększoną o podatek od towarów i usług w wysokości 22% tej kwoty, tj. 36.966.000 zł. Ponadto, Pan X oświadczył, że ponad wpłaconą już kwotę zadatku, wpłaca kwotę 366.000 brutto tytułem depozytu. Kwota to została wpłacona, co zostało udokumentowane przez Wnioskodawcę fakturą. Strony oświadczyły, że obie kwoty, tj. płacona przy zawarciu Umowy i umowy z dnia 12 maja 2008 r., stanowią zadatek.

Następnie, Umowa została zmieniona umową z dnia 14 lipca 2008 r. w ten sposób, że termin na zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży ustalony został na dzień 25 sierpnia 2008 r. Pan X zobowiązał się w niej do dnia 24 lipca 2008 r. dokonać kolejnej wpłaty kwoty 1.639.350 zł powiększonej o podatek od towarów i usług w wysokości 22% tej kwoty, tj. łącznie 2.000.000 zł, która także miała stanowić zadatek, przy czym rygorem nie wpłacenia ww. kwoty, było rozwiązanie umowy z dnia 14 lipca 2008 r. Kwota ta nie została wpłacona. Zatem, obowiązującym i ostatecznym terminem na zawarcie przyrzeczonej umowy sprzedaży stał się dzień 15 lipca 2008 r., jako wynikający z umowy z dnia 12 maja 2008 r.

W dniu 24 lipca 2008 r. Pan X zawarł Umowę Sprzedaży Wierzytelności i Przejęcia Długu z Kancelarią. Sp. z o.o., przenosząc tym samym na tę Spółkę wszelkie prawa i obowiązki wynikające z Umowy. W dniu 6 sierpnia 2008 r., ze względu na niewykonanie przez Kupującego zobowiązań wynikających z Umowy, Wnioskodawca, na podstawie przepisu art. 394 § 1 Kodeksu cywilnego, złożył Oświadczenie o Odstąpieniu od Umowy oraz skorzystał z prawa zachowania wpłaconego dotychczas zadatku. Oświadczenie to zostało doręczone w dniu 6 sierpnia 2008 r. Panu X i Kancelarii. Sp. z o.o.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy kwota zatrzymanego zadatku podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy zaznaczyć, iż rozpatrzenie wniosku dot. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie określenia, czy zatrzymana kwota zadatku stanowi przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych oraz w jakim momencie powstaje przychód z tytułu zatrzymania zadatku, zostało przez Wnioskodawcę uzależnione od udzielenia odpowiedzi na pytanie dot. podatku od towarów i usług w zakresie określenia, czy kwota zatrzymanego zadatku podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W dniu 20 listopada 2008 r., została wydana interpretacja nr ILPP1/443-823/08-2/BP dotycząca podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zadatku oraz korekty podatku stwierdzająca, że kwota zatrzymanego zadatku nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w związku z czym, postępowanie dot. odpowiedzi na pytanie I.2. stało się bezprzedmiotowe.

W świetle powyższego, przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie:

Czy w przypadku nie podlegania podatkowi od towarów i usług, zatrzymana kwota zadatku, w tym stanowiąca dotychczas kwotę podatku od towarów i usług, stanowi przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych... W jakim momencie powstaje przychód z tytułu zatrzymania zadatku.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Na podstawie przepisu art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3a i 3e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodem są m.in. otrzymane pieniądze. Za datę powstania przychodu uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Jeżeli jednak strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.

Natomiast w przypadku otrzymania przychodu, do którego nie mają zastosowania powyższe reguły ustalania momentu powstania przychodu, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty. W ww. regulacjach prawnych, brak jest wyraźnego odniesienia się do kwestii zatrzymania uprzednio wpłaconego zadatku, który w chwili wpłaty, nie był przychodem podatkowym. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że stał się on przychodem z chwilą zatrzymania - od tego momentu zaczął pełnić funkcję odszkodowania i stanowić przychód podatkowy, zatem przychód podatkowy powstał też z dniem jego zatrzymania, tj. z dniem doręczenia Oświadczenia o Odstąpieniu od Umowy, czyli w dniu 6 sierpnia 2008 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie określenia czy zatrzymana kwota zadatku, w tym stanowiąca dotychczas kwotę podatku od towarów i usług, stanowi przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych oraz w jakim momencie powstaje przychód z tytułu zatrzymania zadatku za prawidłowe.

Pojęcie przychodu podatkowego, z którego dochód podlega opodatkowaniu, określa art. 12 ust. 1 ww. ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Przepisy tego artykułu nie określają ścisłej definicji przychodów, zawierają jedynie wykaz zdarzeń, które zostały uznane przez ustawodawcę za przychody w rozumieniu ustawy, przy czym wymienione w ww. przepisie rodzaje przychodów poprzedzone zostały wyrazem "w szczególności", co oznacza, że katalog tam zawarty nie jest katalogiem zamkniętym.

Przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, bezzwrotnym i definitywnym, których rzeczywiste otrzymanie powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Przepis ten wskazuje, że przychód podatkowy u podatnika rozpoznawany jest wg zasady kasowej, tj. w momencie faktycznego otrzymania.

Wyjątek od tej zasady wprowadza art. 12 ust. 3 ww. ustawy, który stanowi, że za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Z treści art. 12 ust. 3a cytowanej ustawy wynika z kolei, że za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

W myśl art. 12 ust. 3e ww. ustawy, w przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c i 3d, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Ponadto, stosownie do postanowień art. 12 ust. 4 pkt 1 tej ustawy, do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych. Powyższe oznacza, że nie każde otrzymane pieniądze są przychodami, jeżeli nie stanowią one zapłaty za wykonane świadczenie, a jedynie przedpłatę lub zaliczkę na poczet przyszłych świadczeń.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne należy stwierdzić, iż w świetle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, zatrzymana przez Wnioskodawcę kwota zadatku stanowi przychód podatkowy, natomiast momentem jego powstania jest data doręczenia przez Wnioskodawcę stronie oświadczenia o odstąpieniu od przedmiotowej umowy sprzedaży praw użytkowania wieczystego niezabudowanych gruntów.

Powyższej interpretacji udzielono na podstawie zaistniałego stanu faktycznego opisanego w złożonym w dniu 29 sierpnia 2008 r. wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji celem wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.