ILPB3/423-353/08-2/ŁM - Moment potrącenia kosztów uzyskania przychodów związanych z wydatkami poniesionymi na tzw. usługi wsparcia na rzecz spółki dominującej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 2 czerwca 2008 r. (data wpływu 9 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz Spółki dominującej -jest prawidłowe.

W dniu 9 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz Spółki dominującej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zespół X S.A., jak również pozostałe istotne spółki z Grupy Kapitałowej X, zawarła umowę ze Spółką dominującą Grupa X S.A., której celem ma być m.in. prawidłowa restrukturyzacja sektora energetycznego, w tym optymalne określenie kształtu Grupy X. Wszystkie Spółki, wchodzące w skład grupy kapitałowej i będące spółkami powiązanymi, powinny ze sobą współpracować i koordynować działania w celu realizowania celów strategicznych grupy. W szczególności grupa powinna zwiększyć rentowność, obniżyć koszty operacyjne, finansowe, poprawić konkurencyjność i efektywność, zapewniając w konsekwencji wzrost wartości całej grupy. Spółka dominująca grupy, na mocy umowy, zobowiąże się m.in. do:

Za wykonanie wskazanego wyżej doradztwa Spółce dominującej należeć się będzie stosowne wynagrodzenie, skalkulowane według algorytmu przewidzianego w umowie. Jest ono kalkulowane w szczególności na podstawie takiego miernika, jakim jest "wartość" pracy pracowników czy działu, który musiałby być zaangażowany w potencjalne doradztwo na rzecz spółek z grupy, powiększoną o narzut 7% (a więc nie po tzw. kosztach) oraz o koszty zakupów zewnętrznych związanych z wykonywaniem umowy, a poniesione przez Spółkę dominującą.

Wynagrodzenie roczne netto będzie kalkulowane z góry na podstawie kosztów planowanych do poniesienia przez każdą ze spółek grupy, jednak faktury wystawiane będą co miesiąc, z założenia na 1/12 tej skalkulowanej kwoty oraz na wysokość faktycznie poniesionych kosztów zakupu usług zewnętrznych.

Roczne, zaplanowane wynagrodzenie netto będzie podlegało weryfikacji co sześć miesięcy, za okresy styczeń-czerwiec oraz lipiec-grudzień (okresy rozliczeniowe). Po dokonaniu takiej weryfikacji zgodności przyjętych wartości budżetowanych oraz planowanego zaangażowania w świadczenie usług z wartościami rzeczywistymi oraz rzeczywistym zaangażowaniem, w przypadku wystąpienia odchyleń między tymi wartościami zostaną wystawione faktury korygujące. Podstawą do wystawienia faktury korygującej będzie raport przekazany przez Spółkę dominującą spółce z grupy, obejmujący zestawienie z wykonania prac wraz z rzeczywistym zaangażowaniem w świadczenie usług oraz rzeczywistym kluczem podziałowym zastosowanym do alokacji kosztów, za poprzedni okres rozliczeniowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wydatki poniesione przez Spółkę na rzecz Spółki dominującej w związku z wykonywaniem na jej rzecz tzw. usług wsparcia, są kosztami uzyskania przychodów w dacie poniesienia, tj. w następstwie fakturowania usług przez Spółkę dominującą co miesiąc w ciągu roku...

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji przedstawionej w niniejszym wniosku, odpowiedź na powyższe pytanie jest pozytywna.

Uznając ponoszone wydatki na "usługę wsparcia" co do zasady za koszty uzyskania przychodów, należy zauważyć, że powierzenie Spółce dominującej przez spółki z grupy kapitałowej de facto zarządzania całą grupą jest racjonalne i służy pośrednio uzyskiwaniu przychodów przez te spółki, a wprost służy zabezpieczeniu i utrzymaniu źródła przychodów. Mając zaś na uwadze przeprowadzane obecnie, w wykonywaniu regulacji unijnych i pod nadzorem organów państwa, procesy przekształceniowe branży energetycznej, Spółka uważa, że wzięcie na siebie przez Spółkę dominującą de facto koordynacji i ujednolicenia każdego rodzaju polityki prowadzonej przez spółki z grupy kapitałowej, jest jak najbardziej uzasadnione i racjonalne. Spółka ta posiada bowiem najszersze zaplecze specjalistyczne i najszersze kontakty zewnętrzne, które pozwolą sprawnie i jednolicie kierować procesem przekształcania rynku energetycznego w Polsce. Spółki zależne należące do grupy uzyskają zaś oszczędności unikając konieczności zatrudniania dodatkowych specjalistów czy wręcz tworzenia nowych działów pracowniczych, skupiając się na swojej podstawowej działalności. W efekcie zaś prawidłowo prowadzonej strategii całej grupy, każda spółka w niej działająca może uzyskać dodatkowych kontrahentów, rozszerzyć swoją sprzedaż i osiągnąć dodatkowe przychody.

Zatem wynagrodzenie na rzecz Spółki dominującej powinno stanowić koszty uzyskania przychodów Podatnika, który korzysta z usług wsparcia i koordynacji. Gdyby analogiczne usługi zostały przez spółkę z grupy kapitałowej zakupione od podmiotów zewnętrznych, to nie powstałyby raczej żadne wątpliwości, że wiązałoby się to z powstaniem kosztów uzyskania przychodów. Tak samo zatem, zdaniem Podatnika, powinny być traktowane usługi zakupione u podmiotu powiązanego, który dodatkowo sam jest zainteresowany prawidłowym funkcjonowaniem grupy, której jest istotnym elementem (liderem). Mamy tutaj przy tym oczywiście do czynienia z kosztami pośrednio związanymi z uzyskiwaniem przychodów, kosztami, które finalnie służą podstawowej działalności opodatkowanej i stanowiącej źródło przychodów (w szczególności z kosztami doradztwa i zarządzania). Warunek celowości, który jest jednym z elementów swego rodzaju definicji kosztów uzyskania przychodów, nie odnosi się przy tym do konieczności zaistnienia następstwa w postaci każdorazowego osiągnięcia przychodu, lecz dotyczy celowości rozumianej jako realna możliwość osiągnięcia w danych warunkach skutku w postaci przychodu. W tym kontekście, prawo podjęcia decyzji dotyczącej tego, co jest działaniem celowym, leży po stronie podatnika, a Spółka uważa, że powierzenie Spółce dominującej nadzoru, doradztwa i kontroli, w tak istotnych segmentach działalności branży energetycznej, ma swoje gospodarcze uzasadnienie. Datą poniesienia opisanych kosztów będzie przy tym, zdaniem Podatnika, dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zgodnie z art. 15 ust. 4d i 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).

Korzystne stanowisko w przedstawionym zakresie prezentowały organy podatkowe, jak np. Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w postanowieniu z 27 września 2007 r., Nr 1471/DPR2/423-168/07/AB/1, czy w postanowieniu z 20 czerwca 2006 r., Nr 1471/DPD2/423/58/06/JB, jak również Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w postanowieniu z 5 marca 2007 r. (Nr 1472/ROP1/423-400/06/MK).

Zdaniem Spółki, nic nie stoi na przeszkodzie bieżącemu ujmowaniu płaconego Spółce dominującej wynagrodzenia w kosztach uzyskania przychodów. Pomimo, iż wynagrodzenie jest kalkulowane rocznie, a jako swego rodzaju okresy rozliczeniowe wskazano półrocza, można je ujmować w rachunku podatkowym w każdym miesiącu, ponieważ strony w umowie zamierzają określić, że "za każdy miesiąc świadczenia usług Zleceniobiorca będzie wystawiał fakturę". Wskazuje to zatem, że usługi będą świadczone w systemie ciągłym. Niewątpliwie bowiem w sposób ciągły wykonywane będą przez Spółkę dominującą na rzecz spółek z grupy jakieś świadczenia, wskazane w zakresie usług określonych w umowie. Dla możliwości bieżącego ujmowania w kosztach uzyskania przychodów płaconego przez usługobiorcę wynagrodzenia, nie ma znaczenia, że co miesiąc nie jest weryfikowana rzeczywista wartość świadczenia na jego rzecz - ważne jest, że usługi są świadczone, że strony umówiły się na pewien pakiet powtarzalnych czynności, wyceniony w określony sposób i przyjęły taki, a nie inny sposób ustalania wynagrodzenia należnego w danym momencie trwania umowy. Urealnienie zaś wysokości tego wynagrodzenia w odniesieniu do rzeczywiście otrzymanych świadczeń, następujące po umówionych okresach rozliczeniowych, nie ma zdaniem Podatnika wpływu na rozpoznane już koszty podatkowe w tym zakresie, a ewentualne korekty wysokości wcześniejszych wynagrodzeń powinny być przez usługobiorcę rozliczane na bieżąco, jako kolejne zdarzenia dotyczące rozliczenia usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Podatnik ma prawo do odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy podatkowej oraz że wykaże związek z prowadzoną działalnością, a ich poczynienie ma lub może mieć wpływ na możliwość powstania przychodu (w tym zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów). Przepis ten konstytuuje więc zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatników musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy. Związek ten natomiast może być bezpośredni lub pośredni.

Wydatki poniesione przez Spółkę na rzecz Spółki dominującej w związku z wykonywaniem na jej rzecz tzw. usług wsparcia podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego przyniosą one Spółce konkretne korzyści w postaci zwiększenia rentowności, obniżenia kosztów operacyjnych, finansowych, poprawienia konkurencyjności i efektywności, zapewniając w konsekwencji wzrost wartości całej grupy. Są to więc koszty dotyczące całokształtu działalności Spółki, związane z jej funkcjonowaniem.

Stosownie do art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Zgodnie z regulacją art. 15 ust. 4e ww. ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

W tym miejscu należy wskazać na regulację zawartą w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z której wynika obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych zasady prowadzenia tej ewidencji zostały określone w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.). W myśl art. 6 ust. 1 tej ustawy, w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.

Z uwagi na fakt, że usługi zostały zakupione od Spółki dominującej, należy mieć na uwadze przepisy art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z tymi przepisami, jeżeli w odniesieniu do przedmiotowej transakcji zostały ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań. Ponadto, w przypadku zaistnienia okoliczności, wymienionych w art. 11 ust. 1 i 4 ww. ustawy, podatnik jest zobowiązany do prowadzenia dokumentacji, o której mowa w art. 9a ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.