ILPB3/423-344/11-2/EK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 28 lipca 2011 r. (data wpływu 29 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* zorganizowanej części przedsiębiorstwa - jest prawidłowe,

* podatkowych skutków podziału Spółki przez wydzielenie udziałów w spółkach zależnych - jest prawidłowe.

W dniu 29 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zorganizowanej części przedsiębiorstwa oraz podatkowych skutków podziału Spółki przez wydzielenie udziałów w spółkach zależnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca działa w charakterze spółki holdingowej. W ramach swojej działalności, Spółka zarządza majątkiem spółek zależnych oraz prowadzi działalność finansową, która obejmuje m.in. udzielanie pożyczek. Podstawowym źródłem przychodów Spółki są dywidendy otrzymywane od spółek zależnych oraz odsetki od udzielonych pożyczek (przy czym pożyczki udzielone były na rzecz spółek zależnych, jak i udziałowcom spółki holdingowej).

Na aktywa Spółki składają się przede wszystkim udziały w pięciu spółkach zależnych, inwestycje krótkoterminowe w postaci udzielonych pożyczek oraz środki pieniężne. Ze względu na charakter prowadzonej działalności holdingowej, Spółka nie posiada własnych składników materialnych poza jednym samochodem służbowym (Spółka prowadzi działalność w wynajmowanych pomieszczeniach, nie posiada własnych urządzeń biurowych). Spółka nie wykazuje również w bilansie wartości niematerialnych i prawnych. Spółka nie posiada również własnych pracowników, lecz zawiera stosowne umowy outsourcingowe, na podstawie których zapewniona jest obsługa Spółki m.in. w zakresie rachunkowości. Obecnie w Spółce powołanych jest trzech członków zarządu.

Obecnie Wnioskodawca rozważa wydzielenie udziałów w czterech spółkach zależnych (dla których Spółka jest jedynym udziałowcem), poprzez:

Przedmiotem wkładu niepieniężnego / wydzielenia będą wyłącznie udziały w spółkach zależnych. Powyższe udziały stanowią obecnie dominująca część aktywów Spółki. Na nowego właściciela wniesionych w formie aportu / wydzielonych udziałów nie zostaną przeniesione wiążące Wnioskodawcę umowy z podmiotami trzecimi (w szczególności umowy najmu nieruchomości). Podmiot, do którego zostaną przeniesione udziały we własnym zakresie zawrze takie umowy jak umowa najmu powierzchni biurowej, umowa na obsługę księgową. Przedmiotem transferu nie będą również zobowiązania wykazane w ewidencji bilansowej Spółki (przy czym zakłada się, że na moment transferu Spółka nie będzie wykazywać zobowiązań bezpośrednio związanych z transferowanymi udziałami). Przedmiotem aportu / podziału przez wydzielenie nie będą również żadne składniki materialne czy też niematerialne.

W ramach Spółki nie występuje podział na departamenty, czy też oddziały. Spółka prowadzi również jedną ewidencję rachunkową dla całego przedsiębiorstwa (w szczególności Spółka nie prowadzi odrębnej ewidencji rachunkowej dla poszczególnych segmentów prowadzonej działalności).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.

W odniesieniu do pytania pierwszego Spółka stoi na stanowisku, że przedmiot aportu / wydzielenia nie będzie stanowił zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Jak przewiduje art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania.

Z powołanego wyżej przepisu wynika, że podstawowe przesłanki decydujące o zakwalifikowaniu danego zespołu składników majątkowych jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa zakładają:

* istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,

* wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie oraz

* wymóg, aby taka wydzielona cześć stanowiła potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, do realizacji których służy w istniejącym przedsiębiorstwie.

Co istotne, wyodrębnienie zespołu składników majątkowych powinno wyrażać się w trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Zgodnie z rozumieniem Spółki, zbieżnym z podejściem przyjętym w powszechnej praktyce podatkowej, wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że składniki tworzące część przedsiębiorstwa powinny mieć cechę zorganizowania w ramach danego, istniejącego przedsiębiorstwa (działalności prowadzonej przez podatnika) i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących tę część np. w postaci oddzielnej jednostki organizacyjnej, takiej jak dział lub oddział. Wyodrębnienie w wymiarze finansowym powinno natomiast umożliwić przypisanie wyodrębnionemu w strukturach spółki zespołowi składników majątkowych określonych wskaźników finansowych, w tym zwłaszcza realizowanych przez ten zespół przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Wyodrębnienie funkcjonalne oznacza zaś, że dany zespół składników majątkowych powinien być przeznaczony i wykorzystywany do realizowania określonych zadań gospodarczych.

Innymi słowy, w ocenie Spółki, aby dany zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa konieczne jest wystąpienie zorganizowanej masy majątkowej, która ponadto powinna charakteryzować się odrębnością organizacyjną i finansową, mieć możliwość samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym, gdyby zaistniała taka potrzeba. Zespół składników majątkowych powinien więc być zorganizowany, autonomiczny i co istotne, powinien obejmować zarówno składniki materialne jak i niematerialne, w tym aktywa trwałe, aktywa obrotowe, zobowiązania, a także pracowników. Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, dla oceny czy przesłanka wyodrębnienia organizacyjnego i finansowego jest spełniona, kluczowe znaczenie ma rola jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa, tj. na ile w ramach tego przedsiębiorstwa stanowią one całość wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo.

W analizowanym przypadku przedmiotem wydzielenia / wkładu niepieniężnego ma być wyłącznie pakiet udziałów w spółkach zależnych od Wnioskodawcy. Udziałom tym nie będą towarzyszyły żadne inne składniki majątkowe ani materialne, ani niematerialne. W szczególności, nie dojdzie do przeniesienia umów zawartych przez Spółkę, zobowiązań Spółki ani też zatrudnionych w Niej pracowników. W ocenie Wnioskodawcy, trudno byłoby twierdzić, że same udziały w spółkach zależnych mają charakter zespołu składników, które są wydzielone organizacyjnie i finansowo i same w sobie byłyby w stanie spełniać określone funkcje gospodarcze.

Zdaniem Wnioskodawcy, udziały te są jedynie aktywami Spółki, które nie mają charakteru zorganizowanego i nie mogłyby, w oderwaniu od innych składników majątkowych, pełnić samodzielnych funkcji.

Co również istotne, jednym z wymogów wskazanych wprost w ustawowej definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest, aby elementem zespołu składników były zobowiązania. W analizowanym przypadku pakiet udziałów, które mają podlegać wydzieleniu nie jest powiązany z żadnymi zobowiązaniami, które mogłyby w ślad za udziałami zostać przeniesione na inny podmiot. Biorąc pod uwagę te okoliczności, zdaniem Wnioskodawcy, majątek, który ma podlegać wydzieleniu / przeniesieniu w drodze wkładu niepieniężnego nie spełnia omówionej wyżej definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Spółka zaznacza, że wskazane wyżej rozumienie jest zgodne z podejściem prezentowanym przez organy podatkowe, jak również sądy administracyjne. Dla przykładu, podobne stanowisko zajął Minister Finansów w interpretacji wydanej 2 lipca 2010 r. za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPB3/423-192/10/DK), jak również Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 16 listopada 2010 r. (sygn. akt SA/Wr 1150/10).

W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, pakiet udziałów w spółkach zależnych, który Spółka zamierza przenieść na inny podmiot w drodze wniesienia wkładu niepieniężnego lub też w drodze podziału Spółki przez wydzielenie, nie będzie stanowił zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

W odniesieniu do pytania drugiego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w konsekwencji uznania, w odpowiedzi na pytanie pierwsze, że pakiet udziałów w spółkach zależnych nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, w przypadku podziału Spółki przez wydzielenie z Niej udziałów w spółkach zależnych, dla Spółki powstanie przychód podatkowy. Przychód ten będzie odpowiadał wartości rynkowej udziałów w spółkach zależnych przeniesionych na spółkę przejmującą.

Kwestię powstania przychodu podatkowego w przypadku podziału spółki kapitałowej przez wydzielenie z niej grupy składników majątkowych reguluje art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku gdy majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa - do przychodów w spółce podlegającej podziałowi zalicza się wartość rynkową składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane, ustaloną na dzień podziału lub wydzielenia (przy odpowiednim zastosowaniu przepisów art. 14 ust. 2 i 3).

Zgodnie z rozumieniem Spółki, w świetle tej regulacji w przypadku podziału przez wydzielenie przychód dla spółki podlegającej podziałowi powstaje w sytuacji, gdy choć jeden z majątków - pozostały w spółce podlegającej podziałowi lub przejmowany przez inny podmiot - nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W analizowanej sytuacji, tj. w przypadku podziału Wnioskodawcy przez wydzielenie z Niego udziałów w spółkach zależnych, w ocenie Spółki, wydzielony majątek nie będzie mógł być zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa. Tym samym, spełniona zostanie przesłanka przesądzająca o konieczności rozpoznania przez Spółkę przychodu. Wysokość tego przychodu odpowiadać będzie, zgodnie z drugą częścią powołanego przepisu, wartości rynkowej wydzielanych udziałów ustalonej na dzień wydzielenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę pisma urzędowego, tut. Organ informuje, że zostało ono wydane w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Również wskazane przez Spółkę orzeczenie sądu administracyjnego jest rozstrzygnięciem wydanym w konkretnej sprawie, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko do niej się odnoszącym, w związku z tym nie ma waloru wykładni powszechnie obowiązującej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.