ILPB3/423-340/10-4/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 13 kwietnia 2010 r. (data wpływu 16 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu podatkowego w Spółce w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów za wynagrodzeniem - jest prawidłowe.

W dniu 16 kwietnia 2010 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z dnia 11 czerwca 2010 r. (data wpływu 15 czerwca 2010 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu podatkowego w Spółce w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów za wynagrodzeniem.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Spółka posiada jednego udziałowca (wspólnika) będącego osobą fizyczną (dalej: "osoba X"). Po pewnym czasie planowane jest przystąpienie do Spółki kolejnego udziałowca (dalej: "osoba Y"). Po dokonaniu ww. transakcji, osoba x zamierza wystąpić ze Spółki poprzez obniżenie Jej kapitału zakładowego.

Obniżenie kapitału ma nastąpić w formie umorzenia dobrowolnego za zgodą osoby x jako wspólnika, za wynagrodzeniem - Wnioskodawca nabędzie udziały od osoby x za wynagrodzeniem w celu ich umorzenia. Wynagrodzenie należne osobie X, z tytułu nabycia od niej udziałów w celu ich umorzenia, będzie równe co do wysokości wartości nominalnej umarzanych udziałów i zostanie wypłacone w pieniądzu. w tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż wartość rynkowa umarzanych udziałów, jak zakłada Wnioskodawca, będzie wyższa niż ich wartość nominalna.

W wyniku wystąpienia osoby x ze Spółki, osoba y stanie się jedynym wspólnikiem dysponującym wszystkimi udziałami pozostałymi w Spółce.

Wnioskodawca został zarejestrowany przez sąd rejestrowy w roku 2009, a Jego umowa zawiera stosowne postanowienia co do możliwości obniżenia kapitału zakładowego, w tym również poprzez umorzenie udziałów za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez Wnioskodawcę (umorzenie dobrowolne).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego w związku z nabyciem udziałów w celu ich umarzania za kwotę niższą niż ich wartość rynkowa, po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego, po stronie Spółki nie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W świetle art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, za przychód uważa się w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę wyżej powołane przepisy, w wyniku planowanego umorzenia udziałów za wynagrodzeniem równym ich wartości nominalnej niższej niż ich wartość rynkowa nie dochodzi do faktycznego powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy - przez sam fakt umorzenia udziałów wspólnika nie uzyska on żadnego "realnego" przysporzenia. Innymi słowy, w przedstawionym stanie faktycznym Spółka nie będzie mieć do czynienia ze wzrostem wartości majątku Spółki, przez co nie będzie podstaw do uznania, iż z tytułu umorzenia powstanie jakikolwiek przychód.

Powyższy pogląd podzielił również Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie w interpretacji z dnia 28 października 2005 r. (PD-1/i/4218-27/05), z której wynika, iż umorzenie udziałów należących do wspólników będących osobami fizycznymi nie spowoduje powstania przychodu po stronie Spółki, niezależnie od tego, czy nabycie umarzanych udziałów zostanie przeprowadzone za wypłatą wynagrodzenia czy też nieodpłatnie.

Zgodnie z treścią powyższego pisma:

"Oceniając skutki podatkowe jakie wystąpią w następstwie umorzenia udziałów bez wynagrodzenia w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, stwierdzić należy, że wśród określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacja taka wprost nie jest wskazana.

Organ odwoławczy podziela stanowisko Spółki, że nabycie udziałów bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia jest dla Niej obojętne podatkowo. z ww. przepisów nie wynika bowiem, aby w przedstawionym stanie faktycznym po stronie Spółki powstał obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych. Należy mieć na uwadze, że w opisanej wyżej sytuacji Spółka nie otrzyma dochodu. Zatem zbycie udziałów bez wynagrodzenia wspólników w celu ich umorzenia jest dla Spółki podatkowo obojętne, gdyż nie uzyskała ona z tego tytułu przychodu".

Powyższe stanowisko znajduje również odzwierciedlenie w najnowszych interpretacjach organów podatkowych m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 19 sierpnia 2009 r. sygn. IPPB3/423-387/09-2/JB.

Mając na uwadze powyższe, Pełnomocnik - w imieniu Wnioskodawcy - wnosi o stwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego we wniosku stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Umorzenie może być przeprowadzone:

* za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę - tzw. umorzenie dobrowolne;

* bez zgody wspólnika - tzw. umorzenie przymusowe;

* w razie ziszczenia się określonego zdarzenia - tzw. umorzenie warunkowe.

Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów.

Może się ono odbyć bez wynagrodzenia lub za wynagrodzeniem. Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna w szczególności określać podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. w przypadku umorzenia dobrowolnego, ustawodawca w zakresie wysokości wynagrodzenia za zbywane na rzecz spółki udziały w celu ich umorzenia pozostawia swobodę zgromadzeniu wspólników, nie określając limitu jego wartości.

Jak wynika z okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę, w Spółce planowane jest umorzenie udziałów należących do wspólnika będącego osobą fizyczną. Dobrowolne umorzenie udziałów nastąpi w drodze obniżenia kapitału zakładowego, a udziałowiec umarzający swoje udziały otrzyma wynagrodzenie w formie pieniężnej. Wynagrodzenie będzie równe wysokości wartości nominalnej umarzanych udziałów, ale niższe niż ich wartość rynkowa.

Rozpatrując przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż przedmiotem opodatkowania osoby prawnej zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) jest dochód stanowiący osiągniętą w roku podatkowym, nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Oceniając skutki będące następstwem nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia za kwotę niższą niż wartość rynkowa, należy stwierdzić, iż w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wśród zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacja taka wprost nie została wskazana.

Niezależnie od faktu, iż określony w art. 12 powyższej ustawy, katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest wyczerpujący, nabycie przez Spółkę własnych udziałów celem ich umorzenia, nie powoduje powstania przychodu w tej Spółce. Spółka bowiem w sensie ekonomicznym nic nie uzyskuje i nie nastąpi po Jej stronie żadne przysporzenie majątkowe (Spółka otrzymuje udziały by je umorzyć). Nie nastąpiło także umorzenie Jej zobowiązań wobec wspólnika, gdyż nabycie lub objęcie przez wspólnika udziału w spółce kapitałowej nie powoduje powstania po stronie Spółki żadnego zobowiązania finansowego wobec tego wspólnika. Tym samym, umorzenia udziałów nie można utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ponadto w analizowanym opisie zdarzenia przyszłego nie została spełniona żadna z przesłanek zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zgodnie z którym przychodami są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...). w związku z powyższym, nie można również mówić, że doszło do otrzymania świadczenia.

A zatem, gdy określonej kategorii nie można, zgodnie z ustawą podatkową, uznać ani za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, nabycie przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia, nie spowoduje powstania po Jej stronie przychodu podatkowego.

Jednocześnie nadmienia się, że wskazany przez Spółkę art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sprawie, ponieważ dotyczy on dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych uzyskanych przez udziałowca Spółki, a nie samej Spółki.

Z kolei odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę pism urzędowych, tut. Organ dodaje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.