ILPB3/423-3/09-2/DS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 4 grudnia 2008 r. (data wpływu 19 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnień przedmiotowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnień przedmiotowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Stowarzyszenie działa na podstawie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach. Zrzesza osoby fizyczne i prawne prowadzące działalność gospodarczą. Klub nie prowadzi działalności gospodarczej. Jego celami statutowymi są:

Na przychody Stowarzyszenia składają się wpisowe i składki członkowskie oraz darowizny, które przeznaczone są na pokrycie kosztów działalności statutowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przychody i dochody Stowarzyszenia korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przychody i dochody Stowarzyszenia korzystają ze zwolnienia, ponieważ Klub nie prowadzi działalności gospodarczej, a wszystkie otrzymane środki przeznaczone są na realizację zadań statutowych.

Stowarzyszenie uważa, że mogłoby korzystać ze zwolnień określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4, 39, 40.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stowarzyszenia funkcjonują na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.) i podlegają one opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Zatem stowarzyszenia, tak jak inne podmioty posiadające osobowość prawną, podlegają ogólnym regułom podatkowym przewidzianym w tej ustawie.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ww. ustawy, dochodem jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym (...).

Dopiero ustalony w ww. sposób dochód może być przedmiotem zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten, zawiera bowiem katalog dochodów wolnych od podatku. Innymi słowy, wyłącza z podstawy opodatkowania dochody uzyskane z tytułów w nim wymienionych.

Wobec powyższego, skoro zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych podlega dochód, to nie mogą korzystać z niego przychody Stowarzyszenia.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo - techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Stosownie do art. 17 ust. 1a pkt 2 tejże ustawy zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.

W myśl art. 17 ust. 1b ww. ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów.

Zwolnienie zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest zwolnieniem warunkowym. Do skorzystania z tego zwolnienia należy spełnić łącznie dwie przesłanki:

Przeznaczenie i wydatkowanie dochodu powinna charakteryzować tożsamość celu, na który podatnik najpierw dochód przeznaczył, a następnie wydatkował.

Należy wskazać, iż zwolnienie to nie jest uzależnione od rodzaju uzyskiwanego dochodu, oprócz dochodów wymienionych w art. 17 ust. 1a. Ważny jest bowiem cel na jaki jest ten dochód przeznaczony, a nie źródło jego pochodzenia, przy czym źródłem dochodów mogą być przykładowo dochody z działalności statutowej, z działalności gospodarczej, ze składek członkowskich.

Użycie przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy sformułowania "w części przeznaczonej na te cele" oznacza, że jeżeli statut będzie przewidywał również realizację innych celów niż wymienione w tym przepisie - to przeznaczenie dochodów podatnika na realizację tych "innych celów" nie będzie stanowiło podstawy do zwolnienia od opodatkowania.

Zatem, warunkiem skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest aby cele przewidziane w statucie Stowarzyszenia mieściły się w katalogu celów wymienionych w tym przepisie.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że określenie celów statutowych pod kątem uprawnień podatkowych musi być precyzyjne, jasne i nie budzące wątpliwości, gdyż organy podatkowe nie są uprawnione do dokonywania wykładni zapisów statutu.

Niezależnie od powyższego podkreślenia wymaga fakt, iż przepisy ustanawiające zwolnienia i ulgi podatkowe w systemie polskiego prawa podatkowego są istotnym wyjątkiem od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości podatkowej), toteż muszą być stosowane w sposób ścisły i jakakolwiek wykładnia rozszerzająca w odniesieniu do przepisów dotyczących ww. preferencji podatkowych jest niedopuszczalna.

Z uwagi na powyższe, dla możliwości nabycia prawa do zwolnienia przewidzianego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - uprawniające do niego cele muszą jasno wynikać ze statutu, gdyż aby stwierdzić czy został spełniony warunek wyłączenia dochodu z opodatkowania porównuje się treść celów statutowych oraz treść przepisu warunkującego zwolnienie podatkowe. Organy podatkowe badają jedynie czy cele określone w statucie są tożsame z celami wymienionymi w treści przepisu regulującego zwolnienie podatkowe.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje takich pojęć jak: oświata, nauka, kultura, sport, czy kultura fizyczna. Uzasadnione jest zatem, posługiwanie się w tym przypadku wykładnią gramatyczną. Powołując się na językowe znaczenie tych wyrazów (Słownik Języka Polskiego PWN, http://sjp.pwn.pl/) przez oświatę należy rozumieć proces upowszechniania wykształcenia i kultury, który ma na celu podnoszenie poziomu umysłowego i wiedzy społeczeństwa. Przez naukę należy rozumieć ogół wiedzy ludzkiej ułożonej w system zagadnień, a także dyscyplinę badawczą odnosząca się do pewnej dziedziny rzeczywistości. Kultura to natomiast materialna i umysłowa działalność społeczeństw oraz jej wytwory. Sport oznacza ćwiczenia i gry mające na celu rozwijanie sprawności fizycznej i dążenie we współzawodnictwie do uzyskania jak najlepszych wyników. Pojęcie kultury fizycznej obejmuje m.in. organizację czynnego wypoczynku.

Jednocześnie trzeba zaznaczyć, iż przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 nie wyklucza prowadzenia w sposób pośredni działalności oświatowej, naukowej, czy innej w nim wymienionej. Istotne jest jedynie to, aby doszło do rzeczywistego prowadzenia tego rodzaju działalności a nie to, aby działalność miała bezpośredni charakter.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż cele wykazane w statucie Stowarzyszenia w pkt 3, pkt 5 - w części dotyczącej upowszechniania etyki zawodowej oraz pkt 6 z wyłączeniem działalności towarzyskiej, można uznać za cele obejmujące działalności oświatową, naukową, kulturalną oraz w zakresie sportu i kultury fizycznej. Jeżeli zatem Stowarzyszenie przeznaczy dochód na wskazane cele, wówczas dochód ten wolny będzie od podatku dochodowego od osób prawnych. Nie można natomiast uznać za tożsame z celami wskazanymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pozostałych celów Klubu wymienionych w statucie. Zatem, dochody uzyskane przez Stowarzyszenie, w części przeznaczanej i wydatkowanej na cele inne niż wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, będą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 39 ww. ustawy, wolne od podatku są dochody związków zawodowych, społeczno - zawodowych organizacji rolników, izb rolniczych, izb gospodarczych, organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła, spółdzielczych związków rewizyjnych, organizacji pracodawców i partii politycznych, działających na podstawie odrębnych ustaw - w części przeznaczonej na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej.

Zwolnieniu przedmiotowemu, o którym mowa w tym przepisie podlegają dochody podatników działających na podstawie:

Literalne brzmienie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje, że dochody podatników działających na podstawie przepisów ww. ustaw, nie podlegają opodatkowaniu po spełnieniu łącznie następujących warunków: przeznaczenia dochodów na cele statutowe, tj. wyraźnie określone w statucie, a ponadto po stwierdzeniu drugiej przesłanki o charakterze negatywnym, tj. w sytuacji, gdy środki te nie zostały przeznaczone na działalność gospodarczą. Przez działalność statutową należy rozumieć te rodzaje działalności, które ujęte zostały w jej statucie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Stowarzyszenie działa na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.), która jednak nie została wymieniona w cytowanej powyżej regulacji. a zatem, dochody Stowarzyszenia nie podlegają temu zwolnieniu przedmiotowemu.

W świetle powyższego, dochody Wnioskodawcy, mimo ich przeznaczenia na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej - w myśl art. 17 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są składki członkowskie członków organizacji politycznych, społecznych i zawodowych - w części nieprzeznaczonej na działalność gospodarczą.

Jednym ze źródeł finansowania organizacji politycznych, społecznych i zawodowych, do których należą m.in. stowarzyszenia, są składki członkowskie płacone przez członków tych organizacji. Składka członkowska wynika z faktu przystąpienia do niej i jest związana z pozostawaniem członkiem takiej organizacji.

Warunkiem zwolnienia jest przeznaczenie przez organizację otrzymanych składek na dowolny cel, z wyłączeniem działalności gospodarczej. Przepis ten nie przewiduje innych ograniczeń, zarówno odnośnie przeznaczenia uzyskanych w ten sposób środków, jak i co do terminu ich wydatkowania.

Wnioskodawca przedstawiając stan faktyczny wskazał, iż nie prowadzi działalności gospodarczej.

W związku z powyższym, dochód z tytułu składek członkowskich otrzymywanych przez Stowarzyszenie, jako organizację społeczną, korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 17 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wypełniając przesłanki zawarte w tym przepisie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.