ILPB3/423-273/08-2/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 30 kwietnia 2008 r. (data wpływu 5 maja 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia - jest prawidłowe.

W dniu 5 maja 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

W związku z planowaną restrukturyzacją, Spółka zamierza nabyć część własnych udziałów w celu ich dobrowolnego umorzenia. Umorzenie zostanie przeprowadzone zgodnie z art. 199 § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), bez wypłaty wynagrodzenia, na co udziałowcy, których udziały zostaną umorzone (dalej: Wspólnicy) wyrażą zgodę. Umorzenie udziałów zostanie dokonane poprzez obniżenie kapitału zakładowego Spółki, a kwota obniżenia kapitału zakładowego będzie przeniesiona na kapitał zapasowy. W wyniku przeprowadzenia umorzenia udziałów jedynym udziałowcem Spółki zostanie spółka posiadająca siedzibę na Cyprze.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dobrowolne umorzenie własnych udziałów bez wynagrodzenia, za zgodą Wspólników zgodnie z art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych będzie skutkować powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu po stronie Spółki.

Zdaniem Wnioskodawcy, umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tzn. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Zasady umarzania udziałów zawarte są w art. 199 § 1 - 7 Kodeksu spółek handlowych. Umorzenie może być przeprowadzone za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (tzw. umorzenie dobrowolne). Zgromadzenie wspólników podejmując uchwałę w sprawie umorzenia powinno w niej określić jego warunki, a w szczególności podstawę prawną umorzenia oraz wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Zgodnie z art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych za zgodą wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia. W takim wypadku następuje nieodpłatne nabycie udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dochód stanowi, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają definicji przychodów. Zdaniem Spółki, określenie czy dane zdarzenie jest uznawane za przychód podatkowy, możliwe jest w oparciu o treść przepisów art. 12 ust. 1 pkt 1 - 9 ww. ustawy, zawierającego otwarty katalog kategorii uznawanych za przychód dla potrzeb podatku dochodowego od osób prawnych, oraz art. 12 ust. 4 tej ustawy, który w sposób enumeratywny określa kategorie niestanowiące takiego przychodu. Z przepisów tych wynika, że przychodami są co do zasady wszelkie przysporzenia o charakterze trwałym (faktycznie otrzymane lub należne).

Jak wskazano w stanie faktycznym, Spółka planuje, zgodnie z art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych, nabyć własne udziały posiadane obecnie przez Wspólników, przy czym Wspólnicy wyrażą zgodę na nabycie przez Spółkę posiadanych przez nich udziałów bez wynagrodzenia. Następnie nabyte udziały zostaną umorzone poprzez obniżenie kapitału zakładowego Spółki, a kwota obniżenia kapitału zakładowego będzie przeniesiona na kapitał zapasowy (umorzenie udziałów nie spowoduje zmiany łącznej wartości kapitałów własnych Spółki).

Opisane powyżej zdarzenie, tzn. nabycie udziałów w celu umorzenia i ich umorzenie, nie jest wymienione w katalogu przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 pkt 1 - 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W ocenie Spółki, nie uzyskuje ona również żadnego przysporzenia, nie napływają do niej bowiem zewnętrzne środki finansowe, a wartość jej aktywów i kapitałów własnych nie ulega zmianie. Dochodzi wyłącznie do przesunięcia w obrębie kapitałów własnych, polegającego de facto na powiększeniu kapitału zapasowego kosztem kapitału zakładowego. Przesunięcie to ma przy tym charakter wyłącznie formalny, jako że trwałość finansowania działalności Spółki nie ulega zmianie w związku z brakiem możliwości wypłaty Wspólnikom kapitału zapasowego powstałego w wyniku umorzenia udziałów (w przeciwieństwie do kapitału zapasowego tworzonego z zysku). Spółka nie uzyskuje tym samym przychodu na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Stanowisko takie potwierdza Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 20 czerwca 2007 r. (sygn. 1472/ROP1/423-180/07/MK), iż: "Spółka w wyniku nabycia/umorzenia własnych udziałów bez wypłaty wynagrodzenia wspólnikom nie osiąga korzyści ekonomicznych skutkujących powstaniem u niej przychodu." Tym samym omawiana operacja nieodpłatnego nabycia i następnie umorzenia udziałów nie będzie miała wpływu na dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Spółka pragnie zwrócić uwagę, że podobne stanowisko wyrazili m.in.:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, który w wydanej w imieniu Ministra Finansów interpretacji indywidualnej z dnia 23 stycznia 2008 r. (sygn. IP-PB3/423-375/07-2/JB) podzielił stanowisko, zgodnie z którym "w przypadku nabycia przez Spółkę udziałów własnych bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia jak i samego umorzenia spółka, w której udziały są umarzane nie uzyskuje żadnego przysporzenia stanowiącego przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.",

* Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie stwierdzając w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 13 kwietnia 2007 r. (sygn. 1472/ROP1/423-46/07/AK): "Jednakże zauważyć także należy, że operacja nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, nie została wymieniona w żadnym z ww. przepisów. W związku z powyższym tutejszy organ podatkowy stoi na stanowisku, iż nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia bez wynagrodzenia nie spowoduje powstania przychodu w Spółce.",

* Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie w decyzji z dnia 31 marca 2005 r. (sygn. PD-1/005/2-157/03/wk/1): "Niezależnie jednak od faktu, iż określony w art. 12 tej ustawy katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest enumeratywny, tut. organ, biorąc pod uwagę stanowisko zajęte w tej kwestii przez Ministerstwo Finansów zmienia prezentowany dotychczas pogląd i stwierdza, że nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia - nawet bez wynagrodzenia - nie spowoduje powstania przychodu w tej Spółce.",

* Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie w decyzji z dnia 28 października 2005 r. (sygn. PD-1/i/4218-27/05): "Organ odwoławczy podziela stanowisko Spółki, że nabycie udziałów bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia jest dla Niej obojętne podatkowo. Z ww. przepisów nie wynika bowiem, aby w przedstawionym stanie faktycznym po stronie Spółki powstał obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych. Należy mieć na uwadze, że w opisanej wyżej sytuacji Spółka nie otrzyma dochodu. Zatem zbycie udziałów bez wynagrodzenia wspólników w celu ich umorzenia jest dla Spółki podatkowo obojętne, gdyż nie uzyskała ona z tego tytułu przychodu."

Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane przez Ministra Finansów w odpowiedzi na zapytanie poselskie nr 2206 z dnia 23 lutego 2004 r. W piśmie tym Minister Finansów stwierdził, że: "Oceniając skutki podatkowe będące następstwem nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia, stwierdzić należy, że wśród określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zdarzeń powodujących powstanie przychodu sytuacja taka wprost nie jest wskazana. Niezależnie jednak od faktu, iż określony w art. 12 tej ustawy katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest enumeratywny, zdaniem Ministra Finansów nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia - nawet bez wynagrodzenia - nie spowoduje powstania przychodu w tej spółce."

Reasumując, Spółka stoi na stanowisku, iż dobrowolne umorzenie własnych udziałów bez wynagrodzenia (poprzez ich nabycie od Wspólników i następujące po nim umorzenie) nie powoduje powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych po stronie Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.