ILPB3/423-269/07-2/HS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Uniwersytetu, przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2007 r. (data wpływu 22 listopada 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie utraty prawa do zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 22 listopada 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie utarty prawa do zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Uniwersytet należy do wyższych szkół publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) i jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z § 2 Statutu Uniwersytetu "powołaniem Uczelni jest prowadzenie nieskrępowanych badań oraz działalności kształcąco - dydaktycznej przygotowującej studentów do uczestnictwa w życiu społeczno - gospodarczym. Ideą przewodnią jest rozwijanie i krzewienie wiedzy przez swobodną wymianę myśli oraz w duchu poszanowania godności jednostki. Ponadto, na podstawie § 3 "działając w oparciu o zasadę wolności badań i nauczania, Uczelnia realizuje cele i zadania określone w Ustawie i Statucie oraz kieruje się w swym działaniu zasadami wymienionymi w Wielkiej Karcie Uniwersytetów Europejskich, przyjętej w Bolonii dnia 18 września 1988 r."

Obecnie w ramach struktur Uniwersytetu działa wyodrębniona organizacyjnie jednostka: Ośrodek XX. Podkreślenia wymaga, że wyodrębnienie to ma wyłącznie charakter organizacyjny, a nie prawny (podatkowy). Do zadań Ośrodka XX w ramach Uniwersytetu należy prowadzenie na wysokim poziomie nauki języka francuskiego, zarówno na rzecz studentów Uniwersytetu, jak i osób trzecich, organizowanie wszechstronnych kontaktów polsko - francuskich oraz promocja kultury francuskiej w Polsce. W ramach całego majątku własnego Uniwersytetu został wyodrębniony organizacyjnie majątek Ośrodka XX, jako jednostki w strukturach Uczelni. Wyodrębnienie to ma charakter wyłącznie techniczny i nie wiąże się z odrębnym prowadzeniem dla tej jednostki ksiąg rachunkowych. Na majątek ten składa się nieruchomość oraz rzeczy ruchome, takie jak: księgozbiór, wyposażenie techniczne sal wykładowych, biur itp. rzeczy niezbędne do prowadzenia edukacji w zakresie języka obcego, w tym działającej na jej rzecz administracji. Znaczna część majątku należącego do Uniwersytetu i wchodzącego w skład Ośrodka XX została pozyskana w drodze darowizn otrzymywanych od Ambasady Francuskiej w Polsce.

W dniu 30 października 2006 r. postanowieniem Sądu Rejonowego dla W., VI Wydział Gospodarczy, został wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego - Rejestru Stowarzyszeń, Innych Organizacji Społecznych i Zawodowych, nowo zawiązany podmiot "XX W.". Podmiot ten jest całkowicie niezależny, zarówno pod względem prawnym, jak i organizacyjnym, od Uniwersytetu W. Zgodnie z wyżej wymienionym postanowieniem sądu podmiot ten jest stowarzyszeniem, które nie posiada statusu organizacji pożytku publicznego. Ponadto z powyższego postanowienia sądu wynika, że celem działania Stowarzyszenia "XX W." jest: popularyzacja języka francuskiego oraz upowszechnianie osiągnięć kultury francuskiej i francuskojęzycznej w Polsce, jak również wspieranie działań prowadzonych wraz z innymi Ośrodkami XX w Polsce; stowarzyszeniem osób, które chcą przyczynić się do wzrostu poziomu znajomości i zamiłowania do języka i kultury francuskiej oraz w szerszym znaczeniu do rozwoju kontaktów i wymiany na płaszczyźnie językowej i kulturowej, ułatwiających proces wzajemnego poznania między Polską i Francją.

Z ww. postanowienia sądu wiadomo, że stowarzyszenie "XX W." nie jest (i nigdy nie było) wpisane do rejestru przedsiębiorców. Z postanowienia sądu wynika, że wprawdzie stowarzyszenie to złożyło wniosek o wpisanie do rejestru przedsiębiorców, ale następnie, w dniu 11 lipca 2006 r., cofnęło wniosek w tym zakresie, w związku z czym sąd postanowił umorzyć postępowanie w zakresie wpisu stowarzyszenia do rejestru przedsiębiorców.

Dla prawidłowego określenia charakteru tego stowarzyszenia istotne są również postanowienia jego statutu. Stosownie do § 2 pkt 1 statutu "stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym zrzeszeniem o celach niezarobkowych." Cele stowarzyszenia, zgodne z wymienionymi jako wpisane ww. postanowieniem sądu do Krajowego Rejestru Sądowego, zostały wskazane w § 8 statutu. Ponadto, jako środki realizacji wspomnianych celów, zostały w statucie wymienione:

Zgodnie z § 34 pkt 4 statutu Stowarzyszenie XX może prowadzić działalność gospodarczą. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej stowarzyszenie może tworzyć własne podmioty gospodarcze lub być wspólnikiem w takich podmiotach. Stowarzyszenie może prowadzić następujące rodzaje działalności gospodarczej (podane zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności): nauka języków obcych (8042A), kształcenie ustawiczne dorosłych i pozostałe formy kształcenia gdzie indziej nie sklasyfikowane (8042B), działalność związana z tłumaczeniami i usługami sekretarskimi (7485Z), szkolnictwo podstawowe (8010B), szkolnictwo gimnazjalne (8021A), rozpowszechnianie filmów i nagrań video (9212Z), projekcja filmów (9213Z), działalność zespołów teatralnych dramatycznych i lalkowych (9231A), działalność domów i ośrodków kultury (9231F), artystyczna i literacka działalność twórcza, gdzie indziej nie sklasyfikowana (9231G), działalność obiektów kulturalnych (9232Z), działalność wesołych miasteczek i parków rozrywki (9233Z), działalność rozrywkowa gdzie indziej nie sklasyfikowana (9234Z), działalność galerii i salonów wystawienniczych (9231E), wydawanie książek (2211Z), wydawanie czasopism i wydawnictw periodycznych (2213Z), wydawanie nagrań dźwiękowych (2214Z), działalność wydawnicza pozostała (2215Z), działalność agencji informacyjnych pozostała (9240Z), działalność bibliotek publicznych (9251A), działalność bibliotek innych niż publiczne (9251B), działalność związana ze sportem pozostała (9262Z), działalność związana z grami losowymi i zakładami wzajemnymi (9271Z), działalność rekreacyjna pozostała, gdzie indziej nie sklasyfikowana (9133Z), działalność filharmonii, orkiestr i chórów (9231C), bary (5540Z), działalność organizatorów turystyki (6330A), działalność pośredników turystycznych (6330B), działalność agentów turystycznych (6330C), działalność turystyczna pozostała (6330D), działalność związana z rekrutacją i udostępnianiem pracowników (7540A).

Ze statutu wynika również, że w przypadku rozwiązania Stowarzyszenia, pozostały po przeprowadzeniu likwidacji majątek (aktywa Stowarzyszenia) przekazany zostanie innemu Zarządowi XX, XX P. (z siedzibą we Francji) lub Ambasadzie Francji w Polsce. Obecnie w wyniku zmiany struktury Uniwersytetu, w postaci likwidacji jego jednostki organizacyjnej - Ośrodka XX, w związku z powstaniem odrębnego podmiotu prawnego - Stowarzyszenia "XX W." i chcąc zapewnić, aby to Stowarzyszenie kontynuowało działania prowadzone dotychczas w ramach Uczelni, Uniwersytet planuje nieodpłatnie przekazać Stowarzyszeniu "XX W." ruchomy majątek rzeczowy należący dotychczas do jednostki organizacyjnej Ośrodka XX. W planowanym porozumieniu, które ma być zawarte ze stowarzyszeniem "XX W.", zamieszczone zostanie postanowienie, w myśl którego przekazany majątek będzie mógł być wykorzystywany przez Stowarzyszenie wyłącznie na realizację jego celów statutowych (wymienionych też w ww. postanowieniu sądu rejestrowego).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z opisanym, mającym zaistnieć w przyszłości, nieodpłatnym przekazaniem majątku Uniwersytetu na rzecz stowarzyszenia "XX W.", Uniwersytet utraci prawo do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, z którego korzystał - na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - pozyskując środki pieniężne (na podstawie różnych tytułów) wykorzystane na zakup tego majątku, bądź otrzymując ten majątek nieodpłatnie w naturze (darowizny rzeczowe).

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym, nieodpłatne przekazanie majątku Uniwersytetu na rzecz stowarzyszenia "XX W." nie wywoła konsekwencji w postaci utraty przez Uniwersytet prawa do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, z którego korzystał - na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - pozyskując środki pieniężne (na podstawie różnych tytułów) wykorzystane na zakup tego majątku, bądź otrzymując ten majątek nieodpłatnie w naturze (darowizny rzeczowe).

Pozyskując majątek, który ma być przekazany na rzecz stowarzyszenia "XX W.", zarówno w drodze otrzymanych darowizn, jak i przeznaczając na jego zakup własne środki, Uniwersytet korzystał ze zwolnienia ustanowionego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten uzależnia prawo do korzystania ze zwolnienia od wydatkowania dochodów na cele określone w statucie, takie jak: działalność naukowa, naukowo - techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna. Ponieważ zarówno otrzymane darowizny, włączane do majątku Uczelni (jednostki organizacyjnej Ośrodka XX), jak i dochody wydatkowane na zakupy dla tej jednostki, były wykorzystywane na cele statutowe Uczelni, Uniwersytet miał prawo z tego zwolnienia korzystać.

W związku natomiast z nieodpłatnym przekazaniem majątku na rzecz Stowarzyszenia pojawia się pytanie, czy przekazanie takie można uznać za realizację celów statutowych Uniwersytetu. Odpowiedź na tak zadane pytanie jest uzależniona od stwierdzenia, czy poprzez realizację celu statutowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy uznać wyłącznie bezpośrednie podejmowanie przez Uczelnię działań zmierzających w tym kierunku, czy też realizacją tego celu są także takie działania, które prowadzą do jego wykonania pośrednio, np. właśnie poprzez nieodpłatne przekazanie majątku na rzecz innego podmiotu, który zobowiązany będzie na mocy zawartego porozumienia do realizacji tych celów.

Zdaniem Uniwersytetu, nieodpłatne przekazanie majątku ruchomego Uczelni na rzecz Stowarzyszenia "XX W.", które zobowiązane będzie na mocy zawartego porozumienia do wykorzystania tego majątku na cele zgodne ze statutem Uczelni, czego dodatkową gwarancją jest również znaczna zbieżność z celami i statutem tego Stowarzyszenia, jest realizacją celów statutowych Uniwersytetu, tj. przeznaczeniem dochodów na cele statutowe, korzysta więc ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Podkreślenia wymaga, że w przepisie tym ustawodawca ustanowił wyłącznie wymóg przeznaczenia dochodów na cele statutowe, nie określił natomiast sposobu realizacji tego celu, nie wskazał zwłaszcza, czy realizacja ta dla uzyskania zwolnienia musi być bezpośrednia, czy pośrednia. Zdaniem Uczelni, nie określając tego, ustawodawca uznał tę kwestię za drugorzędną, a więc istotne jest samo przeznaczenie dochodu na określony cel, a nie kwestia sposobu jego realizacji. Nie ma przy tym znaczenia, iż statut Uniwersytetu Wrocławskiego nie przewiduje wprost, że wymienione w nim działania, będą realizowane poprzez przekazywanie majątku innym podmiotom. Istotny jest bowiem cel, a nie sposób jego realizacji.

Dodatkowym argumentem potwierdzającym, iż Uniwersytet nie utraci prawa do korzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (nawet stwierdzając, iż sposób realizacji celów statutowych wpływa na uznanie w świetle art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, czy przeznaczono środki na cele statutowe i czy w związku z tym podatnikowi przysługuje prawo do korzystania ze zwolnienia), jest brak w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych przepisu ustanawiającego obowiązek opodatkowania osiągniętych dochodów (korzystających ze zwolnienia na mocy art. 17 ust. 1a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) w przypadku zmiany ich przeznaczenia (czy też zmiany przeznaczenia wartości w zamian za nie nabytych).

Na podstawie art. 17 ust. 1a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach. Przepis ten stwierdza zatem, że niezależnie od długości jaki upłynął od osiągnięcia dochodu, dochód jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, jeśli był wydatkowany na cele statutowe. Nie ustanawia on natomiast, zdaniem Uczelni, normy nakazującej przeznaczanie (wydatkowanie) tego dochodu na cele statutowe przez cały czas, a więc niezależnie od długości okresu czasu jaki upłynął począwszy od pierwszego przeznaczenia (wydatkowania). Przez wydatkowanie zgodnie z przeznaczeniem statutowym należy rozumieć w przypadku dochodu w postaci środków pieniężnych sposób ich pierwszego wydania i cel na jaki rzeczy nabyte w zamiana za te środki pieniężne były wykorzystywane przez dany (pierwszy) okres czasu. Wobec tego, jeśli majątek mający być nieodpłatnie przekazany na rzecz stowarzyszenia "XX W." był przez pewien okres czasu wykorzystywany przez Uniwersytet na cele statutowe, to znaczy, że Uczelni przysługiwało prawo do zwolnienia, a w związku z tym, że przepis mówi o przeznaczeniu (wydatkowaniu), a nie przeznaczaniu przez określony czas, to Uczelnia nie utraci prawa do zwolnienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Stosownie do art. 17 ust. 1a ww. ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy:

Ponadto w myśl art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów.

Natomiast na podstawie art. 17 ust. 1c ww. ustawy, przepis ust. 1 pkt 4 nie ma zastosowania w:

Z powyższych przepisów wynika, iż dla skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jednostka musi spełnić dwa warunki:

* jej celem musi być działalność wymieniona w tym przepisie oraz

* uzyskane przez jednostkę dochody muszą być przeznaczone i wydatkowane na ten cel.

Należy zwrócić również uwagę, że przy wydatkowaniu dochodu wolnego od podatku brak jest jakichkolwiek ograniczeń czasowych.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca w ramach swojej działalności pozyskiwał środki pieniężne, które wykorzystał na zakup majątku. Majątek Uczelni został również pozyskany w drodze darowizn od Ambasady Francuskiej w Polsce. W ten sposób pozyskany majątek służył prowadzeniu edukacji w zakresie języka obcego. Zgodnie z § 2 statutu Wnioskodawcy, "powołaniem Uczelni jest prowadzenie nieskrępowanych badań oraz działalności kształcąco - dydaktycznej przygotowującej studentów do uczestnictwa w życiu społeczno - gospodarczym". Na tej podstawie należy stwierdzić, iż działalność statutową Uczelni stanowi działalność naukowa, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, a zatem działalność wymieniona w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym. Ponadto dochód uzyskany przez Uczelnię zarówno w formie pieniężnej, jak i nieodpłatnie w formie rzeczowej został przeznaczony na wskazane cele oświatowe. W związku z tym, należy stwierdzić, iż w tym przypadku Uczelnia miała prawo do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego określonego w ww. przepisie ustawy podatkowej.

Analizując przepisy podatkowe zawarte w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych w części dotyczącej zwolnienia dochodów od podatku na działalność statutową, należy dojść do wniosku, iż nie ma w nich żadnych uwarunkowań wskazujących jak długo należy dany majątek przeznaczać na tę działalność statutową. Ponadto, prawo do rozporządzania swoim majątkiem bez wątpienia należy do właściciela, a skoro nie ustanowiono w tym zakresie żadnych ustawowych warunków, Uczelnia może swoim majątkiem dysponować zgodnie z jej wolą i osób powołanych do jej zarządzania. Jeżeli wolą Wnioskodawcy jest nieodpłatne przekazanie ruchomego majątku rzeczowego stowarzyszeniu, którego celem jest popularyzacja języka francuskiego oraz upowszechnianie kultury francuskiej i francuskojęzycznej w Polsce, jak również wspieranie działań przyczyniających się do wzrostu poziomu znajomości i zamiłowania do języka i kultury francuskiej oraz w szerszym znaczeniu do rozwoju kontaktów i wymiany na płaszczyźnie językowej i kulturowej, ułatwiających proces wzajemnego poznania między Polska i Francją, to czynność ta nie podlega ocenie tut. Organu. Takiej ocenie podlegać będą jedynie skutki podatkowe wywołane powyższym zdarzeniem gospodarczym.

Reasumując powyższe wyjaśnienia należy stwierdzić, iż nieodpłatne przekazanie majątku Wnioskodawcy na rzecz opisanego stowarzyszenia nie powoduje utraty przez niego zwolnienia z opodatkowania dochodu, z którego skorzystał na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem Uczelnia uzyskując dochód przeznaczyła go i wydatkowała na prowadzoną przez siebie działalność statutową.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.