ILPB3/423-253/12/14-S/KS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 7 kwietnia 2014 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB3/423-253/12/14-S/KS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 10 lipca 2013 r. sygn. akt I SA/Wr 200/13 - stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z 29 czerwca 2012 r. (data wpływu 10 lipca 2012 r.) - o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu podatkowego w związku z wypłatą przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z 25 września 2012 r. (data wpływu 1 października 2012 r.) - o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu podatkowego w związku z wypłatą przez Spółkę dywidendy w formie rzeczowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu hurtowego materiałami budowlanymi i wynajmu nieruchomości. Udziałowcami firmy jest dwóch Wspólników, każdy z nich posiada 1904 udziały po 500 zł każdy, co daje kapitał zakładowy w kwocie 1.904.000,00 zł. W 2000 r. Wspólnicy wprowadzili do Spółki aport w postaci nieruchomości zabudowanej o wartości 1.900.000 zł, zwiększając tym dotychczasowy kapitał zakładowy do kwoty 1.904.000 zł.

Spółka dysponuje niepodzielonym zyskiem z lat ubiegłych, zgromadzonym na kapitale zapasowym. W związku z planowanym podziałem zysku (w tym zysków z lat ubiegłych), Spółka, w oparciu o uchwałę Zgromadzenia Wspólników, planuje wypłacić Wspólnikom dywidendę w formie niepieniężnej, w postaci przeniesienia na Wspólników prawa własności nieruchomości, której rynkowa wartość odpowiadałaby kwocie zobowiązania Spółki z tytułu zysku przeznaczonego do podziału. Wypłata dywidendy w formie rzeczowej nastąpiłaby ze względu na potrzebę utrzymania płynności finansowej Spółki. Uchwała będzie bezpośrednio określać formę wypłaty dywidendy jako rzeczową. Umowa Spółki będzie przewidywała możliwość przekazywania zysku w drodze dywidendy rzeczowej.

Nieruchomość przeznaczona do przekazania Wspólnikom jako dywidenda rzeczowa w 2000 r. została wniesiona do Spółki aportem (obejmowała grunty oraz budynki i budowle). Spółce nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy wniesieniu tego aportu. Budynki i budowle oraz grunt wykorzystywane były w działalności gospodarczej, remontowane i modernizowane w kolejnych latach, od których to usług odliczany był VAT naliczony.

Spółka na dzień 31 maja 2012 r. nie posiada zaległości podatkowych, ani wobec ZUS oraz z tytułu wynagrodzeń pracowników.

W sprawie objętej zapytaniem nie toczy się obecnie postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa, ani też postępowanie przed sądem administracyjnym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych.

Czy w opisanym stanie faktycznym wypłata dywidendy w formie rzeczowej, a w szczególności przekazanie Wspólnikom prawa własności nieruchomości, spowoduje powstanie w Spółce przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w rozumieniu art. 12 ww. ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata dywidendy rzeczowej w formie przekazania na rzecz udziałowców własności nieruchomości nie spowoduje powstania przychodu u podmiotu wypłacającego dywidendę rzeczową.

W opisanym zdarzeniu przyszłym wypłata dywidendy niepieniężnej - rzeczowej na rzecz Wspólników będzie zdarzeniem neutralnym w podatku dochodowym po stronie Spółki i nie spowoduje po Jej stronie powstania przychodu do opodatkowania.

UZASADNIENIE

Prawo do udziału w zyskach spółki kapitałowej jest jednym z podstawowych praw majątkowych wynikających z udziałów. Prawo wspólników do wypłaty zysku w formie dywidendy wynika z ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Zgodnie z przepisem art. 191 § 1 Kodeksu spółek handlowych, wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników, z uwzględnieniem przepisu art. 195 § 1. Prawo do udziału w zyskach, zwane prawem do dywidendy, jest jedną z najważniejszych form realizacji praw udziałowców tworzących spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Kwota przeznaczona do podziału między wspólników nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysków kapitałów zapasowego i rezerwowego, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitał zapasowy lub rezerwowy.

Najczęstszą formą wypłaty dywidendy jest forma pieniężna, to na gruncie Kodeksu spółek handlowych dopuszczalne jest wypłacanie dywidendy w formie rzeczowej, w tym również w postaci wydania uprawnionym wspólnikom środka trwałego należącego do spółki. Na możliwość stosowania dywidendy niepieniężnej oraz zalety takiej formy dywidendy wskazuje się w doktrynie prawa handlowego.

W rezultacie, w przypadku podjęcia uchwały o wypłacie dywidendy w gotówce, zobowiązanie spółki ma od początku charakter pieniężny, natomiast jeżeli podjęta uchwała mówi o wypłacie dywidendy w postaci niepieniężnej, zobowiązanie spółki ma od początku charakter niepieniężny.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym podjęcie uchwały przez Zgromadzenie Wspólników o wypłacie dywidendy w formie niepieniężnej, tzn. w postaci przysługującego Spółce prawa własności do nieruchomości skutkuje powstaniem zobowiązania Spółki do zaspokojenia roszczeń udziałowców o wypłatę dywidendy.

Spółka przeniosłaby na Wspólników prawo własności nieruchomości, świadczenie zostanie przez Spółkę wykonane (wygaśnie w trybie świadczenia w miejsce wypełnienia).

Uregulowanie zobowiązania z tytułu wypłaty dywidendy w formie rzeczowej wspólnikom spółki w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest dla spółki wykonującej to zobowiązanie podatkowo neutralne, nie powoduje powstania w takiej spółce ani przychodu, ani kosztu uzyskania przychodu. Nie powinno ulegać wątpliwości, że wypłata dywidendy, także w formie rzeczowej, nie generuje przychodu w spółce wypłacającej.

Takie wnioski wynikają z analizy art. 12 oraz 14 ww. ustawy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji pojęcia dywidenda, jednak należy przyjąć, iż dywidenda jest kwotą wynikającą z wypracowanego zysku osoby prawnej i jest wypłacana wspólnikom z tej części osiągniętego dochodu, która pozostanie po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Organy podatkowe, jak również sądy administracyjne, jednolicie wskazują, że w przypadku wypłaty dywidendy w formie pieniężnej nie powstanie przychód do opodatkowania po stronie wypłacającego dywidendę. Należy bowiem uznać, iż wypłata dywidendy nie może powodować dwukrotnego opodatkowania tej samej wartości u tego samego podatnika.

W opinii Spółki, analogicznie, w przypadku wypłaty dywidendy w formie rzeczowej, nie powstanie przychód do opodatkowania po stronie wypłacającej dywidendę Spółki.

Przepis art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera szeroki katalog zdarzeń, które skutkują u podatnika powstaniem przychodu dla celów podatkowych. Z analizy tego przepisu wynika, iż elementarną cechą przychodu jest spowodowanie u podatnika przysporzenia majątkowego powodującego przyrost innych aktywów (pieniądze, wartości pieniężne, a także wartości otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw).

W katalogu przykładowych przychodów nie znajduje się przedmiotowa sytuacja. Ponadto o zakwalifikowaniu przysporzenia jako przychodu podatkowego nie decyduje to, iż nie znalazło się ono w katalogu wartości niezaliczonych przez ustawodawcę do przychodów podatkowych, ale to, że jest ono wartością przez podatnika otrzymaną.

W przypadku wypłaty dywidendy podatnik zaś nie otrzymuje żadnego świadczenia od wspólników i nie dochodzi do przyrostu majątku spółki wypłacającej. Faktycznie spółka wydaje prawa majątkowe w wykonaniu uchwały Zgromadzenia Wspólników. W wyniku wypłaty dywidendy w formie rzeczowej wartość rynkowa pozostałych w spółce aktywów nie wzrośnie. Jedynie co ulegnie zmianie, to rodzaj aktywów, które pozostaną w spółce po wypłacie dywidendy - zamiast gotówki zostanie wydana nieruchomość.

Wypłata dywidendy zawsze następuje z wykorzystaniem własnego majątku spółki powodując uszczuplenie tego majątku. Niezależnie od faktu, czy dywidenda jest wypłacana w formie pieniężnej, czy też rzeczowej, uszczuplenie będzie mieć taką sama wartość. Dlatego też spółka jako wypłacająca dywidendę nie uzyska z tego tytułu żadnego przysporzenia majątkowego, które zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mogłoby zostać uznane za przychód. Analogicznie bowiem, jak w przypadku dywidendy pieniężnej, podmiotem podlegającym opodatkowaniu z tytułu tego rodzaju czynności będzie wyłącznie wspólnik otrzymujący dywidendę.

Zdaniem Spółki, do dywidendy rzeczowej nie znajduje także zastosowania art. 14 ust. 1 ww. ustawy, określający warunki wpływające na sposób ustalania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz rzeczy ruchomych. Zgodnie z tym przepisem, przychodem z odpłatnego zbycia jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Niniejszy przepis nie ma zastosowania do wypłaty dywidendy w formie rzeczowej z co najmniej następujących przyczyn: wypłata dywidendy nie stanowi odpłatnego zbycia praw oraz w przepisie jest mowa o cenie określonej w umowie, natomiast przy wypłacie dywidendy nie dochodzi do określenia jakiejkolwiek ceny.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczno - prawny, Spółka stwierdza, iż wypłata dywidendy w formie rzeczowej nie powoduje powstania przychodu dla celów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych po stronie Spółki wypłacającej dywidendę.

Orzecznictwo sądów administracyjnych.

Powyższe stanowisko oraz argumentacja znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, takie stanowisko potwierdził m.in. WSA w Kielcach (sygn. akt I SA/Ke 120/10), który podkreślił w uzasadnieniu, że: "należy zgodzić się w tym miejscu ze skarżącą, że uwzględniając cel i charakter dywidendy, nie sposób określić, jakie przysporzenie po stronie Spółki miałoby powstać poprzez świadczenie przedmiotu dywidendy uprawnionym wspólnikom. To Spółka przekazuje wspólnikom część posiadanego majątku (zysku), czy to w formie pieniężnej czy rzeczowej, o ile spełnione zostaną przewidziane umową Spółki i przepisami prawa wymogi formalne i jak wynika z przepisów prawa, z pewnością świadczenie takie będzie źródłem przychodów do opodatkowania, ale po stronie wspólnika".

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 10 października 2012 r. interpretację indywidualną nr ILPB3/423-253/12-4/JS, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego za nieprawidłowe.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) nie zawiera definicji przychodu. W art. 12 tej ustawy wymienione zostały jednak rodzaje przychodów, moment ich powstania i wyłączenia z katalogu przychodów.

Jako zasadę ustawodawca przyjął, że przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14 są w szczególności: otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe, wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań (art. 12 ust. 1 pkt 1 - 3 powołanej ustawy).

Zatem przychodem, co do zasady, jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, która:

* powiększa jego aktywa,

* ma definitywny charakter,

* którą podatnik może rozporządzać jak własną.

Istotne jest przy tym, że przychody podatkowe stanowią nie tylko nabycie rzeczy czy prawa, czyli zwiększenie aktywów danego podmiotu gospodarczego, ale są to także zwolnienia z ciążących na tym podmiocie obowiązków, czyli zmniejszenia pasywów.

Jednym z przepisów o charakterze szczególnym w stosunku do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest art. 14 tej ustawy, stanowiący w ust. 1, iż przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie - jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się przy tym - zgodnie z art. 14 ust. 2 ww. ustawy - na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Jak wynika z treści cytowanych przepisów, zakresem zastosowania art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych objęte są przypadki odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych. Pod pojęciem "zbycia" tych składników majątku podatnika należy rozumieć odpowiednio przeniesienie prawa własności rzeczy lub przeniesienie prawa majątkowego na inny podmiot (nabywcę). Zbycie ma charakter odpłatny, gdy następuje za opłatą - gdy wiąże się z uzyskaniem od nabywcy świadczenia wzajemnego o określonej wartości. Wobec powyższego, w pojęciu "odpłatnego zbycia" mieści się zarówno klasyczna sprzedaż, czyli zobowiązanie się zbywcy do przeniesienia na nabywcę prawa własności rzeczy lub prawa majątkowego w zamian za zobowiązanie się nabywcy do zapłaty ceny ustalonej przez strony w umowie, jak i czynności prawne o podobnym charakterze (zamiana, wniesienie wkładu niepieniężnego do spółki, inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych w zamian za świadczenie wzajemne).

Zgodnie z przepisem art. 14 ww. ustawy przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych jest: "ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie". Posłużenie się przez ustawodawcę ogólnym pojęciem "wartość wyrażona w cenie" wskazuje, że analizowany przepis ma zastosowanie bez względu na ustaloną przez strony umowy formę odpłatności z tytułu zbycia rzeczy lub prawa majątkowego. Odpłatność tę (cenę) można określić w pieniądzu, jak i w postaci świadczenia niepieniężnego (np. w formie zwolnienia zbywającego z ciążących na nim zobowiązań wobec nabywcy, realizacji na rzecz zbywcy określonych usług, przeniesienia na zbywcę prawa własności rzeczy).

Ustawodawca przyjmuje jednocześnie, że w przypadku, gdy strony - bez uzasadnionych przyczyn - określą cenę zbycia rzeczy lub praw majątkowych w wartości znacznie odbiegającej od wartości rynkowej tych składników majątku, takie "odrynkowienie" warunków transakcji nie powinno mieć wpływu na wartość przychodu zbywcy. Z tego względu, wprowadzając zasadę, że przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych jest wartość określona przez strony w umowie jako cena zbycia (art. 14 ust. 1 zdanie pierwsze), ustawodawca przyznaje jednocześnie organom podatkowym (w przypadku spełnienia wskazanych w ustawie przesłanek) uprawnienie do określenia przychodu z tej transakcji w innej wysokości - odpowiadającej wartości rynkowej przedmiotu zbycia (art. 14 ust. 1 zdanie drugie). Ustalenie przychodu na podstawie art. 14 ust. 1 zdanie drugie jest zatem uprawnieniem przysługującym właściwym organom podatkowym, w sytuacji gdy wartość przedmiotu odpłatnego zbycia określona przez strony umowy w cenie jego zbycia w sposób znaczny (dość duży, istotny, wyróżniający się) odbiega od wartości rynkowej zbywanej rzeczy lub prawa majątkowego i jednocześnie nie znajduje to uzasadnionych (opartych na obiektywnych racjach, podstawach) przyczyn.

Ustawa nie określa przy tym warunków uznania omawianej różnicy wartości wyrażonej w cenie i wartości rynkowej zbywanego składnika majątku za "znaczną". Oceniając tę kwestię, organ powinien w szczególności rozważyć kwestię relacji wartości, jakie pojawiły się w związku z daną transakcją. Ustawodawca nie wskazał również, jakie okoliczności uzasadniać mogą istnienie ww. znacznej różnicy wartości. Podatnik może zatem powoływać wszelkie powody / argumenty / racje, stanowiące zasadny powód istotnego zróżnicowania wartości określonej w cenie w stosunku do wartości zbywanej rzeczy lub prawa majątkowego.

Przedstawiony przez Wnioskodawcę opis zdarzenia przyszłego wskazuje, iż Spółka dysponuje niepodzielonym zyskiem z lat ubiegłych, zgromadzonym na kapitale zapasowym. W związku z planowanym podziałem zysku (w tym zysków z lat ubiegłych), Spółka, w oparciu o uchwałę Zgromadzenia Wspólników, planuje wypłacić Wspólnikom dywidendę w formie niepieniężnej, w postaci przeniesienia na Wspólników prawa własności nieruchomości, której rynkowa wartość odpowiadałaby kwocie zobowiązania Spółki z tytułu zysku przeznaczonego do podziału. Wypłata dywidendy w formie rzeczowej nastąpiłaby ze względu na potrzebę utrzymania płynności finansowej Spółki. Uchwała będzie bezpośrednio określać formę wypłaty dywidendy jako rzeczową. Umowa Spółki będzie przewidywała możliwość przekazywania zysku w drodze dywidendy rzeczowej.

Wskazać przy tym należy, iż dywidenda stanowi część zysku netto spółki kapitałowej (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym) przeznaczoną do podziału między udziałowców lub akcjonariuszy.

Prawo do dywidendy i sposób jego realizacji zostały unormowane ustawą z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 191 § 1 ww. ustawy, wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników, z uwzględnieniem przepisu art. 195 § 1.

Na mocy art. 193 § 1 powołanej ustawy, uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są co do zasady wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Niemniej jednak, umowa spółki może upoważniać zgromadzenie wspólników do określenia dnia, według którego ustala się listę wspólników uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy). Dzień dywidendy wyznacza się w ciągu dwóch miesięcy od dnia powzięcia uchwały, o której mowa w art. 191 § 1 (art. 193 § 2-3 omawianej ustawy).

Jak wskazują powołane unormowania, dywidenda wynika z prawa wspólnika do udziału w zyskach spółki kapitałowej - jest skonkretyzowanym udziałem wspólnika w zysku wypracowanym przez tę spółkę w danym okresie i przeznaczonym do podziału stosowną uchwałą walnego zgromadzenia wspólników. Pozyskanie przez spółkę kapitałową środków na wypłatę dywidendy ma bezpośredni związek z wypracowaniem przez nią zysku (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych).

Należy przy tym zaznaczyć, iż przepisy prawa handlowego nie określają formy, w jakiej dywidenda powinna zostać wypłacona wspólnikom spółki. Zatem przedmiotem dywidendy mogą być środki pieniężne, bądź też inne aktywa (wypłata dywidendy może nastąpić w formie pieniężnej, jak i - za zgodą wspólnika - poprzez wykonanie świadczenia niepieniężnego).

W tym miejscu wskazać należy, że zysk spółki kapitałowej jest ustalany w określonej kwocie pieniężnej. Zatem również dywidenda należna danemu wspólnikowi (wypłacana z zysku spółki), jest ustalana jako kwota pieniężna. Wartość dywidendy odpowiada bowiem części zysku przeznaczonego do podziału przypadającej na udziały posiadane przez wspólnika w kapitale zakładowym spółki.

Podkreślenia wymaga, że o ile w ujęciu ekonomicznym, samo przeniesienie własności nieruchomości na wspólnika tytułem realizacji obowiązku wypłaty dywidendy może być traktowane w sposób tożsamy z wypłatą dywidendy w gotówce (Spółka przekazuje określoną wartość ekonomiczną ze swojego majątku na rzecz wspólnika), o tyle skutki podatkowe realizacji tych świadczeń są zróżnicowane.

W sytuacji wypłaty dywidendy w formie pieniężnej, spółka wypłaca wspólnikowi kwotę odpowiadającą jego udziałowi w zysku. Wypłata dywidendy wymaga poniesienia przez spółkę wydatku w postaci przekazania środków pieniężnych o określonej wartości nominalnej, odpowiadającej ustalonej wartości dywidendy. Dochodzi zatem do przekazania wspólnikowi środków pieniężnych, które uprzednio - jako wartości wchodzące do majątku spółki - spółka ujęła dla celów rozliczeń podatkowych (odpowiednio jako przychody albo przysporzenia niestanowiące przychodu) w tej samej wartości nominalnej.

W przypadku drugiego z ww. sposobów zwolnienia się z obowiązku wypłaty dywidendy, przenosząc własność nieruchomości na rzecz wspólnika, spółka przekazuje składnik majątku, który w ujęciu podatkowym odpowiada nierozliczonym podatkowo kosztom jego nabycia lub wytworzenia bądź - w przypadku gdy nieruchomość została nabyta przez spółkę nieodpłatnie albo częściowo odpłatnie - odpowiednio wartości przychodu określonego w art. 12 ust. 5 i 6 albo wartości przychodu, określonego w art. 12 ust. 5a i 6a, powiększonej o wydatki na nabycie częściowo odpłatnych rzeczy lub praw albo innych świadczeń.

Wskazana powyżej "wartość podatkowa" nieruchomości nie jest tożsama z jej wartością rynkową. W szczególności, wartość rynkowa, ekonomiczna tego składnika majątku ulega nieustannym zmianom, co jednak nie znajdzie odzwierciedlenia w jej ujęciu podatkowym (zmiany wartości nieruchomości nie są ujmowane jako przychody albo koszty uzyskania przychodów). Świadczenie niepieniężne (przeniesienie własności nieruchomości) wykonywane przez Spółkę w celu zwolnienia się z obowiązku wypłaty dywidendy, obejmuje zatem przeniesienie składnika majątku, którego wartość rynkowa, ekonomiczna odpowiada ustalonej wartości dywidendy, ale którego wartość podatkowa (tekst jedn.: nierozliczone podatkowo koszty związane z wejściem nieruchomości do majątku Spółki) jest inna niż wartość ustalonej dywidendy.

Oceniając charakter ww. czynności, należy zatem stwierdzić, że w analizowanym przypadku, Spółka przenosi na Wspólników prawo własności do nieruchomości w zamian za zwolnienie Jej z obowiązku wypłaty ustalonej kwoty dywidendy. Spółka dokonuje tym samym zbycia składników majątku na rzecz Wspólników w zamian za "cenę" odpowiadająca wartości świadczenia pieniężnego, którego nie musi już wykonywać. Wobec powyższego, uzasadnionym jest rozpoznanie w takiej sytuacji po stronie Spółki przychodu ze zbycia rzeczy i prawa majątkowego, o którym mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Należy także uznać, iż wypłata dywidendy niepieniężnej wspólnikowi w drodze przeniesienia prawa własności nieruchomości, należy traktować na równi ze zbyciem tego prawa. Wskazując na konsekwencje podatkowe należy stwierdzić, iż sytuacja jest tożsama z tą, w której podatnik dokonuje odpłatnego zbycia nieruchomości, a tym samym osiąga przychód do opodatkowania.

Niesprawiedliwe, z punktu widzenia podatnika, jest uznanie, iż przeniesienie prawa własności nieruchomości w drodze wypłaty dywidendy należy traktować na równi z wypłatą dywidendy w formie pieniężnej. Taka sytuacja spowodowałaby nierówne traktowanie podatników, bowiem podatnik, który najpierw dokonuje zbycia składnika majątkowego, a następnie reguluje swoje zobowiązania z tytułu dywidendy ze środków pieniężnych uzyskanych z tego zbycia, byłby opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych. Z kolei podatnik, który bezpośrednio, tj. poprzez przeniesienie własności nieruchomości wypłaciłby dywidendę w formie niepieniężnej, nie osiągnąłby żadnego przychodu.

Ponadto wskazać należy, iż wypłata dywidendy pieniężnej jest dla Wnioskodawcy neutralna podatkowo. Z kolei w sytuacji przekazania składników majątkowych, które skutkuje przejściem własności nieruchomości ze Spółki na Wspólników, uzyskuje Ona w zamian za przekazanie składników majątkowych, korzyść majątkową polegającą na zwolnieniu się z obowiązku wypłaty dywidendy.

Odnosząc powyższe do analizowanego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, iż na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych opisany przez Wnioskodawcę sposób zwolnienia się z obowiązku wypłaty dywidendy - tj. przeniesienie na Wspólników prawa własności nieruchomości - nie może być traktowany jak wypłata dywidendy w formie pieniężnej. W przypadku, gdy Spółka w celu zwolnienia się z obowiązku wypłaty Wspólnikom kwot pieniężnych należnych z tytułu dywidendy, za zgodą Wspólników, realizuje na ich rzecz świadczenie niepieniężne, dochodzi bowiem w istocie do zmiany przedmiotu świadczenia. Uzasadnia to odrębną kwalifikację skutków podatkowych takiej transakcji.

Reasumując, wobec powyższego, w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego wypłata dywidendy w formie rzeczowej, a w szczególności przekazanie Wspólnikom prawa własności nieruchomości, spowoduje powstanie w Spółce przychodu, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Końcowo informuje się, iż w zakresie podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę orzeczeń sądów administracyjnych należy stwierdzić, iż są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszącymi, w związku z tym nie mają waloru wykładni powszechnie obowiązującej.

Pismem z 29 października 2012 r. (data wpływu 2 listopada 2012 r.) Wnioskodawca wezwał Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej. Pismem z 23 listopada 2012 r. (doręczonym w dniu 26 listopada 2012 r.) wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia ww. wezwania o oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa lub inny dokument uprawniający osobę podpisaną na wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa do reprezentowania Spółki. W dniu 29 listopada 2012 r. wpłynęło pismo uzupełniające Spółki wraz z pełnomocnictwem. W wyniku ponownej analizy sprawy, Organ stwierdził brak podstaw do zmiany ww. interpretacji (odpowiedź na ww. wezwanie z 3 grudnia 2012 r. nr ILPB3/423W-62/12-4/BN).

W związku z powyższym, Strona wystosowała pismem z 3 stycznia 2013 r. skargę skierowaną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu za pośrednictwem tut. Organu wraz z wnioskiem o wstrzymanie wykonania indywidualnej interpretacji indywidualnej. Przedmiotowy wniosek został złożony na podstawie art. 61 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. poz. 270 z późn. zm.).

Pismem z 1 lutego 2013 r. (doręczonym w dniu 4 lutego 2013 r.) Organ wydał postanowienie odmawiające wstrzymania wykonania interpretacji indywidualnej na wniosek Spółki o wstrzymanie wykonania indywidualnej interpretacji podatkowej z 10 października 2012 r.

W ww. postanowieniu Organ wskazał, że art. 61 § 2 pkt 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie ma zastosowania do interpretacji indywidualnej dot. przepisów prawa podatkowego. Tym samym uznano, że ww. wniosek jest bezzasadny.

Odpowiedź na skargę została udzielona pismem z 6 lutego 2013 r. nr ILPB3/4240-2/13-3/BN.

W dniu 15 marca 2013 r. wpłynął do Organu za pośrednictwem WSA we Wrocławiu odpis pisma procesowego Spółki.

W dniu 15 kwietnia 2013 r. wpłynął do Organu odpis postanowienia WSA z 8 kwietnia 2013 r. sygn. I SA/Wr 200/13 w którym Sąd odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu.

W dniu 17 czerwca 2013 r. wpłynęło zawiadomienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego o posiedzeniu Sądu w sprawie ze skargi Strony na interpretację indywidualną z 10 października 2012 r. sygn. ILPB3/423-253/12-4/JS.

Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z 10 lipca 2013 r. sygn. I SA/Wr 200/13 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

Pismem z 3 września 2013 r. nr ILRP-007-192/13-2/EŚ Organ za pośrednictwem WSA we Wrocławiu złożył skargę kasacyjną od powyższego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

W dniu 26 września 2013 r. za pośrednictwem WSA we Wrocławiu wpłynęła odpowiedź Strony na skargę kasacyjną.

Pismem z 4 listopada 2013 r. nr ILRP-007-235/13-1/EŚ Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu wniósł do Naczelnego Sadu Administracyjnego w Warszawie pismo w sprawie cofnięcia skargi kasacyjnej Organu podatkowego.

W dniu 6 grudnia 2013 r. NSA przesłał odpis postanowienia z 20 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3160/13 w sprawie skargi kasacyjnej którym umorzył postępowanie kasacyjne.

W dniu 24 stycznia 2014 r. do tut. Organu wpłynęło orzeczenie WSA we Wrocławiu z 10 lipca 2013 r. prawomocne od 20 listopada 2013 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny powyższym wyrokiem uchylił zaskarżoną interpretację.

W ocenie Sądu, twierdzenie, że w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wypłata dywidendy w formie rzeczowej rodzi obowiązek po stronie Spółki przekazującej dywidendę jest nieuzasadnione.

Sąd wskazał, że wypłata z zysku w formie rzeczowej nie różni się w swoich konsekwencjach w podatku dochodowym od osób prawnych od dywidendy wypłacanej w formie pieniężnej. Przeniesienie własności części nieruchomości w wyniku wypłaty dywidendy nie ma charakteru odpłatnego zbycia prawa rzeczowego. Z tego względu brak jest podstaw do zastosowania w analizowanym stanie faktycznym art. 14 ust. 1 tej ustawy.

W wyroku Sąd zwrócił uwagę, że Spółka wydając rzecz jako dywidendę regulując swoje zobowiązanie niczego w zamian nie otrzymuje. W szczególności, nie otrzymuje odpłatności z tytułu przeniesienia prawa własności nieruchomości na wspólników, gdyż nie dochodzi do odpłatnego zbycia tego prawa. Z tego powodu ogólna suma aktywów, przy zachowaniu równowagi bilansu spółki, będzie więc nadal odpowiadać ogólnej sumie pasywów.

Sąd w uzasadnieniu orzeczenia wskazał, że skoro wprost z przepisów prawa nie wynika, aby wypłacenie dywidendy niepieniężnej powodowało powstanie po stronie Spółki obowiązku podatkowego, to nie można rozszerzać katalogu źródeł przychodu dla celów podatku dochodowego od osób prawnych. Za niedopuszczalne należy bowiem uznać opodatkowywanie jednostronnej, nieodpłatnej czynności prawnej również po stronie Spółki, a więc podmiotu uszczuplającego swój majątek i nie otrzymującego z tego tytułu przysporzenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - uwzględniając uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 10 lipca 2013 r. sygn. akt I SA/Wr 200/13 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji z 10 października 2012 r. sygn. ILPB3/423-253/12-4/JS.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl