ILPB3-423-184/09-2/DS - Koszt nabycia akcji własnych od byłych pracowników jako koszt uzyskania przychodu spółki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2009 r. (data wpływu 5 marca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia daty poniesienia kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 5 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia daty poniesienia kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca jest spółką akcyjną nie notowaną na giełdzie papierów wartościowych.

Spółka ma zamiar skupić akcje własne od byłych pracowników celem zaoferowania ich obecnym pracownikom. Taką możliwość stwarza art. 362 § 1 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych. Akcje zostaną nabyte po cenie wyższej niż nominalna, a następnie zaoferowane obecnym pracownikom po cenie nominalnej (ze statutu Spółki będzie wynikało, że Spółka dokonuje odsprzedaży akcji własnych pracownikom po cenie równej wartości nominalnej akcji).

Różnica, jaka powstaje pomiędzy ceną nabycia, a ceną sprzedaży, zostanie pokryta przez Spółkę z kapitału rezerwowego, który zostanie utworzony na ten cel uchwałą zgromadzenia akcjonariuszy. Poza tym, z regulaminu sprzedaży skupionych przez Spółkę akcji własnych pracownikom, będzie wynikało, że nie mogą one być sprzedane przez nabywcę przez okres 5 lat. Będzie możliwość ich odsprzedania przed 5-letnim terminem, ale tylko do Spółki i tylko po cenie jakiej zostały nabyte, czyli po cenie nominalnej.

Przykład: Spółka nabędzie od byłych pracowników 10 akcji własnych po cenie 300 zł za sztukę. Jako kupujący zapłaci 1% podatku od czynności cywilnoprawnych, czyli 30 zł (300 x 1% x 10). Następnie akcje te zaoferuje pracownikom po cenie nominalnej 100 zł za sztukę. Różnica jaka powstanie pomiędzy ceną nabycia, a ceną sprzedaży, zostanie pokryta przez Spółkę z kapitału rezerwowego, który zostanie utworzony na ten cel uchwałą zgromadzenia akcjonariuszy. Kwota ta wyniesie 2.030 zł (303 zł - 100 zł x 10).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

W którym momencie i w jakiej wysokości koszt nabycia akcji własnych od byłych pracowników będzie dla Firmy kosztem uzyskania przychodu.

Zdaniem Wnioskodawcy, z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że wydatki na nabycie akcji będą kosztem przy ustalaniu dochodu z ich sprzedaży.

Samo nabycie własnych akcji przez Spółkę w celu zaoferowania ich pracownikom nie wywołuje żadnych skutków w podatku dochodowym. Dopiero sprzedaż akcji spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu w wysokości ich wartości określonej w umowie. Spółka powinna w dacie sprzedaży akcji pracownikom rozpoznać przychód w wysokości odpowiadającej cenie wyrażonej w umowie. Powinna też uwzględnić koszt uzyskania tego przychodu w wysokości odpowiadającej wydatkom poniesionym na nabycie akcji. Kosztem podatkowym będą wszystkie wydatki związane z nabyciem akcji własnych.

Dla celów podatkowych nie będzie miało znaczenia to, że strata poniesiona na sprzedaży akcji własnych będzie w księgach rachunkowych pokryta z kapitału, który zgodnie z uchwałą zgromadzenia akcjonariuszy zostanie utworzony na ten cel. Strata na sprzedaży akcji nie wpłynie na wynik bilansowy Firmy.

Artykuł 36a ust. 1 ustawy o rachunkowości zawiera regulacje dotyczące zbywania przez spółkę akcyjną nabytych akcji własnych. Zgodnie z tymi przepisami, ujemną różnicę między ceną sprzedaży, pomniejszoną o koszt sprzedaży, a ich ceną nabycia odnosi się na zmniejszenie kapitału zapasowego, a w przypadku gdy (ujemna) różnica przewyższa kapitał zapasowy, część nie pokrytą z tego kapitału ujmuje się jako stratę z lat ubiegłych.

Odnosząc się do danych z przykładu liczbowego, w opinii Wnioskodawcy, w momencie odsprzedaży akcji własnych pracownikom, rozpozna On przychód podatkowy w wysokości 1.000 zł (100 zł x 10) i jednocześnie koszt podatkowy w wysokości 3.030 zł (303 zł x 10).

Takie stanowisko jest również przyjęte w interpretacji Świętokrzyskiego Urzędu Skarbowego z dnia 20 lutego 2006 r. nr RO/423-7/06.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

W myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami. Przy czym zwrot "w celu" oznacza to, że nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo - skutkowym, że poniesienie go ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów albo zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.

A zatem, przy kwalifikowaniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanymi w art. 16 ust. 1 ww. ustawy - wymaga nie tylko oceny pod kątem czy jego poniesienie miało związek z konkretnym przychodem, ale także z punktu widzenia racjonalności określonego działania dla osiągnięcia przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu.

Z powyższego przepisu wynika, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty, a więc bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 powołanej ustawy.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów albo akcji w spółce oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych wkładów, udziałów, akcji oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Jak wynika z ww. przepisów, wydatki na objęcie m.in. akcji w Spółce nie podlegają zaliczeniu w koszty uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia, lecz dopiero w momencie ustalania dochodu z ich zbycia.

Użycie przez ustawodawcę określenia - wydatki na nabycie - oznacza, że do kosztów zalicza się wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie m.in. akcji, bez których poniesienia nie byłoby możliwe skuteczne nabycie tych akcji. Do typowych kosztów zaliczyć należy cenę akcji oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż przepisy prawa podatkowego nie ograniczają prawa do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na objęcie sprzedawanych udziałów, mimo iż przewyższają one osiągnięty z ich sprzedaży przychód.

Należy także pamiętać, że ciężar udowodnienia, iż dany koszt poniesiony został w celu osiągnięcia przychodu spoczywa na podatniku gdyż to on wywodzi z tego faktu korzystne dla siebie skutki prawne. Zasadność zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodu jak i wysokość uzyskanego przychodu winna wykazać zatem Spółka.

Reasumując, koszt nabycia akcji własnych od byłych pracowników będzie dla Wnioskodawcy kosztem uzyskania przychodu w momencie sprzedaży tych akcji, natomiast jego wysokość stanowić będą wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące ich nabycie.

Wobec powyższego, należy stwierdzić, iż stanowisko Wnioskodawcy w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie dodaje się, że wniosek Spółki w zakresie opisu zdarzenia przyszłego dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych został rozpatrzony odrębną interpretacją wydaną w dniu 14 maja 2009 r. nr ILPB2/415-227/09-2/JK.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.