ILPB3/423-1184/09-5/KS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 marca 2010 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB3/423-1184/09-5/KS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej reprezentowanej przez Pełnomocnika przedstawione we wniosku z dnia 23 grudnia 2009 r. (data wpływu 24 grudnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wymagalnej należności Spółki wobec banku z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy dotyczącej transakcji opcji walutowych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismami z dnia 5 lutego 2010 r. - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wymagalnej należności Spółki wobec banku z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy dotyczącej transakcji opcji walutowych,

* zaliczenia do przychodów podatkowych umorzonej kwoty zobowiązania wobec banku,

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek w związku z rozłożeniem na raty spłaty zobowiązania Spółki wobec banku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka zawarła z bankiem szereg transakcji opcji walutowych, których celem było zabezpieczenie się przed ryzykiem zmian kursów walutowych.

W dniu 9 stycznia 2009 r. bank dokonał wcześniejszego rozwiązania przedmiotowej umowy i wystąpił do Spółki z żądaniem zapłaty kwoty wynikającej z zamknięcia opcji walutowych.

Między Spółką a bankiem powstał spór, co do wysokości kwot należnych bankowi za przedwczesne rozliczenie opcji walutowych.

W wyniku wzajemnych negocjacji, strony zawarły ugodę w przedmiocie określenia wartości należności głównej i kwoty odsetek przypadającej do zapłaty na rzecz banku w związku z zawartymi kontraktami opcyjnymi, ustalenia warunków spłaty zobowiązania Spółki oraz zasad umorzenia części zobowiązania.

Ugoda została zawarta w formie aktu notarialnego w dniu 28 maja 2009 r.

Na mocy ugody ustalono, iż łączna kwota wymagalnych wierzytelności banku w stosunku do Spółki z tytułu rozliczenia transakcji opcyjnych wynosi: 81 940 244,52 PLN (dalej: 81,9 mln), na co składają się kwoty:

* 78 340 937,00 PLN (dalej: 78,3 mln), jako należność główna obliczona w oparciu o różnicę jaka powstała między kursem historycznym waluty obcej (określonym przy zawieraniu umowy na opcje walutowe) a kursem bieżącym, po którym rozliczenie opcji zostało dokonane oraz

* 3 599 307,52 PLN (dalej: 3,6 mln), jako odsetki.

Spółka uznała łączną kwotę wierzytelności zarówno co do zasadności, jak i wysokości.

Ponadto, w zawartej ugodzie ustalono, iż bank umorzy Spółce część wymagalnego zobowiązania w kwocie 51 940 244,52 PLN (dalej: 51,9 mln), na którą składa się:

* 3 599 307,52 PLN (dalej: 3,6 mln) tytułem odsetek oraz

* 48 340 937,00 PLN (dalej: 48,3 mln) tytułem należności głównej.

Umorzenie zostanie zrealizowane po łącznym spełnieniu poniższych warunków:

1.

prawidłowego ustanowienia hipotek na nieruchomościach należących do Spółki;

2.

zawarcia umów ubezpieczenia majątkowego nieruchomości, dokonania cesji praw wynikających z tych umów na bank oraz złożenia oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się egzekucji;

3.

w razie odrzucenia dokonania wpisu, podjęcie działań zmierzających do spowodowania dokonania wpisu hipotek.

Ponadto, kwota podlegająca zapłacie przez Spółkę na rzecz banku została rozłożona na raty, które będą spłacane w systemie kwartalnym. w związku z rozłożeniem kwoty spłaty na raty, bank będzie naliczał Spółce stosowne odsetki. Odsetki są płatne do 25 dnia każdego miesiąca.

Pismem z dnia 5 lutego 2010 r. Spółka doprecyzowała, iż umowa zawarta z bankiem na zakup opcji walutowych zawierała klauzulę umożliwiającą wcześniejsze jej rozwiązanie.

Rozwiązanie umowy przez bank było dokonane w odpowiedzi na pismo Spółki z dnia 12 grudnia 2008 r. zawierające żądanie przedwczesnego rozwiązania umowy na zakup opcji walutowych.

Spółka również wskazuje, iż na kwotę wymagalnej należności wobec banku składa się:

* kwota 78 340 937,00 PLN tytułem należności głównej oraz

* kwota 3 599 307,52 PLN tytułem odsetek ustawowych od należności głównej naliczonych do dnia 27 maja 2009 r. włącznie.

Kwota należności głównej jest wynikiem rozliczenia poszczególnych transakcji zakupu opcji zamkniętych w wyniku wcześniejszego rozliczenia umowy oraz zapadłych przed wcześniejszym rozwiązaniem umowy. Poniższa tabela zawiera kwoty składające się na należność główną.

Lp. -Data zawarcia transakcji -Kwota zobowiązań z tytułu transakcji zamkniętych w wyniku wcześniejszego rozwiązania umowy -Kwota zobowiązań z tytułu transakcji zapadłych przed wcześniejszym rozwiązaniem umowy

1.

-7 marca 2008 r. - 6 120 000,00 - 405 200,00

2.

-8 kwietnia 2008 r. -13 920 000,00 -

3.

-14 lipca 2008 r. -13 650 881,00 -

4.

-12 sierpnia 2008 r. -27 417 560,00 -1 470 400,00

5.

-3 września 2008 r. -14 622 256,00 -734 640,00

- -75 730 697,00 -2 610 240,00

Łącznie --78 340 937,00

Ponadto, Spółka pragnie wskazać, iż na wyżej wskazane kwoty składają się tylko wydatki wynikające z rozliczenia zamkniętych opcji walutowych. Żadne koszty poniesione przez Spółkę w związku z rozliczeniem transakcji walutowych nie miały charakteru sankcji czy kar.

Odnosząc się natomiast do kwestii związku przyczynowo - skutkowego między poniesionym wydatkiem a przychodami podatkowymi, Spółka pragnie zaznaczyć, iż dużą część przychodów podatkowych Spółka uzyskuje w walucie EUR. w związku z ograniczeniem ryzyka kursowego, Spółka podjęła decyzję o zawarciu opcji na zakup waluty EUR, które to miały ograniczyć ryzyko wahań kursów walutowych i zapewnić w miarę stabilną wartość przychodów dla Spółki.

Decyzja o wcześniejszym rozwiązaniu umowy z bankiem była podyktowana pogarszającymi się warunkami na rynkach walutowych i drastycznym wzrostem kursów walut obcych. Spółka, aby zniwelować powiększające się straty na transakcjach opcyjnych skutkujące ograniczaniem dochodów podatkowych podjęła decyzję o wcześniejszym zamknięciu transakcji walutowych.

Takie posunięcie miało zagwarantować zabezpieczenie i zachowanie źródeł przychodów i zapobiec rosnącym stratom. w związku z powyżej wskazanymi okolicznościami, Spółka pragnie wskazać, iż w Jej opinii, wydatek wynikający z przedwczesnego rozwiązania transakcji opcji walutowych jest uzasadniony ekonomicznie i pozostaje w pośrednim związku z przychodami podatkowymi Spółki, pozwala bowiem na zachowanie i zabezpieczenie źródeł przychodów Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1.

Czy kwota 78,3 mln stanowiąca wymagalną należność Spółki wobec banku będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu na dzień ujęcia jej w księgach rachunkowych.

2.

Czy umorzone zobowiązanie w kwocie 51,9 mln będzie stanowiło dla Spółki przychód podatkowy, z wyłączeniem kwoty 3,6 mln umorzonych odsetek, która to kwota nie będzie stanowiła dla Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

3.

Czy kwota odsetek, jakie nalicza bank w związku z rozłożeniem na raty spłaty zobowiązania Spółki będzie stanowiła koszt podatkowy Spółki w momencie ich faktycznej zapłaty.

Przedmiotem niniejszego wniosku jest odpowiedź na pytanie nr 1. Wniosek Spółki w pozostałym zakresie został rozpatrzony odrębnymi interpretacjami indywidualnymi wydanymi w dniu 17 marca 2010 r. nr ILPB3/423-1184/09-6/KS, nr ILPB3/423-1184/09-7/KS.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota 78,3 mln stanowiąca wymagalne zobowiązanie Spółki wobec banku będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu potrącalny w dacie jego poniesienia, czyli na dzień ujęcia przedmiotowego kosztu w księgach rachunkowych. Na poparcie swojego stanowiska, Spółka pragnie przytoczyć poniższe argumenty.

Ogólne pojęcie kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (Dz. U. Nr 21, poz. 86 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów enumeratywnie wskazanych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przytoczona definicja wskazuje, iż aby dany wydatek mógł zostać zaliczony w ciężar kosztów podatkowych:

* musi być poniesiony przez podatnika i mieć charakter definitywny,

* musi pozostawać w związku z uzyskiwanym przychodem (bezpośrednio bądź pośrednio),

* nie może znajdować się w katalogu kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

Ponadto, należy wskazać, iż każdy wydatek zaliczany przez podatnika w ciężar kosztów podatkowych powinien być należycie udokumentowany.

W literaturze podatkowej podkreśla się, iż pojęcie kosztów uzyskania przychodów powinno być interpretowane przez pryzmat jego ekonomicznego znaczenia. w ujęciu ekonomicznym, koszt może być ujęty jako zużycie własnych środków produkcji, usług obcych oraz pracy ludzkiej w ściśle określonym przedziale czasowym.

Słuszna jest teza zawarta w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 11 sierpnia 2004 r. (sygn. l SA/Bk 159/04), zgodnie z którą: "kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty w szerokim tego wyrażenia prawnego znaczeniu, a więc obok nakładów bezpośrednich również pośrednie nakłady, straty, wydatki niezbędne, które trzeba ponieść w relacji do któregoś z elementów nakładów bezpośrednich. Takie rozumienie kosztów uzyskania przychodu, oparte jest na ich istocie ekonomicznej i dominuje w większości współczesnych ustawodawstw podatkowych".

W opinii Spółki, kwota 78,3 mln będzie stanowiła dla Niej pośredni koszt uzyskania przychodu poniesiony na zabezpieczenie bądź zachowanie źródła przychodu.

Spółka pragnie podkreślić, iż kontrakty na opcjach walutowych, co do zasady, zawierane są w celu ograniczenia ryzyka wahań kursów walut i mogą stanowić korzystną ofertę dla przedsiębiorstw realizujących kontrakty handlowe i płatności w walutach obcych (właśnie taką ofertę stanowiły dla Spółki). w takiej sytuacji, nie sposób odmówić kosztowi z tytułu realizacji opcji walutowych związku przyczynowego z uzyskiwanym przez Spółkę przychodem z działalności gospodarczej.

W przedmiocie uznania za koszt podatkowy ujemnego wyniku na transakcjach opcyjnych wypowiadały się także organy podatkowe. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 8 października 2009 r. (sygn. ILPB3/423-543/09-4/HS) czytamy, iż: "z opisanego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, iż w dniu 30 czerwca 2009 r. Bank dokonał rozliczenia transakcji zamiany kwot bazowych i stóp procentowych (CCIRS), w związku z czym, Spółka poniosła stratę w wysokości 1.382.455,94 zł. Wobec powyższego, stwierdzić należy, iż w wyniku realizacji instrumentu pochodnego Spółka poniosła stratę (koszt, ujemny wynik transakcji), która to stanowi koszt uzyskania przychodów (...)".

Powyższa interpretacja jednoznacznie potwierdza słuszność stanowiska Spółki, jakoby kwota 78,3 mln stanowiła Jej koszt uzyskania przychodu.

Artykuł 16 ust. 1 pkt 8b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - brak zastosowania.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8b ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodu wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia - o ile wydatki te nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

W świetle przytoczonej regulacji, wydatki związane z nabyciem instrumentów pochodnych (w tym opcji) nie stanowią kosztu uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia, a rozpoznawane są dopiero w momencie:

* realizacji praw wynikających z instrumentów pochodnych;

* rezygnacji z realizacji tych praw;

* odpłatnego zbycia instrumentów pochodnych.

W związku z tym, iż w przedmiotowym stanie faktycznym, rozwiązanie umowy w sprawie opcji walutowych nastąpiło w styczniu 2009 r., a tym samym, w tym miesiącu doszło do realizacji praw wynikających z opcji, wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie instrumentów pochodnych powinny zostać rozpoznane jako koszt podatkowy w momencie rozwiązania umowy, czyli w styczniu 2009 r.

Spółka pragnie jednak wskazać, iż w Jej opinii, regulacja art. 16 ust. 1 pkt 8b tej ustawy, odnosi się tylko do wydatków związanych z nabyciem instrumentów pochodnych, czyli tzw. premii opcyjnej, a nie wszystkich płatności i kosztów związanych z późniejszą realizacją instrumentów pochodnych.

Takie rozumienie art. 16 ust. 1 pkt 8b ww. ustawy, potwierdza także Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, który w wyroku z dnia 4 czerwca 2009 r. (sygn. akt l SA/Wr 327/09) wskazał, iż: "ograniczenie przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 8b wpływa na datę potrącenia kosztu z tytułu np. premii opcyjnej zapłaconej przy zawarciu kontraktu. Wydatek ten nie stanowi kosztu uzyskania przychodu do czasu realizacji praw wynikających z instrumentów pochodnych albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z instrumentów pochodnych".

W takiej sytuacji, w opinii Spółki, kwota 78,3 mln, jako koszt poniesiony w związku z rozwiązaniem umowy opcji walutowych nie jest objęta dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednakże, gdyby uznać, iż kwota 78,3 mln powinna zostać rozpoznana jako koszt podatkowy zgodnie z dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 8b ww. ustawy, wówczas stanowiłaby ona koszt podatkowy w miesiącu rozwiązania umowy opcji walutowych, czyli w styczniu 2009 r. w opinii Spółki, jednak takie rozwiązanie nie znajduje oparcia w przepisach prawa. Spółka stoi na stanowisku, iż moment ujęcia kwoty 78,3 mln w kosztach podatkowych należy określić w oparciu o regulacje art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Moment poniesienia kosztu.

Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych definiuje także w art. 15 ust. 4e dzień poniesienia kosztu, jako dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

W świetle powyższych regulacji, koszt pośrednio związany z uzyskiwanym przychodem jest potrącany w momencie jego poniesienia. Momentem poniesienia jest natomiast dzień, na który ujęto przedmiotowy koszt w księgach rachunkowych.

W opinii Spółki zatem, w opisanym stanie faktycznym, kwota 78,3 mln, jako koszt pośrednio związany z przychodem, powinna być potrącana w dacie jej poniesienia. Oznacza to, iż w rachunku podatkowym powinna być rozpoznana jako koszt podatkowy w dniu, w którym zostanie ujęta w księgach rachunkowych.

Rachunkowo kwota 78,3 mln zostanie ujęta w księgach Spółki na dzień zawarcia ugody, czyli na dzień 28 maja 2009 r., tj. w dacie dokonania operacji gospodarczej. Zapis tej kwoty w księgach zostanie dokonany w dniu 31 grudnia 2009 r., data zapisu nie ma jednak wpływu na datę rozpoznania kosztu podatkowego. Istotnym jest bowiem dzień, na który ujmuje się koszt w-księgach, a nie dzień, w którym dokonuje się technicznego zapisu na kontach księgowych.

Słuszność powyższych argumentów Spółki potwierdza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 4 czerwca 2009 r. (sygn. l SA/Wr 327/09), w którym czytamy, iż: "Spółka jest uprawniona do potrącenia kosztów wynikających z rozliczenia instrumentu pochodnego (ujemny wynik z transakcji) w dacie poniesienia wydatku (...). Przy ustalaniu daty potrącenia kosztów należy mieć również na względzie art. 15 ust. 4e ustawy o CIT, zgodnie z którym za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku)".

W świetle powyższych uwag, w opinii Spółki, kwota 78,3 mln powinna stanowić koszt podatkowy w miesiącu maju 2009 r. w tym miesiącu bowiem zostanie ona ujęta w księgach rachunkowych.

Podsumowując, Spółka stoi na stanowisku, iż wymagalna kwota należności głównej - 78,3 mln - będzie stanowiła po Jej stronie koszt podatkowy pośrednio związany z uzyskiwanym przychodem.

Spółka pragnie podkreślić, iż zawarte z bankiem transakcje opcji walutowych miały służyć zabezpieczeniu płatności i kontraktów realizowanych przez Spółkę w ramach działalności gospodarczej. Nabycie przedmiotowych instrumentów pochodnych było jak najbardziej racjonalnym posunięciem, szczególnie w sytuacji niestabilności kursów walut i licznych zawirowań na rynkach finansowych i miało służyć zabezpieczeniu przychodów uzyskiwanych przez Spółkę.

Ponadto, ujemny wynik na opcjach walutowych jako koszt pośredni działalności Spółki powinien być rozpoznany w dacie jego poniesienia. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, dniem poniesienia kosztu pośredniego jest dzień, na który ten koszt zostanie ujęty w księgach rachunkowych.

W związku z tym, iż Spółka zamierza przedmiotowy koszt - 78,3 mln - ująć w księgach na dzień zawarcia ugody, czyli na dzień 28 maja 2009 r., to w świetle regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, na ten dzień powinien także zostać rozpoznany koszt podatkowy w kwocie 78,3 mln.

Ponadto, w opinii Spółki, kosztem uzyskania przychodu nie może być kwota 3,6 mln naliczonych przez bank do dnia podpisania porozumienia odsetek od należności głównej. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodu nie zalicza się bowiem naliczonych, lecz nie zapłaconych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). Spółka nie dokonała zapłaty przedmiotowych odsetek, w konsekwencji, nie może zaliczyć kwoty 3,6 mln do kosztów podatkowych.

W związku z powyższym, Spółka wnosi o uznanie Jej stanowiska w przedmiocie pytania pierwszego za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, której celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Rozpatrując jednak kwestię kosztów podatkowych w oparciu o ww. przepis ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy mieć na uwadze postanowienia art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 8b ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem pochodnych instrumentów finansowych - do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia - o ile wydatki te, stosownie do art. 16g ust. 3 i 4, nie powiększają wartości początkowej środka trwałego oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Definicja pojęcia "pochodnych instrumentów finansowych" ujęta została w przepisie art. 16 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych, rozumie się przez to prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny towarów, walut obcych, waluty polskiej, złota dewizowego, platyny dewizowej lub papierów wartościowych, albo od wysokości stóp procentowych lub indeksów, a w szczególności opcje i kontrakty terminowe.

Zatem, generalna zasada wynikająca z regulacji art. 16 ust. 1 pkt 8b ww. ustawy stanowi, iż wydatki związane z nabyciem instrumentów pochodnych podlegają zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów w momencie:

* realizacji praw wynikających z danego instrumentu,

* rezygnacji z realizacji tych praw,

* odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych.

Tym samym, koszty uzyskania przychodów powstają dopiero w dacie realizacji (albo rezygnacji z realizacji) praw z instrumentu pochodnego lub w momencie ich odpłatnego zbycia. Należy jednak przy tym wspomnieć, że jeżeli nabycie pochodnego instrumentu finansowego służy zabezpieczeniu transakcji nabycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, to stosownie do art. 16g ust. 3 tej ustawy wszelkie wydatki poniesione w celu nabycia tego instrumentu oraz jego realizacji powiększają wartość środka trwałego lub wartości niematerialnej czy prawnej.

Z opisanego stanu faktycznego sprawy wynika, iż Spółka zawarła z bankiem szereg transakcji opcji walutowych, których celem było zabezpieczenie się przed ryzykiem zmian kursów walutowych. w dniu 9 stycznia 2009 r. nastąpiło rozwiązanie umowy przez bank na pismo Spółki zawierające żądanie przedwczesnego rozwiązania umowy na zakup opcji walutowych. Rozwiązanie umowy miało zagwarantować Spółce zabezpieczenie i zachowanie źródeł Jej przychodów i zapobiec rosnącym stratom. w wyniku przedwczesnego rozliczenia opcji walutowych pomiędzy stronami powstał spór co do wysokości kwot należnych bankowi, do których uregulowania zobowiązana została Spółka. Konsekwencją sporu było zawarcie w dniu 28 maja 2009 r. ugody, w myśl której określono należność główną w wysokości 78,3 mln i kwotę odsetek przypadającą do zapłaty na rzecz banku w wysokości 3,6 mln. Ponadto, ustalono również, iż bank umorzy Spółce część wymagalnego zobowiązania w kwocie 51,9 mln (należność główna - 48,3 mln oraz odsetki - 3,6 mln). Kwota podlegająca zapłacie przez Spółkę na rzecz banku została rozłożona na raty, które Spółka będzie spłacać w systemie kwartalnym, w wyniku czego bank będzie naliczał Spółce stosowne odsetki, które płatne będą do 25 dnia każdego miesiąca.

Spółka wskazała także, iż koszty związane z rozliczeniem transakcji walutowych nie miały charakteru sankcji czy kar. Decyzja o wcześniejszym rozwiązaniu umowy z bankiem podyktowana była pogarszającymi się warunkami na rynkach walutowych i drastycznym wzrostem kursów walut obcych.

Wobec powyższego, stwierdzić należy, iż przedmiotowe wydatki spełniają przesłankę celowościową wynikającą z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z powyższego wynika również, iż Spółka zawarła z bankiem transakcje opcji walutowych (spełniających definicję instrumentów pochodnych) i w dniu 9 stycznia 2009 r. dokonała ich wcześniejszego rozliczenia. Tym samym, w tym dniu doszło do realizacji praw wynikających z przedmiotowych opcji. Nie można się zatem zgodzić ze stanowiskiem Spółki, iż w świetle przedstawionego stanu faktycznego art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie będzie miał w przedmiocie sprawy zastosowania. w związku z tym, wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie instrumentów pochodnych powinny zostać rozpoznane jako koszt podatkowy w momencie rozwiązania umowy, tj. w dniu 9 stycznia 2009 r.

Reasumując, kwota w wysokości 78,3 mln stanowiąca wymagalną należność Spółki wobec banku powinna zostać rozpoznana jako koszt podatkowy, zgodnie z art. 15 ust. 1 w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 8b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w momencie realizacji transakcji opcyjnych, tj. w dniu 9 stycznia 2009 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl