ILPB3/423-113/11-2/GC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2011 r. (data wpływu 14 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością dla wspólnika pozostającego w spółce - jest prawidłowe.

W dniu 14 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* skutków podatkowych umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością dla wspólnika pozostającego w spółce,

* skutków podatkowych dla spółki z tytułu umorzenia udziałów nieodpłatnie lub za kwotę niższą niż ich wartość rynkowa.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Udziałowcami w Spółce są 2 osoby fizyczne posiadające odpowiednio 75% i 25% udziałów. Planowane jest wejście do Spółki kolejnego wspólnika - spółki z o.o., w której udziały mają m.in. osoby fizyczne będące wspólnikami Spółki.

W Spółce planowane jest następnie przeprowadzenie umorzenia udziałów należących do wspólników będących osobami fizycznymi. Umorzenie może mieć charakter dobrowolny (za zgodą wspólnika w drodze nabycia przez Spółkę), przymusowy (bez zgody wspólnika - art. 199 § 1 Kodeksu spółek handlowych) lub automatyczny (z chwilą ziszczenia się określonego w umowie spółki zdarzenia - art. 199 § 4 Kodeksu spółek handlowych).

Możliwa jest sytuacja, w której wynagrodzenie wypłacone wspólnikom z tytułu umorzenia będzie niższe od rynkowej wartości umarzanych udziałów lub też umorzenie udziałów nastąpi bez wynagrodzenia.

Po dokonaniu umorzenia udziałów jedynym wspólnikiem w Spółce pozostanie ww. spółka z o.o., w której udziały mają m.in. osoby fizyczne, będące obecnie wspólnikami Spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, w momencie umorzenia udziałów należących do wspólników będących osobami fizycznymi, po stronie wspólnika pozostającego w Spółce nie powstanie dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Spółka zatem nie będzie zobowiązana do poboru podatku dochodowego od osób prawnych.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zasadą jest, iż opodatkowaniu podlega jedynie faktycznie uzyskany dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. W wyniku umorzenia udziałów, za wynagrodzeniem niższym od wartości rynkowej udziałów, nie dochodzi do powstania faktycznego dochodu po stronie pozostałych wspólników Spółki. Dochód ten powstanie dopiero w momencie otrzymania dywidendy albo w związku ze sprzedażą posiadanych udziałów. Do powstania dochodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych nie dochodzi natomiast w momencie umorzenia udziałów należących do jednego ze wspólników.

W przeszłości, kwestią budzącą wątpliwości, była ocena skutków w podatku dochodowym skupu przez spółkę kapitałową własnych udziałów (akcji) celem ich umorzenia bez obniżania kapitału dla udziałowców (akcjonariuszy), którzy pozostali w spółce. W wyniku przeprowadzenia skupu własnych udziałów i ich umorzenia bez obniżenia kapitału zakładowego spółki, mogło dochodzić do sytuacji, gdy łączna suma wartości nominalnej pozostałych udziałów była niższa niż kwota kapitału akcyjnego bądź zakładowego tej spółki. Wobec zaś zmniejszonej liczby udziałów w spółce wspólnicy, którzy pozostali w spółce uzyskiwali zwiększony udział w majątku spółki i w konsekwencji w przyszłym zysku spółki i przeznaczonym do podziału oraz zwiększał się ich udział w ewentualnej kwocie likwidacyjnej. Taka sytuacja była traktowana przez organy podatkowe, jako podstawa do uznania, iż pozostający w spółce wspólnicy uzyskują przychód.

W piśmie z dnia 7 marca 2002 r. (PB4/BA-8214-34-15/02), Minister Finansów uznał, iż umorzenie udziałów bez obniżenia kapitału zakładowego nie powoduje powstania przychodu po stronie wspólników pozostających w spółce.

W piśmie tym czytamy: "Wobec braku wyraźnych zapisów w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i odpowiednio w art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a także specjalnych regulacji, odnoszących się do poboru podatku od dochodu z tego rodzaju przysporzenia (art. 26 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) nie można było tego przysporzenia, powstałego w związku ze skupem przez spółkę akcyjną jej własnych akcji w celu ich umorzenia lub przez spółkę z o.o. jej własnych udziałów, u akcjonariuszy bądź odpowiednio u udziałowców, pozostających w spółce - uznać za dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, podlegający opodatkowaniu. W przypadku "buy-backu" nie może być mowy o faktycznie uzyskanym dochodzie przez akcjonariuszy (udziałowców), których akcje (udziały) nie zostały umorzone.

(....)

Oceniając zaś skutki dla udziałowców, którzy pozostali w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, stwierdzić należy, że po ich stronie nie powstaje dochód do opodatkowania z tytułu umorzenia udziałów w tym celu skupionych - zarówno w przypadku, gdy umorzenie tych udziałów jest dokonane w ciężar kapitału zakładowego, jak i bez obniżania kapitału zakładowego".

Powyższe stanowisko znajduje poparcie, przykładowo, w następujących pismach:

* pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 października 2009 r., nr IPPB3/423-554/09-6/PD,

* pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 września 2009 r., nr IPPB2/415-420/09-2/MG.

Z powyższego wynika, iż umorzenie udziałów należących do wspólników, będących osobami fizycznymi, nie spowoduje powstania przychodu po stronie wspólnika pozostającego w Spółce niezależnie od tego, czy umorzenie udziałów zostanie przeprowadzone z obniżeniem kapitału zakładowego albo bez obniżania kapitału zakładowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Tryb umarzania udziałów reguluje ustawa z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Umorzenie udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością stanowi unicestwienie praw udziałowych przysługujących wspólnikowi, związanych z posiadaniem przez niego udziałów. Umorzenie jest więc sposobem zakończenia bytu prawnego udziału i skutkuje definitywnym unicestwieniem praw i obowiązków majątkowych oraz korporacyjnych przysługujących wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce.

Zgodnie z treścią art. 199 § 1 ww. ustawy, udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe) (....).

W myśl § 2 wymienionego w zdaniu poprzednim artykułu, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział (....).

Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów. Za zgodą wspólników umorzenie udziałów może nastąpić bez wynagrodzenia (art. 199 § 3 ww. ustawy). W takim przypadku następuje nieodpłatne nabycie udziałów przez spółkę.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także:

W tym miejscu należy nadmienić, iż zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 226, poz. 1478) w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych uchylony został pkt 2. W rezultacie tej zmiany, wskazane w nim przychody, uzyskane przez podatnika tego podatku z tytułu zbycia posiadanych udziałów na rzecz spółki celem umorzenia, wyłączone zostały z przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, zdefiniowanych w tym artykule, co oznacza, że przychody z tego tytułu podlegają zaliczeniu do przychodów określonych w art. 12 tej ustawy.

Wnioskodawca - Spółka, w której udziałowcami są osoby fizyczne planuje wejście do Spółki kolejnego udziałowca, którym będzie również spółka z o.o. Następnie, w Spółce planowane jest przeprowadzenie umorzenia udziałów należących do wspólników będących osobami fizycznymi. Możliwa jest sytuacja, w której wynagrodzenie wypłacone wspólnikom z tytułu umorzenia będzie niższe od rynkowej wartości umarzanych udziałów lub też umorzenie udziałów nastąpi bez wynagrodzenia. Po dokonaniu umorzenia udziałów jedynym wspólnikiem w Spółce pozostanie ww. spółka z o.o.

Odnosząc się do wymienionych wyżej regulacji podatkowych oraz opisanego zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że w momencie umorzenia udziałów wspólników nie można mówić o faktycznym uzyskaniu dochodu (przychodu) przez udziałowca pozostającego w Spółce. Nie powstanie wtedy żadna z sytuacji wymienionych w przytoczonych przepisach.

Umorzenie udziałów, nie wywoła zatem skutków podatkowych dla udziałowca pozostającego w Spółce, którego udziały nie podlegają umorzeniu. Dla sytuacji podatkowej udziałowca pozostającego w Spółce nie będzie mieć również znaczenia, czy umorzenie udziałów nastąpi bez wynagrodzenia lub za wynagrodzeniem niższym od rynkowej wartości umarzanych udziałów.

Wobec powyższego, na Spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych w związku z przeprowadzeniem umorzenia udziałów wspólników, w przypadku, gdy w Spółce pozostaje wspólnik - osoba prawna.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę pism urzędowych, tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Powyższa interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych. Kwestie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych rozstrzygnięte zostały interpretacjami z dnia 13 maja 2011 r. nr ILPB2/415-171/11-2/JK, ILPB2/415-171/11-3/JK, ILPB2/415-171/11-4/JK.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.