ILPB3/423-1005/09-1/JG - Zwolnienie przedmiotowe w podatku dochodowym od osób prawnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2009 r. (data wpływu 6 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia prowadzi działalność na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.) oraz Statutu.

Spółdzielnia zarządza i administruje własnymi i obcymi (wspólnoty mieszkaniowe) zasobami mieszkaniowymi. Spółdzielnia administruje budynkami, w których występują lokale mieszkalne (zajmowane na podstawie spółdzielczego prawa do lokalu, odrębnej własności, umowy najmu, bez tytułu prawnego), budynkami mieszkalnymi, w których znajdują się lokale użytkowe (zajmowane na podstawie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz na umowę najmu), a także wspólnotami mieszkaniowymi.

Członkowie Spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu, właściciele lokali, osoby niebędące członkami Spółdzielni są zobowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem części wspólnych przypadających na ich lokale, jak również utrzymaniem mienia Spółdzielni poprzez uiszczanie opłat, zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Wnoszone opłaty od lokali mieszkalnych i użytkowych wpływają na rachunek bankowy Spółdzielni, gdzie są przechowywane, a następnie wydatkowane na regulowanie zobowiązań Spółdzielni wobec dostawców i usługodawców. z reguły faktury za wykonane roboty i usługi są wystawiane po zakończeniu miesiąca, więc Spółdzielnia obraca wolnymi środkami około miesiąca. w stawce opłat za lokale jest również zawarta opłata na fundusz remontowy. Roboty remontowe (kapitalne) wymagają zgromadzenia środków finansowych w dłuższym okresie czasu.

Wolne środki, zarówno pochodzące z opłat eksploatacyjnych, jak i funduszu remontowego, przechowywane są na bieżących rachunkach bankowych i zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki finansowej są lokowane jako lokaty terminowe. Spółdzielnia ponosi koszty utrzymania rachunków bankowych i uzyskuje odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach podstawowych, jak i lokatach terminowych. Taka sama sytuacja występuje we wspólnotach mieszkaniowych. Uwzględniając wyjaśnienie Ministra Finansów z dnia 5 marca 2008 r. w sprawie dochodów spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, Wnioskodawca zaliczył do przychodów opodatkowanych odsetki od lokat terminowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przychody uzyskiwane z tytułu odsetek od środków czasowo wolnych na rachunkach bieżących, bądź rachunkach lokat terminowych, Spółdzielni Mieszkaniowej i wspólnot mieszkaniowych jest zwolniony z podatku dochodowego od osób prawnych na mocy art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki od lokat stanowią przychody pochodzące z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i uzyskiwany z tego tytułu dochód, w części w jakiej stanowi przychody ze źródeł zwolnionych z opodatkowania podatkiem dochodowym w ogólnej kwocie przychodów, jest wolny od podatku - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Zmiana dotychczasowego stanowiska Wnioskodawcy nastąpiła w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 12 sierpnia 2008 r. (I SA/Wr 352/08). Teza orzeczenia stanowi, że: "Przechowywanie środków pieniężnych na rachunku bankowym wspólnoty mieszkaniowej, pochodzących z wpłat właścicieli lokali oraz wprowadzenie rozwiązań mających za zadanie dyscyplinowanie właścicieli lokali w celu zapewnienia płynności finansowej wspólnoty mieszkaniowej, wchodzi w zakres gospodarki zasobami mieszkaniowymi". Tezę tę można odnieść również do dochodów uzyskiwanych przez Spółdzielnię z tytułu lokat terminowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przychody z tytułu lokat terminowych nie świadczą o działalności dochodowej Spółdzielni, czy też wspólnot mieszkaniowych, a jedynie pozwolą na uniknięcie skutków inflacji w przyszłości, co umożliwi sfinansowanie zaplanowanych w dłuższym okresie czasu remontów. Dlatego, zdaniem Wnioskodawcy, dochody te winny być zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Jak wynika z treści tego przepisu, aby dochód podmiotów, o których w nim mowa, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

Podkreślenia wymaga fakt, iż oba te warunki muszą być spełnione łącznie.

Z powołanego przepisu wynika więc, że istotny dla zwolnienia z podatku jest nie tylko cel, na jaki ma być przeznaczony dochód (jest to cel związany z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych), ale również źródło pochodzenia tego dochodu. a zatem, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie dochód osiągnięty z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkalnymi, bez względu na cel, na jaki zostanie przekazany.

Aby dokonać prawidłowej wykładni art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy odwołać się do definicji zasobów mieszkaniowych, zgodnie z którą przez pojęcie "zasoby mieszkaniowe" należy rozumieć:

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (lokalami mieszkalnymi i pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody (np. opłaty, czynsze) oraz sfinansowane z nich koszty stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy). Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Wnioskodawca w przedstawionym stanie faktycznym wskazał, że w budynkach administrowanych przez Spółdzielnię znajdują się zarówno lokale mieszkalne (zajmowane na podstawie spółdzielczego prawa do lokalu, odrębnej własności, umowy najmu, bez tytułu prawnego), jak i lokale użytkowe (zajmowane na podstawie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz umowy najmu). Spółka zarządza także wspólnotami mieszkaniowymi.

Odwołując się do pojęcia "zasoby mieszkaniowe", stwierdzić należy, że lokale mieszkalne zaliczane są do zasobów mieszkaniowych i w związku z tym, dochód uzyskany z tego źródła podlega zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem przeznaczenia go na utrzymanie tych zasobów.

Z kolei lokale użytkowe nie należą do żadnej ze wskazanych powyżej grup pomieszczeń pozostałych i urządzeń wchodzących w skład budynku mieszkalnego lub znajdujących się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców (ułatwiających im dostęp do budynku mieszkalnego, zapewniających sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie).

Istotą lokali użytkowych jest ich niemieszkalne przeznaczenie, co oznacza, iż nie można zaliczyć ich do zasobów mieszkaniowych. Zatem dochód uzyskany z tego źródła nie pochodzi z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i nie może podlegać zwolnieniu z podatku dochodowego w myśl art. 17 ust 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż nie został spełniony jeden z kumulatywnych warunków tegoż artykułu.

Z opisanego stanu faktycznego wynika ponadto, iż środki finansowe pochodzące z opłat wnoszonych przez użytkowników lokali mieszkalnych i użytkowych są gromadzone przez Spółdzielnię Mieszkaniową na rachunku bieżącym oraz lokatach terminowych.

Mając zatem na uwadze powyższe uregulowania oraz przedstawiony stan faktyczny, stwierdzić należy, że dochody uzyskane z tytułu odsetek od środków pieniężnych, zgromadzonych na bieżącym rachunku bankowym, pod warunkiem, że będą dotyczyły zasobu mieszkaniowego, stanowią dochód osiągnięty z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, który w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podlega zwolnieniu z opodatkowania w części, w jakiej zostanie przeznaczony na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Natomiast dochody uzyskane z tytułu odsetek od środków pieniężnych, zgromadzonych na bieżącym rachunku bankowym, dotyczących lokali użytkowych nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem nie zostały one osiągnięte z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Z kolei, dochody uzyskiwane przez Spółdzielnię z tytułu odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na lokatach terminowych bez względu na źródło pochodzenia tych wpłat, nie mogą korzystać ze zwolnienia, nawet jeśli zostaną przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, bowiem nie można uznać, iż osiągnięte zostały z gospodarki zasobami mieszkaniowymi (nie został spełniony warunek, co do źródła ich pochodzenia).

Reasumując, w przedmiotowej sprawie tylko dochody uzyskane z tytułu odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na bieżącym rachunku bankowym Spółdzielni Mieszkaniowej, pochodzące z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, o ile przeznaczone zostaną na cele związane z utrzymaniem tychże zasobów.

Natomiast dochody uzyskane z tytułu odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na bieżącym rachunku bankowym Spółdzielni Mieszkaniowej dotyczących lokali użytkowych oraz uzyskane z tytułu odsetek od lokat terminowych, jako pochodzące z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bez względu na cel na jaki zostaną przeznaczone.

Jednocześnie tut. Organ dodaje, iż kwestia dotycząca zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego z tytułu odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym i lokatach terminowych, w odniesieniu do zarządzanych przez Spółdzielnię wspólnot mieszkaniowych, będzie podlegać ocenie prawnej tylko w przypadku złożenia przez te podmioty odrębnych wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych.

W odniesieniu do powołanego przez Spółkę orzeczenia sądu administracyjnego stwierdzić należy, że rozstrzygnięcie to zapadło w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.