ILPB2/4511-1-99/16-6/AK - Określenie skutków podatkowych otrzymania świadczenia w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 23 stycznia 2016 r. (data wpływu 27 stycznia 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 31 marca 2016 r. (data wpływu 1 kwietnia 2016 r.) oraz pismem z dnia 8 kwietnia 2016 r. (data wpływu 12 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania świadczenia w związku z rozwiązaniem umowy o pracę - jest prawidłowe.

W dniu 27 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania świadczenia w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

S.A. wykorzystując dobrą sytuację spółki uruchomiła w okresie od 1 czerwca 2015 r. do 15 czerwca 2015 r. Program Dobrowolnych Odejść. Wniosek o przystąpienie do Programu Dobrowolnych Odejść miał prawo złożyć każdy pracownik zatrudniony w S.A. na podstawie umowy o pracę, natomiast skorzystanie z programu było uzależnione od uzyskania zgody pracodawcy.

Celem wprowadzenia przez spółkę programu była restrukturyzacja zatrudnienia u pracodawcy, jak też wprowadzenie dodatkowych świadczeń dla pracowników rozwiązujących umowę o pracę w ramach programu.

Niniejszy program nie wprowadzał u pracodawcy zwolnień grupowych w rozumieniu ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zadach rozwiązania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracownika (Dz. U. Nr 90, poz. 884, z późn. zm.).

Wnioskodawca będąc pracownikiem S.A. skorzystał z wdrożonego programu i złożył stosowny wniosek. W dniu 2 czerwca 2015 r. wniosek został pozytywnie zaopiniowany przez pracodawcę i z dniem 30 czerwca 2015 r. została rozwiązana umowa o pracę z S.A. w ramach PDO, na mocy porozumienia stron, z przyczyn niedotyczących pracownika.

Na podstawie porozumienia w sprawie dobrowolnych odejść między pracodawcą a związkami zawodowymi Wnioskodawca otrzymał 27-krotność wynagrodzenia za pracę w postaci rekompensaty obliczonej według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy w kwocie brutto 97 611,75 zł, z której zakład potrącił Zainteresowanemu podatek dochodowy w wysokości 17 570,11 zł.

Wysokość rekompensaty była uzależniona od rodzaju posiadanego przez pracownika na dzień 30 czerwca 2015 r. uprawnienia wynikającego z gwarancji zatrudnienia przysługującego pracownikowi na podstawie § 3 Paktu Gwarancji Pracowniczych z dnia 2 września 2013 r. oraz Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść dla pracowników z dnia 11 maja 2015 r. § 4 pkt 5,6,7.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z 23 marca 2016 r. nr ILPB2/4511-1-99/16-2/AK oraz pismem z dnia 4 kwietnia 2016 r. nr ILPB2/4511-1-99/16-4/AK Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia - w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania - braków formalnych wniosku.

Przedmiotowy wniosek należało uzupełnić poprzez doprecyzowanie opisanego stanu faktycznego przez jednoznaczne wskazanie, czy przedmiotowe świadczenie (rekompensata) w wysokości 27-krotności wynagrodzenia za pracę, wypłacone na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść stanowi zadośćuczynienie, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Ponadto Wnioskodawca zobligowany został do uzupełnienia wniosku w zakresie stanu faktycznego o jednoznaczne wskazanie czy w dokumencie przyznającym Zainteresowanemu przedmiotowe świadczenie (rekompensatę) prawodawca na jego określenie posłużył się pojęciem odszkodowanie lub zadośćuczynienie.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że wypłacone jednorazowe świadczenie, tj. rekompensata o której mowa w treści wniosku stanowi zadośćuczynienie, którego wysokość i zasady ustalenia wynikają z Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść dla pracowników, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Odpowiadając na wezwanie z 4 kwietnia 2016 r. nr ILPB2/4511-1-99/16-4/AK Wnioskodawca poinformował, że pracodawca przyznając przedmiotowe świadczenie (rekompensatę) posłużył się pojęciem zadośćuczynienie, które wynikało z Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść dla pracowników, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy kwota wypłaconej rekompensaty podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czy też jest od niego wolna.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, że przedmiotowe zapytanie dotyczy zadośćuczynienia.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacona przez pracodawcę "rekompensata" stanowi dla Zainteresowanego zadośćuczynienie straty w związku z brakiem możliwości osiągania wynagrodzenia u dotychczasowego pracodawcy. Umożliwia Zainteresowanemu zaspokoić podstawowe potrzeby życiowe w sytuacji utraty źródła dochodu.

Wnioskodawca uważa, że wypłacona rekompensata nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to znaczy że jest od niego wolna.

Pakt Gwarancji Pracowniczych z dnia 2 września 2013 r. zawarty między pracodawcą S.A. a Związkami Zawodowymi oraz Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść dla pracowników z dnia 11 maja 2015 r. jest innym opartym na ustawie porozumieniem zbiorowym, regulaminem lub statutem, o którym mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie natomiast z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 przywołanej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Na mocy aktualnie obowiązującej treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), z wyjątkiem:

Nowe brzmienie przepisu - zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw - ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. #8722; Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.), ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, objęte są tylko te zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g) tego artykułu.

Wskazać przy tym należy, że zadośćuczynienie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Z przedstawionego we wniosku opisu zaistniałego stanu faktycznego wynika, że z dniem 30 czerwca 2015 r. został rozwiązany stosunek pracy pomiędzy Zainteresowanym a pracodawcą w ramach Programu Dobrowolnych Odejść z przyczyn niedotyczących pracowników. W związku z powyższym Wnioskodawcy zostało wypłacone zadośćuczynienie, którego wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych opartych na ustawie regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. #8722; Kodeks pracy. Wysokość wypłaconej kwoty była uzależniona od posiadanego przez pracownika na dzień rozwiązania umowy, tj. 30 czerwca 2015 r. uprawnienia wynikającego z gwarancji zatrudnienia przysługującego na podstawie § 3 Paktu Gwarancji Pracowniczych z dnia 2 września 2013 r. oraz Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść dla Pracowników ww. spółki.

W konsekwencji, należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który to przepis na mocy art. 14 ustawy zmieniającej m.in. ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie do dochodów uzyskanych z tego tytułu od 1 stycznia 2014 r. Skoro bowiem, jak wskazuje Wnioskodawca, pracodawca przyznając przedmiotowe świadczenie posłużył się pojęciem zadośćuczynienie, które zostało wypłacone na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść a jego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy, to spełniona została w tym zakresie przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten w nowym brzmieniu wyraźnie wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy.

Reasumując, skoro pracodawca przyznając przedmiotowe świadczenie posłużył się pojęciem zadośćuczynienie, które wypłacone zostało Wnioskodawcy na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść to korzysta ono ze zwolnienia z opodatkowania na mocy znowelizowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak wynika z opisanego we wniosku stanu faktycznego przedmiotowe porozumienie jest porozumieniem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.