ILPB2/4511-1-962/15-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 września 2015 r. (data wpływu 2 października 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 26 października 2015 r. (data wpływu 2 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 2 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

W czerwcu 2015 r. wypłacono byłemu pracownikowi-emerytowi dopłatę do wypoczynku (zwane potocznie wczasy pod gruszą) w wysokości 500 zł, która to kwota została zakwalifikowana przez Wnioskodawcę do zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38. Następnie we wrześniu 2015 r. temu samemu emerytowi została przyznana zapomoga losowa w związku z długotrwałą chorobą w wysokości 2000 zł, wobec tego świadczenia zastosowano zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W grudniu 2015 r. ww. emerytowi zostanie wypłacona zapomoga świąteczna w wysokości 700 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w świetle przedstawionego powyżej przypadku można uznać, że kwota wypłaconej zapomogi losowej emerytowi otrzymanej w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych czy długotrwałej choroby powinna korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy, a pozostałe przyznane świadczenia, a to: wczasy pod gruszą i zapomoga świąteczna w łącznej kwocie 1200 zł powinny korzystać ze zwolnienia w całości na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy do łącznej wysokości 2280 zł.

2. Czy emeryt bądź rencista w związku z uprzednio łączącym go stosunkiem pracy może korzystać równocześnie ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 w związku z otrzymanymi zapomogami w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych i długotrwałej choroby do wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł i zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy do wysokości 2280 zł roku podatkowym z tytułu pozostałych świadczeń ZFŚS i dopiero przychód ponad łączną kwotę 4560 zł podlega opodatkowaniu 10% podatkiem dochodowym.

Zdaniem Wnioskodawcy kwota wypłaconej zapomogi losowej emerytowi w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych czy długotrwalej choroby korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości nieprzekraczającej kwoty 2280 zł, natomiast pozostałe świadczenia otrzymane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem pracy, czy stosunkiem służbowym korzystać będą ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł.

Wnioskodawca prezentuje stanowisko, że rencista lub emeryt niezależnie od zwolnienia, o którym stanowi przepis art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może równocześnie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ww. ustawy do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł i dopiero przychód ponad kwotę łączną kwotę 4560 zł podlega opodatkowaniem 10% podatkiem dochodowym.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 wolne od podatku są m.in. zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, i in. do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł. Z przywołanego powyżej przepisu wynika, że ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają jedynie zapomogi wypłacone w wypadkach wskazanych w tym przepisie, do wysokości wyznaczonej kwotą 2280 zł. Zwolnienie to przysługuje bez względu na źródło środków z jakich zapomogi zostały wypłacone.

Z kolei w myśl art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy wolne są od podatku dochodowego świadczenia otrzymywane przez rencistów i emerytów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł. Warunkiem skorzystania z ww. ulgi jest łączne spełnienie następujących warunków: świadczenie powinien otrzymać rencista lub emeryt, świadczenie musi być przyznane w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, a wartość świadczenia nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty 2280 zł.

Świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów od byłego zakładu pracy stanowią przychód, który korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli wartość otrzymanych świadczeń nie przekracza kwoty 2280 zł. Dopiero od nadwyżki ponad tę kwotę płatnik zobowiązny jest pobrać 10% podatek dochodowy. Zdaniem Wnioskodawcy, zastosowanie do zapomogi otrzymanej przez emeryta z tytułu dlugotrwałej choroby, zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wyklucza możliwości zastosowania do nadwyższki ponad kwotę 2280 zł zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 38 (pod warunkiem spełnienia wszystkich wymienionych w tym przepisie przesłanek).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego oraz opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca przyznał a następnie wypłacił byłemu pracownikowi - emerytowi w czerwcu 2015 r. świadczenie tzw. "wczasy pod gruszą" w kwocie 500 zł, stosując przy naliczaniu zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38. Następnie we wrześniu 2015 r. przyznano tej samej osobie zapomogę losową w związku z długotrwałą chorobą w kwocie 2000 zł. Przy wypłacie ww. kwoty uwzględniono zwolnienie zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca zamierza w grudniu 2015 r. wypłacić wymienionemu byłemu pracownikowi zapomogę świąteczną w kwocie 700 zł.

Łącznie ww. emeryt otrzyma w 2015 r. świadczenia w wysokości 3200 zł, w tym zapomogę losową w kwocie 2000 zł.

W związku z powyższym Wnioskodawca powziął wątpliwość czy kwota wypłaconej zapomogi losowej w związku z długotrwałą chorobą może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz czy przyznane świadczenia tj. "wczasy pod gruszą" i zapomoga świąteczna mogą korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.

Z powołanego przepisu wynika, że ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają jedynie zapomogi wypłacone w przypadkach wskazanych w tym przepisie, do wysokości wyznaczonej kwotą 2280 zł w danym roku podatkowym.

Zwolnienie to przysługuje bez względu na źródło środków z jakich zapomogi są wypłacane (finansowane).

Ustawa o podatku dochodowym nie definiuje pojęcia zapomogi. Uzasadnione jest zatem posługiwanie się w tym przypadku definicją występującą w słownikach języka polskiego. Przywołując językowe znaczenie wyrazów, przez zapomogę należy rozumieć jednorazowe świadczenie pieniężne mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z ważnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej. Ustawodawca nie zdefiniował także pojęcia "zdarzenie losowe", ale zgodnie ze znaczeniem, jakie ma ono w języku potocznym jest to zdarzenie nieprzewidywalne, niezależne od woli człowieka, nie do uniknięcia, mimo zachowania należytej staranności. Przez "klęskę żywiołową" przyjąć z kolei należy zdarzenie spowodowane niszczycielskim działaniem sił przyrody, jak powodzie, huragany, ulewne deszcze, uderzenia piorunów, gradobicie itp.

Natomiast przez długotrwałą chorobę należy rozumieć chorobę wymagającą długotrwałego leczenia w sposób stały lub przez długi okres, mającą długotrwały przebieg. Analizując, czy choroba jest długotrwała nie sposób odwołać się do konkretnych ram czasowych przesądzających o tym, jak długo ma ona trwać, by możliwe było objęcie zapomogi wypłaconej w związku z tą chorobą zwolnieniem z opodatkowania. Z medycznego punktu widzenia długotrwałe choroby, to choroby przewlekłe, nieuleczalne, wrodzone.

Z powyższego wynika, że podmiot dokonujący wypłaty omawianego świadczenia zobowiązany jest do analizowania każdego przypadku indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy.

W świetle powyższego, ze zwolnienia od podatku korzystają tylko zapomogi wypłacone w związku z zaistnieniem sytuacji określonych powyżej. A zatem tylko zapomogi pieniężne wypłacane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci (pod warunkiem udokumentowania przez osobę starającą się o świadczenie) do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł, podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Należy przy tym zauważyć, że zapomoga charakteryzuje się tym, że jest to świadczenie mające na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej, a podstawą do zastosowania zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych jest stwierdzenie faktu wystąpienia określonego zdarzenia.

Podsumowując, stwierdzić należy, że zapomoga losowa wypłacona byłemu pracownikowi - emerytowi w związku z długotrwałą chorobą w wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł będzie korzystała ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł.

Z zacytowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że aby świadczenie korzystało z powyższego zwolnienia, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:

* świadczenie ma otrzymać emeryt lub rencista,

* świadczenie to musi być przyznane ww. osobom w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy w tym od związków zawodowych,

* wartość świadczenia nie może przekroczyć w roku podatkowym wysokości 2280 zł.

Zatem dla emerytów i rencistów świadczenia otrzymane od byłego zakładu pracy stanowią przychód. Jednakże przychód ten bez względu na źródło finansowania korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli wartość otrzymanych świadczeń nie przekracza w roku podatkowym kwoty 2280 zł. Od nadwyżki ponad tę kwotę płatnik obowiązany jest, zgodnie z treścią art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pobrać 10% zryczałtowany podatek dochodowy.

Reasumując, wypłacone przez Wnioskodawcę świadczenia w postaci "wczasów pod gruszą" oraz zapomoga świąteczna będą korzystały ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26.

Należy podkreślić, że powyżej wymienione zwolnienia mają zastosowanie wyłącznie pod warunkiem spełnienia odrębnie dla każdego zwolnienia przesłanek wymaganych przepisem prawa. Zwolnienia określone w art. 21 ust. 1 pkt 26 oraz pkt 38 są odrębnymi zwolnieniami i aby każde z nich miało zastosowanie muszą być spełnione warunki określone w tych punktach odrębnie dla każdego zwolnienia.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne stwierdzić należy, że zastosowanie do zapomogi otrzymanej przez emeryta z tytułu długotrwałej choroby zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wyklucza możliwości zastosowania do nadwyżki ponad kwotę 2280 zł zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 38 cytowanej ustawy (pod warunkiem spełnienia wszystkich przesłanek zawartych w tym przepisie).

Płatnicy, w myśl postanowień art. 41 ust. 4 ww. ustawy, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

Wobec tego, że ww. świadczenia wymienione we wniosku, korzystają ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca jako płatnik, nie jest obowiązany do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy z tego tytułu do ww. wysokości.

Interpretacja dotyczy:

* zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz

* zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.